محل جلوس حضرت امام رضا (ع)در خرانق
یکی از مکانهای دیدنی و مقدس در خرانق «مشهدک» میباشد. حضرت امام رضا علیهالسلام در تاریخ ۲۹ آبان سال ۱۹۶ هجری شمسی از یزد به طرف خرانق حرکت فرمودند. مسیر آن حضرت از جاده قدیم پشت خلدبرین به طرف رباط انجیره بوده و درتاریخ ۳۰ آبان وارد روستای خرانق شدند و در کنار قلعه قدیمی روستا مقام کردند و سپس به طرف ساغند و رباط حرکت فرمودند و در تاریخ دوم آذر وارد روستای رباط پشت شدند و از آنجا به طرف نیشابور رهسپار گردیدند. مردم خرانق محل نزول حضرت امام رضا علیهالسلام را مقدس دانسته و پس از شهادت آن حضرت در محل جلوس امام رضا علیهالسلام ساختمانی ساختند و آن را «مشهد» نامیدند. به مرور زمان آن ساختمان کم کم ویران شد ودر سال ۵۹۲ هجری قمری« بوبکر بن علی بن نصر» دستور بازسازی مشهد را دادند و به دست «یوسف بن علی بن محمد» این محل تجدید بنا شد و بار دیگر در طول زمان ویرانی بر ارکان این مشهد رخنه کرد و در سال ۱۳۸۵ هجری شمسی اداره میراث فرهنگی شهرستان اردکان، بخشداری خرانق این بنا را به همان سبک سابق باز سازی نمودند و اینک چند سال است که در روز ورود حضرت امام رضا علیهالسلام به خرانق مراسم بزرگداشتی در این محل که به ( مشهدگ) مشهور است بر پا می شود و در سالهای اخیر روز ورود حضرت امام رضا علیهالسلام به شهرستان اردکان «۳۰ آبان» را روز شهرستان اردکان نامگذاری شده و همه ساله در چنین روزی «سال روز ورود آن حضرت به محدوده شهرستان اردکان» مراسم با شکوهی در شهر اردکان و شهر خرانق و در روز دوم آذر در رباط پشت بادام بر گزار میشود. ایرج افشار در جلد اول کتاب یادگار های یزد(ص ۱۷۶) در مورد مشهدگ چنین می نویسد. در کنار گورستان خرانق بقعه گلین کوچک گنبدی شکل برجاست که به«مشهدک» مشهور است. مردم محل آن جا را نمازگاه حضرت امام علی بن موسی الرضا علیهالسلام ثامن الائمه (۲۰۲-۱۵۳ ه .ق) میدانند و محترم و مقدس میشمارند و گاه گاه قرّاء در آن به قران خوانی میپردازند.
در این بقعه سنگ خاکستری رنگی به اندازه ی ۲۷*۲۹ سانتیمتر در سمت قبلی دیوار ( به جای محراب) نصب است که به خط نسخ عبارتی مورخ ۵۹۵ هجری بر آن نقرشده است واطلاعی مهم ازگذرگاه حضرت ثامنالائمه در اختیار محققان و مورخان میگذارد و بر اساس آن از شیوع روایت عزیمت آن حضرت از طریق یزد به طوس در قرن ششم اطلاع حاصل میشود و به همین ملاحظه چون از سندهایی نیست که ساخته و پرداخته و رایج شده در عصر صفوی بوده باشد واجد اهمیت است.
در یزد چند موقع دیگر هم به محل نزول حضرت علی بن موسی الرضا علیهالسلام مشهوراست. مانند قدمگاه فراشا نزدیک تفت وصومعه آن حضرت درمسجد فُرط واقع درداخل شهریزد...
نکته دیگری که جلب دقت مینماید این است که کتیبه این سنگ به زبان فارسی است و در این خطه ازلحاظ قدمت نظایر زیادی ندارد، و مخصوصاً چون در رسمالخط آن ضابطه و روشی که مخصوص کتابت آن عصر بوده به کار رفته است طبعاً فوائد دیگری هم ازدیدگاه زبانشناسان و محققان خط بر آن مترتب خواهد بود.
متن کتیبه بدین شرح است :
لا اله الا الله محمدرسولالله اميرالمومنين
بتارخ سنه ست وتسعين مائه(۱۹۶)علي بن موسي الرضا اين جا رسيده است و در اين مشهد فرود آمذ و مقام كرد و به تاريخ سنه اثني و تسعين و خمس مائه(۵۹۲) مشهد خراب بوذ و از جهد بوبكر بن علي ابي نصر رحمه الله فرموذند و به دست ضعيف پر گناه يوسف بن علي بن محمد بنا واكرده شد.
خدايا بر آنكس رحمت كن كي يك بار قل هو الله به اخلاص در كار آنك فرموذ و آنك كرد و آنك خواند كنذ.
در كتاب راه ولايت(ص ۲۸) در اين مورد حضور حضرت امام رضا علیهالسلام در خرانق نوشته است :«خرانق كه قدوم مبارك آقا علي بن موسي الرضا علیهالسلام بر آن نهاده شده، قريهاي آباد است. قلعه قديمي، كاروانسرا، حمام، قنات پر آب و گنجينه پر بهايي كه توسط صاحب ولايت در آن سرزمين مدفون شده ،گذشته ی پُر رونق اورا به تصوير مي كشد. اين سنگهاي قيمتي و مسكوكات نيست. او انسان شريفي است كه خدمتگزار مولايمان بوده و پس از قبول دعوت حق در آن سر زمين مدفون گشته است. نام مباركش بابا خادم است و عمر شريفش را در خدمت به امام علیهالسلام سپري نموده است» در اين محل ساختماني ساخته شده كه به «مشهدك » مشهور است ودر سال ۱۳۸۵ شمسي باز سازي شده است. امسال این مراسم قرار است در شب سی آبان ( یک شنبه) بعد از ظهر در پارک امام رضا علیهالسلام واقع در خیابان امام رضا علیهالسلام جنت آباد برگزار شود.
مراسم نمادین ورود حضرت امام رضا علیهالسلام به خرانق، صبح روز دوشنبه ساعت ۹ در خرانق برگزار میشود.
#علیسپهری
👌 #خَبَرُگ کانال حرفهایها
https://eitaa.com/joinchat/2238119973Cf061f33c31
خَبَرُگ را به دیگران هم معرفی کنید
•┈•••═❁♡ا🇮🇷ا♡❁═•••┈•
✅@KhabarogArdakan
✾پیگیرترین رسانه ایتایی استان یزد✾
8.54M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
اردکان شهر انقلابی
#علیسپهری
👌 #خَبَرُگ کانال حرفهایها
https://eitaa.com/joinchat/2238119973Cf061f33c31
خَبَرُگ را به دیگران هم معرفی کنید
•┈•••═❁♡ا🇮🇷ا♡❁═•••┈•
✅@KhabarogArdakan
✾پیگیرترین رسانه ایتایی استان یزد✾
خبرگ
غذای مردم اردکان در ماه مبارک رمضان در قدیم ✍نوشته حاج علی سپهری اردکانی غذای مردم در ماه مبارک رم
#تکمیلی
اما همه ی مردم سعی می کردند در ماه مبارک رمضان تا حد امکان نسبت به طول سال غذای متفاوتی بخورند، آنچه در مجموع در رژیم غذایی مردم نبود یا بسیار کم رنگ بود، برنج، مرغ و نظیر این ها بود. برنج فقط سالی یک بار آن هم درشب نوروز طبخ می شد و خورشت آن اکثر خورشت اسفناج بود چون سبزی دیگر در آن فصل خیلی کم بود. ولی اگر کسی وضعش بهتر بود شاید در شب 27 ماه مبارک رمضان نیز برنج طبخ میکرد. اما از مرغ و جوجه کباب و غیره اصلاً خبری نبود وحتی اغلب مردم اسم جوجه کباب هم نشنیده بودند، مرغ و جوجه خروس مخصوص بیمار بود یا واضحتر بگویم مرغی نبود که کسی بتواند استفاده کند، مرغداری صنعتی وجود نداشت و هر کسی در خانه چند تا مرغ داشت که از تخم آن استفاده میکرد و جایی هم برای خرید و فروش مرغ وجود نداشت. اگر کسی جوجه میخواست، میبایست بگردد تا جوجه یا مرغ پیری که دیگر تخم نمی گذاشت پیدا کند. لذا با توجه به امکانات موجود و فصلی که ماه رمضان در آن قرار میگرفت نوع غذای مردم نیز متفاوت بود.
درمجموع مردم معتقد بودند حتماً در ماه مبارک رمضان یک وعده سحر یا افطاری غذای گرم بخورند،
رمضان در فصل تابستان اگر رمضان در تابستان بود غذای گرم عبارت بود: از آبگوشت با سیب زمینی و بادمجان و گوجه یا چغندر، امّا در مورد مقدار گوشت برای آبگوشت هم باید بگویم بیشترین مقدار گوشتی که یک خانواده اعیان برای آبگوشت استفاده میکرد دوازده درم یعنی حدود 200 گرم بود و اگر کسی از قصابی روزی مثلاً 25 درم یا 400 گرم گوشت میگرفت و چون اغلب چوب خط داشتند میگفتند فلانی چوب خط سنگین دارد.
(چوب خط قطعه چوب چهار گوشی بود که هر دفعه که از قصابی یا نانوایی گوشت یا نان میگرفتند قصاب یا نانوا با کارد یا سوهان یک علامت روی آن ایجاد میکرد که در آخر با شمردن علامت مقدار گوشت یا نان دریافتی محاسبه میشد).
ولی اغلب، رعیتها سه درم گوشت میگرفتند یعنی پنجاه گرم گوشت میگرفتند و به قصاب سفارش میکردند تا گوشت چرب خوب به آنها بدهد و با این مقدار گوشت و نخود سیب و بادمجان و گوجه آبگوشتی درست میکردند که خانواده چند نفری از آن استفاده میکردند، تازه خیلی خوشحال بودند که شب یا سحر آبگوشت دارند.
حتی گاهی افطار آبگوشت آن میخوردند و سحر گوشت کوفته آن.
دیگر غذاهای گرم عبارت بود از: بز باش، قیمه ریزه، کوفته برنج، آش گندم، آش ماش، آش شولی، آش رشته و آش کشک، یا غذاهایی که با تخم مرغ درست میشد، مثل اشکنه ی تخم مرغ یا کوکو سبزی، کوکو سیب زمینی، نیمرو و اشکنه ارده، اشکنه تخمه خربزه، سیب زمینی آبپز، اشکنه سفری یا آب جوش و روغن دنبه با کمی نمک، سیب زمینی و بادمجان که در هنگام افطار صرف میکردند.
غذای سحرها در فصل تابستان عبارت بود از: نان و پنیر با هندوانه یا با خربزه یا خیار سبز بود، آب دوغ خیار، ماست و سیر و از این نوع غذاها که روز تشنه نشوند.
رمضان در فصل زمستان
اگر رمضان در زمستان بود، غذای گرم را در سحر میل میکردند که بیشتر آبگوشت بود، و برای افطاری از غذاهای حاضری مانند ارده شیره، ارده، نان با پیاز، نان با پنیر و پیاز، حتی ماست با شیر و ماست با شیره، نان با پشمک و غیره استفاده میکردند.
رمضان در فصل بهار
اگر رمضان در فصل بهار یا پائیز بود، بیشتر غذاهای مصرفی عبارت بود از: گور ماست (ماست وشیر)، یا گور ماست ارده ( ارده و آب انار ) یا گور ماست( شیر با آب انار ) و گور ماست (شیر با رب انار) و اشکنه ارده ( ارده با آب جوش و ادویه و گاهی هم روغن گوسفند) یا اشکنه سفری یا اشکنه گوری یا مُزَوَر ( روغن پیاز با تخم مرغ و سرکه شیره)، اشکنه تخمه خربزه ،اشکنه پتی ( آرد و شلغم نمک وروغن پیاز) و یا خدا کریمه ( مغز گردو، مغز پسته، پیاز و پنیر) به هرحال رمضان در هر فصلی که بود غذای گرم معمولاً در یک وعده بیشتر صرف نمی شد.
#علیسپهری
#پانا را به دیگران هم معرفی کنید
❇️ @PanaArdakanNews
خبرگزاری دانشآموزی پانا شهرستان اردکان