📚مصطلح الغلو في مصادر أهل السنة ✍️محمدباقر ملکیان 🔰قد اختلفت أنظار أهل السنّة في #مصطلح_الغلو عن هذا المصطلح في مصادر الشيعة. فنحن في هذا الأمر نذكر ملاكات أهل السنّة في رمي بعض الرواة بالغلو ونردفها بذكر شواهد من استعمال الغلو في هذه الملاكات. 1️⃣سبّ الخلفاء والصحابة قال ابن الجوزي: كما لبس إبليس علی هولاء الخوارج حتّی قاتلوا عليّ بن أبي طالب حمل آخرين علی الغلو في حبّه، فزادوه علی الحدّ، فمنهم ... من حمله علی سبّ أبي بكر وعمر حتّی أنّ بعضهم كفّر أبا بكر وعمر. وقال الذهبي: الشيعي الغالي في زمان السلف وعرفهم هو من تكلّم في عثمان والزبير وطلحة وطائفة ممّن حارب عليّاً وتعرّض لسبّهم، والغالي في زماننا وعرفنا هو الذي كفّر هؤلاء السادة وتبرّأ من الشيخين أيضاً فهذا ضالّ مفتر. وقال أيضاً: إنّ البدعة على ضربين : فبدعة صغرى كغلو التشيّع ، أو كالتشيّع بلا غلو، ثمّ بدعة كبرى ، كالرفض الكامل والغلو فيه ، والحط على أبي بكر وعمر والدعاء إلى ذلك. وقال أيضاً: كلّ من أحبّ الشيخين فليس بغال ، بلى من تعرّض لهما بشيء من تنقص فإنّه رافضي غال ، فإن سبّ فهو من شرار الرافضة. وعن ابن حمّاد يقول : قال السعدي: حسين الأشقر غال من الشتامين للخيرة. وحكی ابن حجر عن صالح بن محمّد أنّه قال في عباد بن يعقوب الرواجني ـ بعد رميه بالغلو ـ: كان يشتم عثمان. قال: وسمعته يقول: الله أعدل من أن يدخل طلحة والزبير الجنّة لأنّهما بايعا عليّاً ثمّ قاتلاه. وقال في يونس بن خباب: قال الحاكم أبو أحمد: تركه يحيى وعبد الرحمن وأحسنا في ذلك، لأنّه كان يشتم عثمان ومن سبّ أحداً من الصحابة فهو اهل أن لا يروي عنه. وقال العقيلي: كان يغلو في الرفض. وقال يعقوب بن سفيان ومشتهر عنه أنّه كان يتناول عثمان. وقال العجلي: شيعي غال. 2️⃣إظهار المحبّة إلی أمير المؤمنين فعن عطاء بن السائب قال: سمعت عبد الله بن شداد يقول : وددت أنّي قمت على المنبر من غدوة إلى الظهر ، فأذكر فضائل عليّ بن أبي طالب ثمّ أنزل ، فيضرب عنقي. قال الذهبي ـ معلّقاً علی هذه الحكاية ـ : هذا غلو. وقال ابن عدي: عباد بن عبد الصمد عامة ما يرويه في فضائل عليّ وهو ضعيف منكر الحديث ومع ذلك غالي في التشيّع. وقال أيضاً : عامة ما يروي زياد بن المنذر هذا في فضائل أهل البيت وهو من المعدودين من أهل الكوفة الغالين. وقال: عباد بن يعقوب معروف في أهل الكوفة وفيه غلو فيما فيه من التشيّع وروى أحاديث أنكرت عليه في فضائل أهل البيت وفي مثالب غيرهم. 3️⃣القول بتقديم أمير المؤمنين علی أبي بكر وعمر قال ابن حجر: التشيّع محبّة عليّ وتقديمه على الصحابة، فمن قدّمه على أبي بكر وعمر فهو غال في تشيّعه ويطلق عليه رافضي. وقال الذهبي في عبد الرزّاق بن همام: ما كان يغلو في التشيّع وقد قال سلمة بن شبيب : سمعت عبد الرزّاق يقول : والله ما انشرح صدري قط أن أفضّل عليّاً على أبي بكر وعمر . وقال ابن حجر في عمرو بن أبي المقدام الحداد: قال عبد الله بن أحمد عن أبيه: كان يشتم عثمان. ترك ابن المبارك حديثه. وقال الساجي: مذموم وكان ينال من عثمان ويقدّم عليّاً على الشيخين. وقال العجلي: شديد التشيّع غال فيه واهي الحديث. 4️⃣القول بالرجعة قال ابن حجر في عمرو بن ثابت بن هرمز البكري: قال إبراهيم بن عرعرة عن أبي أحمد الزبيري: كان الحارث بن حصين وأبو اليقظان يؤمنان بالرجعة ويقال: كان يغلو في التشيّع . وقال ابن عدي: عثمان بن عمير أبو اليقظان هذا ردئ المذهب غال في التشيّع يؤمن بالرجعة 🌐https://malekian.kateban.com/post/4521 #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#ایمان_ابوطالب (4) ابوالقاسم راغب اصفهانى (متوفاي502ه) در محاضرات الأدباء مي‌نويسد: وقال سفيان بن عيينة من أبغض أبا طالب فهو كافر فقيل لمه قال لأن النبي كان يحبه ... ومن أبغض من يحبه رسول الله فهو كافر . ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ سفيان بن عيينه گفت: هركس ابوطالب را دشمن بدارد، كافر است. از او سؤال كردند دليل اين مطلب چيست؟ در جواب گفت: زيرا رسول خدا او را دوست دارد و كسى كه دشمن بدارد فردى را كه رسول خدا او را دوست دارد، كافر است. 📚 محاضرات الأدباء ومحاورات الشعرء والبلغاء، ج 2 ص 498. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

عن رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وآله: أسعَدُ العَجَمِ بِالإسلامِ أهلُ فارِسَ. پيامبرصلي الله عليه وآله: خوشبخت ترين ملّت غير عرب به واسطه اسلام، ايرانيان اند. 🇮🇷🇮🇷سالروز پیروزی #انقلاب_اسلامی مبارک باد.🇮🇷🇮🇷 ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 📗كنز العمّال، ج۱۲، ص۹۰. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#مقاله_بخوانیم 📝نقش علمای شیعه در علم تخریج ✍عباس محمودی 🔰تخریج یعنی خارج کردن متن ها، موضوعات، محتواها، منابع و طرق متعدد حدیث از مصادر آن. این موضوع، ‌ابتدا زیر مجموعه قواعد الحدیث یا درایه الحدیث بوده و اکنون، دانشی مستقل محسوب می شود. اهل سنّت در روشمندسازی این دانش، فعالیت هایی انجام داده اند. عالمان شیعه گرچه در مباحث نظری تخریج اثری تألیف ننموده اند، به شیوه های مختلف به تخریج احادیث پرداخته اند. #مقاله (نقش علمای شیعه در علم تخریج) نقش موثر عالمان شیعه در توسعه و برجسته سازی فایده های دانش تخریج را تبیین کرده است. فایده این پژوهش، علاوه بر تبیین جایگاه تخریج، شناسایی گونه ها و طرق تخریج حدیث است. این نوشتار توانسته با مطالعه و تحقیق آثار حدیثی شیعه، علاوه بر رد شبهه اختصاصی بودنِ دانش تخریج به اهل سنت، نقش مؤثر شیعه در توسعه این دانش را نشان داده و ضمن شناسایی گونه های مختلف تخریج به تحلیل و بررسی آن بپردازد. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ مجله؛ پژوهش‌نامه علوم‌حدیث تطبیقی، شماره هفت، سال ۱۳۹۶. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

🔆علم الحدیث علم شریف 🔰من إفاداة الشيخ عزالدين حسين بن عبدالصمد العاملي اعلم أن #علم_الحديث علم شريف جليل، و هو من علوم الاخرة، من حرمه حرم خيراً عظيما ومن رزقه رزق فضلا جسيماً. قال بعض العلماء: لكل دين فرسان وفرسان هذا الدين أصحاب الاسانيد. و قال بعضهم: ليس في الدنيا مبتدع الا وهو يبغض أهل الحديث، وإذا ابتدع الرجل بزغت حلاوة الحديث من قلبه. و قال بعض الفضلاء: ليس أثقل على أهل الالحاد ولا أبغض إليهم من سماع الحديث وروايته. 📗وصول الأخيار إلى اصول الأخبار، ص۱۲۱. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#السلام_علیک_یا_ابا_عبدالله به تو از دور سلام عَنِ الْهَيْثَمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الرِّضَا عَلِيِّ بْنِ مُوسَى ع عَنْ أَبِيهِ قَالَ قَالَ الصَّادِقُ ع: 🍃«إِنَّ أَيَّامَ زَائِرِي الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع لَا تُعَدُّ مِنْ آجَالِهِمْ.» امام رضا از پدرشان از امام صادق (علیه‌السلام) نقل فرموده‌اند: «به‌راستی که روزهای زیارت‌کنندگانِ امام حسین (علیه‌السلام)، از عمرشان محسوب نمی‌شود.» 📚 تهذيب‌الأحكام، ج۶، ص۴۳.

#معرفی_کتاب 📖فضائل الأشهر ألثلاثة کتاب "فضائل الأشُهر الثلاثة" نوشته شیخ صدوق (ره) در فضیلت سه ماهِ رجب، شعبان و رمضان می‌باشد. مرحوم صدوق در این کتاب احادیثی در فضائل این سه ماه و فضیلت عبادت، روزه و دعا در این ماهها گردآوری کرده است. این کتاب در مجموع حاوی قریب به ۱۶۰ روایت در فضیلت ماههای مذکور است. صدوق، در مواردی از این کتاب‌ها به طور مستقل نام برده، ولی این سه کتاب، به دلیل کتابت همراه با هم، به نام «فضائل الأشهر الثلاثة» مشهور شده و به عنوان یک کتاب مطرح گردیده است. این کتاب از سه بخش تشکیل میشود در بخش اول احادیث مربوط به #ماه_رجب ذکر شده که از آنجمله به حدیث ام‌داوود اشاره میشود در بخش دوم احادیث مربوط به ماه شعبان و در بخش سوم احادیث مربوط به ماه رمضان ذکر شده است. مرحوم صدوق در این کتاب از برخی اهل‌سنت نیز روایت میکند. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith‌

عَنْ أَبِي الْحَسَنِ عَلِيِّ بْنِ موسَى الرِّضَا علیه السلام قَالَ: مَنْ صَامَ أَوَّلَ يَوْمٍ مِنْ رَجَبٍ رَغْبَةً فِي ثَوَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ امام رضا عليه السّلام فرمودند: هر كس اوّلين روز از ماه رجب را به اميد ثواب خداوند عزّ و جلّ روزه بگيرد، بهشت براى او واجب مى‏شود. 📚 فضائل الأشهر الثلاثة،ص 17 #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith‌

عن الامام الباقرعليه‌السلام: ما عُبِدَ اللّهُ بشيءٍ أحَبَّ إلى اللّهِ مِن إدْخالِ السُّرورِ على المؤمنِ . ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ امام باقر عليه السلام: خداوند با چيزى محبوبتر از شاد كردن مؤمن پرستيده نشده است. 📗 الكافي، ج۲، ص۱۸۸. #میلاد_امام_باقر_علیه‌السلام مبارک باد. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#تفاوت_علم_درایة_ورجال👆 📗رسائل فی درایة‌الحدیث، ص۱۳ #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#ایمان_ابوطالب (5) معروف‌ترین اشعار حضرت ابوطالب به «قصیده لامیه» شهرت دارد که با این مطلع آغاز می‌شود: خلیلی ما أذنی لاول عاذل بصغواء فی حق و لا عند باطل علامه امینی در این باره می‌گوید:«من نمی‌دانم شهادت و اعتراف به نبوّت رسول خدا(ص) چگونه است که این همه عبارات متنوع در اشعار ابوطالب، اعتراف به شمار نمی‌آید؟ اگر یکی از این تعابیر در شعر یا نثر کسی بود همگان می‌گفتند که آن شخص مسلمان است، ولی همه این تعابیر، [از نظر منکران] دلالتی بر اسلام ابوطالب ندارد! و این انکار، مایه شگفتی و عبرت است.» از عجائب است که با وجود سخنان ابوطالب و پیروی و جان فشانی ایشان در راه رسالت رسول الله صلی الله علیه و آله، برخی قائل به عدم ایمان وی هستند اما سخنان و کارهای اشتباه برخی مانند خلفا را توجیه می کنند. به عنوان مثال فرار ابوبکر و عمر از صحنه جنگ متواتر در بین اهل سنت نقل شده است، ابن تیمیه برای این که ترس خلفا را توجیه کند و آنها را در شجاعت وصف کند چنین می گوید: شكّى نيست كه ما در خليفه و حاكم اسلام به لزوم وجود صفت شجاعت قائليم، ولكن شجاعت بر دو قسم است: 1 ـ شجاعت قلبى 2 ـ شجاعت بدنى و ابوبكر درست است از شجاعت بدنى بى بهره بوده، ولى او داراى شجاعت قلبى بوده، و همين مقدار از شجاعت براى حاكم اسلامى كافى است!! و در ادامه سخنانش مى گويد: و اگر شما مى گوئيد على اهل جهاد و قتال بوده، ما مى گوئيم: عمر بن خطّاب نيز اهل قتال و جنگ در راه خداوند بوده است، ولى بايد دانست كه قتال بر دو قسم است: 1 ـ قتال با شمشير 2 ـ قتال با دعاء و عمر بن خطّاب با دعاء، در راه خداوند قتال كرده است. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

میراث حدیثی شیعه «کارگاه دوم؛ منابع متقدم تا الکافی» ----------- در این کارگاه، بیشترْ روایات اخلاقی و اجتماعی منابع را می‌خوانیم و دربارۀ آن گفت‌وگو می‌کنیم. با سبک و ساختار کتاب‌ها آشنا می‌شویم و بخشی از دانش علوم حدیث را متناسب با کتاب‌ها به کار می‌گیریم. دورۀ دوم: ۶ کتاب، ۱۴ جلسه 📚کتاب المؤمن،‌ قرب الإسناد، المحاسن، بصائر الدرجات، کامل الزیارات، الکافی. ----------- مجموعه کارگاه‌های «میراث حدیثی شیعه» برای رفع نواقص موجود در دورۀ تحصیلات علوم اسلامی، به‌ویژه رشتۀ علوم قرآن و حدیث، برنامه‌ریزی شده است و با ساعت‌ها بحث‌وبررسی تخصصی فرصت بسیار مطلوبی را برای شناخت منابع روایی و آگاهی از کلام اهل‌البیت‌(علیهم‌السلام)، به‌طور کاربردی، فراهم کرده است. ----------- دانشجویان و فارغ‌التحصیلان عزیز علاقه‌مند و پیگیر و پویای مقطع کارشناسی و کارشناسی‌ارشد می‌توانید تا تاریخ ۲۷بهمن۱۳۹۹ ثبت‌نام کنید. ----------- با اعطای گواهینامۀ معتبر هزینۀ کارگاه: ۷۰هزار تومان ----------- جلسۀ نخست: ۲۹بهمن۱۳۹۹ ثبت‌نام از طریق: @Mdmahmoudi در تلگرام ۰۹۱۳۴۳۲۲۷۱۲ در واتساپ #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

◾️الإمامُ الهاديُّ عليه السلام: النّاسُ فِي الدّنيا بِالأموالِ، و في الآخِرَةِ بِالأعمالِ . ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ ◾️امام هادى عليه السلام: جایگاه مردم در دنيا به اموال است و در آخرت به اعمال. 📗الدرة الباهره، ص۴۱. #شهادت_امام_هادی علیه‌السلام تسلیت باد.🏴 #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

📝 بررسی تطبیقی سازمان دعوت عباسیان و سازمان وکالت امامیه (مراحل شکل گیری و عوامل پیدایش) ✍️ محمدرضا جباری و محمدکاظم ملبوبی #سازمان_وکالت سازمان های دعوت عباسیان و وکالت امامیه، دو سازمان مخفی بودند که در مناطق مختلف سرزمین های اسلامی فعالیت میکردند. امامان شیعه(ع) در زمان حضور برای ارتباط با شیعیان از سازمان وکالت استفاده میکردند. عباسیان نیز برای گسترش دعوت خود از داعیان بهره میبردند. در این مقاله بحث می شود که این دو سازمان چه تفاوت ها و شباهت هایی در مرحله شکل گیری و عوامل پیدایش داشته اند؟ #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

🎤 حجت الاسلام و المسلمین سید محمد کاظم طباطبایی #وثوق_صدوری #وثوق_سندی وثوق سندی در حجیت خبر، مبنای جامعی نیست و ادله وثوق صدوری از اتقان بیشتری برحوردار است. باید ادله اعتبار خبر واحد را جامع بررسی کنیم. حوزه‌های مختلف هم متفاوت هستند. مثلاً بحث‌های اعتقادی وثوق سنگین‌تری را لازم دارند تا امور اخلاقی. روایتی که یک امر احتیاطی را توصیه می‌کند، اعتماد بیشتری پدید می­آورد تا اینکه یک امر خلاف احتیاط را بگوید. این موارد با هم متفاوت است. وثوق صدوری مبتنی بر چهار رکن است: رکن اول، خود سند است؛ اما سند نه به این نحوی که الآن مرسوم است که بگوییم این روایت یا ضعیف است یا صحیح است. مثلاً اعتماد ما به روایات معاویه بن عمار در باب حج، بیشتر از زراره است بااینکه زراره گل سرسبد روات است؛ اما چون معاویه بن عمار متخصص در امر حج است، سؤالاتی بسیار ظریف کرده است و موثق‌تر است. پس بحث سند، یک بحث فراگیر است. رکن دیگر بحث منبع و مصدر است؛ یعنی روایتی که در کتاب کافی آمده با روایتی که در غررالحکم آمده است، با هم متفاوت است. ما نمی‌گوییم همه روایات کافی صحیح است اما مقدمه کلینی در کافی، اعتماد ما را به متن بالا می‌برد. رکن سوم متن است. در تحلیل محتوا، موارد زیادی باید رعایت شود. مثلاً می‌بینیم یک روایتی با روح کلی دین سازگار است و روایت دیگری این‌چنین نیست. مثلاً روایتی که در نه ربیع به آن استناد می‌شود و معروف به رفع القلم است و ولنگاری را ترویج می­کند، این روایت با روح دین سازگار نیست. رکن چهارم هم بحث قرائن پیرامونی است. مثل احتیاطی بودن روایت یا عمل مشهور یا تکرار و فراوانی اسناد و … که به اعتماد ما به متن کمک کند. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

📎پیوست #شرح_حدیث 📝معنای دقیق ادخال السرور ✍وحید عیسوند 🔰در روایات فراوان وارد شده است که یکی از محبوب ترین اعمال عند الله" ادخال السرور" در قلب مومنین است: ⬅️عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام: قَالَ: إِنَّ مِمَّا يُحِبُّ اللَّهُ مِنَ الْأَعْمَالِ إِدْخَالَ‏ السُّرُورِ عَلَى الْمُسْلِم‏.(۱) حتی روایت داریم کسی که مومنی را شاد کند در اصل "امام معصوم علیه السلام" را شاد کرده است، بلکه در اصل پیامبر" صلی الله علیه و آله" را شاد کرده است: ⬅️عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ "علیه السلام" قَالَ: لَا يَرَى أَحَدُكُمْ إِذَا أَدْخَلَ عَلَى مُؤْمِنٍ سُرُوراً أَنَّهُ عَلَيْهِ أَدْخَلَهُ فَقَطْ بَلْ وَ اللَّهِ عَلَيْنَا بَلْ وَ اللَّهِ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله.(۲) ❓اما معنای "ادخال السرور "چیست؟ آیا همین معنای را می دهد که الان در ذهن همه ی ما نقش بسته است ؟ ❇️وقتی به روایات رجوع میکنیم متوجه میشویم که معنای#ارتکازی در ذهن ما اشتباه است. بلکه معنایی که از "ادخال السرور" درست به نظرمی رسد این موارد است👇 🔅مومن گرسنه ای را سیر کنیم. 🔅مشکلی از مومن رفع کنیم. 🔅دینی از گردن مومن برطرف کنیم. ⬅️عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: مِنْ أَحَبِّ الْأَعْمَالِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِدْخَالُ السُّرُورِ عَلَى الْمُؤْمِنِ إِشْبَاعُ جَوْعَتِهِ أَوْ تَنْفِيسُ كُرْبَتِهِ أَوْ قَضَاءُ دَيْنِهِ.(۳) ⚪این بحث آنقدر مهم است که مرحوم #صدوق در کتاب ثواب الاعمال ص ۱۳۴ بابی دارد به نام: (ثواب إدخال‏ السرور على المؤمن‏) یا مرحوم #کلینی در الکافی ص ۴۸۱ بابی دارد به نام : (إِدْخَالِ‏ السُّرُورِ عَلَى الْمُؤْمِن‏) و مفصل تر از مرحوم #صدوق و مرحوم #کلینی بابی است که مرحوم #مجلسی در بحار الانوار ج ۷۱ص ۲۸۳ دارد به نام (قضاء حاجة المؤمنين و السعي فيها و توقيرهم و إدخال‏ السرور عليهم و إكرامهم و ألطافهم و تفريج كربهم و الاهتمام بأمورهم) 📚منابع ۱.المؤمن، ص: ۵۲ ۲.الكافي، ج‏ ۲، ص: ۱۸۹ ۳.الكافي ، ج‏۲ ص: ۱۹۲ #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#در_محضر_معصوم #تأخير_و_تسريع_در_استجابت_دعا 💠عن الامام الصادق علیه‌السلام: إِنَّ الْعَبْدَ لَيَدْعو فَيَقُولُ اللهُ عَزَّوَجَلَّ لِلْمَلَكَيْنِ: قَدِ اسْتَجَبتُ لَهُ وَ لكِن احْبَسُوهُ بِحاجَتِهِ، فَإِنّي اُحِبُّ أَن أَسْمَعَ صَوْتَهُ وَ إِنَّ الْعَبْدَ لَيَدعُو فَيَقُولُ اللهُ تَبارَكَ و تَعالي: عَجِّلوا لَهُ حاجَتَهُ فَإِنّي اُبْغِضُ صَوْتَهُ. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ ❇️هر آينه بنده دعا مي‌كند و خداوند عزيز و جليل به دو فرشته مي‌فرمايد: من دعاي او را مستجاب كردم اما حاجتش را نگهداريد، زيرا #دوست_دارم صداي او را بشنوم و همانا بنده دعا مي‌كند و خداوند تبارك و تعالي مي‌فرمايد: زود خواسته‌اش را برآوريد كه من #خوش_ندارم صداي او را بشنوم. 📗وسائل الشيعه، ج ۷، ص ۶۲. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

🔻تصحيح يک اشکال در مورد معنای #مشيخه ✍محمدباقر ملکیان 🔰مرحوم آقا بزرگ در کتاب مصفی المقال، #مشيخه_ابن_مبحوب را از کتاب‌های رجالی بر شمرده است. ۱ و در اين ميان بسياری ـ چه با اشاره به مصفی المقال و چه بدون اشاره به آن ـ اين مطلب را در کتاب‌های خود نقل کرده‌اند. ۲. در اين ميان برخی ديگر مشيخه جعفر بن بشير را نيز به کتب رجالی شيعه افزوده‌اند. ۳ اما نه مشيخه جعفر بن بشير و نه مشيخه ابن مبحوب هيچ يک کتاب رجالی نيست، بلکه اين دو کتاب روايی است. ريشه اين اشتباه، قياس اين مشيخه‌ها با #مشيخه_صدوق و #مشيخه_شيخ طوسی است. اما دليل اين که مشيخه ابن مبحوب کتابی است حديثی نه کتابی رجالی چند امر است: 1. نجاشي در شرح حال داود بن كورة می‌گويد: «هو الذي بوّب كتاب المشيخة للحسن بن محبوب السراد على معاني الفقه». ۴ که گمان نکنم کسی «معانی فقه» را مرتبط با مباحث رجالی دانسته باشد. 2. تکه‌ای از کتاب مشيخه ابن محبوب در مستطرفات سرائر آمده است، و با مراجعه به اين کتاب معلوم می‌شود اين کتاب هيچ اطلاعات رجالی در خود جای نداده است، بلکه يک کتاب روايی محض است. ۵ 3. با مراجعه به مصادر اصحاب مشاهده می‌کنيم منقولات از مشيخه ابن محبوب، همه #منقولات_روايی است نه رجالی ۶ 4. طبرسی درباره مشيخه ابن محبوب می‌نويسد: «الحسن بن محبوب الزراد قد صنّف كتاب المشيخة الذي هو في أصول الشيعة أشهر من كتاب المزني و أمثاله قبل زمان الغيبة. ... فذكر فيه بعض ما أوردناه من أخبار الغيبة، فوافق الخبر الخبر» ۷. اربلی هم اين مطلب را نقل کرده است. ۸. به نظر می‌رسد اين مشيخه‌ها چيزی شبيه به مسانيد اهل سنت است با اين تفاوت که مثلاً ابن حنبل در مسندش، روايات را بر اساس راوی مباشر از پيامبر اکرم صلی الله عليه و آله دسته بندی نموده است، اما ابن محبوب در مشيخه‌اش روايات را بر اساس شيوخی که اين روايات را از آنها شنيده دسته بندی نموده است. محقّق مجلسي می‌گويد: «المراد بكتاب المشيخة الكتاب الذي صنّفه الحسن بن محبوب وألّفه من أخبار الشيوخ من أصحاب أبي جعفر وأبي عبد الله وأبي الحسن ـ صلوات الله عليهم ـ فإنّه روى عن ستّين رجلاً من أصحاب أبي عبد الله عليه السلام كتبهم التي ألّفوها ما سمعوا منهم عليهم السلام، وكان دأبهم أن يكتبوا كلّ خبر كانوا يسمعون في كتبهم كلّ يوم وكان الأخبار في تلك الكتب منثوراً، لأنّهم في كلّ يوم كانوا يسمعون من أحكام الطهارة والصلاة، والحجّ، والتجارة، والنكاح، والطلاق، والديات وغيرها، ويكتبون أخبار كلّ يوم في كتبهم. فرتّب الحسن بن محبوب أخبار الشيوخ على ترتيب أبواب الفقه وكان منثوراً لم يكن مثل هذه الكتب التي لنا، ثمَّ جمع هذا الشيخ على ترتيب أسماء الشيوخ بأن جمع على ترتيب اسم زرارة مثلاً وذكر أخباره مرتّباً أوّلاً، ثمَّ ذكر أخبار محمّد بن مسلم مرتّباً ثانياً وهكذا». ۹ البته ممکن است کسی ادّعا کند مشيخه جعفر بن بشير، با مشيخه ابن محبوب متفاوت است، و اين مشيخه همانند مشيخه صدوق است. اما تصريح نجاشی چيزی خلاف اين ادعا را ثابت می‌کند. نجاشی در شرح حال جعفر بن بشير البجلی می‌نويسد: «له كتاب المشيخة، مثل كتاب الحسن بن محبوب إلا أنه أصغر منه». ۱۰ نکته پايانی آن که در ميان آثار موجود #نصريه کتابی با عنوان «المشيخة» وجود دارد که نه با مشيخه‌های رجالی شباهت دارد و نه با مشيخه‌های روائی. ۱۱ 📚منابع ۱. مصفی المقال، ص۱۲۸ ۲. رک: كليات في علم الرجال، ص ۴۵؛ آشنايی با كتب رجالی شيعه، ص ۱۳؛ پژوهشی در علم رجال، ص۹۷، المدخل الی موسوعة الحديث النبوي: ص۲۱۹، منابع تاريخی شيعه، ص۱۲۲ ۳. المدخل الی موسوعة الحديث النبوي: ص۲۲۰؛ منابع تاريخی شيعه، ص۱۲۳ ۴. رجال النجاشي، رقم: ۴۱۶ ۵. رک: السرائر، ج۳، ص ۵۸۹ ۶. نمونه‌ای از روايات مشيخه ابن محبوب را نک: تهذيب الأحكام، ج‏۱، ص ۱۲۱؛ ج‏۶، ص۱۶۰؛ الاستبصار، ج۱ ، ص ۱۰۶ ؛ ج‏۳، ص ۶؛ فتح الأبواب، ص۲۷۱؛ محاسبة النفس، ص۳۶؛ التشريف بالمنن، ص۳۵۱؛ الأمان من أخطار الأسفار، ص۹۵؛ فلاح السائل، ص۱۵۷؛ فرحة الغري، ص۱۰۱؛ مختصر البصائر، ص ۴۱۴، ۴۶۲؛ عوالي اللئالي ج‏۱، ص ۳۴۰؛ ج‏۴ ، ص۴۱. ۷. اعلام الوری، ج۲، ص۲۵۸. ۸. كشف الغمة، ج۲، ص۵۲۹ ۹. روضة المتّقين: ج‏۱۴، ص۳۲۹. ۱۰. رجال النجاشي، ص ۳۰۴ ۱۱. نک: سلسلة التراث العلوي، ج۹، ص۶، مقدمه محقق؛ ونيز ج۹، ص۱۴۱ به بعد. 🌐https://malekian.kateban.com/post/4508 #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

⏪آثار جعل در حدیث #لیلة_الرغائب 🎧آیة‌الله مددی دام ظله #لیلة_الرغائب #نماز_ليلة_الرغائب #موضوعات_ابن_جوزي #اقبال_سيد_بن_طاووس #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#حديث_لیلة_الرغائب روایت موسوم به لیله الرغائب را بین علمای شیعه نخستین بار سید بن طاووس (متوفی۶۶۴ هجری قمری) در اقبال الاعمال بدون ذکر سند از رسول الله صلی الله علیه و آله نقل می کند. پس از وی علامه حلی (متوفی ۷۲۶هجری قمری) با سندی از اهل سنت در کتاب «منهاج الصلاح» نقل کرده است. گفتی است که ابن جوزی (متوفی ۵۹۲ هجری قمری) در کتاب الموضوعات، این حدیث را از احادیث ساختگی می داند. #کانال_علوم_و_معارف_حدیث @MaarefHadith

📜اولین #کتاب_درایه در شیعه 🔰در اینکه اولین کتاب نوشته شده در شیعه در موضوع #درایة_الحدیث توسط چه کسی بوده اختلاف وجود دارد. سید حسن صدر، #اولین_عالم_شیعی را که در این باب کتابی تالیف نموده، #حاکم_نیشابوری (۴۰۵ه) می داند.۱ سید عبدالعزیز طباطبایی اولین مولف شیعی را #قطب_راوندی (۵۷۳ه) دانسته که کتابِ (رسالة فی صحة احادیث اصحابنا) را نوشته است.۲ برخی از محققین نیز بر این نظرند که اگر حاکم نیشابوری را جزء علمای شیعه ندانیم اولین نویسنده شیعی #جمال_الدین احمد بن موسی بن جعفر بن طاووس حلی(۶۷۳ه) است که کتاب (حل الاشکال فی معرفة الرجال را نوشته است.۳ عده‌ای نیز قائلند اولین مولف شیعی #شهید_ثانی است که کتاب (البدایة فی علم الدرایة) را نگاشته است.۴ ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 📚منابع ۱. تاسیس الشیعه لعلوم الاسلام، ص۲۹۴. ۲. تراثنا، شماره ۳۸و۳۹، ص۲۷۳. ۳. الدرالمثور، ج۲،ص۱۸۸؛ ریاص العلماء، ص۲، ص۳۶۸؛ أمل‌الآمل، ج۱،ص۸۵؛ معجم رجال‌الحدیث، ج۷، ص۳۷۲. ۴. اصول‌الحدیث و احکامه، ص۷؛ تاسیس ‌الشیعه لعلوم الاسلام، ص۲۹۵. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#در_محضر_معصوم #ثواب_فراگیری_حدیث 💠عن الامام الباقر علیه‌السلام: لَحَديثٌ واحِدٌ تأخُذُهُ عَن صادِقٍ خَيرٌ لَكَ مِنَ الدُّنيا و ما فِيها. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ ✅يك حديث كه آن را از فردى راستگو فرا مى گيرى ، براى تو بهتر است از دنيا و آنچه در آن است .» 📗 امالى مفید ص ١٤٢. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#مقاله_بخوانیم 📝اعتبارسنجی روایت حسن بصری در کارآمدی آیه «وَ إِن یکاَدُ» در دفع چشم زخم ✍حبیب الله حلیمی جلودار، فاطمه قربانی لاکتراشانی 🔰 این مقاله به بررسی تفاسیر آیه «وَ إِن یکاَدُ» در فریقین پرداخته و خاستگاه تفکر ارتباط این آیه در دفع #چشم_زخم را بررسی کرده است. لذا به این نتیجه دست یافته که به همراه داشتن آن در بین مردم به عنوان آیه ای از قرآن با نگاه تبرک یا برای تذکر این مسئله، قابل تأیید است ولی هیچ قرینه ای یافت نشد که نشان دهد این آیه به دفع #چشم_زخم کمک می کند؛ زیرا ادعای دفع چشم زخم با آیه مذکور تنها به روایتی از #حسن_بصری بازمی گردد که به سبب ضعف سندی و رجالی، غیرمستند است ولی به رغم ضعف رجالی، روایت ایشان در تفاسیر اهل سنّت مورد توجه قرار گرفته، گسترش یافته و از این طریق به تفاسیر شیعه نیز انتقال یافته است. علاوه بر اینکه قبل از قرن ششم هجری قمری، اثری از این روایت در هیچ منبعی یافت نمی شود. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ حدیث پژوهی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۳. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#ایمان_ابوطالب (6) ✅ حضرت ابوطالب، یکی از چهره های نامداری است که عالمان شیعه و اهل تسنن درباره ایمان وی کتاب‌های مستقلی نوشته و بحث‌های فراوانی را ارائه کرده‌اند. شیخ مفید نیز از جمله پیشگامان این عرصه است. وی با استدلال به آیات قرآن، روایات پیامبر و ائمه معصومین و همچنین با استدلال‌های عقلی و با استناد به اشعار ابوطالب در مدح و ستایش پیامبر اسلام و عملکرد وی در دفاع و حمایت از پیامبر، به معرفی شخصیت و ایمان ابوطالب پرداخته است. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ ‼️ متاسفانه برخی از علمای اهل سنت با استناد به حدیث «ضحضاح» قائل به عدم ایمان شیخ القریش دارند. ◀️ شیخ مفید با ذکر اشعار متعدد حضرت ابوطالب، بیان می کند که ایشان هم از جهت سخن و هم عمل مؤمن بوده است ⬅️ شیخ می گوید: اگر اقرار در قول و عمل ابوطالب را در کنار اقرار خلفا قرار دهیم قطعا هم سنگ نیستند چون اعتراض و برخورد تند آنها با پیامبر بارها در تاریخ ثبت شده است. ✅ اگر دفاع کردن حضرت ابوطالب و تشویق و توصیه به فرزندان برای دفاع از پیامبر را در کنار فرار خلفا از جنگ قرار دهیم قطعا متوجه می شویم که اولی به عدم ایمان چه کسانی هستند. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ چه زیبا است این روایت اميرالمؤمنين عليه‌السلام که فرمودند: 💥 والله اگر اين امت با پای برهنه روي خاڪ بايستند، در حالی ڪه بر سر خود خاڪستر ريخته باشند، و گريه و زاری ڪنند و بر ڪساني ڪه آن‌ها را گمراه ڪرد‌ه‌اند و راه خدا را بسته‌اند و مردم را به سوے جهنم خوانده‌اند، لعنت ڪنند، باز اين امت در لعن و بيزاری ڪم ڪاری ڪرده‌اند... #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith