اِل آی اِس پادکست تقدیم می کند: 02 – فایل صوتی کارگاه: عنوان: از حفاظت تا وجین منابع کتابخانه ای ارائه دهنده: استاد #مجید_جلیسه زمان: شنبه 24 آبان 1404 برگزار کننده: اداره کتابخانه ها و اسناد پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی مدت زمان: 1 ساعت و 24 دقیقه و 54 ثانیه کلید واژه: #وجین_کتاب @LisPodcast 📚این مجموعه با حمایت علاقه مندان به رشته علم اطلاعات و دانش شناسی تولید و منتشر می شود. ارتباط با ما: @sepahvand_librarian67 🆔️ LisPodcast on: Telegram | eitaa

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، همزمان با آغاز سی و سومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، کارگاه علمی «از محافظت تا وجین منابع کتابخانه‌ای» روز شنبه ۲۴ آبان‌ماه با حضور مجید جلیسه، پژوهشگر و کتابشناس، و جمعی از کتابداران کتابخانه‌های تخصصی و دانشگاهی استان قم در سالن جلسات شیخ طبرسی کتابخانه تخصصی فرهنگ و معارف قرآن برگزار شد. در این نشست، مجید جلیسه با تشریح وضعیت وجین کتاب در کتابخانه‌های کشور، این فرایند را «مسئله‌ای سهل ممتنع اما بسیار ضروری» دانست و اظهار کرد که برداشت‌های نادرست و آگاهی ناکافی برخی مدیران و کتابداران، موجب اجرای نامناسب این فرآیند حیاتی شده است. او شفافیت را نخستین اصل وجین برشمرد و تأکید کرد که روند حذف یا انتقال کتاب‌ها باید به‌صورت عمومی و مستند اعلام شود. این پژوهشگر در بیان تعریف علمی وجین گفت: «وجین به معنای حذف منابعی است که قدیمی، آسیب‌دیده، کم‌استفاده یا فاقد کاربرد در شرایط کنونی‌اند؛ آثاری که نسخه‌های به‌روزتر جایگزین آن‌ها شده یا از نظر موضوعی دیگر پاسخگوی نیاز جامعه علمی نیستند.» جلیسه ایجاد فضای مناسب برای کتاب‌های تازه، به‌روز نگه‌داشتن مجموعه و ارتقای دسترس‌پذیری را از مهم‌ترین اهداف وجین دانست و با اشاره به برخی خطاهای رایج افزود: «در برخی کتابخانه‌ها، بدون اطلاع‌رسانی شفاف درباره منابع موجود، معیار استفاده‌نشدن مبنای وجین قرار می‌گیرد؛ در حالی که ضعف در مجموعه‌سازی و خریدهای ناهماهنگ با مأموریت کتابخانه، مجموعه را به سمت وجین گسترده و غیرکارشناسی سوق می‌دهد.» وی با اشاره به سابقه وجین در کتابخانه‌های بزرگ جهان گفت: «نرخ وجین در کتابخانه عمومی نیویورک حدود پنج درصد، در کتابخانه بریتانیا بین سه تا پنج درصد و در کتابخانه کنگره آمریکا کمتر از یک درصد است؛ آن هم عمدتاً برای منابعی که آسیب جدی دیده‌اند.» او افزود: «کتابخانه بریتانیا براساس سیاست وجین مستمر، به ازای ورود هر کتاب جدید، یک کتاب را پس از دیجیتال‌سازی به انبار منتقل می‌کند.» مدیرعامل سابق مؤسسه خانه کتاب با اشاره به معیارهای استاندارد MUSTIE توضیح داد: «این معیار اجازه وجین منابع گمراه‌کننده، آسیب‌دیده، جایگزین‌شده، کم‌اهمیت، نامرتبط با نیاز کاربران یا آثاری را می‌دهد که نسخه‌های دیگرشان در مجموعه‌های دیگر موجود است. همچنین کتابخانه کنگره تنها منابع غیرقابل‌تعمیر یا منسوخ فنی را حذف می‌کند.» جلیسه در پایان با انتقاد از نبود استاندارد ملی وجین و نبود شفافیت در ارائه آمار در ایران تأکید کرد: «برای کاهش حجم وجین باید مجموعه‌سازی اصولی تقویت شود، خریدها براساس نیاز واقعی و مأموریت کتابخانه انجام گیرد، منابع الکترونیکی گسترش یابد و با معرفی منابع کم‌استفاده و تعمیر کتاب‌ها، از حذف بی‌مورد آن‌ها جلوگیری کرد.»

📻 سومین پادکست رادیویی واحد پژوهش منتشر شد. در این پادکست، با «سیویلیکا» آشنا می‌شویم؛ بانک اطلاعات علمی ایران در حوزه علوم مهندسی، علوم زیستی،علوم اجتماعی و سلامت؛ که اکنون، دسترسی رایگان به آن برای اعضای خانواده دانشگاه فرهنگیان فراهم شده‌است. 🎧 شنیدن این پادکست به تمامی دانشجویان علاقمند به پژوهش توصیه می‌شود. کاری از واحد پژوهش و فناوری پردیس شهید مدرس ایلام

📻 دومین پادکست رادیویی واحد پژوهش منتشر شد. در این پادکست، با #نورلایب آشنا می‌شویم؛ بزرگترین بانک دیجیتال کتاب در حوزه علوم انسانی و اسلامی که اکنون، دسترسی رایگان به آن برای اعضای خانواده دانشگاه فرهنگیان فراهم شده‌است. 🎧 شنیدن این پادکست به تمامی دانشجویان علاقمند به پژوهش توصیه می‌شود. کاری از واحد پژوهش و فناوری پردیس شهید مدرس ایلام

تاریخچه مختصر پادکست‌های کتابداری🎙️ 1️⃣ اولین پادکست کتابداری ۲۰ فروردین ۹۶ بود که همزمان با کتابدارسلام متولد شد. ۳ اپیزود و تعدادی فایل صوتی (با صدای خودم، میلاد روشنی) داشتیم؛ اما جلوتر کانال تغییر کاربری داد. (پز نباشه تو خیلی چیزا اولین بودیم 😊) اینم لینکش که تو شنونو هم منتشر شده 👇🏻 https://t.me/ketabdarsalam/5 2️⃣ بروبچه‌های اونموقع شناسانه در (خانم مریم امرائی و ...) در بهمن ۹۷ طرح «رادیوشناسه» رو اجرا کردند که البته اونطور که باید شنیده نشد! 👇🏻 https://t.me/shenasehjournal/720 3️⃣ در سال ۱۴۰۰ قرار بود کتابخانه ملی مصاحبه‌های تاریخ شفاهی کتاب و کتابداری رو به اسم «صدای کتابدار» منتشر کنه. ما که ۲ تا شماره بیشتر ازش پیدا نکردیم 👇🏻 https://shenoto.com/channel/podcast/sedayeketabdar 4️⃣ گروه «کتاب‌بیس» به سرپرستی دکتر مهسا ترابی نیمه اول سال ۱۴۰۳ پادکست @is_pods را اضافه کرد و مباحث جالب و تخصصی داره! 5️⃣ «پادکست تخصصی رشته علم اطلاعات و دانش شناسی» @LisPodcast هم در شهریور ۱۴۰۴ به همت خانم سپهوند کار خودش رو آغاز کرده 6️⃣ آخرین پادکست یافت شده، مربوط به سری جدید تولید محتوا در نشریه الکترونیکی شناسه، با صدای خانم ملیکا مولاجانی است 👇🏻 https://shenasehmag.ir/m754 🔥 قبل از همه اینا در دهه ۸۰ بود که تیم دکتر زین العابدینی برند «صدای کتابدار» رو طراحی کرده بودند (شاید اولین‌ در ایران). شامل کتب صوتی و مباحث رشته بود. با وجود اینکه حرکت جلوتر از زمان بود، اون موقع استقبال نشد در عوض پادکست و کتب صوتی در ابتدای دهه ۹۰ توسط دیگر ناشران باب شد. 🔰 امیدوارم همه کسانی که زحمت میکشن و تولید محتوا میکنن، با حمایت شما عزیزان، دیده و شنیده شن 😊🌹

با سپاس از جناب آقای میلاد روشنی برای تهیه این تاریخچه🙏🌹