📣 خبر: چاپ مقاله پژوهشگران گروه حکمرانی و اقتصاد مرکز راهبری برهان 🔰 مقاله «تخریج روایات قضیه سمره بن جندب جهت استنباط قاعده لاضرر» که در جشنواره علامه حلی کشوری حائز رتبه گردیده بود در مجله فقه و اصول وابسته به دانشگاه فردوسی مشهد چاپ شد. احمد ارشاد و عباس یعقوب زاده در این مقاله کوشیده اند با بررسی متنی و سندی روایاتِ مربوط به ماجرای سمرة بن جندب، چالشهای پیش روی تنقیح متون این روایات را برطرف کند و در نهایت متن قابل اتکائی از این روایت و نقش آن در استدلال بر قاعده لاضرر ارائه دهند. ----------------------------------------------- 💠 گروه حکمرانی و اقتصاد | مرکز راهبری برهان بله | ایتا 💠 مرکز راهبری برهان بله | ایتا | آپارات | اینستاگرام | وبگاه

✍️ نقش ویژه «ریسک» در نظام اقتصادی اسلام 🔶 آنگاه که سرمایه داری در قرن نوزدهم به اوج خود رسید، کارگران در حال موت زیر فشار تولید انبوه صنعتی بودند و در چرخ دنده های توسعه له می شدند. در اینجا بود که زمزمه های تشکیک در رها کردن بازار یعنی ایده آدام اسمیت مدام به گوش می رسید و حرکت به سمت «سوسیالیزم» ذهن ها را مشغول می کرد. 🔶 معلوم شده بود که منافع «طبقات» با هم منافاتهایی دارد و بدون هیچ دخالتی، نمی توان جامعه را به نقطه آرمانشهر رساند. اما مشکل اصلی این بود: در چه چیزی از اقتصاد باید دخالت کرد؟ هر کسی به دنبال کشف نقطة دخالت بود. همانها که در ادامه، مارکس به نام سوسیالیزم تخیلی خواندشان، که در تشخیص عامل اصلی بدبختی اشتباه کرده اند و فقط انقلابی محتوم را به عقب می اندازند. 🔶 «انحصار» در این مدل، عاملی بود که طبقات بالاتر را بر طبقات پایین حاکم می کرد، راه انتقال افراد میان طبقات را می بست، و دیگر زور طبقه بالایی به پایین می چربید. اما در ایدة اسمیت این انحصار، «انحصاری طبیعی» بود که طبیعتاً رخ می داد و نمیشد جلویش را گرفت. چون عده ای که زودتر رسیده اند و راه کسب ثروت را یافته اند، مالکیتشان را افزایش می دهند و زورشان به جایی می رسد که یا انحصار قانونی می خرند و یا عملا، این انحصارات را رقم می زنند. 🔶 سرانجام مارکس سررسید و عامل اصلی بدبختی ها را «بهره مالکانه» و اصلاً خود «مالکیت» دانست. بهره مالکانه، شامل ربا می شود و اجاره و هرگونه قرارداد سرمایه گذاری. چه کسی به مالک حق داده که «سرمایه» وسط بگذارد و از کارِ دیگری سود کند؟ این است که می تواند روند رو به رشد سودآوری و افزایش ثروت و سپس جامعه طبقاتی و ظلم و انحصار را راه بیاندازد. چون هرکسی به اندازه محدودی می تواند کار کند، اما برای سرمایه اش که با کار دیگران بخواهد به سود برسد، دیگر این محدودیت در کار نیست و می تواند مدام رشد کند. 🔶 صورت‌بندی جذاب و منطقی‌ای است. اما از یک عامل دیگر اقتصادی غافل مانده است: پذیرش «ریسک» سرمایه. 🔶 طبق قاعده ربح در فقه اسلامی، آنچه موجب استحقاق سود می شود یا کار است و یا «پذیرش ریسک سرمایه» . این یعنی اسلام «ریسک» را هم در محاسباتش وارد کرده است: نه آنچه که باید ممنوع شود هرگونه بهره مالکانه است، چنان که جریان چپ اقتصادی بر آن اصرار داشت؛ نه آنچه که باید مجاز شود هرگونه بهره مالکانه است، چنانکه جریان راست اقتصادی برآن اصرار دارد. بلکه ممنوعیت «بهره مالکانه بدون پذیرش ریسک» است که موجب حل معضل مالکیت و عدم وقوع انحصار «طبیعی» خواهد شد . 🔶این بار به نظر می رسد صورت‌بندی جذاب و منطقی‌ای نیست! چون ریسک مگر چقدر است که بخواهد جلوی بزرگ شدن بیش از حد سرمایه و لذا انحصار طبیعی و لذا طبقاتی شدن جامعه را بگیرد؟ اصلا ریسک را محاسبه می‌کنیم و هزینه‌اش را کنار می گذاریم، چنان که شرکت‌های بیمه‌ای کرده‌اند. 🔶 و همینجاست که مشخص می‌شود اگر فقه و روابط حقوقی را خداوند مشخص نکند بشر هیچ گاه جزئیاتش را نمی تواند مشخص کند. خداوندی که ریسک آفرین است چنین دستور داده و می‌داند که ریسک اصلاً یعنی «آنچه معلوم نیست». محاسبه های آماری و متوسط، فقط نتایج آماری و متوسط می دهند و نمی توانند اتفاقی که به ناگهان در ابعاد بالا، یکی را (از جمله خودِ شرکت بیمه، یا اصلاً خود اقتصاد یک مملکت یا اصلا خودِ اقتصاد جهانی در یک دوره از رکود یا...) زمین‌گیر می‌کند لزوماً پیش‌بینی کنند. 🔶 خداوند بر سرِ سرمنشأ ریسک نشسته و می گوید همین را وارد بهره‌های مالکانه کنید، برای نفی انحصار طبیعی کافی است. چنین اتفاقی نخواهد افتاد. در نتیجه احتمالا یک نمودار گاوسی طبیعی با ارتفاع قابل تحمل در توزیع ثروت خواهیم داشت که به لطف ریسک، «راه انتقال در طبقات آن» هم بسته نیست و آدم ها در آن بالا (و پایین) هم میشوند. 🔶دیگر نیاز هم نیست تصدی‌های دولتی بزرگ داشته باشیم. راه رانت و انحصار حقوقی که بسته باشد، با رعایت همین قاعده می‌توان بر بازار نظارت کرد و بازار «کار خودش را بکند». اسلام در بازار اسمیتی است، در منع حاکمیتی برای ربا هابزی است و در اهمیت دادن به عدالت (البته در کنار آزادی)، چپ. 🔶راستی، الان می‌توان فهمید که دور زدن حرمت ربا با عقد خارج لازم و تضمین شریک و بیمه توسط شخص ثالث و هزار چاه و چاله دیگر، چه بلایی بر سر کلان‌تصویر اقتصاد اسلامی می‌آورد. در ضمن، خرید و فروش ریسک هم که غرری است اصلا. نیست؟ 👤 محمد خلیلی ----------------------------------------------- 💠 گروه حکمرانی و اقتصاد | مرکز راهبری برهان بله | ایتا 💠 مرکز راهبری برهان بله | ایتا | آپارات | اینستاگرام | وبگاه

🔰🔰🔰 اندیشه‌های اقتصادی متفکران اسلامی معاصر(امام‌موسی صدر، شهید بهشتی، شهید صدر و شهید مطهری) 🔶 مدرس: حجة الاسلام محسن قنبریان 🔸تاریخ شروع دوره: دوشنبه 16 بهمن‌ 1402 🔸محل برگزاری دوره: قم مقدسه 🔸 طول دوره: یک ترم(حدودا 12 تا 15 جلسه) دوشنبه عصرها از ساعت 16 تا نماز مغرب. ⛔️ شرکت در دوره به صورت حضوری رایگان می‌باشد. البته به جهت رعایت نظم دوره، از پذیرش بزرگوارانی که بیش از سه غیبت داشته باشند معذوریم. ⛔️ شرکت در دوره به صورت مجازی(آنلاین) نیاز به ثبت‌نام نداشته، رایگان می‌باشد و لینک کلاس در کانال قرار می‌گیرد. البته مجموعه تعهدی نسبت به کیفیت کلاس‌ها به جهت قطع و وصل شدن نخواهد داشت با این حال تمام تلاش برای برگزاری هرچه بهتر صورت خواهد گرفت. 📌 جهت کسب اطلاعات بیشتر و ثبت نام برای شرکت حضوری با آیدی @sjmohammadi در پیام رسان بله و یا ایتا تماس حاصل فرمایید. 🔺 گروه حکمرانی و اقتصاد مرکز راهبری برهان 🔺 موسسه آموزش عالی حوزوی مشکات ----------------------------------------------- 💠 گروه حکمرانی و اقتصاد | مرکز راهبری برهان بله | ایتا 💠 مرکز راهبری برهان بله | ایتا | آپارات | اینستاگرام | وبگاه 💠 موسسه آموزش عالی حوزوی مشکات بله

✍️ تصویب دقیقه نودی قانون بانکداری بسم الله الرحمن الرحیم 🔰 طرح عملیات بانکی که بخش دوم قانون جامع بانکداری است اکنون به صورتی نامتعارف مصوبه کمیسیون اقتصادی را اخذ کرده و در سامانه صحن مجلس بارگذاری شده است. نمایندگان مجلس تا تاریخ 20 بهمن فرصت دارند که نسبت به 37 ماده ی این طرح که در 74 صفحه تدوین شده نکات اصلاحی و حذف و اضافات پیشنهادی خود را ارائه کنند. 🔰 فارغ از محتوای طرح، سوال اینجاست که چرا این طرح در زمانی به صحن ارسال میشود که نمایندگان درگیر انتخابات و حوزه انتخابیه خود هستند؟ چرا زمانی انتخاب شده که اساسا مجلس تعطیل است و نمایندگان به سراغ طرحهای بارگذاری شده نمیروند و اساسا امکان بررسی دقیق طرح توسط نمایندگان وجود ندارد!؟ آیا مجددا با تصویب برجامی یکی از مهم ترین قوانین کشور مواجه هستیم؟ 🔰 از منظر محتوایی این طرح مشکلات جدی ای دارد که شایسته ی تصویب با وجود این اشکالات نیست. هر چند نکات مثبتی - مثل شکل دهی سپرده سرمایه گذاری خاص یا قواعد گزیر و انحلال بانکهای در معرض ورشکستگی - هم هست که نباید نادیده گرفته شود. اما آنچه شایسته توجه است این است که بعد از گذشت چهل سال از تصویب قانون بانکداری بدون ربا با وجود آن همه ایراداتی که داشت اکنون موقعیتی برای اصلاح نظام بانکداری ایران شکل گرفته و اگر از این موقعیت به درستی استفاده نشود معلوم نیست دیگر چه زمانی فرصت اصلاح قوانین نظام بانکداری فراهم شود و مشخص نیست دوباره مردم تا کِی باید مشکلات نظام بانکی را که از اصلی ترین بخش‌های آسیب زا در اقتصاد ایران است تحمل کنند. 🔰 اهم ایرادات وارد به این طرح در یک بیان کوتاه از قرار زیر است: 1. تجویز بانکداری خصوصی به شکل موجود و عدم شکل دهی اصلاحات اساسی و ریشه ای در این زمینه. 2. نبود هیچ رابطه فقهی صحیحی بین سپرده گذاران و تسهیلات گیرندگان در شبکه بانکی و عدم مشروعیت عملیات توزیع سود بین سپرده گذاران بانکی. 3. ادامه دهی روند کنونی بانکداری مبادله ای (که تاکنون در قالب نظام بانکداری ذخیره جزئی و با ابزار عقود مرابحه بوده) به عنوان بخش اصلی چارچوب بانکداری فعلی. امری که از عوامل اصلی رشد غیر بهینه نقدینگی و ایجاد فاصله ویرانگر بین بخش پولی و بخش واقعی اقتصاد ایران است. 4. عدم ریل گذاری صحیح در جهت تفکیک بهینه انواع مختلف بانکداری خدماتی، تجاری، توسعه ای و قرض الحسنه و در نتیجه کاهش نظارت پذیری، کنترل شوندگی و مدیریت جریان گردش وجوه در نظام بانکی و نظام اقتصادی کشور. 5. عدم ممنوعیت در اعطای تسهیلات به اشخاص مرتبط در نظام بانکی 6. عدم قاعده گذاری صحیح در خصوص مکانیزمهای تبادلات مالی موسسات اعتباری در بازار بین بانکی 🔰شایسته است ریاست محترم مجلس انقلابی و نمایندگان دلسوز ملت به این نکته توجه داشته‌ باشند که تداوم روندهای اصلی کنونی بانکداری در کشور قطعا به ضرر اقتصاد ایران خواهد بود و طرح ارائه شده هر چند حاوی نکات مثبتی هست اما زیرساختهای اصلیِ ایجاد کننده مشکلات نظام بانکی را هدف قرار نخواهد داد. لذا با چنین وضعیتی شایسته است به جای تصویب دقیقه نودیِ قوانین مادری با این درجه از اهمیت، وقت کافی توسط نمایندگان متخصص، کارشناسان حوزوی و دانشگاهی امر بانکداری و کمیسیون های مربوطه گذاشته شود تا مشکلات موجود در طرح کنونی برطرف شود. به نظر میرسد اولویت کار این مجلسِ رو به پایان، در شرایط کنونی بیش از تصویب قوانین مادر، نظارت بر اجرای قوانین مهم و تازه تصویب شده ای همچون قانون بانکداری مرکزی و بررسی نتایج آن است؛ نه اینکه عجولانه بر تصویب قانون دیگری با این همه چالش و ابهام دست یازد. 🔰 در شرایط کنونی به نظر میرسد راهکار مناسب جهت اصلاح نظام بانکداری با طرح ارائه شده، یا دوشوری شدن این طرح و بازگشت به مباحث تخصصی در نقاط چالش برانگیز در کمیسیون اقتصادی باشد یا اینکه طرح کنونی فقط در بخشی که نقطه مزیت اصلی آن است یعنی فصل مربوط به قواعد گزیر و انحلال ارائه و تصویب گردد و سایر مباحث به طرح دیگری واگذار شود. 🔰 به ضمیمه این پیام متن مصوبه کمیسیون اقتصادی مجلس خدمت کارشناسان اقتصاد اسلامی ارائه می‌گردد تا نکات و نظرات خود را جهت بحث و بررسی به نمایندگان محترم ارسال نمایند. در پایان گروه اقتصاد برهان آمادگی خود را جهت ارائه ی مباحث مربوط به این طرح و نکات آن برای علاقه مندان اعلام میکند تا به این وسیله افرادی که به پیگیری مطالب این حوزه علاقه مند هستند بیش از پیش در جریان امور قرار بگیرند. ----------------------------------------------- 💠 گروه حکمرانی و اقتصاد | مرکز راهبری برهان بله | ایتا 💠 مرکز راهبری برهان بله | ایتا | آپارات | اینستاگرام | وبگاه

گزارش یک شوری طرح بانکداری جمهوری اسلامی ایران - مصوب 10بهمن1402 - کمیسیون اقتصادی مجلس

🗂 اندیشه های اقتصادی متفکران اسلامی معاصر 🔺حجت الاسلام محسن قنبریان 🔺جلسه اول: مگر متفکران انقلاب اقتصاددان بودند؟ ۱۶بهمن۱۴۰۲ ----------------------------------------------- 💠 گروه حکمرانی و اقتصاد | مرکز راهبری برهان بله | ایتا 💠 مرکز راهبری برهان بله | ایتا | آپارات | اینستاگرام | وبگاه 💠 موسسه آموزش عالی حوزوی مشکات بله .

🗂 اندیشه های اقتصادی متفکران اسلامی معاصر 🔺حجت الاسلام محسن قنبریان 🔺جلسه اول: مگر متفکران انقلاب اقتصاددان بودند؟ ۱۶بهمن۱۴۰۲ * دو مقاله پیوست: ۱. هاجون چانگ ۲. جان رپلی 🔗 لینک پشتیبان #اندیشه_اقتصادی_معاصر ----------------------------------------------- 💠 گروه حکمرانی و اقتصاد | مرکز راهبری برهان بله | ایتا 💠 مرکز راهبری برهان بله | ایتا | آپارات | اینستاگرام | وبگاه 💠 موسسه آموزش عالی حوزوی مشکات بله .

🗂 اندیشه های اقتصادی متفکران اسلامی معاصر 🔺 جلسه دوم: سؤال های مکتب سازِ اقتصاد؟! ۲۳بهمن۱۴۰۲ ----------------------------------------------- 💠 گروه حکمرانی و اقتصاد | مرکز راهبری برهان بله | ایتا 💠 مرکز راهبری برهان بله | ایتا | آپارات | اینستاگرام | وبگاه 💠 موسسه آموزش عالی حوزوی مشکات بله .