﷽ 📚 نکات نحوی ⚜️ شماره 130 ⚜️ «اسم تفضیل». قسمت 3 🗂 اسم تفضیل در هر سه حالت مذکور در پست پیشین، فقط قدرت عمل در فاعلِ ضمیری، ظرف، جار و مجرور، تمییز و حال را دارد. از این رو حق عمل در فاعلِ اسم ظاهری، مفعول به، مفعول مطلق، مفعول له، و مفعول معه را ندارد. #أفعل_تفضیل ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 📚 نکات نحوی ⚜️ شماره 131 ⚜️ «اسم تفضیل». قسمت 4 🗂 پیرامون اسم تفضیل، دو پرسش مهم و اساسی قابلیت طرح دارد. ❓1️⃣ در حالت مفرد مذکر در وضعیت‌های مجرّد از ال و اضافه، و یا مضاف الیه نکره و معرفه، اسم تفضیل متحمّل چه ضمیری است خصوصا در وضعیت‌های غیر مطابق؟ ❓2️⃣ چرا اسم تفضیل قدرت عمل در فاعلِ اسم ظاهری و مواردی که ذکر شد را ندارد و تنها حق عمل در فاعلِ ضمیری دارد؟ #أفعل_تفضیل ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 📚 نکات نحوی ⚜️ شماره 132 ⚜️ «اسم تفضیل». قسمت 5 ✅ پاسخ به سوال اول: 📂 چندین احتمال را در این زمینه می‌توان مطرح نمود ولی به نظر می‌رسد راه صواب از این قرار است که این اسم تفضیلِ مفرد، قابلیت تحمل تمامی ضمایر را دارد یعنی با این‌که لفظ مفرد است ولی می‌تواند هر کدام از ضمیرهای «هو»، «هما»، «هم» و ... را دربرداشته باشد، کما این‌که فعل «قِ» متحمل ضمیر «انت» است با این‌که حروف این ضمیر از خود فعل بیشتر است. #أفعل_تفضیل ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 📚 نکات نحوی ⚜️ شماره 133 ⚜️ «اسم تفضیل». قسمت 6 🗂 افعل تفضیل، در تمامی لهجه‌ها، مناطق و قبایل فقط قابلیت رفع ضمیر مستتر را دارد و از این رو نمی‌تواند در اسم ظاهر و ضمیر بارز عمل رفع انجام دهد و سبب این گونه رفتار، ضعف در تشابه به اسم فاعل است. 📂 وجه ضعف آن، خروج از معنای حدوثی، و متلبّس شدن به معنای ثبوتی است؛ همان‌طوری که در صفت مُشبِهه هم همین قضیه جاری است. وقتی اسم مشتقّی متضمّن معنای ثبوتی شود دیگر هیچ علاقه‌ای به عالم خارج نداشته، و از این رو در مفعول به و ... توانایی عمل ندارد چون مفعول‌به و برخی دیگر از مفاعیل بروز و نمودِ بیرونی دارند و این هم با معنای ثبوتی سازش ندارد. 📂 و در ادامه، تقریب ناسازگاری این مفاعیل با اسم تفضیل، و هم‌چنین دلیل و کاشف بر این ضعفِ افعل تفضیل ارایه خواهد شد. #أفعل_تفضیل ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 📚 نکات نحوی ⚜️ شماره 134 ⚜️ «اسم تفضیل». قسمت 7 🗂 از مطالب گذشته( پست پیشین) معلوم گشت که این‌گونه عمل( انحصار عمل رفعی در ضمیر مستتر) در افعل تفضیل منوط به فرضی است که فعلِ هم‌معنای خود در جای او نتواند قرار بگیرد. بر این اساس اگر این قابلیت وجود داشته باشد، عمل رفع در اسم ظاهر و ضمیر بارز نیکو و قیاسی خواهد بود. 📂 بین فعل و اسم تفضیلِ نرمال و طبیعی( یعنی غیر مساله کُحل) تفاوت معنایی وجود دارد؛ فعل دلالت بر حدوث و تجدّد دارد ولی اسم تفضیلی که بین دو شخص حقیقی – مانند زید و عمرو - مطرح می‌شود دلالت بر معنای ثبوتی دارد. 📂 تفضیل و افضلیت معنایی نیست که یک لحظه‌ای باشد و لحظه دوم از بین رود، باید به مدت قابل توجهی - البته بستگی به موردش دارد - برقرار باشد. ✅ بایسته ذکر است که همین مساله کحل بود که باعث شد وجه ضعف اسم تفضیل کشف و فهم شود. البته به مساله کحل، به صورت تفصیل خواهیم پرداخت. #أفعل_تفضیل ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 📚 نکات نحوی ⚜️ شماره 137 ⚜️ «اسم تفضیل». قسمت 8 🗂 بر اساس مقدمه‌ای که ذکر شد، اسم تفضیل با موصوف خود، دلالت بر ثبوتِ دوامی دارد و از این رو توانایی عمل در مفعول به را ندارد. 📂 همان‌طوری که مستحضرید معانی حدثی از نوع لازم(=افعال لازم) غالبا هیچ علاقه‌ای به عالم خارج نداشته، و حیثیت وقوعی‌علیه در آن‌ها در حد عدم است مانند « فصح زیدٌ، کرُم، قَوِیَ، صحّ فکره، سَعِدَ و ...» که اسم‌های «فصیح، کریم، قویّ، صحیح الفکر، سعید و ...» از این افعال مشتق می‌شود؛ بر خلاف افعال متعدّی که از آن دسته از معانی حدثی‌اند که علاقه وافری به عالم خارج داشته و تا با چیزی تماس پیدا نکنند اصلا به وجود نمی‌آیند مانند زدن، خوردن، آشامیدن و ... . #أفعل_تفضیل ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 📚 نکات نحوی ⚜️ شماره 138 ⚜️ «اسم تفضیل». قسمت 9 🗂 برخی از معمولات با عالم خارج ارتباط مستقیمی دارند مانند «مفعول به»، «مفعول مطلق خصوصا عددی و نوعی» 📂 «مفعول معه» با «معنای تفاضلِ در اسم تفضیل» در تهافت و در جدال است چون «مفعول‌معه» مفید معنای اشتراکِ در حکم است در حالی که اسم تفضیل گویای برتری یک چیز از چیز دیگر است. از طرفی هم چون مفعول معه قیدِ ذات(=معمول) است و این معمول یا باید فاعل باشد یا مفعول به، با این‌که فاعل اسم ظاهر نیست و مفعول بهی هم در میان نیست تا همراهی با او اتفاق بیفتد. #أفعل_تفضیل #مفعول_معه ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 📚 نکات نحوی ⚜️ شماره 139 ⚜️ «اسم تفضیل». قسمت 10 🗂 اسم تفضیل در «مفعول فیه» می‌تواند عمل کند چون در «مفعول فیه» توسّع زیادی وجود دارد. 🗂 «حال» هم در حکم «مفعول فیه» است چون از حیث معنا، حال به مثابه همان ظرف است. #أفعل_تفضیل #مفعول_فیه #حال ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 📚 نکات نحوی ⚜️ شماره 140 ⚜️ «اسم تفضیل». قسمت 11 🗂 گفته شد اسم تفضیل با موصوف خود، دلالت بر ثبوت دوامی دارد و از این رو توانایی عمل در معمول‌هایی مانند فاعلِ اسمِ ظاهری، و مفعول به را نخواهد داشت ولی به محض این‌که مساله جای‌گذاری فعلِ هم‌معنایِ با آن مطرح می‌شود، از این معنا خارج شده و در معنای حدوثی بکار گرفته می‌شود؛ و در نهایت، قابلیت عمل در معمول‌های مذکور را پیدا می‌کند مانند «ما رأیت رجلا احسن فی عینه الکحل کحسنه فی عین فلان». #أفعل_تفضیل #مساله_کحل ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 📚 نکات نحوی ⚜️ شماره 141 ⚜️ «اسم تفضیل». قسمت 12 🗂 بر اساس آن‌چه که در پست پیشین گفته شد، این کحل تا قبل از این‌که در چشمان فلانی قرار بگیرد از زیبایی برخوردار نبود و همین که در چشمان وی قرار گرفت به اوج زیبایی می‌رسد و الان است که می‌توان گفت: کحل زیبا است. 📂 لازم است توضیح داده شود، این موقع است که «اجمل» از معنای افضل و مقایسه‌ای خارج می‌شود و معنای با فضیلت‌ترین به خود می‌گیرد چون مفضول، یک شخص حقیقی نیست بلکه نکره‌ای است در سیاق نفی که مفید شمول و عمومیت است. #أفعل_تفضیل #مساله_کحل ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 📚 نکات نحوی ⚜️ شماره 142 ⚜️ «اسم تفضیل». قسمت 13 🗂 به هر حال، جای‌گیری فعل در مکان اسم تفضیل مشروط به شروطی است که به قرار ذیل است: 1️⃣ مسبوق به نفی باشد. 2️⃣ برای یک اسم جنس، نعت شود تا بتواند بدان اعتماد و تکیه داشته باشد. 3️⃣ مرفوعش اجنبی از منعوت باشد که بر خودش تفضیل پیدا کرده است. و به بیان دیگر، معنای مفضَّلیّت و مفضولیّت مطرح شود البته بین غیر کحل و خود کحل. لازم به ذکر است، وجود این شرط سوم، صرفا در مقام لفظ، و رعایت قواعد لفظی ادبی است. از این رو، فرضیه بر این است که این قالب، به مانند اسمِ تفضیلِ معرَّف به الف و لام است و مفید معنایِ «ترین» است. #أفعل_تفضیل #مساله_کحل ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 📚 نکات نحوی ⚜️ شماره 143 ⚜️ «اسم تفضیل». قسمت 14 🗂 به مثال‌هایی در این باب توجه شود: ♻️ «ما رأیت رجلا احسن فی عینه الکحل کحسنه فی عین فلان.» ♻️ «ما رأیت رجلا أکمل فی وجهه الاشراقُ منه فی وجه العبد الصادق.» ♻️ «ما شاهدت عيونا أجمل فيها الحور منه فى عيون الظباء.» 📂 در این مثال‌ها می‌توان فعل‌های «یحسن»، «یکمل»، و «یجمل» را در جای «احسن»، «اکمل»، و «اجمل» جای‌گذاری نمود. 📂 پس مراد نحوی‌ها که می‌گویند «افعل تفضیل» توانایی رفع اسم ظاهر را ندارد مگر در «مساله کحل»، همین نکته است که مطرح شد. 📂 از این رو ضابطه رفع اسم ظاهر، همان جانشینی فعلِ هم‌معنا در جای اسم تفضیل است که به تفصیل بیان گردید. ♻️ پس معنا در عبارت اول چنین خواهد بود: کحل در چشمان فلانی به اوج زیبایی رسیده است و در چشم های دیگران چنین نمودی ندارد. ♻️ معنا در عبارت دوم بدین قرار: ان کان الاشراق فی وجه العبد الصادق، کان هو الاکملَ ای یصل الی حدّ الکمال؛ و ان کان فی وجه غیره، لم یتحقّق هذا الحدّ. #أفعل_تفضیل #مساله_کحل ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83