🔍پرسش: چرا شیخ انصاری برخلاف مشهور شیعه که بر مسلک طریقیت هستند، مصلحت سلوکیه را مطرح کرد که نوعی از سببیت است؟ مگر سببیت باطل نیست؟ ✍پاسخ استاد حیدری: #شیخ_انصاری (رحمه الله) مسلک طریقیت را به طور کامل قابل پذیرش ندانست و آن را بنا بر برخی وجوه مخدوش دانست. وی در مقایسه ای که بین اماره و علم و میزان موافقت و تطابق آن دو با واقع، انجام داد چهار وجه را فرض کرد و هرچند در سه وجه از آن وجوه، معقول و موجه بودن طریقیت را پذیرفت اما در یک وجه، معقول بودن آن را رد کرد و آن را قبیح دانست زیرا عمل بر وفق اماره را موجب تفویت مصلحت واقع بدون اینکه جبران شود معرفی کرد. از سوی دیگر سببیت را با دو روش اشعری و معتزلی تقریر و رد کرد زیرا هردو رامستلزم "#تصویب باطل" دانست همانطور که تمام علمای شیعه چنین معتقدند. او به خوبی نشان می دهد که مبنای اشاعره مطلقا مستلزم تصویب است و مبنای معتزله در برخی فروض مستلزم تصویب است. لذا در صدد برمی آید نوع دیگری از سببیت را ارائه دهد که مبتلا به اشکال "تصویب باطل" نباشد (بخلاف سببیت معتزلی در برخی فروض و اشعری مطلقا) و نیز تفویت مصلحت واقع، بدون جبران هم پیش نیاید( بخلاف طریقت در یکی از وجوهش). در فرائد الاصول پس از ارائه مبنای ابتکاری خود، با حوصله و صبورانه تلاش می کند تا ضمن پذیرش شباهت های بین سببیت از نوع #مصلحت_سلوکیه و سببیت معتزلی، تفاوتهای مبنای مصلحت سلوکیه با سببیت معتزلی را به خوبی در ذهن مخاطب جا بیندازد و نشان دهد که آن چه باطل است تصویب است نه سببیت. و مبنای ابتکاری او مستلزم "تصویب باطل" نیست. ✍رضاحیدری ۹۹/۴/۱۶ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ پی نوشت: برای اطلاع بیشتر به "شرح نوین رسائل" ، رضا حیدری، دارالعلم، قم، ۱۳۹۲مراجعه کنید. تفاوتهای مصلحت سلوکیه با سببیت معترلی را در جلد دوم صفحه ۳۷تا۵۱ ببینید. http://eitaa.com/Heydari_org