بسمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ
💎تفسیر قرآن سوره بقره آیه ۳۰و۳۱و۳۲و۳۳
🕊مسجد امام حسن مجتبی (علیه السلام)
💬استاد شیخ مصطفی غلامی
⏳شنبه ۱۰ دی ۱۴۰۱
📿وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً ۖ قَالُوا أَتَجْعَلُ فِيهَا مَنْ يُفْسِدُ فِيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَاءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَ ۖ قَالَ إِنِّي أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ_آیه ۳۰ سوره بقره_
👈 و (به یاد آر) وقتی که پروردگارت فرشتگان را فرمود که من در زمین خلیفهای خواهم گماشت، گفتند: آیا کسانی در زمین خواهی گماشت که در آن فساد کنند و خونها بریزند و حال آنکه ما خود تو را تسبیح و تقدیس میکنیم؟! خداوند فرمود: من چیزی (از اسرار خلقت بشر) میدانم که شما نمیدانید.
📿وَعَلَّمَ آدَمَ الْأَسْمَاءَ كُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلَائِكَةِ فَقَالَ أَنْبِئُونِي بِأَسْمَاءِ هَٰؤُلَاءِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ_آیه ۳۱ سوره بقره_
👈و خدا همه اسماء را به آدم یاد داد، آن گاه حقایق آن اسماء را در نظر فرشتگان پدید آورد و فرمود: اسماء اینان را بیان کنید اگر شما در دعوی خود صادقید.
📿قَالُوا سُبْحَانَكَ لَا عِلْمَ لَنَا إِلَّا مَا عَلَّمْتَنَا ۖ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ
👈گفتند: منزهی تو، ما نمیدانیم جز آنچه تو خود به ما تعلیم فرمودی، که تویی دانا و حکیم. _آیه ۳۲ سوره بقره_
📿قَالَ يَا آدَمُ أَنْبِئْهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ ۖ فَلَمَّا أَنْبَأَهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ قَالَ أَلَمْ أَقُلْ لَكُمْ إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَأَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا كُنْتُمْ تَكْتُمُونَ
👈خدای تبارک و تعالی می فرماید : به یاد بیاور زمانی را که پروردگارت به ملائکة گفت همانا من در زمین خلیفه ای قرار داده ام. _ آیه ۳۳ سوره بقره_
🌕بحثمان درباره "فلسفه زمینی شدن انسان" است.
یکی از جا های قرآن که خیلی مهم است اگر بخواهیم جاهای دیگر را نخوانیم ، باید حتماً اینجا را باید بخوانیم !
💥ما طبق یک حادثه در این زمین نیامده بودیم و این تَفکُّر تصادُفی بودن آمدن پدرمان آدم از ملکوت عالم به عالم دنیا، بدون پشتوانه قرآنی است.
[اصلاً صُدفة ، طبق آیات قرآن و حتّی طبق قاعدةی فلسفی باطل است.]
💥ما خیلی از کارهایمان طی حادثه است [لکن] اینطور نیست که حضرت آدم (علیه السلام) بنا بر حادثه ای از آن عالم به این عالم دنیا منتقل شده باشد.
🌕بنابراین خدای متعال در این آیات ، فلسفه زمینی شدن انسان را در چند آیه توضیح داده است.
خدای متعال می فرماید :
💎إِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً ...
👈و (به یاد آر) وقتی که پروردگارت فرشتگان را فرمود که من در زمین خلیفهای خواهم گماشت ...
ملائکة جواب دادند :
💎قَالُوا أَتَجْعَلُ فِيهَا مَنْ يُفْسِدُ فِيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَاءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَ ۖ
👈 گفتند: آیا کسانی در زمین خواهی گماشت که در آن فساد کنند و خونها بریزند و حال آنکه ما خود تو را تسبیح و تقدیس میکنیم؟!
ملائکة اینکه خدای متعال می خواهد خلیفة ای قرار بدهد ، صرف قرار دادن خلیفة برای شان یک امر حتمی بود.
لکن برای شان سؤال بود ، چرا ای خدای متعال می خواهی انسان را قرار بدهی ؟! و ثانیاً مگر ما خلیفةی تو نیستیم ؟!
👈[بنابر آیه] ظاهراً مقامِ خِلافَت برای شان حَتمی بود.
💎أَتَجْعَلُ فِيهَا مَنْ يُفْسِدُ فِيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَاءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَ ۖ
کَأنَّه عِلم ملائکة به این بود که تسبیح و تقدیس خدا را می کنند و خدای متعال توسط تسبیح و تقدیس ایشان شناسانده می شود ؛ یعنی مقام خلیفة الهی برای ایشان ثابت است.
💎این مطلب هم بارها خدمتان عرض کردم که در حدیث قدسی آمده است :
إنَّ اللهَ تبارَکَ وَ تَعَالیَ أحَبَّ أنْ یُعرَفَ بِالرِّجالِ
🌕مثل اینکه شناساندن خدا بدون خلیفة محال است که این خلیفة باید جامع تمام أسماء جمال و جلال خدا باشد.
☝️ملائکة سؤال شان این بود چرا خدای متعال انسان را به جای ایشان خلیفةی خود قرار می دهد ؟
🌕ما داریم به واسطه حَمدت تسبیحت می کنیم و تقدیست می کنیم برای آنکه تو را به مخلوقاتت بشناسانیم.
💎امام باقر (علیه السلام) می فرماید :
اَلْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدٍعَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍعَ نْمُحَمَّدِ بْنِ جُمْهُورٍعَنْ عَلِیِّ بْنِ اَلصَّلْتِ عَنِ اَلْحَکَمِ وَ إِسْمَاعِیلَ اِبْنَیْ حَبیبٍ عَنْ بُرَیْدٍ اَلْعِجْلِیِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ یَقُولُ :
بِنَاعُبِدَ اَللَّهُ وَ بِنا عُرِفَ اَللَّهُ وَ بِنا وُحِّدَ اَللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی وَمُحَمَّدٌحِجابُ اَللَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعالى .
🕋اصول الکافي ج ۱ صفحه ۱۴۵.
الجزء الأول كِتابُ اَلتَّوْحِيدِ بَابُ النَّوَادِرِ.
اینکه امام باقر (علیه السلام) می فرماید :
بِنا عُرِفَ اَللَّهُ اینها غلو نیست !!!
💎اگر کسی می خواهد خدای متعال را بشناسد راهش آنست که امام حسین (علیه السلام) فرمود :مَعْرِفَةُ أَهْلِ كُلِّ زَمَانٍ إِمَامَهُمُ
💎حَدَّثَنَا أَبی رَضِیَ اَللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنا أَحْمَدُ بْنُ إِدْرِیسَ عَنِ اَلْحُسَیْنِ بْنِ عُبَیْدِ اَلَّهِ عَنِ اَلْحَسَنِ بْنِ عَلیِّ بْنِ أَبی عُثْمَانَ عَنْ عَبْدِ اَلْکَرِیمِ بْنِ عُبَیْدِ اَللَّهِ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ عَطَاءٍ عَنْ أَبی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ السَّلاَمُ قَالَ :
خَرَجَ اَلْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ عَلَیْهِ السَّلاَمُ عَلَى أَصْحَابِهِ فَقَالَ أَيُّهَا اَلنَّاسُ إِنَّ اَللَّهَ جَلَّ ذِكْرُهُ مَا خَلَقَ اَلْعِبَادَ إِلاَّ لِيَعْرِفُوهُ فَإِذَا عَرَفُوهُ عَبَدُوهُ فَإِذَا عَبَدُوهُ اِسْتَغْنَوْا بِعِبَادَتِهِ عَنْ عِبَادَةِ مَنْ سِوَاهُ فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ يَااِبْنَ رَسُولِ اَللَّهِ بِأَبی أَنْتَ وَ أُمِّی فَمَا مَعْرِفَةُ اَللَّهِ ؟ قَالَ : مَعْرِفَةُ أَهْلِ كُلِّ زَمَانٍ إِمَامَهُمُ اَلَّذِی یجب طاعتهم.
🕋علل الشرایع , جلد1 , صفحه9
الجزء الأول 9 باب علة خلق الخلق و اختلاف أحوالهم
👈بنابراین وجود خلیفة خدا نیاز است تا پروردگار عالَم معرفی شود.
💎خدای متعال در پاسخ ملائکة که سؤال کردند چرا انسان را خلیفةی خود در زمین قرار دادی فرمود : قَالَ إِنِّي أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ.
💢ظاهراً منشأ سؤال ملائکة این بود که می دانستند، مقام خلیفة الهی مقامی ملکوتی است.
لکن در اندیشه ملائکة این مقام برای انسانی که در زمین درگیر شَهوت و غضب است عجیب بود.
👈کأنَّه این مسئله برایشان حَل نمی شد که موجودی که ابعاد زمینی دارد چگونه می خواهد خلیفة خدا شود !؟
در حالی که خودشان را شایسته مقام خلیفة الهی می دیدند.
💎با این وجود خدای متعال در جواب ایشان فرمود :
ۖ قَالَ إِنِّي أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ.
👈من چیزی را می دانم که شما نمی دانید.
[توجّه کنید!]
خدای متعال نَزَد در دهان ملائکة که انسان ها فساد نمیکنند چرا فساد هم هست ؛ لکن در خلیفة قرار دادن این انسان در زمین یک مصلحتی است که اگر مفسده ای هم صورت بگیرد ، ایرادی ندارد !
💎وَعَلَّمَ آدَمَ الْأَسْمَاءَ كُلَّهَا
خدای متعال به آدم خلیفه اش ، أسمائی را تعلیم داد.
آیا منظور از أسماء ؛ لغات و کلمات و الفاظ است ؟!
بعد خدای متعال به ملائکة گفت :
💎ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلَائِكَةِ فَقَالَ أَنْبِئُونِي بِأَسْمَاءِ هَٰؤُلَاءِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ
حالا که انسان این اسماء را به شما عرضه کرد از این أسماء خبر دهید !
💎عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلَائِكَةِ ؛ یعنی این أسماء از جنس الفاظ نیست.
💎قَالُوا سُبْحَانَكَ لَا عِلْمَ لَنَا إِلَّا مَا عَلَّمْتَنَا ۖ
ملائکة گفتند که تو منزّهی و جز آنچه که به تعلیم داده ای ما عِلمی نداریم !
💎اگر ملائکة جمله بعدی را نمی گفتند شاید می شد گفت ایشان اعتراض کرده اند لکن ایشان به خدای متعال گفتند :
إِنَّكَ أَنْتَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ
👈یعنی وقتی شما می دانی خدایی علیم و حکیم است دیگر به او اعتراض نمی کنی چون افعال شخص حکیم و علیم ، بدون هدف و اتّفاقی و تصادفی و بی حکمت نیست.
👈پس معلوم است که از علیمِ حکیمی سؤال پرسیدند.
💎قَالَ يَا آدَمُ أَنْبِئْهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ ۖ فَلَمَّا أَنْبَأَهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ قَالَ أَلَمْ أَقُلْ لَكُمْ إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ
اگر این أسماء یک الفاظ معمولی بودند باید پس از آنکه حضرت آدم این اسماء را به ملائکة عرضه کرد باید ایشان هم این أسماء را می فهمیدند لکن ملائکة گفتند :
💎قَالُوا سُبْحَانَكَ لَا عِلْمَ لَنَا إِلَّا مَا عَلَّمْتَنَا ۖ
👈به عنوان مثال عرض کنم :
یک زمانی بنده استاد هستم و ۱۰ مطلب را به شاگردم تعلیم می دهم. حالا اگر شاگردم بیاید از علومیکه به او یاد داده ام خبر بدهد میان من و شاگردم چه فرقی وجود دارد ؟!
دیگر شاگرد من خودش شده استاد !
💎بعد خدای متعال فرمود :
قَالَ أَلَمْ أَقُلْ لَكُمْ إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ
👈معلوم می شود بعد از خبر دادن این اسماء توسّط حضرت آدم به ملائکة باز هم مقام آدم (علیه السلام) از ملائکة بالاتر بود.
👈پساگر این اسماء از جنس الفاظ بودند ملائکة هم یاد می گرفتند بلکه این اسماء از جنس انواری فوق ملکوت بودند.
💥یک وقت ملائکة فکر می کردند که خودشان خلیفة خدای متعال هستند که دارند کمالات محبوب را اظهار می کنند فلذا بود که به خدای متعال گفتند : ما داریم تو را به واسطه حَمْدَت تَسبیح و تَقدیس می کنیم.
💥وقتی من فکر می کنم که همه چیز را می دانم ، پس معلوم است که اصلاً خبر ندارم از چیزهایی که هستند و من خبر ندارم !
👈بنابراین حال ملائکة نسبت به آن اسماء غیبی معلوم است اوّلاً
👈و ثانياً اینکه این اسماء از جنس الفاظ نبودند و بر ملائکة هم این اسماء غیبی هستند.
👈و ثالثاً ملائکه ظرفیّت فهمش را ندارند.
👈و رابعاً فقط وجود انسان کامل ظرفیت تعلیم این اسماء را دارد.
☝️تعلیم أسماء ، تعلیم یک سری مفاهیم نیست بلکه حقیقت این أسماء یک انواری است که ملائکة از این انوار غیبی خبر نداشتند و حتّى ظرفیت اش را هم نداشتند که خبر دار بشوند لكن خدا این ظرفیّت وجودی را برای انسان کامل قرار داده بود.
💎وَعَلَّمَ آدَمَ الْأَسْمَاءَ كُلَّهَا
کلمه اسماء ، اسم جنس است که اگر الف و لام بر سرش بیاید افاده عموم میکند. بعد خدای متعال برای تاکید می فرماید : كُلَّهَا یعنی همه اسماء را به آدم تعلیم داد.
💢اما حقیقت آن است که این اسماء از جنس لفظ نیستند.
💢بلکه یک حقیقت غیبی را خدای متعال به آدم علیه السلام تعلیم داده است که آدم می تواند حامل این اسماء بشود.
یک انوار غیبی ای هست این اسماء !
🌷اصلاً شرافت انسان به حامل این اسماء شدن است.
🚨قرار نبود در این دنیا بیاییم که امتیاز های اعتباری فراوانی در دنیا بگیریم !
اصلاً معیار برتری میان انسان ها چیست ؟
👈معیار خلیفة خدا شدن تعلیم اسماء خدای متعال شدن است.
این اسماء ؛ یک حقیقت نوریّة است.
☝️ملائکة فکر میکردند هر آنچه در سر سفره خداست به ایشان رسیده است ، فکر می کردند هر آنچه از آیات غیبیّة هست به ایشان رسیده است ؛ فلذا خدای متعال فرمود :
إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ
بنابراین انسان همچنین ظرفیّتی دارد.
🚨حال ببینید چقدر انسان به خودش ظلم🔥 کرده است که بَسَنده میکند به مقامات دنیا و خودش را از دریافت این انوار محروم می کند و تلاشی برای حمل این اسماء نمیکند !!!
#تفسیر_قرآن_سوره_بقره_آیه_۳۰_تا_۳۴
#مسجد_امام_حسن_مجتبى_(عليه_السّلام)
#استاد_شيخ_مصطفى_غلامي
#شنبه_۱۰_دی_۱۴۰۱
🆔@m_imamhasanemojtaba
نقاشی چهره شهید آرمان علی وردی
کانال نقاشی دیجیتال👇🏻
eitaa.com/Naghashidigital
مسجد امام حسن مجتبی (ع)
نقاشی چهره شهید آرمان علی وردی کانال نقاشی دیجیتال👇🏻 eitaa.com/Naghashidigital
آن شب تو در آن حادثه حیران شده بودی
تا عرش خدا پر زده مهمان شده بودی
"آرمان" تو در آن فتنه اشرار خطاکار
در جبهه ی حق، اسوه ی طوفان شده بودی
شعر از حاج رحیم چهره خند
*📝تو یکی از مساجد خوزستان جملاتی بسیار مهم روی ستونهای مسجد زدن*
ترجمه:
۱- اگه توی مسجد صدای بچه ها رو نمیشنوید، از نسل های آینده بترسید و بر حذر باشید.
۲- اون بچه ای که به خاطر اذیت کردن از مسجد میندازی بیرون، همون کسیه که در آینده ازش خواهش میکنی بیاد توی مسجد نماز بخونه!
پس بر اذیت کردنشون صبر کن و با رفق و مدارا تعلیمشون بدید.