🔅#چکیده‌ای از تحلیلِ معبری برای خروج از دوگانه‌ی یا «هدررفت منابع» یا «تشدید تورم»:
1️⃣داستان یارانه‌ها در ایرانِ پس از انقلاب، گویا قصد تمام‌شدن ندارد و همواره مسئولان و مردم را بر سر یک دوراهی قرار داده: از یک‌سو آرمان عدالت و رسیدگی به محرومین در نظام اسلامی ایجاب میکند که این قشر برای تأمین نیازمندی‌های اولیه زندگی مورد حمایت قرار گیرند و از سوی دیگر، قیمت‌گذاری دولتی و کالاهای یارانه‌ای که نتیجه‌ای قهری از جنس فساد و رانت و قاچاق و عدم بهره‌وری و هدررفت منابع را در پی آورده، «آزادسازی قیمت‌ها» را به یک ضرورت اقتصادی تبدیل کرده است.
2️⃣البته با لحاظ «آزادی عمل انسانی»، پرداخت یارانه مستقیم به افراد در مقایسه با اختصاص یارانه به کالاهای معیّن، ترجیح و مطلوبیت دارد اما مسأله مهمی که وجدان عمومی قبلاً آن را تجربه کرده و برای آینده نسبت به آن نگرانی دارد، موج گرانی و تورّمی است که بر اثر آزادسازی قیمت‌ها و پرداخت‌های مستقیم و افزایش نقدینگیِ حاصل از آن، بسیاری از خانوارها را زیر خطر فقر غرق خواهد کرد.
3️⃣اما کارشناسان اقتصادی معتقدند بن‌بست فوق واقعی نیست بلکه از عدم توجه نظام سیاسی به بدیهیات علم اقتصاد و محاسبات کارشناسی نشأت گرفته است. لذا در نگاه این دسته، باید تلقّی عمومی از «عدالت» تغییر کند و انتظارات مردمی که چهل سال است به حمایت‌های دولتی و یارانه‌های آشکار و پنهان عادت کرده‌اند، اصلاح شود و توقعی برای اختصاص درآمد حاصل از آزادسازی قیمت‌ها به مردم وجود نداشته باشد؛ بلکه قسمت اعظم این وجوه به سمت تولیدِ متمرکز و بخش خصوصیِ واقعی هدایت شود. در این صورت، به تدریج «تولید و عرضه» از «مصرف و تقاضا» پیشی خواهد گرفت.
4️⃣این دسته از متخصصین هرچند اشراف خوبی نسبت به واقعیت‌های اقتصاد جهان دارند اما نظام کارشناسی توجه ندارد که عینکی که برای مشاهده روابط اقتصادی به چشم زده، عینیتِ رفتار اقتصادی مردم ایران را نشان نمی‌دهد؛ مردمی که با انقلاب اسلامی وجدان «عدالت‌خواهی» در آنها نهادینه شده و موجب عدم پذیرش «فاصله طبقاتی شدید در الگوی مصرف» شده، حتی اگر فشار بر الگوی مصرف خود و کاهش سطح آن را بپذیرند و به واکنش‌های شدیدی مثل شورش‌های آبان 98 دست نزنند، حداقل آن است که تن به مشارکت در الگوی تولیدی که این کارشناسان بدنبال تحقق آن هستند، نخواهند داد و مانع بزرگی برای هدایت یارانه‌ها به سمت تولید ایجاد خواهند کرد.
5️⃣ زیرا «تولید» در اصطلاح علمی و تجربه عملیِ جهان امروز، با محوریت «شرکت‌های بزرگ» است که قدرت تجمیع سرمایه‌های کلان را دارد و نه تنها به یک قطب اقتصادی تبدیل می‌شود که با ایجاد قله‌های ثروت در کنار دره‌های فقر، فاصله شدید طبقاتی را بر ملت تحمیل خواهد کرد. روشن است که چنین روندی در مقابله با فرهنگ عدالت‌خواه و استقلال‌طلبِ ایرانی است و رهبری و مسئولان انقلابی و مردم به آن تن نخواهند داد.
6️⃣ در واقع انقلاب اسلامی و پشتوانه مردمی آن حداقل از سه بُعد با الگوی تولید جهانی درگیر است؛ «انگیزه تولید» (رفاه روزافزون بر محور تنوع و مد)، «نهاد تولید» (شرکت‌های بزرگ سرمایه‌داری)، «بافت تولید» (کالاهای مبتنی بر تکنولوژی برتر و اتوماسیون). لذا توصیه کارشناسان برای رهایی از معضل یارانه‌ها (فارغ از ناسازگاری آن با اعتقادات و اخلاق و التزامات شرعی)، از نظر عملی و عینی امکان تحقق ندارد و بن‌بست و دوگانه‌ی فوق‌الذکر را از بین نخواهد برد.
7️⃣ خروج از این بن‌بست و نقض این دوگانه هنگامی میسّر خواهد شد که نظام اسلامی به نسخه جدیدی از تولیدِ عدالت‌محور معطوف شود و تعریف نوینی از «انگیزه تولید» (افزایش قدرت ملی)، «نهاد تولید» (کارگاه‌‌های وقف‌محور)، «بافت تولید» (کالاهای ساده و بادوامِ مبتنی بر تولید نیمه‌متمرکز و کارگاهی) را عملیاتی کند.
8️⃣ خلاصه این تصویر کلان ـ که تشریح آن در منشورات «حسینیه اندیشه» قابل پی‌گیری است ـ میتواند خود را در قالب پیشنهادات اصلاحی و تکمیلی مطرح شده در «متن کامل» این تحلیل نشان دهد.
📁متن کامل تحلیل◀️ hsnand.ir/paoi
✅ https://eitaa.com/HossiniehAndisheh
🔅#چکیده‌ای از متن قواعد ساخت نهادی مردمی برای «اعتراض قاعده‌مند»:
1️⃣ «واکنش به این حادثه که بدون تحقیق و بدون اینکه امر مسلّمی وجود داشته باشد، عده‌ای بیایند خیابانها را ناامن کنند، قرآن آتش بزنند، حجاب از سر زن محجبه بکشند، مسجد و حسینیه و خودروی مردم را به آتش بکشند، یک واکنش عادی و طبیعی نبود.». این جملات حکیمانه رهبری معظم وقتی در کنار عبارت دیگر ایشان: «البته ممکن است از برخی زمینه‌ها استفاده کرده باشند» قرار بگیرد، اذهان جستجوگر را به زمینه‌هایی توجه می‌دهد.
2️⃣ این واقعیت یادآور همان نکته‌ای است که توسط رهبر حکیم انقلاب پس از اغتشاشات سال 1396 بیان شد: «دشمن خارجی هست، امّا این موجب نشود که از ضعف‌های خودمان غافل بشویم. ما هم ضعف داریم، ما هم یک جاهایی اشکال و نارسایی و نابسامانی در کارمان هست؛ این‌جوری نیست که ما هیچ اشکالی نداریم، هیچ مشکلی در کار ماها نیست، فقط دشمن خارجی است که دارد [مشکل ایجاد میکند]؛ نه! مگس روی زخم می‌نشیند؛ زخم را خوب کنید، زخم را نگذارید به وجود بیاید. ما اگر مشکل داخلی نداشته باشیم، نه این شبکه‌ها میتوانند اثر بگذارند، نه آمریکا میتواند هیچ غلطی بکند.»
3️⃣ به نظر می‌رسد «مشکلات معیشتی و اقتصادی» به عنوان مسأله اصلی کشور توسط مقام معظم رهبری و تأکید ایشان بر ناخشنودکننده بودن وضعیت شاخص‌های کلان اقتصادی در یک دهه گذشته، میتواند نشانگر این واقعیت باشد: مشکلات اقتصادی، عامل اصلی در ایجاد ناخشنودی و نارضایتی عمومی است.
4️⃣ متناسب با همین توضیحات است که تمامی مسئولین نظام به درستی بر تفکیک «معترضین» از «اغتشاش‌گران» تأکید دارند چرا که وضعیت اقتصادی «اعتراض‌برانگیز» است. اما به دلیل فقدان یک بستر واقعی برای این تفکیک که فضای «اعتراض منظم» را فراهم کند، دشمن در طول پنج سال اخیر موفق شده سه بار بر موج این اعتراضاتِ بیان‌نشده سوار شود و ضربه‌هایی را به نظام اسلامی وارد کند.
5️⃣ باید توجه داشت که آنچه بیش از نهاد گفتگو اهمیت دارد، تعیین قواعد این گفتگوست. چرا که در صورت عدم دقت در تعیین این قواعد، تجربه‌های شکست‌خورده قبلی در انتظار ما خواهد بود: از «گفتگوی منحصر به شخصیت‌های سیاسی» که حاصل آن، تشدید اختلافات داخلی است تا «هیجان بدون اخلاق» در گفتگوها که تأثیراتی در حوادث سال 88 داشت و نگرانی برای رعایت اخلاق در گفتگو که با «نظم‌محوری بدون هیجان» مناظرات کم‌خاصیت در انتخابات‌های بعدی را در پی داشت.
6️⃣ علاوه بر این، نمی‌توان منکر شد که اکثر گفتگوهای موجود به دلیل فقدان زیرساخت‌ها و ضوابط علمی، مانع جمع‌بندی در اذهان مخاطبین می‌شود و به جای ایجاد درک مشترک عمومی، مردم را با «عدم قدرت قضاوت نسبت به گزاره‌هایی پراکنده» تنها می‌گذارد.
7️⃣ پس جامعه برای گفتگوهای جدی به قواعدی نیازمند است که هم «انگیزش و هیجان جمعی» را در جهت همدلی برای حل مشکلات کشور قرار دهد و هم با ایجاد درک مشترک و عمیق از چالش‌های کشور و پیچیدگی راه‌حل‌ها، ارتقاء عقلانیت عمومی و همفکری را در پی بیاورد و هم چارچوب‌های اخلاقی جامعه را رعایت نماید و مانع تشدید نزاع و دوقطبی شود.
8️⃣ در همین راستا مرحوم علامه آیت‌الله سیدمنیرالدین حسینی‌الهاشمی با تیزبینی و آینده‌نگری کم‌نظیر خود نسبت به تنش‌های جامعه اسلامی در آینده، نیاز نظام مقدس جمهوری اسلامی به این مهم را سالها پیش تشخیص داد و طی یک سلسله بحث، پیشنهادی مبنی بر «مناظرات سازمانی» را ارائه کرد که به خلاصه‌ای فشرده از آن در این تحلیل حسینیه اندیشه اشاره شده است.
📁متن کامل تحلیل◀️ hsnand.ir/bfvm
✅ https://eitaa.com/HossiniehAndisheh