هدایت شده از اسرار تاریخ | استاد ابوالحسنی
🟢 کشف جدیدترین سند تاریخی مرتبط با ماجرای حضرت رقیه (س)
👈 یک نسخه خطی مهم در ترکیه
👈 باید با روش تجمیع ظنون جلو برویم!
💥#محمدصادق_ابوالحسنی🔻
1⃣ یکی از موضوعات جنجالی در تاریخ عاشورا، بحث وجود یا عدم وجود دختر خردسالی برای امام حسین علیه السلام است که در شام به شهادت رسید. چنانکه پیشتر بدان اشارت رفت، قدیمیترین سندی که از وجود دختری به نام حضرت رقیه برای امام حسین (علیهماالسلام) حکایت میکند، کتاب لباب الانساب از بیهقی مشهور به ابن فندق (م ۵۶۵ق) است؛ وی رجالی و مورخ پرآوازه شیعی قرن ۵ و ۶ هجری میباشد. ابن فندق در بیان فرزندان باقیمانده از امام حسین (ع) صراحتا نام حضرت رقیه علیهاالسلام را ذکر میکند. نسخه چاپی این کتاب در دهه ۸۰، راهی بازار شد و جو سنگینی را که در انکار آن حضرت به راه افتاده بود شکست و مستند تاریخی جدیتری را پیش دید محققین نهاد. نسخه خطی لباب الانساب قبلا در همین کانال منتشر شد و البته هنوز بحثهایی درباره آن طرح میشود
2⃣ جستجو همچنان استمرار داشت مثلا چندی قبل، برخی از پژوهشگران ادعا کردند: "به تازگی به کتاب تاریخی کنز الغرائب فی قصص العجائب (نگارش: ۸۸۲ق) اثر مذمکینی در کتابخانه ملی فرانسه (نسخه ش ۱۹۹) دست یافتند. در آن کتاب مصیبت حضرت رقیه به عنوان بنت الحسین (ع) آمده. روضه الشهدای کاشفی نیز روضه حضرت رقیه (س) را از همین ماخذ روایت میکند و او از الحاویه"
3⃣ در اینجا سه نکته باقی ماند:
▫️ اولاً: لباب الانسابِ مرحوم بیهقی چون اثر یک رجالی شاخص قرن ششم است، اهمیتی فراتر از یک منبع صرفا تاریخی دارد. معالوصف، تنها نام و نسبت حضرت را در بردارد و به روضه ایشان نپرداخته.
▫️ثانیاً: تا سالها کهنترین سند روضه حضرت رقیه (س)، کتاب "کامل بهائی" از عماد الدین طبری (م حدود ۷۰۰ق) قلمداد میشد. کتاب مزبور، چون از آثار قرن هفتم ق بود و پژوهشگران امروزی بیشتر دنبال منابع پیش از قرن هفتم هستند، مورد بیاعتنایی قرار میگرفت.
▫️ثالثاً: ماخذ و منبع اصلی آثاری چون "کامل بهائی" و "کنز الغرائب"، کتاب "الحاوِيَةُ فِي مَذَمّاتِ مُعاوِيه يا مَثالِبُ بنياُمَيَّة" نوشتة قاسم بن محمد بن احمد مأموني (م حدود ۵۰۰ق) است که مربوط به قرن پنجم بوده و اکنون اصل آن در دسترس ما نیست.
4⃣ خوشبختانه در فرایند یکی از جستجوهای پژوهشی، نسخهای گرانسنگ و نایاب از یکی از کتابهای مأمونی فراچنگ آمد که گویا نامش "السنی فی قتل أولاد النبی (ص)" است و همان ماجرای شهادت حضرت رقیه (ع) در آن راجع به یکی از دختران حاضر در کاروان آل الله (ع) به چشم میخورد. نسخه خطی مزبور از جمله نسخ مهم کتابخانه سلیمیه شهر ادرنه ترکیه میباشد. بنابراین، هر چند کتاب مثالب معاویه را نداریم ولی کتاب دیگر مامونی - که موضوعش تناسب بیشتری دارد - در اختیار قرار دارد و اسناد مرتبط با شهادت دخت مظلوم در کاروان آل الله (ع) را تا قرن ۵ هجری به سینه تاریخ میسپارد.
5⃣ در ص 104 نسخه خطی مزبور آمده:
▪️«انّ یزید لمّا أنزل آل النبی بیتاً من بیوت داره کان فیهم صبیة.. ابنة أربع سنین، وکانت مشتاقة إلی ابیها، وکانوا یکتمون ذلک عنها.. فانتبهت من منامها فی الهاجرة وقالت: یا امّاه رأیت أبی فی المنام.. وأین هو؟ فصیحن بأجمعهنّ. فبعث إلیهنّ یزید أن یسألهنّ؛ وذلک أنه کان فی مقیله فانتبه لصحیهنّ، فسألهنّ فقلن: إنّ هذه الصبیة رأت أباها فی المنام، وقصصن علیه القصة. فأخبره بذلک وأمره اللعین بطرح رأس أبیها فی حجرها. فعلوا کذلک فصاحت: ما هذا؟ فقالوا: رأس أبیک. ففزعت الصبیة وفاضت وماتت».
▫️ترجمه: هنگامی که یزید خاندان پیامبر را در یکی از خانه ها ساکن کرد در میان آنها دختری چهارساله وجود داشت که خیلی برای دیدار پدرش مشتاق بود ولی [شهادت پدرش] را از او مخفی کرده بودند،... شبی از خواب بیدار شد و گفت: ای مادرم من پدرم را در خواب دیدم... پدرم کجاست؟ پس همه زنان شیون و فریاد کردند. یزید از صدای گریه زنان بیدار شد و شخصی را فرستاد تا علت این سروصدا را از آنها بپرسد، زنان جریان را برای او تعریف کردند که این دختر پدرش را در خواب دیده است. وقتی این خبر به یزید رسید، آن ملعون دستور داد که سر پدرش را در دامن آن کودک بگذارند. پس وقتی این کار را کردند دختر فریاد زد: این کیست؟ به او گفتند: سر پدرت است. پس دختر بیتابی و گریه فراوانی کرد و از دنیا رفت.
6⃣ این سند، نسبت به ذکر نام این دختر ساکت است و آن را بنت الحسین ننامیده اما ماجرای این دخت مظلوم، کاملا با جریان شهادت حضرت رقیه (س) شباهت دارد. لذا در یک فرایند علمی، میتوان با ضمیمهکردن سایر اسناد شهادت حضرت رقیه (س) + کرامات مسلم آن حضرت و کاربست روش تجمیع ظنون، به نتیجه قابل تاملی رسید.
💥در پایان لطفِ صدیق ارجمند، حجهالاسلام والمسلمین رسول چگینی را بابت اطلاعرسانی سپاس میگوییم و در ادامه عین سند را میآوریم
⬅️ کانال اسرار تاریخ ➡️