#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #طرق_احراز_عدم_ردع #طریق ۱ 🖋طریق ۱: عدم وصول این طریق، در مواردی قابل تمسک است که سیره، عام البلوی باشد. 🔅 تقریب ۱ استدلال: با توجه به لزوم رعایت تناسب میان رادع و مردوع، همیشه باید حجم و مقدار و عمق ردع، متناسب با اهمیت و مقدار رسوخ و وسعت سیره باشد. به عنوان مثال، هر گاه معصوم علیه السلام بخواهد از یک عمل شخصی که یک مکلف انجام داده است، و این عمل، بر خلاف موازین است، ردع نماید، کافی است تنها یک بار تذکر دهد و ممکن است این تذکر، به دست ما (که بیش از هزار سال با عصر معصومین علیهم السلام فاصله داریم) نرسیده باشد. اما اگر اگر معصوم علیه السلام بخواهد از یک سیره عام البلوی ردع نماید، حتما آن قدر تذکرات متعدد و متمرکز می دهد تا آن را ریشه کن نماید و در نتیجه تکرار تذکرات، بلبله و تذبدب خاصی پدید می آید؛ زیرا در میان مکلفین آشوب و همهمه می شود، و مراجعات آن ها به معصوم علیه السلام، برای اطمینان خاطر، کثرت خواهد یافت. در این فرض، بر اساس حساب احتمالات، بسیار بعید و بلکه عادتا محال است که هیچ کدام از این وقایع، به دست ما نرسیده باشد. ✅ نکته: این تقریب، یک پیش فرض دارد و آن این است که بر فرض قوت و عام البلوی بودن سیره، معصوم علیه السلام وظیفه دارد با تکرار تذکرات، آن را ریشه کن نماید؛ در حالی که می دانیم این پیش فرض، یکی از احتمالات در این مساله است. احتمال دیگر آن است که چنین چیزی، واجب نباشد و هر مقدار که سیره عام البلوی و راسخ باشد، معصوم علیه السلام می تواند به یک ردع، اکتفا نماید. 🔹 روشن است که اگر احتمال دوم را بپذیریم، استدلال تمام نیست، زیرا ممکن است معصوم علیه السلام، به یک تذکر، اکتفا نموده باشد و آن هم به دست ما نرسیده باشد. ادامه دارد... 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #طرق_احراز_عدم_ردع #طریق ۱ 🖋طریق ۱: عدم وصول این طریق، در مواردی قابل تمسک است که سیره، عام البلوی باشد. 🔅 تقریب ۲ استدلال: چنان چه گذشت، اگر مبنای فقیه این باشد که معصوم علیه السلام، در برابر سیره های راسخه ای که بر خلاف موازین است، وظیفه ی تکرار ردع ندارد و می تواند به صرف ردع واحد، اکتفا نماید، در این صورت لازم است تقریب جدیدی از استدلال تنظیم شود، که عبارت است از: اگر چه امام علیه السلام، به ردع واحد اکتفاء نموده است، اما از آن جایی که طبق فرض، سیره مذکور، عام البلوی و شدید الرسوخ است، لذا به محض صدور ردع واحد، بلبله و آشوبی در ذهن مکلفین، ایجاد می شود و در نتیجه، سوالات متعددی از سوی آن ها، پرسیده می شود تا اطمینان خاطر و استیثاق ایجاد شود. 🔅 نتیجه: طبق قاعده «لو کان لبان»، اگر چنین وقایعی اتفاق افتاده بود، حتما در تاریخ، برخی از آن ها نقل می شد و از آن جایی که هیچکدام نقل نشده است، نتیجه می گیریم که از اساس، هیچ ردعی از جانب معصوم علیه السلام، صورت نگرفته است. ✅ اشکال: این تقریب، یک پیش فرض دارد و آن این است که حتی در صورت صدور ردع واحد، بلبله و آشوب، در ذهن مخاطبین ایجاد خواهد شد و در نتیجه کثرت سوال صورت خواهد گرفت؛ در حالی که این پیش فرض، ممنوع است. 🔹 بیان ذلک: طبق قاعده «اذا جاء الاستدلال، بطل الاستدلال»، کافی است احتمالاتی در مساله وارد شود تا قطعیت وقوع بلبله و آشوب و کثرت سوال، نفی گردد. 📌احتمال ۱: از کجا معلوم است که مخاطبین ردع، آن را با جان و دل نپذیرفته اند. به خصوص با توجه به این که به احتمال زیاد، مخاطبین ردع، حلقه اول اصحاب معصومین علیهم السلام هستند، چنان چه بسیاری از فرمایشات ایشان، به امثال زراره و محمد بن مسلم و ... القا شده است. در حالی که می دانیم حلقه اول اصحاب ائمه اطهار علیهم السلام، بسیار متعبد و ولایت پذیر بودند و بلافاصله، سایر شیعیان را نیز قانع و مجاب می کردند. بنابراین، در بسیاری از مواقع، اساسا انگیزه مراجعه و پرسش و سوال مجدد، وجود نداشته است. پس این که مستدل، با قاطعیت، ادعای وقوع بلبله و آشوب و کثرت سوال می نماید، ادعایی بدون دلیل است. 📌 احتمال ۲: بر فرض که انگیزه مراجعه و سوال مجدد وجود داشته باشد، اساسا شیعیان، در بسیاری از مواقع، دسترسی آسانی به ائمه اطهار علیهم السلام، نداشتند و لذا معمولا طبق دستور خود ایشان، به ثقات و راویان ثقه، اعتماد می کردند و به دنبال مراجعه مستقیم به خود حضرات آل الله علیهم السلام، نبودند، زیرا معمولا امکان این کار را نداشتند. 🔆 نتیجه نهایی: اگر چه احتمال این که در برخی مواقع، نسبت به برخی موضوعات، گاهی بلبله و آشوب و کثرت سوال واقع شده باشد، وجود دارد؛ ولی چنان چه می دانیم، به صرف اینکه احتمال دارد»، نمی توان قاعده کلیه ای را استنتاج نمود و نتیجه گرفت. بنابراین، این استدلال، تمام نیست. ادامه دارد... 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #طرق_احراز_عدم_ردع #طریق ۲ 🖋طریق ۲: عدم بدیل برای سیره این طریق، در مواردی قابل تمسک است که سیره، بر امری مستقر باشد که ضروری باشد و انتظام امور اجتماعی، بدون آن یا بدیل آن، امکان نداشته باشد. روشن است که در چنین فرضی، اگر شارع مقدس از آن ردع نماید، بدیل آن مستقر خواهد شد. ✅ مثال این فرض، عمل به ظواهر الفاظ است، زیرا تفاهم و گفتگوی بشر، اگر بر اساس ظواهر الفاظ نباشد، باید حتما جایگزینی داشته باشد و لذا اگر شارع از آن ردع کند، عقلاء، جایگزین و بدیلی برای آن خواهند یافت. 🔅 نتیجه: بر اساس قاعده «لو کان لبان»، هر گاه آثار و اخبار بدیل چنین سیره هایی، به ما نرسیده باشد، معلوم می شود که خود آن سیره، رواج داشته است و ردعی هم از آن نشده است. 🔅نکته: با توجه به این که در مباحث گذشته، این طریق برای استکشاف خود سیره نیز ذکر شد، معلوم می شود که این طریق، هم برای احراز خود سیره و هم برای احراز عدم ردع از سیره، کاربرد دارد. از جمله اصولیونی که به این طریق تصریح کرده اند، محقق خراسانی در «کفایه الاصول» و مرحوم مظفر در «اصول الفقه» است. ادامه دارد... 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #طرق_احراز_عدم_ردع #طریق ۱ 💠 طریق ۱: عدم وصول. ✅ تقریب ۱ استدلال. 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #طرق_احراز_عدم_ردع #طریق ۱ 💠 طریق ۱: عدم وصول. ✅ تقریب ۲ استدلال. 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #طرق_احراز_عدم_ردع #طریق ۲ 💠 طریق ۲: عدم بدیل برای سیره. ✅ جریان طرق مذکور در سیره های مستحدثه. 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945