#تلفظ_صحیح_حروف لطفا در ثواب نشر این پست جهت ارتقاء سواد قرآنی دیگران سهیم باشید ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

#درس_چهاردهم_وقف_و_ابتداء✅ ♦️مسائل متفرقه در وقف و ابتدا (2) 🔺بخش سوم ✅ابتدا به ام (ام ) بر دو قسم است : معادله و منقطعه . 📌ام معادله بر دو نوع است : 1ـ معادله نسبت به همزه استفهام مانند: (اخرج زید ام عمرو) 2ـ معادله نسبت به همزه تسویه مانند: (سواء علیهم ءانذرتهم ام لم تنذرهم ) ام مـعـادلـه به معناى (اى ) است و حرف عطف به شمار مى آید و لذا نه وقف بر آن جایز است و نه ابتداى به آن . ام منقطعه به معناى بل است و به این علت منقطعه نامیده شده كه مابعدش را ازماقبلش منقطع مـى سازد یعنى كلام مابعد كلامى قائم به نفس و مستقل است چه كلام ماقبلش استفهام باشد و چـه خـبر به هر صورت هرجا كه (ام ) منقطعه محسوب شود مى توان قبل از آن وقف كرد و بدان ابتدا نمود. 〽️مثالها: (تنزیل الكتاب لا ریب فیه من رب العالمین ام یقولون افتریه ., نـازل شـدن ایـن كـتـاب ـ كه هیچ [جاى ] شك در آن نیست ـ از طرف پروردگارجهانهاست آیا مى گویند: آن را بربافته است ؟ ) (سجده آیه 2و3) (وما لكم من دون الله‌ من ولى ولا نصیر, ام تریدون ان تسئلوا رسولكم كما سئل موسى من قبل ., و شـمـا جـز خـدا سـرور و یاورى ندارید آیا مى خواهید از پیامبر خود همان رابخواهید كه قبلا از موسى خواسته شد؟ ) (بقره آیه 108و107) دانى وقف بر (نصیر) را كافى دانسته است. (افـمـن هـو قائم عـلى كل نفس بما كسبت وجعلوا لله شركاء قل سموهم ام تنبئونه بما لا یعلم فى الارض ام بظاهر من القول ,. آیـا كسى كه بر هر شخصى بدانچه كرده است مراقب است [مانند كسى است كه از همه جا بى خبر اسـت ]؟ و بـراى خـدا شریكانى قرار دادند بگو: نامشان را ببرید آیا او را به آنچه در زمین است و او نمى داند خبر مى دهید یا سخنى سطحى[ومیان تهى ] مى گویید؟ ) (رعد آیه33) وقـف بـر (سموهم ) كافى است و وقف بر (الارض ) حسن است لذا نمى توان به ما بعدش ابتدا كرد زیرا در لفظ و معنا وابسته به قبلش است. (ارءیت من اتخذ الهه هویه افانت تكون علیه وكیلا ام تحسب ان اكثرهم یسمعون او یعقلون .,آیـا آن كـس كـه هـواى [نـفس ] خود را معبود خویش گرفته است دیدى ؟ آیا[مى توانى ] ضامن او باشى ؟ یا گمان دارى كه بیشترشان مى شنوند یامى اندیشند؟ ) ( فرقان آیه 43و44) وقف بر (وكیلا) وقف كافى است. ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ ♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

#درس_چهاردهم_وقف_و_ابتداء✅ ♦️مسائل متفرقه در وقف و ابتدا (2) 🔺بخش چهارم ✅ابتدا به ثم بـرخى وقف بر كلمه قبل از (ثم ) و ابتداى به (ثم ) را در تمام قرآن جایز دانسته و دربیان علیت آن گـفـته اند: (ثم ) براى فاصله و مهلت است اما باید گفت كه در همه جا این حكم صحیح نـیـست بلكه ثم حرف عطف است گاهى جمله اى را به جمله اى كه محلى از اعراب ندارد عطف مى كند و گاهى جمله اى را به جمله داراى محلى از اعراب عطف مى كند در صورت اول ابتداى بـه ثـم صـحـیح است زیرا جمله بعد از آن مانند جمله مستاءنفه است اما در صورت دوم ابتداى بـه ثم صحیح نیست زیرا عامل اعراب جمله بعد از ثم در جمله قبل از ثم است بنابراین بین قبل و بعد ثم رابطه لفظى و معنوى وجود دارد لذا ممكن است وقف بر قبل از ثم وقف حسن باشد ولى ابتداى به ثم صحیح نیست . 📌مثالهایى از نوع اول : (ولـقد خلقنا الانسان من سلالة من طین ثم جعلناه نطفة فى قرار مكین ثم خلقناالنطفة علقة ... فكسونا العظام لحما ثم انشاءناه خلقا اخر فتبارك الله احسن الخالقین ثم انكم بعد ذلك لمیتون ثم انكم یوم القیمة تبعثون ) (مؤمنون آیه 12ـ 16) ( الله الذى خلقكم ثم رزقكم ثم یمیتكم ثم یحییكم ) (روم آیه40) (ان الـذیـن فـرقـوا دیـنهم وكانوا شیعا لست منهم فى شى ء انما امرهم الى الله ثم ینبئهم بما كانوا یفعلون) (انعام آیه159) (ولا تزر وازرة وزر اخرى ثم الى ربكم مرجعكم فینبئكم بما كنتم فیه تختلفون ) (همان , آیه164) در تمام موارد فوق جمله بعد از ثم عطف به جمله اى شده است كه محلى ازاعراب ندارد.l 📌مثالهایى از نوع دوم : (وان تتولوا یستبدل قوما غیركم ثم لا یكونوا امثالكم ) (محمدآیه38) جمله (لا یكونوا...) عطف به جمله (یستبدل ...) است كه محلا مجزوم است بنابراین جمله معطوف نیز محلا مجزوم است در اینجا مى توان گفت كه وقف بر(غیركم ) وقف حسن است یعنى مى توان بر آن وقف كرد ولى نمى توان به (ثم )ابتدا نمود. (افامنتم ان یخسف بكم جانب البر او یرسل علیكم حاصبا ثم لا تجدوا لكم وكیلا) (اسراء آیه68) (ام امنتم ان یعیدكم فیه تارة اخرى فیرسل علیكم قاصفا من الریح فیغرقكم بماكفرتم ثم لا تجدوا لكم علینا به تبیعا) (همان , آیه69) در دو آیه فوق فعل بعد از (ثم ) به واسطه عطف به فعل منصوب منصوب شده است لذا بین قبل و بعد (ثم ) رابطه لفظى و معنوى وجود دارد. در مـوارد زیـر نـیـز بـه دلـیـل وابـسـتـگـى مـابـعـد (ثـم ) بـه مـاقـبـل آن وقـف بـر ماقبل را جایزندانسته اند: او لا یـرون انـهـم یـفتنون فى كل عام مرة او مرتین ثم لا یتوبون ولا هم یذكرون ) (توبه آیه126) (مـن كـان یرید العاجلة عجلنا له فیها ما نشاء لمن نرید ثم جعلنا له جهنم یصلیهامذموما مدحورا) (اسراء آیه18) (اذا لا ذقناك ضعف الحیوة وضعف الممات ثم لا تجد لك علینا نصیرا) (همان ,آیه75) (ولئن شئنا لنذهبن بالذى اوحینا الیك ثم لا تجد لك به علینا وكیلا) (همان , آیه86) ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ ♦️کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

#درس_چهاردهم_وقف_و_ابتداء ✅ ♦️مسائل متفرقه در وقف و ابتدا (2) 🔺بخش پنجم ✅ابتدا به حتى در صورتى كه قبل از حتى مغیى براى بعد از آن باشد ابتدا به آن جایز نیست زیرا اتصال بین غایت و مغیى اتصالى قوى است 📌 مانند مواردزیر: (ولا تقربوهن حتى یطهرن. و به آنان نزدیك نشوید تا پاك شوند) (بقره آیه222) (ولیستعفف الذین لا یجدون نكاحا حتى یغنیهم الله من فضله ,. و كـسـانـى كـه [وسـیله ] زناشویى نمى یابند باید عفت ورزند تا خدا آنان را از فضل خویش بى نیاز گرداند) (نور آیه33) در غیر این صورت ابتدا به (حتى ) جایز است 📌مانند: (الهیكم التكاثر حتى زرتم المقابر) ابتدا به (حتى اذا) نیز جایز است 📌 مانند موارد زیر: (قـل مـن كـان فى الضلالة فلیمدد له الرحمن مدا حتى اذا راءوا ما یوعدون اماالعذاب واما الساعة فسیعلمون من هو شر مكانا واضعف جندا) (مریم آیه75) (وحـرام عـلـى قریة اهلكناها انهم لا یرجعون حتى اذا فتحت یاءجوج وماجوج وهم من كل حدب ینسلون ) (انبیاء آیه 95و96) (وسیق الذین كفروا الى جهنم زمرا حتى اذا جءوها فتحت ابوابها) (زمرآیه71) (وسیق الذین اتقوا ربهم الى الجنة زمرا حتى اذا جاءوها وفتحت ابوابها) (همان ,آیه73) (ویـوم یـحـشـر اعـداء الله الى النار فهم یوزعون حتى اذا ما جاؤها شهد علیهم سمعهم وابصارهم وجلودهم بما كانوا یعملون ) (فصلت آیه 19و20) (وانـهم لیصدونهم عن السبیل ویحسبون انهم مهتدون حتى اذا جاءنا قال یا لیت بینى وبینك بعدالمشرقین ) (زخرف آیه 38و37) ابـتـدا بـه (حتى اذا) در آیه 6سوره نساء: (وابتلوا الیتامى حتى اذا بلغوا النكاح )صحیح نیست زیرا جمله قبل از (حتى ) داراى معناى مفید مقصود نیست . ✅وقف بر هذا در دو مورد مى توان بر كلمه (هذا) وقف كرد: ♦️1ـ (ان هذا لرزقنا ماله من نفاد هذا * وان للطاغین لشر مآب) (ص آیه 54و55) ♦️2ـ (جهنم یصلونها فبئس المهاد هذا * فلیذوقوه حمیم وغساق) (همان , آیه 56و57) در دو مورد فوق از نظر تركیبى هذا یا مبتدا براى خبر محذوف است و یا خبرواقع شده است براى مبتداى محذوف. ✅وقف بر ذلك وقف بر روى (ذلك ) در چهار مورد صحیح است آن موارد عبارتند از: (ولیطوفوا بالبیت العتیق ذلك * ومن یعظم حرمات الله فهو خیر له ) (حج آیه 29و30) (ومـن یـشـرك بـالله فكانما خر من السماء فتخطفه الطیر او تهوى به الریح فى مكان سحیق ذلك * ومن یعظم شعائر الله فانها من تقوى القلوب ), (همان , آیه 31و32) (وان الله لعلیم حلیم ذلك * ومن عاقب بمثل ما عوقب به ثم بغى علیه لینصرنه الله), (همان ,آیه59و60) (فـشـدوا الـوثـاق فاما منا بعد واما فدآء حتى تضع الحرب او زارها ذلك * ولویشاء الله لانتصر منهم) (محمد آیه4) 🔷(ذلك ) در موارد فوق مى تواند یكى از اعرابهاى زیر را دارا باشد: 1ـ خبر براى مبتداى محذوف باشد. 2ـ مبتدا باشد كه خبرش محذوف است . در هر صورت بین (ذلك ) و عبارت بعدى رابطه لفظى وجود ندارد ولى از آنجاكه رابطه معنوى وجود دارد, وقفش وقف كافى است. ✅وقف بر كذلك وقف بر روى (كذلك ) در چهار مورد صحیح است آن موارد عبارتند از: (حـتـى اذا بـلـغ مـطلع الشمس وجدها تطلع على قوم لم نجعل لهم من دونها سترا كذلك * وقد احطنا بما لدیه خبرا) (كهف آیه 90و91) (فـاخـرجناهم من جنات وعیون , وكنوز ومقام كریم كذلك * واورثناهابنى اسرائیل ) (شعراء آیه 57_59) (و مـن الـنـاس والـدواب والانـعام مختلف الوانه كذلك * انما یخشى الله من عباده العلمؤا) (فاطر آیه28) (ونعمة كانوا فیها فاكهین كذلك * واورثناها قوما اخرین) (دخان آیه27و28) 🔷(كذلك ) در موارد فوق مى تواند یكى از اعرابهاى زیر را دارا باشد: 1ـ صفت براى مصدر محذوف . 2ـ خبر براى مبتداى محذوف . به هر صورت وقف بر آنها كافى است. ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ ♦️🔷 ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─