🔹کتب نحوی و روش های متفاوت تدوین
📚 در طول تاریخ علم نحو و سیر تطور و تکامل آن، روشها و اسلوبهای متفاوتی برای تدوین کتب نحو بکار گرفته شده است از جمله؛ روش به نظم در آوردن مطالب و روش شرح و توضیح و نیز تلخیص و تحریر. و گاه یک نویسنده نحوی، خود روشهای مختلفی را در آثار خویش بکار گرفته است. گاهی به شرح آثار پیشینیان پرداخته است اعم از شرح مزجی و تعلیقه ای بصورت( قوله قوله) و مضمونی و گاهی به نگارش کتابی مستقل اقدام کرده اند. از جمله این نحویین ابن هشام انصاری است که در این علم بسیار متبحر بود تا آنجا که در دوره خودش او را ماهر از سیبویه می دانستند. از او آثار زیادی در علم نحو به جای مانده است مانند شرحی که بر الفیه ابن مالک نوشته است با عنوان « اوضح المسالک الی الفیة ابن مالك» این شرح از نظر روش و محتوا کم نظیر است. روش او در این کتاب نه شرح مزجی است و نه تعلیقه ای(بصورت قوله قوله) است بلکه مطالب موجود در ابیات ابن مالک را بیان کرده و شرح داده و در مواردی به نقد و تحلیل و بیان موارد خلاف پرداخته است. از این روی گاهی تفصیلات و تقسیمات ابن مالک یا ترتیب مطالب او را تغییر داده است. کتاب « قطر الندی و بل الصدی» و شرح آن نیز از اوست. همچنین او کتاب مشهور « شذور الذهب فی معرفة كلام العرب» و شرح آن را نگاشته است.
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
پی نوشت:
بخشی از مقدمه کتاب #شرح_روان_مغنی اثر رضا حیدری، چاپ ۱۳۹۴، تهران .
http://eitaa.com/Heydari_org
🔸منابع استفاده شده در تأليف شرح روان مغنی
📚عمده نکته ها و مطالب از « اوضح المسالک الی الفیة ابن مالك» و « قطر النّدی و بلّ الصّدی» و شرح آن و نیز « شذور الذهب فی معرفة كلام العرب» و شرح آن، که همگی از آثار ابن هشام می باشند، بوده است و در شرح شواهد و مثالها از کتاب《 شرح شواهد المغنی 》اثر جلال الدین سیوطی و 《شرح ابیات مغنی اللبیب》 اثر عبدالقادر عمر البغدادی و 《جامع الشواهد》 نوشته محمدباقر الشریف بهره برده شد.
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
پی نوشت:
بخشی از مقدمه کتاب #شرح_روان_مغنی اثر رضا حیدری، چاپ ۱۳۹۴، تهران.
http://eitaa.com/Heydari_org
🔸اعتبار اشعار در استنباط احکام ادبی
📚علمای ادبیات ( العربية ) در استنباط احکام ادبی و به خصوص احکام نحوی به آیات قرآن و روایات و مَثل ها (ضرب المثل ها) و نیز اشعار عرب و گاهی جملات و نثر اشخاص ( به ویژه اهل حجاز که فصیح اند) احتجاج و استناد می کنند و در یک تقسیم‌بندیِ زمانی، شعرای عرب به چهار دسته تقسیم می شوند:
طبقه اول: 《الجاهلیون》: شعرای پیش از اسلام مانند امرئ القیس و أعشی و ... .
طبقه دوم:《 المخضرمون》: شعرایی که جاهلیتِ پیش از اسلام و نیز دوره ظهور اسلام را درک کرده اند مانند لبید و حسّان و کعب بن المالک که هر سه به شعراء النبی مشهورند.
طبقه سوم: 《المتقدّمون》 : شعرایی که در صدر اسلام بودند تا ۱۵۰ هجری قمری و لذا گاهی به آنها الإسلامیون نیز می گویند مانند: جریر و فرزدق.
طبقه چهارم:《 المولدون》: شعرایی که بعد از ۱۵۰ هجری قمری بودند لذا به آنها المحدثون نیز گفته می شود مانند بشار و ابونواس.
اعتبار و حجیت اشعار طبقه اول و دوم در استنباط احکام ادبی، اجماعی است و مشهور طبقه سوم را نیز معتبر می دانند اما طبقه چهارم قابل استناد و استشهاد نیست و سیوطی در کتاب《 الاقتراح 》 ادعای اجماع کرده است بر عدم اعتبار کلام طبقه چهارم در استنباط احکام ادبی.
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
پی نوشت:
بخشی از مقدمه کتاب #شرح_روان_مغنی اثر رضا حیدری، چاپ ۱۳۹۴، تهران.
http://eitaa.com/Heydari_org
🔸منابع استفاده شده در تأليف شرح روان مغنی
📚عمده نکته ها و مطالب از « اوضح المسالک الی الفیة ابن مالك» و « قطر النّدی و بلّ الصّدی» و شرح آن و نیز « شذور الذهب فی معرفة كلام العرب» و شرح آن، که همگی از آثار ابن هشام می باشند، بوده است و در شرح شواهد و مثالها از کتاب《 شرح شواهد المغنی 》اثر جلال الدین سیوطی و《شرح ابیات مغنی اللبیب》 اثر عبدالقادر عمر البغدادی و《جامع الشواهد》 نوشته محمدباقر الشریف بهره برده شد.
🔻بخشی از مقدمه کتاب #شرح_روان_مغنی اثر رضا حیدری، چاپ ۱۳۹۴، تهران.
http://eitaa.com/Heydari_org