اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
✨بسم الله الرحمن الرحیم✨
💫 «وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ» (سوره قمر/ آیه ۱۷)
و یقینا ما قرآن را برای پند گرفتن آسان کردیم، آیا پند گیرندهای هست؟!
عرض سلام و ادب و احترام دارم خدمت شما مخاطبین عزیز و آرزوی قبولی طاعات و عبادات همه شما بزرگواران را به درگاه احدیت خواهان و خواستارم. خداوند متعال را به اندازهی علمش شاکر و سپاسگزاریم که به بنده حقیر و جمع حاضر توفیقی عنایت فرمود تا بار دیگر در خدمت همدیگر باشیم.
✍ بحث امروز:
#عرصههای_جامعیت_قرآن
🔰 عرصهی دوم:
#جامع_نگری_در_بیان_معارف
✨ قرآن کریم برای هدایت جامعه و با همهی ابعاد سیادت و سعادت آمده است تا از اینرو در بیان معارف نگاه جامعی داشته باشد. گاهی خدای سبحان معارف اعتقادی، فقهی، اخلاقی و سیاسی را جداگانه در قرآن ذکر میکند و زمانی نیز آنها را کنار یکدیگر بیان میکند.❓تا چه باشد؟؟ تا هدایتی همه جانبه نسبت به همهی آنها داشته باشد و جامعه انسانی را از یکسونگری در #علم و نقصان در #عمل باز دارد. و درس جامعیت و عمل به معارف دینی را به امت اسلامی بیاموزد تا جامعهای جامع و کامل بپروراند.
✨ قرآن کریم اگر #تعبد را ارائه میدهد، #تعقل و #تحلیل را هم در کنارش میآورد. در واقع سراسر کتاب خدا از این ویژگیهای وحیانی برخوردار است. باید عرض بکنم که جامعنگری قرآن کریم در همهی عرصههای انسانی وجود دارد و نه تنها قداست ارتباطِ عقل با مولا را در میدان عبادت تضمین میکند. بلکه میخواهد تمامی روابط انسانی را عبادی کرده و عبودیت محض را بر سراسر وجود عالم انسانی حاکم کند و این جز با نفوذ آیات در زنجیرههای رشتههای علوم انسانی اعم از عقیده، سیاست، فرهنگ، اقتصاد و سایر شاخصهای آن امکانپذیر نیست.
✨ گفتنی است #فروع_دین در قرآن کریم به صورت کلی آمده است. و تفصیل آن به احادیث و روایات وانهاده شده است یعنی خطوط کلیِ نماز، روزه، خمس، و زکات در قرآن بیان شده است. ولی احکام جزئی آنها بیان نشده است. ولی در بعضی از مسائل سیاسی اعم از داخلی و خارجی جزئیات زندگانی بشر را گام به گام مورد شرح خودش قرار داده است.
✨ قرآن مجید بهترین سخنها و هدایتگر همهی جهانیان است. از اینرو تنها به زبان گروه خاصی سخن نمیگوید. بلکه با #لسان_مشترک همهی انسانها یعنی همان 👈 #زبان_فطرت سخن میگوید. قرآن کریم با برهان همراه است و با فطرت انسانها نیز هماهنگ، از اینرو هم وزین است هم گران سنگ و هم آسان. نه #عقل آن را سست و خفیف میداند و نه برای #فطرت تحمیل شدنی و دشوار است.
برای آنکه هرچه گفتیم و شنیدید بخاطر خدا و برای خدا باشد صلواتی ختم بفرمایید
🌹اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمِّد وَ آلِ مُحَمِّد وَ عَجٌِل فَرَجَهُم🌹
عزتمند باشید
عابدزاده
🦋 امور تعلیم و تربیت گروه علمی مبین🌷
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
«اَلحَمدُلِلّهِ رَبِّ العَالَمِینَ وَ جَعَلنَا مِنَ الشَّاکِرِینَ وَ الصَّابِرِینَ»
عرض سلام و ادب و احترام و همچنین آرزوی قبولی طاعات و عبادات همهی شما عزیزان
✍ در ادامهی سلسله مباحث شکوفایی و رشد عقل به موضوع، #پیوند_دینوعقل میرسیم.
✨میان دین و عقل ارتباط دو سویه وجود دارد. این ارتباط به شکلی هست که بعد از تدوین آن، تفکیک و جداسازی آنها اساساً امکانپذیر نیست.
#دین از یکسو اهمیت عقل را از هر دو بُعد نظر و عمل بیان میکند. برای نمونه قرآن کریم در سورهی طلاق/ آیه ۱۲ میفرماید:
💫 «خداوند عالم آسمان و زمین را آفرید تا شما بدانید که او بر همه چیز قادر و علمش بر همهی علوم گسترده است».
✨براساس این آیه👆 هدف آفرینش مجموعهی کیهانی #دانا_شدن انسانهاست. عقل نظری نیز عهدهدار اندیشه و تفکرات آدمی هست. از اینرو ثمربخشی همهی مجموعهها علیالخصوص کائنات و آفریدههای عالم وابسته به آن است. انسانها وقتی به هدف خلقت نائل میشوند که به خوبی از قوهی اندیشهشان استفاده کنند. و با بهرهمندی از عقل نظری به کشف مجهولات و حقایق عالم دسترسی داشته باشند.
همچنین خدای سبحان در بیان اهمیت عقل عملی در سوره ذاریات/آیه ۵۶ میفرماید:
💫 «و من جن و انس را نیافریدم مگر برای اینکه عبادتم کنند».
✨خداون در این آیه👆هدف آفرینش جن و انسان را #عبادت و #بندگی آنها میداند. عبادت و بندگی در گرو انگیزهی درست و صائب هست. بدون بهرهمندی از عقل عملی هم محقق نمیشود. یعنی اگر انسان نتواند انگیزههای درست و ارزشمند را در خودش ایجاد کند و با نظاره به آنها به سوی مادیات اهدافی بلند را برای افعال خودش در نظر بگیرد. بندگی و عبودیت او معنای صحیح و مفهوم درستی به خودش پیدا نخواهد کرد. بر این اساس، #هدفمندی_خلقت مدیونِ عقل عملی هست. و انسانها بدون عقل عملی، توانایی ایجاد انگیزهی صائب و عبادت حق را ندارند. و از دسترسی به هدف خلقت هم باز میمانند. از سوی دیگر باید عرض بکنم دین علاوه بر ارزش گذاردن بر عقل، سمت و سوی اندیشیدن درست و نیز راه و روش انتخاب صحیح انگیزهها را در تعالیم خودش بیان میکند و به این ترتیب میشود گفت عقل را تنها نمیگذارد و رها نمیکند. بلکه با تبیین راهها و روشهای صحیح، آن را به سمت کشف حقایق مجهول رهنمون میکند.
✨از منظر دین ترقی ارزش تعقل تا اندازهای هست که از ادلهی قطعی شرع شناخته میشود و عقل نیز مانند #نقل - که منظور کتاب و سنت هست - دارای ویژگی کاشفیت از اراده و حکم خدا و معتبر هست.
✨عقل مقابل دین و جدای از آن نیست.❌ بلکه عقل در برابر نقل است و تقسیم مطلب به عقلی و شرعی صحیح نیست. پیام و محتوای هر دلیل عقلی یا نقلی پیام و محتوای دین را نیز تشکیل میدهد. به عبارت دیگر عقلِ ناب نیز میتواند مانند نقل معتبر حجت الهی باشد و محتوای آن با محتوای دلیلِ نقلی هیچ تفاوتی ندارد.
✨از دیدگاه قرآن، وحی الهی نه تنها مخالف با عقل نیست بلکه میزانی معصوم برای توزین و تشخیص صحت و سقم خاص و فهم همگان هست. چنانکه در سوره حدید/آیه۲۵ میفرماید:
💫 «هر آیینه رسولان خود را با نشانههای آشکار فرستادیم و با آنها کتاب و میزان را نازل کردیم تا مردم به قسط و عدل برخیزند».
✨شریعت و وحی هرگز نمیتوانند با اصول عقلی مخالفت داشته باشند. و این عدم مخالفت بدان معنا نیست که وحی در زمینهی معارف و اصول عقلی دین ساکت باشد و یا آنکه حق اظهار نظر ندارد. بلکه به این معنا هست که آنچه وحی در این محدوده بیان میکند اظهار همان گنجینههایی است که در عقول آدمیان ذخیره شده است عقل با تدبر در چشمهسار زلال وحی از تمام غبارهایی که او را تیرهوتار میکند طاهر و پاک میکند. و در پرتو درخشش وحی حقیقت خودش را نیز پیدا میکند. در واقع عقل و وحی دو مرتبه از هدایت الهی هستند. به گونهای که وحی بر عقل هست و عقل نیز بروحی نیز نظارت دارد هر دو حجت الهی هستند. بدون آنکه یکی سر مخالفت با دیگری داشته باشد. آری انسان یا اهل #تعقل است و یا اهل #تعبد
✨عقل هم انسان را در بخشی از اصول و نیز در فروع دین مطیع وحی میداند و چراغی است که انسان به وسیله آن وحی را میشناسد. عقلِ برهانی چراغ قوی و وحی #راه_مستقیم است انسان هرگز نمیتواند تنها با عقل به مقصد برسد. زیرا چراغ تنها راه را میتواند نشان دهد، اگر راهی نباشد چراغ هرچه را نشان دهد بیراهه خواهد بود. چراغ برای تشخیص راه از بیراهه هست. آموزههای وحیانی #راه است و عقل #چراغ خوبی است تا انسان در پرتو آن صراط مستقیم را از دیگر مسیرها تشخیص دهد.
برای آنکه هرچه گفتیم و شنیدید بخاطر خدا و برای خدا باشد صلواتی ختم بفرمایید
🌹اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمِّد وَ آلِ مُحَمِّد وَ عَجٌِل فَرَجَهُم🌹
عزتمند باشید
عابدزاده
🦋 امور تعلیم و تربیت گروه علمی مبین🌷