بسم الله الرحمن الرحیم
ادامه تفسیر آیه ۱۸۷ سوره آل عمران از نکته ها
وظیفه بزرگ دانشمندان
آیه فوق، گرچه درباره دانشمندان اهل کتاب (یهود و نصارى) وارد شده 🟢🟢🟢ولى در حقیقت اخطارى به تمام 👈دانشمندان و علماى مذهبى است که آنها موظفند در تبیین و روشن ساختن فرمان هاى الهى و معارف دینى بکوشند، 👌👌و خداوند از همه آنها پیمان مؤکدى در این زمینه گرفته است.👌👌👌
توجه به ماده تبیین ، که در آیه فوق به کار رفته، نشان مى دهد: منظور🟨 تنها تلاوت آیات خدا و یا نشر کتب آسمانى نیست، بلکه🔵 منظور این است، حقایق آنها را عریان و آشکار در اختیار مردم بگذارند، تا به روشنى همه توده ها👌 از آن آگاه گردند، و به روح و جان آنها برسند، و آنها که در تبیین، توضیح، تفسیر و روشن ساختن مسلمانان کوتاهى کنند، مشمول همان سرنوشتى هستند که خداوند در این آیه و مانند آن براى علماى یهود بیان کرده است.
از پیغمبر گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله) نقل شده: مَنْ کَتَمَ عِلْماً عَنْ أَهْلِهِ أُلْجِمَ یَوْمَ الْقِیامَةِ بِلِجام مِنْ نار: هر کس که علم و دانشى را از آنها که اهل آن هستند (و نیاز به آن دارند) کتمان کند خداوند در روز رستاخیز، دهنه اى از آتش به دهان او مى زند.
حسن بن عمار مى گوید: روزى نزد زهرى رفتم ـ بعد از آن که نقل حدیث را براى مردم ترک گفته بود ـ و به او گفتم: احادیثى که شنیده اى براى من بازگو، به من گفت: مگر تو نمى دانى که من دیگر براى کسى حدیث نقل نمى کنم! گفتم: به هر حال، یا تو براى من حدیث بگو یا من براى تو حدیث نقل مى کنم، گفت: تو حدیث بگو!
گفتم: از على(علیه السلام) نقل شده که مى فرمود: ما أَخَذَ اللّهُ عَلى أَهْلِ الْجَهْلِ أَنْ یَتَعَلَّمُوا حَتّى أَخَذَ عَلى أَهْلِ الْعِلْمِ أَنْ یُعَلِّمُوا: خداوند از افراد نادان پیمان نگرفته که دنبال علم و دانش بروند، مگر این که قبل از آن از علماء و دانشمندان پیمان گرفته است که به آنها علم بیاموزند !👌👌👌👏👏👏
هنگامى که این حدیث تکان دهنده را براى او خواندم، سکوت خود را شکست و گفت: اکنون بشنو تا براى تو بگویم و در همان مجلس، چهل حدیث
براى من روایت کرد!
براى اطلاع بیشتر از خیانت دانشمندان اهل کتاب، به آیات ۷۹ و ۱۷۴ سوره بقره و آیات ۷۱ تا ۷۷ سوره آل عمران مراجعه شود
تفسیر نمونه جلد سوم صفحه ۲۶۷
#نشردهنده_معارف_قرآنی_باشیم
بسم الله الرحمن الرحیم
لَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَفْرَحُونَ بِمَا أَتَوا وَّيُحِبُّونَ أَن يُحْمَدُوا بِمَا لَمْ يَفْعَلُوا فَلَا تَحْسَبَنَّهُم بِمَفَازَةٍ مِّنَ الْعَذَابِ ۖ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ
گمان مبرآنها که از اعمال (زشت) خود خوشحال مى شوند، و دوست دارند در برابر کار (نیکى) که انجام نداده اند مورد ستایش قرار گیرند، از عذاب (الهى) برکنارند. (بلکه) براى آنها، عذاب دردناکى است!
(آل عمران/188).
تفسیر:
از خود راضى ها
🟡افراد زشتکار دو دسته اند:1️⃣ دسته اى به راستى از عمل خود شرمنده اند، و روى طغیان غرائز، مرتکب زشتى ها و گناهان مى شوند، نجات این دسته، بسیار آسان است; زیرا همیشه بعد از انجام گناه پشیمان شده،😔 مورد سرزنش وجدان بیدارشان قرار مى گیرند.
2️⃣ولى دسته دیگرى هستند، که نه تنها احساس شرمندگى نمى کنند، بلکه به قدرى مغرور 😏و از خود راضى هستند، که از اعمال زشت و ننگینشان خوشحالند😛 و حتى به آن مباهات مى کنند، و از آن بالاتر، مایل هستند مردم، آنها را نسبت باعمال نیکى که هرگز انجام نداده اند، مدح و تمجید، کنند. آیه فوق مى فرماید:
گمان مبرید🤔 این گونه اشخاص که از اعمال زشت خود خوشحالند، و دوست مى دارند، در برابر آنچه انجام نداده اند، از آنها تقدیر و ستایش شود، از عذاب پروردگار 🔥به دورند، و نجات خواهند یافت (لا تَحْسَبَنَّ الَّذینَ یَفْرَحُونَ...
بلکه نجات براى کسانى است، که حداقل از کار بد خود شرمنده اند😔 و از این که کار نیکى نکرده اند، پشیمانند.
در پایان آیه مى فرماید: نه تنها این گونه اشخاص از خود راضى و مغرور اهل نجات نیستند، بلکه عذاب دردناکى در انتظار آنها است (وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلیمٌ).
از این آیه ممکن است، استفاده شود که فرح و سرور در برابر کار نیکى که انسان توفیق انجام آن را یافته (اگر به صورت معتدل باشد، و مایه غرور و خودپسندى نگردد) نکوهیده نیست.
و همچنین علاقه به تشویق و تقدیر، در برابر کارهاى نیکى که انجام شده، آن هم اگر در حدّ اعتدال باشد و انگیزه اعمال او نباشد، مذموم نخواهد بود; زیرا اینها غریزى انسان است.
اما با این حال، دوستان خدا و افرادى که در سطوح عالى ایمان قرار دارند، حتى از چنان سرور و چنین تقدیرى خود را به دور مى دارند.👌👌👌
آنها همواره، اعمال خود را ناچیز و کمتر از میزان لازم مى بینند، و خود را مقصر در برابر عظمت پروردگار، احساس مى کنند.
ضمناً تصور نشود،🤔 آیه فوق 👈مخصوص به منافقانى است که در صدر اسلام بوده اند، و یا مانند آنها، بلکه، 🟣همه افرادى که، در عصر و زمان ما، در شرائط مختلف اجتماعى قرار دارند و از اعمال زشت خود شادند، و یا مردم را تحریک مى کنند که آنها را، با قلم، یا سخن، در برابر اعمالى که انجام نداده اند، تقدیر کنند، همگى مشمول این آیه اند.👌👌👌
🟥این چنین افراد، نه تنها عذاب دردناک جهان دیگر، در انتظارشان است، که در زندگى این جهان نیز،🤔 گرفتار خشم مردم، و جدائى از خلق خدا، و انواع نابسامانى ها، خواهند شد.
تفسیر نمونه جلد سوم صفحه ۲۷۰
#نشردهنده_معارف_قرآنی_باشیم
بسم الله الرحمن الرحیم
وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۗ وَاللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
و حکومت و مالکیت آسمانها و زمین، از آن خداست. و خدا بر هر چیزى تواناست.
(آل عمران/189)
در آیه بعد، که بشارتى است براى مؤمنان 😌و تهدیدى😠 است براى👈 کافران، مى فرماید: خداوند، مالک آسمان ها و زمین است، و او بر همه چیز قادر است (وَ لِلّهِ مُلْکُ السَّماواتِ وَ الأَرْضِ وَ اللّهُ عَلى کُلِّ شَیْء قَدیرٌ).
🟦یعنى دلیلى ندارد که مؤمنان براى پیشرفت خود از راه هاى انحرافى 😠وارد شوند، و به کارى که انجام نداده اند تشویق گردند، آنها مى توانند در پرتو قدرت خداوند آسمان و زمین، با استفاده کردن از طرق مشروع و صحیح به پیشروى خود ادامه دهند.
(خارج از متن تفسیر: قابل توجه افرادی که فکر میکنند میتوانند به هر نحو و شکلی حتی خارج از دستور دین مثلا کار خوب کنند و به تعبیر رایج تر هدف وسیله را توجیه میکند؟؟؟!!!)
و نیز افراد بدکار و منافق که مى خواهند با استفاده از این طرق انحرافى به جائى برسند، تصور نکنند، که از مجازات🔥 پروردگارى که بر تمام هستى حکومت مى کند، نجات خواهند یافت
تفسیر نمونه جلد سوم صفحه ۲۷۳
#نشردهنده_معارف_قرآنی_باشیم
بسم الله الرحمن الرحیم
إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لَآيَاتٍ لِّأُولِي الْأَلْبَابِ
به یقین در آفرینش آسمانها و زمین، و آمد و شد شب
و روز، نشانه هاى (روشنى) براى خردمندان است.
(آل عمران/190)
🟡روشن ترین راه خداشناسى
آیات قرآن تنها براى خواندن نیست، بلکه براى فهم و درک مردم نازل شده👌👌👏👏 و تلاوت و خواندن آیات، 👈مقدمه اى است، براى اندیشیدن،🤔 لذا در آیه فوق نخست اشاره به عظمت آفرینش آسمان و زمین کرده، مى فرماید: در آفرینش آسمان ها و زمین و آمد و شد شب و روز، نشانه هاى روشنى براى👈صاحبان خرد و 👈اندیشمندان است (إِنَّ فی خَلْقِ السَّماواتِ وَ الأَرْضِ وَ اخْتِلافِ اللَّیْلِ وَ النَّهارِ لآَیات لاِ ُولِی الأَلْبابِ).
و به این ترتیب، مردم را به اندیشه در این آفرینش بزرگ، جلب و جذب مى کند، تا هر کس به اندازه پیمانه استعداد و تفکرش از این اقیانوس بى کران سهمى ببرد و از سرچشمه صاف اسرار آفرینش، سیراب گردد.
به راستى، جهان آفرینش، و نقش هاى بدیع و طرح هاى زیبا و دل انگیز آن و نظامات خیره کننده اى که بر آنها حکومت مى کند کتاب فوق العاده بزرگى است که هر حرف و کلمه آن دلیل بسیار روشن، بر وجود و یکتائى آفریدگار جهان است.
تفسیر نمونه جلد سوم صفحه ۲۷۴
#نشردهنده_معارف_قرآنی_باشیم
بسم الله الرحمن الرحیم
الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَىٰ جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَٰذَا بَاطِلًا سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ
(همان) کسانى که خدا را ایستاده و نشسته، و در حالى که بر پهلو خوابیده اند، یاد مى کنند. و در اسرار آفرینش آسمانها و زمین مى اندیشند. (و مى گویند:) پروردگارا! اینها را بیهوده نیافریده اى. منزّهى تو! ما را از عذاب دوزخ، نگاهدار.
(آل عمران/191)
نقشه دلربا و شگفت انگیزى که، در گوشه و کنار این جهان و در پهنه هستى به چشم مى خورد، آن چنان قلوب 👈صاحبان خرد 👌👌را به خود جذب مى کند، که در جمیع حالات خود، چه ایستاده و چه نشسته و چه در حالى که در بستر آرمیده، و به پهلو خوابیده اند، به یاد پدید آورنده این نظام و اسرار شگرف آن مى باشند، لذا در آیه بعد مى فرماید:
🟨 خردمندان آنها هستند که در حال قیام و قعود و آن گاه که بر پهلو خوابیده اند، خدا را یاد مى کنند و در اسرار خلقت آسمان ها و زمین مى اندیشند (الَّذینَ یَذْکُرُونَ اللّهَ...
یعنى همیشه 👌و در همه حال،👌 غرق این تفکر 🤔حیات بخشند.
در این آیه، نخست اشاره به 1️⃣ذکر و سپس اشاره به 2️⃣فکر شده است، یعنى تنها یادآورى خدا کافى نیست،❌ آن گاه این یادآورى ثمرات ارزنده اى خواهد داشت که آمیخته با🔷️ تفکر🔷️ باشد، همان طور که تفکر در خلقت آسمان و زمین اگر آمیخته، با یاد خدا🕋 نباشد، نیز به جائى نمى رسد.
چه 🟢بسیارند دانشمندانى که در مطالعات فلکى خود و تفکر مربوط به خلقت کرات آسمانى، این نظام شگفت انگیز را مى بینند اما👈 چون بیاد خدا نیستند، و عینک توحید بر چشم ندارند و از زاویه شناسائى مبدأ هستى به آنها نگاه نمى کنند، از آن نتیجه لازم تربیتى و انسانى👌👌 را نمى گیرند. همانند کسى که غذائى مى خورد که تنها جسم او را قوى مى کند، و در تقویت اندیشه و فکر و روح او اثرى ندارد.
ادامه دارد...
تفسیر نمونه جلد سوم صفحه ۲۷۶
#نشردهنده_معارف_قرآنی_باشیم
بسم الله الرحمن الرحیم
ادامه تفسیر آیه ۱۹۱ سوره آل عمران
تفکر و اندیشه، در اسرار آفرینش آسمان ها و زمین به انسان آگاهى خاصى مى دهد، و نخستین اثر آن توجه به 👈بیهوده نبودن خلقت👌 است; زیرا جائى که انسان در هر موجود کوچکى، از این جهان بزرگ، هدفى مى بیند، آیا مى تواند باور کند مجموعه جهان، بى هدف باشد.
در ساختمان مخصوص اعضاى پیکر یک گیاه، هدف هاى روشنى مى بینیم، قلب انسان، حفره ها و دریچه هاى آن هر کدام برنامه و هدفى دارند، ساختمان طبقات چشم هر کدام به خاطر منظورى است، حتى مژه ها و ناخن ها هر یک، نقشى معین بر عهده دارند.🤲🤲🤲
آیا ممکن است ذرات یک موجود، هر کدام داراى هدف خاصى باشد، اما مجموعه آن، مطلقاً هدفى نداشته باشد؟!
لذا خردمندان، با توجه به این حقیقت، همواره این زمزمه را سر مى دهند:🟢 خداوندا! این دستگاه با عظمت را بیهوده نیافریدى (رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً).
🔵بار الها! این جهان بى نهایت بزرگ، و این نظام شگفت انگیز، همه روى حکمت، مصلحت و هدف صحیح آفریده شده اند، همگى نشانه وحدانیت تو است و تو از کردار عبث و بیهوده منزهى!
🟡صاحبان عقل و خرد، پس از اعتراف به وجود هدف در آفرینش، بلافاصله به یاد آفرینش خود مى افتند و مى فهمند انسان که میوه این جهان هستى است، بیهوده آفریده نشده و هدفى جز تربیت و پرورش و تکامل وى در کار نبوده او تنها براى زندگى زودگذر و کم ارزش این جهان آفریده نشده است، بلکه سراى دیگر در پیش دارد که در آنجا پاداش و کیفر اعمال در برابر او قرار مى گیرد، و در این موقع است که متوجه مسئولیت هاى خود مى شوند، و از خدا تقاضاى توفیق انجام آنها را مى طلبند،🤲 تا از کیفر 😟او در امان باشند و لذا مى گویند: خداوندا! تو پاک و منزهى، ما را از عذاب آتش نگاهدار🤲🤲 (سُبْحانَکَ فَقِنا عَذابَ النّارِ).
تفسیر نمونه جلد سوم صفحه ۲۷۷
#نشردهنده_معارف_قرآنی_باشیم
بسم الله الرحمن الرحیم
رَبَّنَا إِنَّكَ مَن تُدْخِلِ النَّارَ فَقَدْ أَخْزَيْتَهُ ۖ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنصَارٍ
پروردگارا! هر که را تو (بخاطر
اعمالش،) به آتش افکنى، او را خوار و رسوا ساخته اى. و براى ستمکاران، هیچ یاورى نیست
(آل عمران/192)
اولوا الالباب با مطالعه 👌و دقت در نظام جهان آفرینش👌 با همان حال و هوا چنین ادامه مى دهند: بار الها! 🤲هر که را تو (بر اثر اعمالش) به دوزخ افکنى، او را خوار و رسوا ساخته اى، و این گونه افراد ستمگر، یاورى ندارند (رَبَّنا إِنَّکَ مَنْ تُدْخِلِ النّارَ فَقَدْ أَخْزَیْتَهُ وَ ما لِلظّالِمینَ مِنْ أَنْصار).
از این جمله استفاده مى شود، خردمندان بیش از آنچه از آتش دوزخ مى ترسند، از رسوائى وحشت دارند، 🤔و همین است حال افراد با شخصیت، آنها حاضرند همه گونه رنج و ناراحتى را تحمل کنند، اما حیثیت و آبروى آنها محفوظ بماند.
بنابراین، دردناک ترین عذاب رستاخیز، براى این دسته، همان👈رسوائى در پیشگاه خدا، و بندگان خدا است.
نکته نهفته در جمله ما لِلظّالِمینَ مِنْ أَنْصار این است که: خردمندان، پس از آشنائى با اهداف تربیتى انسان، به این حقیقت مى رسند که🟢 تنها وسیله پیروزى و نجات انسان، اعمال و کردار اوست،👌👌👌 و بنابراین، افراد ستمگر نمى توانند یاورى داشته باشند; زیرا یاور اصلى که همان عمل پاک است را از دست داده اند.
و تکیه روى کلمه ظلم یا به خاطر اهمیت این گناه از میان گناهان است و یا به خاطر آن است که تمام گناهان بازگشت به ظلم و ستم بر خویشتن مى کند.
البته این آیه، منافاتى با مسأله شفاعت (به معنى صحیح) ندارد; زیرا همان طور که در بحث شفاعت گفتیم، شفاعت، نیاز به آمادگى خاصى در شفاعت شونده دارد، و این آمادگى، در پرتو پاره اى از اعمال نیک پیدا مى شود.
تفسیر نمونه جلد سوم صفحه ۲۷۸
#نشردهنده_معارف_قرآنی_باشیم
بسم الله الرحمن الرحیم
رَّبَّنَا إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِيًا يُنَادِي لِلْإِيمَانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنَّا ۚ رَبَّنَا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرْ عَنَّا سَيِّئَاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ الْأَبْرَارِ
پروردگارا! ما صداى منادى (تو) را شنیدیم که به ایمان دعوت مى کرد که: «به پروردگار خود، ایمان بیاورید.» و ما ایمان آوردیم. پروردگارا! گناهان ما را ببخش.
و بدیهاى ما را بپوشان. و ما را با نیکان (و در مسیر آنها) بمیران!
(آل عمران/193)
صاحبان عقل و خرد، پس از دریافت هدف آفرینش، به این نکته نیز متوجه مى شوند که این راه پر فراز و نشیب را هرگز❌ نمى توانند بدون رهبران الهى بپیمایند.👌👌👌
به همین دلیل، همواره👈 مترصد شنیدن صداى منادیان ایمان و راستین هستند 👌👌که به محض شنیدن نخستین نداى آنها، به سرعت به سوى آنها بشتابند، و پس از کنجکاوى و بررسى لازم، دعوت آنها را پاسخ گویند، و با تمام وجود خود، ایمان آورند.
🟢و در چنین حالى است که به پیشگاه پروردگار خود، عرض مى کنند: بار الها! ما صداى، منادى توحید را شنیدیم که ما را به سوى ایمان دعوت مى کرد، که به پروردگار خود ایمان آورید و ما به دنبال آن ایمان آوردیم (رَبَّنا إِنَّنا سَمِعْنا ...🤲
🟢بار الها! اکنون که چنین است و ما با تمام وجود خود، ایمان آورده ایم، اما از آنجا که در معرض وزش طوفان هاى شدید غرائز گوناگون قرار داریم، گاهى لغزش هائى از ما سر مى زند و مرتکب گناهانى مى شویم، خداوندا! ما را ببخش! گناهان ما را بیامرز! لغزش هاى ما را پوشیده دار و ما را با نیکان و در راه و رسم آنان، بمیران!🤲(رَبَّنا فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا ...
آنها آن چنان به اجتماع انسانى پیوسته اند و از تکروى و فردپرستى، بیزارند که از خدا مى خواهند نه تنها حیات و زندگى آنها با نیکان و پاکان باشد، که مرگ آنها، اعم از مرگ طبیعى یا شهادت در راه خدا، در جمع نیکان و با راه و رسم آنها صورت گیرد، که مردن در میان جمع بدان، مرگى مضاعف است.
در اینجا سؤالى پیش مى آید که با تقاضاى آمرزش گناهان، پوشیدن سیئات و بخشش آنها چه معنى دارد؟.
با توجه به سایر آیات قرآن پاسخ این سؤال روشن مى شود; زیرا از آیه ۳۱ سوره نساء : اِنْ تَجْتَنِبُوا کَبائِرَ ما تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرُ عَنْکُمْ سَیِّئاتِکُمْ: 🟡اگر از گناهان کبیره دورى کنید ما سیئات شما را مى پوشانیم و از بین مى بریم چنین استفاده مى شود که سیئات به گناهان صغیره گفته مى شود.
بنابراین، خردمندان نخست از خدا تقاضاى عفو از لغزش هاى بزرگ مى کنند و به دنبال آن تقاضاى از بین رفتن آثار گناهان صغیره دارند.
تفسیر نمونه جلد سوم صفحه ۲۷۹
#نشردهنده_معارف_قرآنی_باشیم
بسم الله الرحمن الرحیم
رَبَّنَا وَآتِنَا مَا وَعَدتَّنَا عَلَىٰ رُسُلِكَ وَلَا تُخْزِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۗ إِنَّكَ لَا تُخْلِفُ الْمِيعَادَ
پروردگارا! آنچه را بوسیله پیامبرانت به ما وعده فرمودى، به ما عطا کن. و ما را در روز رستاخیز،
رسوا مگردان. زیرا تو هیچ گاه از وعده خود، تخلّف نمى کنى.
(آل عمران/194)
آنها در آخرین مرحله و پس از پیمودن راه توحید و ایمان به رستاخیز و اجابت دعوت پیامبران و انجام وظائف و مسئولیت هاى خویش از خداى خود تقاضا مى کنند و مى گویند اکنون که ما به پیمان خویش وفا کردیم بار الها!🤲 آنچه را به وسیله پیامبران وعده و مژده دادى به ما مرحمت کن، و ما را در روز رستاخیز رسوا مگردان;🤲 زیرا تو هرگز از آنچه وعده مى دهى تخلف نمى کنى (رَبَّنا وَ آتِنا ما وَعَدْتَنا...
تکیه کردن روى عنوان رسوا نشدن 👌👌👌 بار دیگر این حقیقت را تأکید مى کند که آنها به خاطر اهمیتى که براى شخصیت👌 خویش قائلند، رسوائى را از دردناکترین مجازات ها 😥مى دانند و لذا انگشت روى آن مى گذارند.
از امام صادق(علیه السلام) نقل شده: هر کسى را که کار مهمى پیش آید پنج بار بگوید: رَبَّنا خداوند او را از آنچه مى ترسد رهائى مى بخشد و به آنچه امید دارد نائل مى گرداند.
عرض کردند: چگونه پنج بار رَبَّنا بگوید؟
فرمود: این آیات را که مشتمل بر پنج رَبَّنا است بخواند و به دنبال آن اجابت پروردگار است; زیرا مى فرماید: فَاسْتَجابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ...
🟢نا گفته پیداست تأثیر واقعى و عمیق این آیات، در صورتى است که👈 زبان انسان هماهنگ 👈با دل و عمل انسان باشد.
مضمون آیات که طرز تفکر خردمندان و عشق و علاقه آنها را به خدا و توجه آنها را به مسئولیت ها و انجام اعمال نیک مى رساند، در جان آنها جایگزین شود.
و همان حال خضوع و خشوع را پیدا کنند که خردمندان با ایمان، به هنگام مناجات با خداى خود، پیدا مى کردند.
تفسیر نمونه جلد سوم صفحه ۲۸۰
#نشردهنده_معارف_قرآنی_باشیم
بسم الله الرحمن الرحیم
ادامه تفسیر آیات ۱۹۰ الی ۱۹۴ از نکته ها
🟢اهمیت آیات
تمام آیات قرآن داراى اهمیت است; زیرا همگى کلام خداست، و براى تربیت و نجات بشریت نازل شده است، ولى در میان آنها بعضى درخشندگى 👌👌👌خاصى دارد، از جمله پنج آیه فوق، از فرازهاى تکان دهنده قرآن است، که مجموعه اى از👈 معارف دینى آمیخته با لحن لطیف مناجات و نیایش، در شکل یک نغمه آسمانى مى باشد، و لذا در احادیث و روایات، اهمیت خاصى به این آیات داده شده است.
عطاء بن ابى ریاح مى گوید: روزى نزد عایشه رفتم، از او پرسیدم: شگفت انگیزترین چیزى که در عمرت از پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله)، دیدى چه بود؟
گفت: کار پیامبر همه اش شگفت انگیز بود. ولى از همه عجیب تر این که: شبى از شب ها که پیامبر(صلى الله علیه وآله) در منزل من بود، به استراحت پرداخت، هنوز آرام نگرفته بود، از جا برخاست، لباس پوشید، وضو گرفت و به نماز ایستاد. و آن قدر در حال نماز و در جذبه خاص الهى اشک ریخت، که جلو لباسش از اشک چشمش تر شد، سپس سر به سجده نهاد، و چندان گریست که زمین از اشک چشمش تر شد. و همچنان تا طلوع صبح منقلب و گریان بود.
هنگامى که بلال او را به نماز صبح خواند، پیامبر را گریان دید.
عرض کرد: چرا چنین گریانید؟ شما که مشمول لطف خدا هستید؟
🟨فرمود: أَ فَلا أَکُونُ لِلّهِ عَبْداً شَکُوراً: آیا نباید بنده شکرگزار خدا باشم ؟ چرا نگریم؟ خداوند در شبى که گذشت، آیات تکان دهنده اى بر من نازل کرده است. 🤔و سپس شروع به خواندن پنج آیه فوق کرد. و در پایان فرمود: وَیْلٌ لِمَنْ قَرَأَها وَ لَمْ یَتَفَکَّرْ فِیْها: واى به حال آن کس که آنها را بخواند و در آنها نیندیشد.
جمله اخیر که افراد را با تأکید فراوان به تفکر ـ هنگام تلاوت این آیات ـ امر مى کند، در روایات متعددى با عبارات گوناگون نقل شده است.
🟦در روایتى از على(علیه السلام) نقل شده که پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) هر گاه، براى نماز شب برمى خاست، نخست مسواک مى کرد، و سپس نظرى باسمان مى افکند، و این آیات را زمزمه مى نمود.
🟥در روایات اهل بیت(علیهم السلام) نیز دستور داده شده هر کس براى نماز شب برمى خیزد این آیات را تلاوت کند.
نوف بکّالى ، که از یاران خاص على(علیه السلام) بود، مى گوید: شبى در خدمتش بودم، هنوز چشم مرا خواب نگرفته بود، دیدم امام(علیه السلام) برخاست، و شروع به خواندن این آیات کرده.
سپس مرا صدا زده، گفت: اى نوف! خوابى، یا بیدار؟
عرض کردم: بیدارم، و صحنه آسمان را تماشا مى کنم.
فرمود: خوشا آنان که آلودگى هاى زمین را نپذیرفتند و به این راه آسمان، پیش رفتند (از چهار دیوار عالم ماده بیرون پریدند و روح بلند آنها ملکوت آسمان ها را سیر مى کند.
تفسیر نمونه جلد سوم صفحه ۲۸۲
#نشردهنده_معارف_قرآنی_باشیم
بسم الله الرحمن الرحیم
فَاسْتَجَابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنِّي لَا أُضِيعُ عَمَلَ عَامِلٍ مِّنكُم مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَىٰ ۖ بَعْضُكُم مِّن بَعْضٍ ۖ فَالَّذِينَ هَاجَرُوا وَأُخْرِجُوا مِن دِيَارِهِمْ وَأُوذُوا فِي سَبِيلِي وَقَاتَلُوا وَقُتِلُوا لَأُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَلَأُدْخِلَنَّهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ ثَوَابًا مِّنْ عِندِ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ عِندَهُ حُسْنُ الثَّوَابِ
پروردگارشان، درخواست آنها را پذیرفت. (و فرمود:) من عمل هیچ کسى از شما را، زن باشد یا مرد، ضایع نخواهم کرد. شما از جنس یکدیگر (و پیرو یک آیین). لذا کسانى که در راه خدا هجرت کردند، و از خانه هاى خود بیرون رانده شدند و در راه من آزار دیدند،
و جنگ کردند و کشته شدند، به یقین گناهانشان را مى بخشم.
و آنها را در باغهاى بهشتى، که از پاى درختانش نهرها جارى است، وارد مى کنم. این پاداشى
است از طرف خداوند. و بهترین پاداشها نزد خدا است.
(آل عمران/195)
نتیجه برنامه خردمندان
در پنج آیه گذشته، فشرده اى از👈 ایمان، 👈برنامه هاى عملى و 👈درخواست هاى صاحبان فکر و خرد و نیایش هاى آنها بیان شد، به دنبال آن در این آیه مى فرماید: پروردگارشان، بلافاصله درخواست آنها را پذیرفت (فَاسْتَجابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ).
تعبیر به رَبُّهُمْ: پروردگارشان حکایت از نهایت لطف و مرحمت پروردگار نسبت به آنان دارد.
آن گاه براى این که اشتباه نشود و ارتباط پیروزى و نجات آدمى با اعمال و کردار او قطع نگردد، بلافاصله مى فرماید: من هرگز❌ عمل هیچ عمل کننده اى از شما را ضایع نمى کنم 👌👌(أَنِّی لا أُضیعُ عَمَلَ عامِل مِنْکُمْ).
در این جمله هم اشاره به اصل عمل شده و هم اشاره به عامل و کننده کار، تا معلوم شود محور اصلى پذیرش و استجابت دعا، اعمال صالح ناشى از ایمان است و درخواست هائى فوراً به اجابت مى رسد که 👈بدرقه آن عمل صالح👌👌👌 بوده باشد.
سپس براى این که تصور نشود این وعده الهى اختصاص به دسته معینى دارد، صریحاً مى فرماید: 🟣 این عمل کننده خواه مرد باشد یا زن تفاوتى نمى کند (مِنْ ذَکَر أَوْ أُنْثى).
زیرا همه شما در آفرینش به یکدیگر بستگى دارید بعضى از شما از بعض دیگر تولد یافته اید زنان از مردان و مردان از زنان (بَعْضُکُمْ مِنْ بَعْض).
جمله بَعْضُکُمْ مِنْ بَعْض ممکن است اشاره به این باشد که: شما همه پیروان یک آئین و طرفدار یک حقیقت هستید و با یکدگر همکارى دارید، بنابراین، دلیلى ندارد که خداوند، در میان شما تبعیض قائل شود.
ادامه دارد...
تفسیر نمونه جلد سوم صفحه ۲۸۵
#نشردهنده_معارف_قرآنی_باشیم
بسم الله الرحمن الرحیم
ادامه تفسیر آیه ۱۹۵ سوره آل عمران
پس از آن نتیجه گیرى مى شود که: بنابراین، تمام کسانى که در راه خدا هجرت کرده اند، از خانه و وطن خود بیرون رانده شده اند، در راه خدا آزار دیده اند و جهاد کرده و کشته داده اند، نخستین👌 احسانى که از طرف خداوند در حق آنان خواهد شد این است که خداوند، قسم یاد کرده گناهان آنها را خواهد بخشید 👌👌👌و تحمل این شدائد و رنج ها را کفاره گناهانشان قرار مى دهد تا به کلى از گناه پاک شوند (فَالَّذینَ هاجَرُوا وَ أُخْرِجُوا ...
سپس مى فرماید: علاوه ➕بر این که گناهان آنها را مى بخشم به طور مسلّم🤔👌👌👌 آنها را در بهشتى جاى مى دهم 🤲که از زیر درختان آن، نهرها در جریان است و مملوّ از انواع نعمت ها است (وَ لاَُدْخِلَنَّهُمْ جَنّات تَجْری مِنْ تَحْتِهَا الأَنْهارُ).
🟥 این پاداشى است که به پاس فداکارى آنها از ناحیه خداوند، به آنها داده مى شود و بهترین پاداش ها و اجرها در نزد پروردگار است (ثَواباً مِنْ عِنْدِ اللّهِ وَ اللّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الثَّوابِ).
اشاره به این که پاداش هاى الهى براى مردم این جهان، به طور کامل قابل توصیف نیست🤔 همین اندازه باید بدانند که از هر پاداشى بالاتر است.
از آیه فوق، به خوبى استفاده مى شود: ️نخست1️⃣ باید در پرتو اعمال صالح 😌از گناهان پاک شد، سپس2️⃣ وارد بساط قرب پروردگار و بهشت و نعمت هاى او گردید; زیرا در آغاز مى فرماید: لاَ ُکَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَیِّئاتِهِمْ سپس وَ لاَدْخِلَنَّهُمْ جَنّات... ، به عبارت دیگر، بهشت جاى پاکان است و تا کسى پاک نشود در آن راه نخواهد یافت.👌👌👌👏👏👏
ارزش معنوى مرد و زن
آیه فوق، همانند آیات بسیار دیگر از قرآن مجید، زن و مرد را در پیشگاه خدا و در وصول به مقامات معنوى در شرائط مشابه، یکسان مى شمارد و هرگز اختلاف جنسیت و تفاوت ساختمان جسمانى و به دنبال آن پاره اى از تفاوت ها در مسئولیت هاى اجتماعى را دلیل بر تفاوت میان این دو، از نظر به دست آوردن تکامل انسانى نمى شمارد، بلکه هر دو را از این نظر کاملاً در یک سطح قرار مى دهد، لذا آنها را با هم ذکر کرده است.
این موضوع درست به آن میماند که از نظر انضباط ادارى یک نفر را به عنوان رئیس، انتخاب مى کنند و دیگرى را به عنوان معاون و یا عضو، رئیس باید توانائى بیشتر و یا تجربه و اطلاعات وسیع ترى در کار خود داشته باشد، ولى این تفاوت، و سلسله مراتب هرگز❌ دلیل بر این نیست که شخصیت انسانى و ارزش وجودى رئیس از معاون یا کارمندانش بیشتر است.🤔👌👌
ادامه دارد...
تفسیر نمونه جلد سوم صفحه ۲۸۷
#نشردهنده_معارف_قرآنی_باشیم