🅾 ادراکات اعتباری در کتاب مناهج الوصول امام خمینی (ره)
🔰حجت الاسلام سجاد انتظار @entezarsajjad
┄┅┅═❅❅❄❅❅═┅┅┄
📌شناخت ادراکات اعتباری و احکام آن ها از جمله مسائل نو در میان مباحث اصولی و فلسفی است. این مساله گرچه از سابق مورد توجه اندیشمندان بوده است اما پس از تحقیقات مرحوم شیخ محمد حسین اصفهانی و سپس علامه طباطبایی در این رابطه، ابعاد عمیق تر و وسیع تری یافته است. استاد مطهری در رابطه با نقش علامه طباطبایی در این رابطه می فرماید:«از شاهكارهاى آقاى طباطبائى همين بحث مقاله اعتباريات ايشان است كه تقريبا شالوده علم اصول را هم زيرورو مى كند»
◀️تاثیر بسیار مهم این مساله در مباحث علم اصول باعث شده است که ممنوعیت خلط حقیقت و اعتبار به یکی از قوانین اساسی این علم بدل شود و در نتیجه حکومت این قانون بر این علم، بسیاری از اندیشمندان اصولی در صدد بر آمده اند تا مباحث و نظریات خود را با این قانون سنجیده و هماهنگ کنند به گونه ای که متعلمان تازه وارد این علم حاکمیت قانون فوق را دلیلی بر بی ضابطه بودن ادراکات اعتباری دانسته و آن ها را تابع ذوق و یا شبه آن بدانند.
◀️اما در این میان بسیار اند کسانی که علیرغم تلاش برای حفظ مرز ادراکات حقیقی و اعتباری و رعایت قوانین مربوط به امور اعتباری، خود دچار خلط حقیقت و اعتبار می شوند. ریشه این اشتباه در نوع مواجهه آن ها با ادراکات اعتباری در علم اصول است. طرح ادراکات اعتباری در علم اصول و بیان خواص آنها با طرح این مساله و خواص آن در علم فلسفه متفاوت است و باید متفاوت باشد چرا که اقتضای ملاک وحدت بخش هر علم(چه موضوع باشد و چه غایت و چه روش و یا هر چیز دیگر) این است که مسائل آن علم با جهت موافق و مسانخ آن ملاک طرح شوند؛ در غیر این صورت لازم می آید که یک مساله از همان جهت که در یک علم مطرح است در علمی دیگر نیز مطرح شده و سبب تداخل مسائل علوم شود.
◀️با توجه به معیار فوق می توان گفت که بررسی ادراکات اعتباری در علم فلسفه صبغه ای هستی شناسانه دارد. یک فیلسوف از این بحث می کند که حقیقت ادراکات اعتباری چیست؟ آیا این ادراکات از شئون وجود و اقسام موجود است و یا از شئون ادراک و اقسام علم است؟ نسبت این ادراکات با فعل اختیاری انسان چیست؟ نسبت این ادراکات با واقع چیست و آیا برهان در آن ها جاری می شود یا خیر؟ و مسائلی از این دست...اما علم اصول علمی است که بر پایه مفهومی عقلائی به نام «حجیت» استوار است بنابراین هر بحثی پیرامون این ادراکات انجام بگیرد باید در محدوده ای که تحت سیطره ی عقلا قرار دارد باشد در نتیجه باید پیرامون مفاهیمی همچون وجوب و حرمت، اشتغال ذمه و فراغت آن، طاعت و انقیاد و نظائر آن ها انجام بگیرد.
🔰تفکیک این دو زاویه دید به ادراکات اعتباری خود مبدئی است برای شکل گیری مرز بین اعتبارات فلسفی و اعتبارات عقلائی که هر کدام ساحتی برای تحقیق امور اعتباری هستند و شیوه و ضابطه تحقیق در هر کدام از این دو ساحت با یکدیگر را متفاوت می کند و ثمرات حاصل از هرکدام را با دیگری جدا می کند.
◀️رعایت نکردن مرز این دو ساحت ادراکات اعتباری را می توان اصلی ترین ریشه خلط حقیقت و اعتبار مدعیان تفکیک حقیقت و اعتبار دانست که مباحث اساسی علم اصول از ابتدای آن تا به انتها را تحث تاثیر خود قرار می دهد همچون کیفیت تحلیل مسمای عبادات و معاملات، متعلق اوامر و نواهی، کیفیت دلالت امر و نهی بر وجوب و حرمت، مباحث مربوط به صغری و کبری عقل، اقسام استصحاب و شرایط آن، مراتب حکم و خواص هر کدام از مراتب و...
◀️اینکه آیا تنها ضابط امور اعتباری غایت است و هیچ ضابط دیگری برای این ادراکات وجود ندارد؟ اینکه آیا اعتبار امری متواطی است و همه جا یکسان است و یا اعتبار امری مقول به تشکیک است و جابجا احکام مختلفی دارد؟ آیا اعتبار حصه ای واحد است و یا اینکه حصص مختلف اعتباری می توان در نظر گرفت؟ اینکه اعتبار در محدوده عقلا با اعتبار در محدوده شرع یکسان است یا خیر؟ اینکه آیا اعتبار تنها فعل فاعل بالقصد است یا فاعل های دیگر نیز از اعتبار استفاده می کنند؟ اینکه امور اعتباری مکان دارند یا خیر؟ و اینکه زمان دارند یا خیر؟ و اینکه پایدار اند یا متغیر اند؟ و انواع و اقسام سوالاتی که در این زمینه وجود دارد همگی در پاسخ خود نیازمند به مشخص کردن متد پاسخگویی بر اساس یکی از دو ساحت فوق هستند.
✅یکی از اندیشمندانی که در این زمینه صاحب نظریه و ابتکارات اساسی است امام خمینی(ره) است که به نوعی می توان ایشان را در تحقیق علم اصول بر پایه ادراکات اعتباری در ساحت عقلائی متفرد دانست. ایشان به زیبایی و دقت هر چه تمام مباحث علم اصول را با این زاویه دید مطرح می کنند و نتایج بسیاری را از این شیوه بحث به دست می آورند. گذشته از آن که آیا آراء ایشان در مسائل مختلف اصولی مقبول باشد یا خیر، اصل این شیوه طرح بحث و استدلال امری است که یادگیری آن در خلال مباحث ایشان لازم و ضروری است.
🔰از آن جا که هیچ اندیشمندی را سراغ نداریم که مباحث مربوط به اعتباریات را مخصوصا در ساحت عقلائی آن به صورت جداگانه بحث کرده باشد، ناچاریم که این دست مباحث را از خلال مباحث اصولی امام (ره) پیگیر باشیم که یکی زوایای تدریس کتاب #مناهج_الوصول توسط استاد معظم شیخ علی فرحانی همین جهت بوده است. ایشان در خلال مباحث مختلف و شرح کلمات امام به صورت تدریجی به برخی از احکام امور اعتباری می پردازند و مقایسه هایی را بین سخنان بزرگان این عرصه همچون استاد شهید مطهری، آیت الله جوادی، آیت الله مصباح، علامه طباطبایی و امام خمینی انجام می دهند.
#اصول
#اعتبار
#یادداشت
#مناهج_بخوانیم
#پای_درس_استاد
#در_مدرسه_امام_خمینی
🌐 المرسلات، از مقدمات تا اجتهاد
@almorsalat
هدایت شده از قیام انقلابی
🖋 #یادداشت
کبری آسوپار طی یادداشتی در روزنامه جوان نوشت:
....دفتر رهبری یا دفتر حفظ و نشر آثار ایشان طبعاً همچون خود رهبری نیستند، اما این هم که تصور شود رهبر و دفتر دو قطب مخالف یکدیگر هستند، دور از تعقل و سیاستورزی و همراه با تبعات خطرناکی است.
آنچه پس از توییت عضو دفتر نشر، در فضای مجازی از سوی جریانی تندرو غلبه یافت، القای خودسری این فرد و علنی کردن تذکر برخلاف نظر رهبری بود. برخی از مردم عادی هم، چون تذکر رهبر معظم انقلاب به فراجا را قابل هضم در چارچوب فکری خودساختهشان ندیدند، این تحلیل کذایی را به عنوان خبر صادق پذیرفتند که آن توییت خودسرانه زده شده است. اما هیچ کس از میان این جمع نخواست به این موضوع فکر کند که مگر میشود خودسری در دفتر رهبری تا این حد برسد که علنی، رسمی و به اسم دفتر نشر، نسبتی –به زعم این افراد- خلاف واقع به رهبر انقلاب وارد شود و رهبر قدرت ساماندهی موضوع و برخورد با آن را نداشته باشند؟! و حتی پس از جنجال بسیار، آن فرد باز توییت دیگری بزند و بر توییت قبلی تأکید کند و باز رهبری و اطرافیان معتمد ایشان ساکت بمانند و او را توبیخ و مواخذه نکنند و به مردم نگویند که فریب او را نخورید؟!
....با نگاه خوشبینانه، ما با جماعتی مواجه هستیم که مطابق با نگاه خود و برای خود یک آیتالله خامنهای ساختهاند که البته با آیتالله خامنهای موجود، به لحاظ فکری متفاوت است. این جمع وقتی در برابر موضعی از رهبر قرار میگیرند که با نظرات خودشان مخالف است، به جای تطبیق خود بر ولایت، تلاش میکنند ولایت را بر اصول پذیرفته شده خود منطبق کنند و حداقل در دلشان برای عبور از نظر رهبری، توجیهی وجدانپسند دست و پا کنند.
یک دورهای قصه ارشادی و مولوی بودن دستورات ولیفقیه را علم و سعی کردند آن را تئوریزه هم بکنند، اما بازارش گرم نشد. تفسیر به رأی هم که همیشه شیوهای مرسوم بوده است. اما در مواردی هم که مواضع رهبری با واسطه نقل میشدند، مسیر خدشه بر اعتبار راوی را طی کردند تا جایی که رهبری خود مواضع را علنی و به قولی «پشت بلندگو» بیان کنند.
در ماجرای نهی رئیسجمهور اسبق از کاندیداتوری در انتخابات ریاستجمهوری یک نفر از اعضای دفتر و نیز یکی از نزدیکان رهبر را به اقدام خودسرانه بیاطلاع رهبری متهم کردند. در ماجرای برجام یک عضو دیگر دفتر رهبری را، حالا در موضوع تذکر به برخی مسئولان، یک عضو دفتر نشر را. در موضوع واکسن گفتند رهبر مخالف واکسن بوده و مجبورشان کردهاند مقابل دوربینها آب مقطر بزنند، در موضوع تعطیلی حرمهای اهلبیت برای کرونا، مقابل نمایندگان رهبری ایستادند و... چه آنکه در همه موارد ذکر شده، پذیرش این موضوع که رهبری نظری خلاف نظر آنان دارد، برایشان دشوار بود. هر کسی را هم که با آنها موافق نبود، تکفیر کردند، چنانکه اکنون هر منتقدی به بخشی از عملکرد گشت ارشاد را دنبالهروهای اسرائیل و یهودی و اشاعه دهنده فحشا و منکر میدانند!
تبعات خطرناک این تندرویهای تکفیری، به همین جا ختم نمیشود. امام خمینی هنوز در قید حیات بودند که برخی – از نهضت آزادی تا بیت آیتالله منتظری- به احمد آقا، فرزند ایشان تهمت جعل دستخط امام را زدند، چه آنکه آن نظرات را برنمیتافتند. آن تهمتها در ظاهر به مرحوم احمد خمینی بود، در باطن، اما به خود امام میخورد که آن همه از اقتدار خویش دور مانده که نزدیکانشان توانایی جعل دستخطشان را یافتهاند و ایشان حتی پس از اطلاع عموم هم توانایی برخورد با جاعل و جاعلان را ندارند! هیهات!
اکنون هم اینگونه است. رهبری که این جماعت میخواهند باید نقطهضعفی داشته باشد. هیهات! آیتالله خامنهای رهبر قدرتمندی است که به یک اشارهاش، خاکی که رژیم صهیونیستی اشغال کرده، هدف قرار میگیرد و معادلات سیاسی و نظامی جهان را تغییر میدهد، حال بگوییم اعضای دفترش میتوانند به ایشان دروغ ببندند و بساطشان هم جمع نشود؟! از سویی، چه استبعادی است که این اعتبارزداییها بعدتر به همان تهمتهای جعل دستخط نرسد و حکایت تلخ علیه امام را علیه رهبری هم نشنویم؟
تبعات خطرناک دوقطبیسازی از آقا و دفتر آقا را میبینید؟ نه آنکه بگوییم دفتر، خود آقاست؛ طبعاً چنین نیست، اما اینکه آنان در بیان مواضع رهبری، نقش مستقل یا خودسرانه دارند و میتوانند نظری مخالف نظر رهبری را به عنوان نظر رهبری به جامعه قالب کنند و رهبری هم توانایی برخورد و کنترل اوضاع را ندارند، قابل پذیرش نیست.
🆔 @gheyame_enghelaby
🔰 #یادداشت | کلید رمزآلود فرج به روی امت اسلامی
❇️ چگونه در موضوع حمایت از فلسطین و حزبالله نقشآفرینی کنیم؟
🔸 رهبر انقلاب در خطبههای نماز جمعه تهران در ادامهی تاکیدات اخیر خود مبنی بر واجب بودن نقشآفرینی در موضوع آزادی فلسطین و حمایت از حزبالله لبنان بار دیگر بر کمک به #مظلومین تأکید کردند: «هر ملّتی اگر میخواهد مبتلای به محاصرهی فلجکنندهی دشمن نشود، باید از اوّل چشم را باز کند، بیدار باشد؛ وقتی دید دشمن سراغ یک ملّت دیگر رفت، خود را با آن ملّت مظلوم و زیر ستم شریک بداند، به او کمک کند.» ۱۴۰۳/۰۷/۱۳
📝 «خط رهبری» به همین مناسبت در این یادداشت به قلم «حجتالاسلاموالمسلمین سعید صلحمیرزایی»، عضو مجلس خبرگان رهبری و مسئول دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتالله خامنهای در قم، به تبیین این موضوع براساس نگاه رهبر انقلاب پرداخته است:
1⃣ با دقت در بیانات امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب در مییابیم که هدف نهایی جمهوری اسلامی، زمینهسازی ظهور حضرت بقیه الله الاعظم (ارواحنافداه) و پیششرط این هدف، شکلگیری تمدن نوین اسلامی در جهان اسلام است. یکی از پیشرانهای رسیدن به تمدن نوین اسلامی، دستیابی امت اسلامی به نرمافزار حل مسائل امّتی است و حل مسئله #فلسطین از مهمترین راهکارهای کشف این نرمافزار است: «همهی دنیای اسلام باید قضیهی فلسطین را قضیهی خود بداند؛ این، کلید رمزآلودی است که درهای فرج را به روی #امت_اسلامی میگشاید.» ۱۳۸۵/۰۱/۲۵
2⃣ علاوه بر این، موضوع فلسطین اهمیت خاصی از جهت تأثیرگذاری در بر هم زدن نقشهی استکبار برای چپاول ملتهای مسلمان و ناامنسازی منطقه #غرب_آسیا دارد. استکبار همیشه تلاش داشته بر آتش اختلاف و ناامنی در این منطقه بدمد که ایجاد غدهی سرطانی صهیونی و حمایت همهجانبه از بقای آن را از این منظر باید ارزیابی کرد.
3⃣ فقه اسلامی، آزادسازی مناطق غصبشده مسلمانان از سوی کفار را واجب میشمارد. همچنین در اسلام پاسخگویی به ندای #مظلومیت و یاریخواهی مسلمانان آنچنان از اهمیت برخوردار است که در روایات نبوی، از آن بعنوان شرط مسلمانی یاد شده و بالاتر آنکه دغدغه نداشتن نسبت به «امور مسلمین» را نیز موجب خروج از مسلمانی دانسته است.
4⃣ بر این اساس مبارزه با رژیم صهیونسیتی و نجات ملت فلسطین و آزادسازی #قدس شریف، از مهمترین وظایف مسلمانان و دولتهای مسلمان است. اهمیت این موضوع آنجا بیشتر میشود که بدانیم بیش از ۷۰ سال است که جبهه کفر، حامی اسرائیل است و حال که این رژیم ظالم و تروریست را در ورطه نابودی میبیند همه توان خود را برای حفظ آن به کار بسته است.
5⃣ گروههای جهادی فلسطینی در پیشانی جبهه مقاومت با همه توان خود به مبارزه با این رژیم پرداخته و حزب الله لبنان از بهترین نیروهای این جبهه است. امروز ما داغدار شهادت شهید #نصرالله و فرماندهان و مجاهدین شهید حزب الله هستیم و خود را موظف به ادامه دادن راه ایشان میدانیم. همانگونه که جبهه کفر، همه توان خود را به میدان آورده است بر همه مسلمانان بهویژه ملت قهرمان و مهربان ایران واجب است که همه توانشان را برای حمایت از آرمان و ملت فلسطین به کار ببندند. برخی از اقدامات عملی لازم برای نابودی غدّهی سرطانی #رژیم_صهیونی را اینگونه میتوان فهرست کرد:
🔸 قطع شریان حیاتی رژیم از جهت توقف صادرات #نفت و انرژی و #تحریم کالاهای اسرائیلی یا شرکتهای حامی آن رژیم
🔹 حمایت مالی از فلسطینیان و گروههای #جهادی جبههی مقاومت
🔸 #جهاد_تبیین و فعالیت مجازی و رسانهای برای رساندن صدای مظلومیت ملت فلسطین و لبنان به مجامع بینالمللی و آحاد مردم جهان
🔹 حضور در میدان تظاهرات و تجمعات و شرکت در پویشهای مرتبط برای حمایت از مظلومین فلسطینی و لبنانی و اعمال فشار بر دشمن
🔸 حمایت دیپلماتیک اعم از دیپلماسی رسمی و عمومی
🔹 جهاد مسلحانه در صورت ضرورت و اعلام نیاز جبهه مقاومت و با هماهنگی مسئولان و فرماندهان
▪️یقیناً همه این اقدامات، از مصادیق جهاد فی سبیلالله بوده و اجر والایی دارد زیرا که #جهاد در اسلام به معنای هر عمل سختی است که برای خنثی کردن نقشه دشمن، به کار گرفته باشد و منحصر در جهاد قتالی و مسلحانه نیست.
6⃣ از آنجا که دشمن با همه توان به میدان آمده است امت اسلامی نیز باید با همه توان به میدان بیاید و این متوقف بر آن است که بداند حقیقتا یک جنگ بینالمللی در حال جریان است. همه تلاش جبههی #استکبار آن است که این آگاهی را با ایجاد اختلاف و سانسور خبری و #تحریف واقعیت از اذهان مسلمانان از بین ببرد.
7⃣ سخن آخر اینکه براساس سنتها و وعدههای الهی حتماً قدس شریف آزاد و رژیم صهیونسیتی نابود خواهد شد اما کسانی که امروز در حمایت از فلسطین و حزب الله لبنان کوتاهی کنند از خیر کثیر مجاهدت محروم خواهند شد
@rahbari_plus