🔍 پرسش :
آیا اخباریگری تعریف روشنی دارد؟ با چه شاخصی می توان کسی را اخباری نامید؟
✍ پاسخ استاد حیدری:
تعاریف مختلفی برای #اخباریگری بیان شده که عمدتا مجمل اند و فاقد وصف مانعیت و جامعیت هستند. مثلا گاهی "عمل به اخبار" به صورت مطلق به عنوان شاخص اخباریگری معرفی شده در حالیکه بیشتر"اخباری ها" برای عمل به اخبار قیود و شرایط خاصی دارند. چنانکه گاهی یک یا چند روش و یا اعتقاد، به عنوان شاخص و معیار دانسته شده که در میان همه جماعت موسوم به اخباری مشترک نیست یا حتی برخی مجتهدین و افرادی که در قله اصولی قرار دارند بر آن روش یا اعتقادند پس تعاریف جامع و مانع نیست.
🔹مطابق آنچه به نظر این حقیر می رسد و در #تقریروتحقیق (صفحه ۷۳تا۷۶) نگاشته ام بیشتر این تعاریف #شرح_الاسمی است نه اینکه حقیقت و ماهیت اخبایگری را بیان کند. در واقع اخباریگری شامل طیف هایی از ضعیف تا قوی است و ارائه تعریفی که جامع همه طیف ها و مانع اغیار باشد مشکل یا غیر ممکن است. بطوری که اگر بدگویی از اصولیین را در شمار ویژگیهای یک اخباری بدانیم دایره بسیار مضیق میشود و تعریف از جامعیت می افتد و اگر مولفه های تعریف را چنان برگزینیم که افراد بیشتری را دربر گیرد تعریف از مانعیت می افتد و دچار ابهام می شود لذا مجموعه ای از مولفه های روشی، اعتقادی و بینشی،و... در نامیدن یک نفر به عنوان "اخباری" تاثیر گذارند هرچند گاهی بر همین اساس، فردی را اخباری نامیده اند در حالیکه خودش از برخی روشها و اعتقادات اخباری ها انتقاد کرده است یا از اخباری بودن تبری جسته است.به هرحال با در نظر داشتن نکات فوق و نیز دانستن زمینه های اجتماعی و حتی سیاسی پیدایش و گسترش اخباریگری در قرن ۱۱و ۱۲ می توان درک کرد که ارائه یک تعریف منطقی بعنوان شاخص حتمی، ممکن نیست و جریان اخباریگری را باید در طیف هایی از تند و متصلب و متعصب تا طیف معتدل و میانه رو و گاهی در جایی در انتهای کم سوی این طیف تحلیل کرد.
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
پی نوشت:
برای اطلاع بیشتر رجوع کنید به؛ کتاب تقریر و تحقیق اثر رضا حیدری، نشر باقیات، قم، ۱۳۹۲.
📌کانال استاد شیخ رضا حیدری
http://eitaa.com/Heydari_org