ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال 📜 سليم بن قيس هلالی و أصله أقدم و أوثق أصول الشیعة 🔸 قسمت دوم: 📄 مشایخ سُلِیم (مَن رُوىَ سليم عنهم‏) طریق تحمل تمام أحادیثی که سلیم در کتابش مکتوب کرده، به أرفع الطرق الواقعة فی التحمّل عند جمهور المحدّثین سماع یا إملاء از خود معصوم یا أصحاب سرّ آن حضرات یعنی سلمان فارسي، و أبي ذر غفاري، و مقداد بن أسود، و حذیفة بن یمان، و براء بن عازب و دیگران بوده است. به این ترتیب در مشایخ سلیم، به مهمترین أصحاب یعنی جناب سلمان، مقداد و ابوذر اشاره خواهیم کرد. 📒موسوعةطبقات ‏الفقهاء، ج۱، ص۳۸۴ ◀️ سلمان الفارسي: مولى رسول الله (صلى الله عليه و آله)، ومن الأصفياء و الأولیاء من أصحاب أميرالمؤمنين (عليه السلام‏)، ثم شرطة الخميس. يكنى أبا عبد الله و أول الأركان الأربعة. در منابع در خصوص او آمده است که پس از رسولخدا (صلّى اللّه عليه و آله) همه جز سه نفر مرتد شدند و آن سه عبارت بودند از سلمان، مقداد و ابوذر. حضرت باقر (عليه السّلام) فرمودند: او را سلمان محمدی صدا کنید نه سلمان فارسی، زیرا سلمان از ما اهل بیت است؛ «مه لا تقولوا سلمان الفارسي و لكن قولوا سلمان المحمدي، ذلك رجل منّا أهل البيت». حكي عن الفضل بن شاذان انه قال: ما نشأ في الإسلام رجل من كافة الناس كان أفقه من سلمان الفارسي. 📒رجال الطوسي، ص۶۵ 📒رجال البرقي - الطبقات، ص۳ 📒رجال العلامة الحلي، ص۸۴ 📒رجال الكشي - اختيار معرفة الرجال (مع تعليقات مير داماد الأسترآبادي)، ج‏۱، ص۲۷و۵۴و۶۸ ◀️ المقداد بن الأسود الكندي‏: يكنى أبا معبد من أصحاب علي (عليه السلام)، ثاني الأركان الأربعة، عظيم القدر، شريف المنزلة جليل من خواص علي (عليه السلام). ذیل روایات در مدح مقداد آمده است که قلب او از پاره هاي آهن محكم تر است. و عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: مَا بَقِيَ أَحَدٌ بَعْدَ مَا قُبِضَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ إِلَّا وَ قَدْ جَالَ جَوْلَةً إِلَّا الْمِقْدَادَ، فَإِنَّ قَلْبَهُ كَانَ مِثْلَ زُبَرِ الْحَدِيدِ. 📒رجال الطوسي، ص۸۱ 📒رجال العلامة الحلي، ص۱۷۰ 📒بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج‏۳۴، ص۲۷۵ ◀️ أبي ذر الغفاري: جندب بن جنادة، أبو ذر الغفاري رحمه اللّه عليه، أحد الأركان الأربعة. در مدح ابوذر در روایت نبوی نزد عامه و خاصه آمده است: ما أظلت الخضراء و لا أقلت الغبراء من ذي لهجه أصدق و لا أوفى من أبي ذر. 📒فهرست كتب الشيعة و أصولهم و أسماء المصنفين و أصحاب الأصول (للطوسي) (ط - الحديثة)، النص، ص۱۱۷ 📒رجال الكشي - اختيار معرفة الرجال (مع تعليقات مير داماد الأسترآبادي)، ج‏۱، ص۲۷ ┄┅┅❅💠💠 💎💠💠❅┅┅┄ 💠 ناصرات المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال 📄 راویان سلیم (من رُوِىَ عَنه) ◀️ أبان بن أبي عياش فيروز البصري أبو إسماعيل‏: أبان در زمره اصحاب امام زين العابدين، امام باقر و امام صادق (عليهم السّلام) بود و با اصحاب آن حضرات ارتباط قوى داشت. پس از ورود حجاج بن یوسف (علیه اللعنة) به کوفه و قصد او برای قتل سلیم، او به سمت استان فارس در ایران عزیمت کرد و در آنجا با أبان بن ابى عيّاش‏ آشنا شد. او را تحت تعلیم خود قرار داد و آنگاه که زمان رحلتش فرا رسید، اصل خود را طى برنامه ‏اى دقيق رسما به صورت مناوله و با قرائت آن به أبان تحويل داد. آن مراحل چنين بود: أبان را از نظر اعتقادى و امانتدارى مورد آزمايش قرار داد و از هر دو جهت مطمئن شد. سه شرط اساسى با ابان قرار داد و در مورد آنها عهد و پيمان الهى از او گرفت، آن شروط از اين قرارند: تا سليم زنده است از كتاب و مطالب آن به كسى خبر ندهد؛ پس از رحلت او نيز كتاب و مطالبش را جز به موثّقين از شيعه خبر ندهد؛ هنگام مرگ كتاب را به شخصى موثق و ديندار از شيعه بسپارد. تمام كتاب را براى ابان قرائت كرد و او به دقت گوش فرا داد تا در مطالب آن جاى ابهامى نماند. أبان توانست کتاب سلیم را خدمت امام سجّاد (عليه السّلام) تقدیم کند و آن حضرت نیز به شرحی که در ادامه خواهد آمد، کتاب را تایید فرمودند. 📒رجال العلامة الحلي، ص۸۳ أبان در اواخر عمر، سليم را در عالم رؤيا ديد که او را از نزدیکی أجلش إخبار می دهد و أمر به إنجاز وصيتش می کند‏. پس او اصل سليم را از طریق مناوله و قرائت به «عمر بن محمد بن عبد الرحمن بن أذينة الكوفي‏»، بزرگ علماى شيعه در بصره تحویل داد و مانند سليم تمام كتاب را براى ابن اذينه قرائت كرد. 📒كتاب سليم بن قيس الهلالي، ج‏۱، ص۶۷ مرحوم نمازی در مستدرک رجال خود راجع به تضعیف رجالیون نسبت به أبان می نویسد: «يحتمل قويا أن الشيخ أخذ تضعيفه من ابن الغضائري. وكيف كان، فلقد أجاد فيما أفاد بأن الجزم بضعفه مشكل بعد تسليم مثل سليم كتابه إليه، وخطابه بابن الأخ، ومن لا حظ كتاب سليم وأحواله ثبت له كون الرجل شيعيا ممدوحا، ونسبة وضع الكتاب إليه لا أصل لها، وإذا انضم إلي ذلك قول الشيخ أبي علي في المنتهي: إني رأيت أصل تضعيفه من المخالفين من حيث التشيع، يقوي ذلك،بل بعد إثبات وثاقة سليم وكيف كان، غالب روايات أبان عن سليم بن قيس. والراوي عن أبان - غالبا - عمر بن أذينة، وإبراهيم بن عمر اليماني، وحماد بن عيسي، وعثمان بن عيسي، ومواضع روايات الأول والثاني في جامع الرواة ورجال العلامة الخوئي... وإذا انتهت أسانيد الكتاب إلي أبان فهذا الاجماع يكشف عن وثاقته جدا»؛ باتوجه به اینکه فرد ثقه و ممدوحی چون سلیم کتاب خود را به أبان تسلیم می کند، و سلیم او را "پسر برادر" خطاب می کند، پذیرش ضعف أبان را با مشکل مواجه می کند. بلکه بررسی این مطلب که أصل تضعیف أبان در منابع مخالفینِ تشیع مکتوب شده، این فرضیه را تقویت می کند. این درحالیست که أبان عمده روایاتش را از سلیم نقل می کند و کسانی چون عمربن أذینه، إبراهيم بن عمر اليماني، و حماد بن عيسي، وعثمان بن عيسي (که همگی ثقه بوده و برخی از اصحاب إجماع می باشند)، عمده روایاتشان را از أبان نقل می کنند. از أنجا که أسانید کتاب به أبان منتهی می شود، پس این اجماع خود کاشف از وثاقت ابان می باشد. 📒مستدركات علم رجال الحديث، ج١، ص٨٣ الی ٨۵ ◀️ عمر بن محمد بن عبد الرحمن بن أذينة الكوفي (من ناول أبان کتاب سلیم إلیه): شيخ جليل ثقة بالاتفاق. وهو من أصحاب الصادق والكاظم (صلوات الله عليهما). أوصل النجاشي في الرجال نسبه إلى عدنان، و قال: «شيخ أصحابنا البصريين و وجههم‏». 📒مستدركات علم رجال الحديث، ج۶، ص۷۶ 📒فهرس‏ التراث، ج۱، ص۱۶۴ ◀️ كتاب سليم پس از وفات ابان، توسط ابن اذينه به دست هفت نفر از بزرگان محدّثين رسيد: ابن ابى عمير (از اصحاب إجماع)، حماد بن عيسى(از اصحاب إجماع)، عثمان بن عيسى، معمر بن راشد بصرى، ابراهيم بن عمر يمانى، همام بن نافع صنعانى، عبد الرزاق بن همام صنعانى. اينان ناقلين اوّليه نسخه كتاب سليم بودند كه نسخه‏ هاى بعد، از روى نسخه‏ هاى آنان استنساخ شده و تا امروز به دست ما رسيده است. 📒كتاب سليم بن قيس الهلالي، ج۱، ص۶۷ ┄┅┅❅💠💠 💎💠💠❅┅┅┄ 💠 ناصرات المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال ا❁﷽❁ا 📜 سليم بن قيس هلالی و أصله أقدم و أوثق أصول الشیعة 🔸قسمت سوم: 📄 توثیق سلیم و أصله فی أعیان الشیعة (۱) ◀️ ابن نديم مى‏ گويد: «هو أول كتاب ظهر للشيعة»، «اوّلين كتابى كه براى شيعه ظاهر شده كتاب سليم بن قيس هلالى است». 📒فهرست ابن نديم، ص ۲۷۵ ◀️ أبو عبد الله محمد بن إبراهيم بن جعفر النعماني مى‏ گويد: «ليس بين جميع الشيعة ممن حمل العلم و رواه عن الأئمة (عليهم السّلام) خلاف أنّ كتاب‏ سليم بن قيس الهلالي أصل من أكبر كتب الاصول التي رواها أهل العلم من حملة حديث أهل البيت و أقدمها؛ لأنّ جميع ما اشتمل عليه هذا الأصل إنّما هو عن رسول اللّه (صلّى اللّه عليه و آله) و أمير المؤمنين (عليه السّلام) و المقداد و سلمان الفارسي و أبي ذرّ، و من جرى مجراهم ممّن شهد رسول اللّه (صلّى اللّه عليه و آله) و أمير المؤمنين (عليه السّلام) و سمع منهما. و هو من الاصول التي ترجع الشيعة إليها و يعوّل عليها» 📒غيبت نعمانى، ص۱۰۱ ◀️ قاضى بدر الدين سبكى مى‏ گويد: «اوّلين كتابى كه براى شيعه تأليف شده كتاب سليم بن قيس هلالى است». 📒الذريعة، ج۲، ص۱۵۳ (بنقل از كتاب محاسن الوسائل في معرفة الاوائل) ◀️ شیخ محمد تقی مجلسى مى‏گويد: «أنّ الشيخين الأعظمين حكما بصحة كتابه مع أن متن كتابه دال على صحته». 📒روضة المتّقين، ج۱۴، ص۳۷۲ ◀️ مرحوم محمدباقر مجلسى ابتدای کتاب بحارالانوار می نویسد: «هو أصل من أصول الشيعة، و أقدم كتاب صنف في الإسلام، و هذا ممّا أنعم اللّه تعالى على الطائفة الإماميّة؛ كتاب سليم بن قيس في غاية الاشتهار و قد طعن فيه جماعة و الحق أنه من الأصول المعتبرة». او مى نويسد: کتاب سلیم کتابیست که شیعه در جميع أعصار به آن مراجعه کرده و برآن تکیه کرده اند»،‏ و نیز می گوید: «كتابى معروف بين محدّثين است كه كلينى و صدوق و قدماى ديگر بر آن اعتماد كرده ‏اند و اكثر اخبار آن مطابق است با آنچه با اسناد صحيح در كتب معتبر به ما رسيده است». 📒بحار الانوار، ج۱، ص۳۲و ۱۹۰و ج‏۱۰۸، ص۸ ◀️ ملّا حيدر على فيض ‏آبادى مى‏ گويد: «صحّت اين كتاب نزد محقّقين شيعه مورد اتفاق است كه بطور يقينى از لسان ترجمان وحى صادر شده، چرا كه همه علوم ائمه (عليهم السّلام) به امثال اين كتابها بر مى ‏گردد». 📒منتهى الكلام، ج۳، ص۲۹ 📒استقصاء الافحام، ج۲، ص۳۵۰ 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال 📄 توثیق سلیم و أصله فی أعیان الشیعة(۲) ◀️ مير حامد حسين مى‏ گويد: «كتاب سليم بن قيس هلالى كه سزاوار است در حقّ آن گفته شود: أقدم و افضل از همه كتابهاى شيعه است همان طور كه علّامه مجلسى به اين مطلب معترف است». 📒عبقات الانوار، ج۲، ص۶۱ ◀️ علّامه خوانسارى صاحب روضات مى ‏گويد: «كتاب سليم اوّلين تأليف و تدوين در اسلام است كه احاديث را جمع كرده است». 📒روضات الجنّات، ج۴، ص۶۷ ◀️ محدث نورى مى ‏گويد: «كتاب سليم از اصول معروف است، و اصحاب ما به آن كتاب اسناد زيادى دارند». و نيز مى ‏گويد: «كتاب معروف و مشهورى است كه بزرگان محدّثين از آن نقل كرده‏ اند». 📒مستدرك الوسائل، ج۳، ص۷۳۳ 📒نفس الرحمن، ص۵۶ ◀️ محدّث قمى مى‏ گويد: «كتاب سليم اوّلين كتابى است كه براى شيعه ظاهر شده و بين محدّثين معروف است و شيخ كلينى و صدوق و ديگران بدان اعتماد كرده ‏اند». 📒الكنى و الالقاب، ج۳، ص۲۴۳ ◀️مامقانى مى‏ گويد: «كتاب سليم در نهايت درجه اعتبار است». 📒تنقيح المقال، ج۲، ص۵۴ ◀️ آقا بزرگ تهرانى مى‏ گويد: «اصل سليم بن قيس از آن كتابهاى اصل است كه قبل از زمان امام صادق (عليه السّلام) تأليف شده است». و نيز مى‏ گويد: «كتاب سليم از كتابهاى اصول است و نزد شيعه و غير شيعه مشهور است». 📒الذريعة، ج۲، ص۱۵۲ ◀️ سيّد حسن صدر در كتابهايش، سليم را در شمار اوّلين تأليف‏ كنندگان در حديث و تاريخ نام برده است. 📒تأسيس الشيعة لفنون الاسلام، ص۲۷۲ ◀️ سيد احمد صفائى خوانسارى مى ‏گويد: «كتاب سليم از بزرگترين اصول قديمى است كه به صحّت آن حكم شده و بر ائمه (عليهم السّلام) نيز عرضه شده و حكم به صحت احاديث آن نموده ‏اند». 📒كشف الاستار، ج۲، ص۱۳۰ ◀️ علّامه امينى مى‏گويد: «كتاب سليم از اصول مشهور و متداول از زمانهاى قديم است كه نزد محدّثين شيعه و غير شيعه و تاريخ نويسان مورد اعتماد است». 📒الغدير، ج۱، ص۱۹۵ ◀️ علامه سيد صادق بحر العلوم مى‏ گويد: «بزرگان علما نسبت كتاب را به سليم ثابت كرده‏ اند و اينكه در نهايت اعتبار است و رواياتش صحيح و مورد وثوق است». ◀️ مرحوم مرعشى نجفى مى‏گويد: «كتاب سليم از قديمى ‏ترين و صحيح ترين كتابها نزد شيعه است، بلكه بعضى از غير شيعه هم حكم به صحّت آن كرده‏ اند». و نيز مى‏ گويد: «كتاب سليم كتابى است معروف و چاپ و منتشر شده، و نزد ما و اكثر غير شيعه مورد اعتماد است و از طرف ائمه (عليهم السّلام) نيز مورد تأييد قرار گرفته است». 📒احقاق الحق، ج۱، ص۵۵ و ج۲، ص۴۲۱ ◀️ مرحوم نمازی: «يدل علي مدحه وجلالته وعظم شأنه وقوة إيمانه وكماله ما رواه خص... فلا شبهة في كونه صاحب أمير المؤمنين (عليه السلام) ومن خواصه، روي عنه وعن السبطين والسجاد و الباقر والصادق (عليهم السلام)، وهو من الأولياء المتنسكين والعلماء المشهورين بين العامة والخاصة. وظاهر أهل الرجال أنه ثقة معتمد عليه. وبالجملة اعتمد عليه البرقي والصفار والكليني والصدوقان والعياشي و الشيخ وغيرهم. روي الاجلاء من أصحاب الاجماع عنه. 📒مستدركات علم رجال الحديث، ج۴، ص۱۱۵و۱۱۶ ◀️ صاحب موسوعه می نویسد: «ذكر أنّ الأصل كان صحيحاً، و نَقل عنه الاجلة المشايخ الثلاثة و النعماني و الصفار و غيرهم». 📒موسوعةطبقات‏ الفقهاء، ج۱، ص۳۸۶ ◀️ صاحب فهرس التراث نوشته است: «ليس هناك خلاف عند الشيعة في أنّ كتاب سليم بن قيس من أكبر كتب الأصول التي رواها أهل العلم من حملة حديث أهل البيت (عليهم السّلام) و أقدمها لأنّ جميع ما اشتمل عليه هذا الأصل إنّما هو عن رسول الله (صلّى الله عليه و آله) و أمير المؤمنين علي (عليه السّلام)، «و هو من الأصول التي ترجع إليها الشيعة و تعوّل عليها»؛ میان شیعه هیچ اختلافی نیست که کتاب سلیم از بزرگترین کتب أصولی می باشد که اهل علم از حمله حدیث اهل بیت آنرا روایت کردند، کتاب سلیم از قدیمی ترین کتابهاست، زیرا تمام آنچه که در این اصل موجود است همگی از رسولخدا و حضرت مولی (عليهما السّلام) است. کتاب سلیم أصلی است که شیعه به آن مراجعه کرده و بر آن تکیه کرده است. 📒 فهرس ‏التراث، ج‏۱، ص۱۰۳ 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال ا❁﷽❁ا 📜 ابا سعید، ابان بن تغلب صاحب اصل من اصول الشیعه 🔸 قسمت اول: 📄لمحة عن حياة أبان ✅ ابان بن تغلب بن رُباح بَکری جُرَیری کِنْدی رَبَعی کوفی، صاحب و از کبراء و خواص اصحاب امام سجاد، امام باقر و حضرت ابی عبدالله جعفر صادق (علیهم السلام) بود. همچنین وی صاحب اصل از اصول شیعه و از مصنفان کتب شیعی در زمان خود بوده است. ایشان از علمای بزرگ شیعه در علوم حضرت قرآن، فقه، حدیث، لغت و ادب و... بوده است. ابان مورد وثوق ائمه (علیهم السلام) بوده است. 📍توضیح اینکه وثاقت از ماده «وَثَق» و به معناى اعتماد است. این اصطلاح در علم رجال دو گونه است: توثیق عام بیان قواعد و ضوابطی است که موجب توثیق قانون‌مند عده‌ای می‌شود. مصاحبت با امام معصوم، تألیف كتاب، یا اصل، كثرت روایات از معصوم ‌ من جمله عناوینی است كه دلالت بر توثیقات عام دارد. اما توثیق خاص آن است که در مورد یک شخص معین دلایلی دال بر وثاقت او در امر حدیث و روایت وجود داشته باشد؛ مانند تصریح امام معصوم بر وثاقت آن شخص. ✅اصل یا کتاب أبان در شمار دومین اصل از اصول شیعه به حساب می آید. 📒فهرست ابن النديم، ص‏۲۷۶ ✅شیخ صدوق در مشیخه من لا یحضر الفقیه کنیه وی را اباسعید و علامه حلی کنیه وی را ابن سعید بیان نموده است. 📒رجال علامه حلی، ص ‏۱۲ ✅نسب جریری وی بدان جهت است که ابان مولای بنی جریر بن عباده بوده است و همچنین نسبت دیگر وی البَکری اشاره به بکر بن وائل جد و نیای بزرگ این خاندان دارد. 📒رجال نجاشی، ج ۱، ص۱۱ 📍ولاء، پیوند و علقه میان چند تن به غیر طریق زوجیّت و نسب است. البته گاه غیر اعراب یا حتی برخی اعراب با یکدیگر پیوند مولویت منعقد می کردند، انعقاد این پیوند جهت برخورداری از حمایتهای بیشتر بود. از آنجا که جد أبان مولای جریر بن عباد بوده است، به این نام منتسب شده است. 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال 📄تسلط أبان بر علم قرائت ✅وی علم قرائت قرآن را از عاصم بن ابی النَّجُود، طلحه بن مُصَرِّف و سلیمان أعمَش فراگرفت و یکی از سه نفری بود که توانست تمام قرآن را نزد اعمش بیاموزد. او از بزرگان قاریان بود و خود نیز به روشی خاص قرآن را قرائت می‌کرد که نزد قاریان معروف بود. 📍عاصم بن بهدله ابی النجود اسدی کوفی از تابعین و یکی از قاریان سبعه است. عاصم با یک واسطه راوی قرائت حضرت علی (علیه السلام) است. به همین جهت گفته‌اند فصیح‌ترین قرائات قرائت عاصم می‌باشد، زیرا وی قرائت اصیل را آورده‌است. همچنین عاصم قرائت خود را به زر بن حبیش که قرائت را از عبدالله بن مسعود آموخته بود عرضه می‌کرد. عاصم پس از وفات استادش، ابی عبدالرحمن سلمی، ریاست قراء و تعلیم قرآن را در کوفه به دست گرفت. 📍 طلحة بن مصرف از تابعان بزرگ و دارای مصحف بود و در زمان خود، سید القراء نامیده می‌شد. وی از بزرگان حدیث و از پرهیزکاران بنام و از قاریان کوفه و با اعمش و نخعی در ارتباط بود.گفته شده مصحف او به شیوه قرائت ابن مسعود بوده است. 📍سلیمان بن مهران معروف به أَعمش از علمای کوفه در قرن دوم قمری و از شیعیان و اصحاب امام صادق(ع) بود. سلیمان اعمش از نمایندگان برجسته مکتب علمی کوفه و پیروان تعالیم عبدالله بن مسعود در علم حدیث و فقه و قرائت قرآن بود. ✅شیخ طوسی به نقل از محمد بن موسی بن ابی مریم، صاحب اللّؤلؤ، گفته است که وی در این فن برجسته‌ترین فرد روزگار خویش بوده است. 📒رجال نجاشی، ص۷و۸ 📒فهرست طوسی ص۱‏۷ ✅ نجاشی از حسین بن سعید بن ابی جهم نقل می‌کند که می‌گفت: «پدرم از ابان بن تغلب درباره تفسیر آیه «مالِکِ یَوْمِ الدِّینِ» برایم حدیث نقل کرد؛ سپس تمام تفسیر آیه را آورده و می‌گوید: ابان قرائتی مخصوص به خود دارد که در نزد قراء مشهور است». 📒رجال نجاشی ج ۱ ص ۱۰ ✅ ابان علاوه بر قرآن و حدیث در هریک از علوم فقه، ادب، لغت و نحو صاحب نظر شمرده می‌شد. به گفته طوسی، امام صادق(علیه السلام) یک بار او را برای مناظره ادبی با مدعی تعیین کرد. 📒رجال نجاشی، ج ۱،ص۷و۸ 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال ا❁﷽❁ا 📜 ابا سعید، ابان بن تغلب صاحب اصل من اصول الشیعه 🔸 قسمت دوم: ▪️توثیق و إجازات أبان از ائمه أطهار (علیهم السلام) ✅ ابان محضر سه حجت خدا بر خلق را درک کرد و نزد ایشان تلمذ کرده و علوم مختلف مانند حدیث را آموخت و در حوزه درس و مکتب فقه الجعفریه امام صادق(علیه‌السلام) به مقامی والا دست یافت. وی به کثرت روایت از حضرت ابی عبدالله امام جعفر صادق (علیه‌السلام) معروف بود و گفته‌اند که ۳۰۰۰۰ حدیث از آن حضرت روایت کرده است. نجاشی در رجال و شیخ بهایی در وجیزه به این موضوع تصریح کرده اند. 📒رجال علامه حلی ، ج۱، ص۹و۱۰ 📒مستدركات علم رجال الحديث، ج ١، ص٨٨ ✅ایشان از جمله اصحاب سِرِّ حضرات ائمه (علیهم السلام) بوده و روایات زیادی از وی نقل شده است. به امر حضرت باقرالعلوم (علیه السلام) هر گاه ابان بن تغلب به مدینه می‌آمد، حلقه‌های درس دیگران به خاطر وی تعطیل می‌شد و ساریة النبی به وی واگذار می‌شد. 📒رجال نجاشی، ج ۱، ص۱۲ 📍اصحاب سِرِّ : آنان کسانی بوده‌اند که مورد عنایت خاص ائمه معصومین (علیهم‌السلام ) واقع می شدند، همچنین برخی از معارف نورانی اهل بیت (علیهم السلام) در سطحی فراتر از آنچه برای عموم مردم بیان می شد، وجود مقدس امام به این افراد تعلیم داده می شد. 📍ساریة النبی: ساریه به معنای ستون و مقصود از آن ستونی است در مسجدالنبی که پیامبراکرم( صلی الله علیه و اله ) کنار آن می‌نشستند و به بیان احکام و معارف دینی می‌پرداختند. ✅ابان در عصری که بنیان فقه جعفری توسط صادقین (علیهما السلام) پایه گذاری و تبیین شد و در اثر اختلافاتی که مسلمانان در موضوعات فرهنگی و معارفی، جدال‌های فکری و اعتقادی بسیاری در خصوص شرایع دین داشتند و فرقه‌های گوناگون با تکیه بر مبانی فکری و عقیدتی خود به دفاع از آرای فقهی و کلامی خویش برخاسته بودند؛ با الهام از معارف نورانی اهل بیت (علیهم السلام) به دفاع از تشیع و تبلیغ این مذهب حقه اهتمام می‌ورزید. به همین سبب وی نزد ائمه (علیهم‌السلام) از منزلت والایی برخوردار بود و معاصرانش برای استماع حدیث و استفتا در باب مسائل مختلف فقهی به او رجوع می کردند. 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال ✅حضرت باقر العلوم (علیه‌السلام) به ابان بن تغلب می فرمودند: «ابان در مسجد بنشین و برای مردم فتوا بده؛ زیرا دوست دارم در میان شیعیانم مثل تو را ببینم». 📒رجال نجاشی،ج ۱، ص۱۰ ✅مانند این روایت را شیخ طوسی در رجال کشی از امام صادق (علیه‌السّلام) چنین نقل می‌کند: که ایشان به ابان فرمودند: «با اهل مدینه بنشین؛ زیرا خوش دارم که آنان مانند تو را در میان پیروان ما ببینند». ✅ و نیز حضرت مولانا جعفر بن محمد الصادق (علیه السلام) به ابان بن تغلب فرمودنده اند: «همانا تو از رؤسای شیعه هستی». 📒كامل الزيارات، ص ۳۳۱ ✅عبدالرحمن بن حجاج می‌گوید: در مجلس درس ابان بن تغلب نشسته بودیم که جوانی بر او وارد شد و گفت: ای ابا سعید! بگو چند نفر از اصحاب پیامبر همراه علی (علیهما السلام) در جنگ‌ها شرکت جستند؟ ابان گفت: گویا تو می‌خواهی فضل علی(علیه السلام) را از روی تعداد صحابه‌ای که از او پیروی کرده‌اند بشناسی؟ گفت: چنین است. ابان گفت: به خدا سوگند، ما فضل اصحاب پیامبر (صلی الله علیه و آله) را جز از طریق پیروی آنان از علی(علیه السلام) نمی‌شناسیم! از سلیم بن ابوحیّه روایت شده است: در محضر امام صادق (علیه السلام) بودم؛ به هنگام رفتن، از ایشان خداحافظی کرده، عرضه داشتم: دوست دارم تا سخنی از شما به یادگار داشته باشم! فرمود: «نزد ابان بن تغلب برو؛ زیرا او از من احادیث فراوانی شنیده است. هر چه را او برایت روایت کرد، تو می‌توانی از من روایت کنی». 📒رجال نجاشی، ص۷ الی ۱۰ 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال 📄 مشایخ أبان أبان از علمای ثقة جليل القدر در دوران خود بوده که از مشایخی نقل حدیث داشته است که مهمترین آنها عبارتند از: ◀️ سلیم بن قیس الهلالی الکوفی: صاحب و از كبراء أصحاب أئمه معصومین (علیهم السلام) و صاحب نخستین أصل از أصول شیعی است که پیشتر مورد بحث قرار گرفت. أبان از سلیم روایاتی را نقل کرده است که در منابع ذیل آمده است. 📒الخصال، ج‏۲، ص۴۷۵ 📒كمال الدين و تمام النعمة، ج‏۱، ص۲۶۲ ◀️ عطية بن‏ سعد بن جنادة العوفى: او از جمله رجال ثقه علم و حدیث است. نام «عطیه» مأخوذ از خدمت حضرت مولا أمیرالمومنین (علیه السلام) است. نقل است که پدرش سعد، بعد از خبر ولادت فرزندش، از آن حضرت تقاضا می کند تا ‌نامی بر طفلش بنهند. حضرت (علیه السلام) نوزاد را در آغوش گرفته و فرمودند: «هذا عطيّة اللّه،‏ فسمّي عطيّة». عطیه به همراه جابر بن عبدالله انصاری از نخستین زائران امام حسین (علیه السلام) در اربعین شهادت آن حضرت بودند، در منابع روایی، نقل مفصلی از این ماجرا ذکر شده است. 📒سفينة البحار، ج‏۶ ، ص۲۹۶ 📒بحار الانوار، ج۹۸، ص۱۹۶ ◀️ يحيى بن القاسم أبوبصير الأسدي: أبوبصیر در عداد أصحاب امام باقر و امام صادق (علیهما السلام) می باشد. نام او در شمار اصحاب اجماع آورده شده است و امامیه بر صدق حدیث و فقاهت او اجماع نموده‌اند. (ايشان خود از رجال صاحب اصول هستند كه مستقل در تراجم به شخصيتشان پرداخته خواهد شد.) 📒اختیار طوسی، ج۱، ص۲۳۸ 📒عده الاصول طوسی، ج۱، ص۳۸۴ ◀️ عاصم‏ بن أَبِي‏ النَّجُودِ ابن بَهْدَلَةَ: ‌مولی بنی‌خزیمه (یا بنی جذیمه) ابن مالک بن نصر بن قعین، از تابعین و یکی از قراء سبعه است. رجالیون به تشیع او، توثیق او در قرائت و صدق او در حديث تصریح کردند. 📒ريحانة الأدب، ج ۴، ص ۴۳۶ 📒الوفيات، ج ۱، ص ۲۴۳ 📒طبقات مفسران شيعه، ص۲۳۷ وی قرائتش را از ابوعبدالرحمن سلمی آموخت و سلمی نیز قرائت را از مولی الموحدین امام علی (علیه‌السّلام) اخذ کرد و از قرائت ایشان تخطی نداشته است. بنابراین عاصم با یک واسطه راوی قرائت امیرالمؤمنین علی (علیه‌السّلام) است. از اینرو قرائت عاصم، ‌قرائت متداول بین مسلمانان است و در ادوار مختلف تاریخ، رسم الخط قرآن کریم، موافق قرائت عاصم نوشته شده است و قراءات هريك از قرّاء ديگر را، با تعيين اسم قارى آن با خطّ سرخ در حواشى مینوشتند. 📒البیان فی تفسیر القرآن، ص۱۳۰ 📒معجم رجال الحديث، ج ۹، ص ۱۷۱ و ۱۷۹ 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال ا❁﷽❁ا 📜 ابا سعید، ابان بن تغلب صاحب اصل من اصول الشیعه 🔸 قسمت چهارم: 📄 راویان أبان بن تغلب( مَن رُويَ عنه) ◀️ محمد بن زياد بن عيسى، معروف به ابن ابى عمير و مکنی به أبی أحمد الأزدي و أبی محمد: وی از أجلای اصحاب سرّ حضرت موسى بن جعفر و حضرت رضا و حضرت جواد (علیهم السلام) می باشد. او همچنین صاحب یکی از اصول شیعه، و مولف ۹۴ کتاب در زمینه های مختلف معارف دینی است و در عداد أصحاب‏ اجماع‏ محسوب می شود. إن شاءالله جزییات مربوط به تراجم او، در آینده به عنوان یکی از صاحبان أصل، طرح خواهد شد. 📒فتح الأبواب بين ذوي الألباب و بين ربّ الأرباب، ص۱۴۸ 📒ترجمه من لا يحضره الفقيه، ج ‏۶، ص۴۵۰ ◀️ ابو محمد عبداللّه بن مُسکان: از اجلای اصحاب امامین أبي عبد الله الصادق، و أبي الحسن الكاظم (عليهما السّلام) می باشد. ابن مسکان، ثقه، عین، جلیل القدر و در عداد فقهای اعلام دین به شمار می رود؛ به طوریکه موردی برای ظن و ذمّ او وجود ندارد. و «هو ممّن أجمعت الشيعة على تصديقهم و أقرّوا لهم بالفقه». 📒معجم رجال الحدیث، ج۱۱، ص۳۴۸ 📒موسوعةطبقات ‏الفقهاء، ج‏۲، ص۳۴۹ و ۳۵۰ 🔹ابن مسکان مولف کتبی با عناوین كتاب في الامامة، و كتاب في الحلال و الحرام بوده است. 📒رجال نجاشی، ص۲۱۴ 🔹مشایخ روایی او ثقات مشهوری چون: ابوبصیر لیث مرادی، زرارة بن اعین، جابر بن یزید جعفی و برید بن معاویه عجلی بودند. 🔹صفوان بن یحیی، یونس بن عبدالرحمان، جمیل بن دراج، حسن بن محبوب و ابن ابی عمیر نیز از او روایت کرده‌اند. 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال 📄 توثیق أبان بن تغلب نزد علما 🔹 علمای شیعی همگی بر وثاقت و جلیل القدر و عظیم الشأن بودن ابان اذعان داشته اند. 📒فهرست طوسی، ج۱، ص۵ 📒رجال علامه حلی، ج۱، ص۳۵ ◀️ نجاشی: «كان أبان رحمه الله مقدما في كل فن من العلم في القرآن و الفقه و الحديث و الأدب و اللغة و النحو، و له كتب: منها تفسير غريب القرآن و كتاب الفضائل». 📒رجال نجاشی، ص۱۲ ◀️ شیخ طوسی درباره ابان می‌گوید: «ثقه و جلیل‌القدر است و منزلت عظیمی دارد. او نزد ائمه (علیهم السلام) از جایگاه خاصی برخوردار بود»، «ابان بن تغلب قاری، فقیه و لغت‌شناسی خردمند بود؛ لغات قبایل عرب را شنیده بود و از آنان گزارش می‌کرد. او کتابی درباره واژه‌های دشوار قرآن تالیف کرد و شواهد آن را از اشعار عرب بیان داشت. شیخ می‌گوید: «ابان قرائتی مخصوص به خود داشت». سپس از قول محمد بن موسی بن ابی مریم می نویسد که گفت: «قرائت را از ابان بن تغلب شنیده‌ام؛ تواناتر از او قاریی نیافتم؛ قرآن را از اول تا آخر خواند». 📒فهرست شیخ طوسی، ص۵۸ ◀️ مرحوم نمازی: «أبان بن تغلب بن رباح (رياح) أبو سعيد البَكري الكوفي، ثقة جليل القدر عظيم الشأن في أصحابنا، من أصحاب السجاد والباقر والصادق (صلوات الله عليهم)، وروي عنهم، وكانت له عندهم حظوة». 📒مستدركات علم رجال الحديث نمازی ج ١، ص ٨٧ 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 ا❁﷽❁ا #تراجم_و_رجال 📄 ابو حمزه ثابت بن دینار الأزْدی الثُمالی (أبو حمزه ثمالی) صاحب أصل من أصول الشیعه 🔹 قسمت اول: 🔸لمحة عن حیاته ✅ وی از أوتاد الارض، صاحب و از کبراء خاص حضرات أئمه معصومین علی بن الحسین امام زین العابدین، محمد بن علی باقرالعلوم، جعفر بن محمد امام صادق و موسی بن جعفر امام کاظم (علیهم السلام) بود 📒أعيان الشيعة، ج‏۴، ص۱۰ 📍أوتاد الارض: آن دسته از أصحاب أئمة (عليهم السلام ) که برای نشر معارف و ثقافت اهل بیت (عليهم السلام) برخاسته و برای جلوگیری از اندراس معالم دین قیام کردند، چنین لقب داده شده اند. ✅ دلیل شهرت وی به ثمالی به جهت اقامت و سکونت در قبیله ثماله از تیره ازد بوده است. او با زید بن علی مراوده و ارتباط داشته و شاهد دعوت و شهادت او در کوفه بوده است. فرزندان وی به نامهای نوح، منصور و حمزه در قیام زید بن علی بن الحسین علیهما السلام به شهادت رسیدند. 📒أعيان الشيعة، ج‏۴، ص۱۰ 📒سید بن طاووس، ص ۱۴۰ 📒طوسی، تهذیب الاحکام، ج ۶، ص۳۷ 📒نجاشی، ص ۱۱۵ 📒رجال العلامة الحلي، ص ۲۹ ✅ برخی معتقدند ابوحمزه ثمالی نخستین دانشمند شیعی است که کتاب تفسیر قرآن را نگاشته است. طبرسی در مجمع البیان و ابن شهرآشوب در مناقب آل ابی طالب از این تفسیر، روایاتی نقل کرده‌اند. 📒شرح و تفسیر دعای ابوحمزه ثمالی، ص۲۵ 📒مجمع البیان، ج ۳، ص۱۵۰ و ۱۵۲ 📒مناقب ابن شهر آشوب، ج ۱، ص۱۱، ۷۰ و ج ۲، ص۷۱ و ج ۳، ص۶۱ 🔸 مجموعه روایات منقول از ابوحمزه که صبغه تفسیری داشته یا در سایر منابع به نقل آنها از تفسیر ابوحمزه اشاره شده در کتابی با عنوان «تفسیر القرآن الکریم لابی حمزة بن ثابت بن دینار الثمالی» گردآوری شده است. در تفسیر ابوحمزه، بر خلاف تفاسیر مأثور دیگر، احادیث مرسل کمتری دیده می‌شود. ابوحمزه به اسباب نزول توجه داشته و ضمن توجه به فضائل اهل بیت (علیه السلام)، از شیوه تفسیر قرآن به قرآن استفاده کرده و به اجتهاد، قرائت، لغت، نحو و نقل آرای مختلف در معنای آیات اهتمام ویژه داشته است. 🔸همچنین مجموعه روایات فقهی منقول از ابوحمزه تحت عنوان مسند ابوحمزه ثابت بن دینار ثمالی به چاپ رسیده است. 📒مقدمه حرزالدین، ص۶۰۶۶ 🔸شیخ الطائفه از تألیف اثری به نام کتاب از ابوحمزه یاد کرده که مقصود وی از این عنوان اصل (یکی از اصول اربعمائه) است. 📒فهرست کتب الشیعة، ص ۱۰۵ 📍شیخ الطائفه: یکی از القاب شیخ طوسی و به معنای بزرگ قوم می باشد. شیخ طوسی را به جهت خدمات مهمی که برای مذهب شیعه در زمینه ­های مختلف علوم اسلامی انجام داده، اینگونه لقب داده اند. 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال 📄 توثیق أبوحمزه ثمالی نزد أئمه أطهار (علیهم السلام) ✅ امام صادق (علیه السلام) ضمن روایتی ابو حمزه ثمالی را سلمان زمانه لقب داده و فرموده اند: «أبو حمزة في زمانه مثل سلمان في زمانه». 📒أعيان الشيعة، ج‏۴، ص۱۰ ✅ امام رضا (علیه السلام) در سخنی مشابه فرموده اند: «أبو حمزة الثمالي في زمانه كسلمان في زمانه و ذلك أنه خدم منا أربعة علي بن الحسين و محمد بن علي و جعفر بن محمد و برهة من عصر موسى بن جعفر (عليهم السلام)». 📒معجم رجال الحديث و تفصيل طبقات الرواة، ج‏۴، ص ۲۹۵ ✅ آن حضرت (علیه السلام) در روایت دیگری، او را لقمان زمانش خطاب کرده و فرمودند‏: «أبو حمزة في زمانه، كلقمان في زمانه، و ذلك أنه خدم أربعة منا: علي بن الحسين و محمد بن علي و جعفر بن محمد و برهة من عصر موسى بن جعفر (عليهم السلام) و يونس بن عبد الرحمن هو سلمان في زمانه». ‏ 📒رجال العلامة الحلي، ص۲۹ ✅ در أخبار آمده است، حضرت زين العابدين (عليه السلام) در یکی از زیاراتشان به نجف اشرف، به مسجد کوفه رفته و در آنجا نماز گزاردند. أبوحمزه در آن مکان خدمت امام (عليه السلام) رسید، سپس امام به او فرمود: «آيا دوست دارى قبر جدم، على ابن ابى طالب (علیه السلام) را زيارت كنى؟» (این درحالی بود که قبر مطهر آن حضرت تا آن زمان شناخته نشده بود). او با كمال ميل، همراهى با امام (علیه السلام) را قبول كرد و در ركاب حضرت زين العابدين (عليه السلام) به راه افتاد، تا اين كه به مرقد شريف اميرالمومنين (علیه السلام) رسيدند. امام سجاد (علیه السلام) محل دفن مولاى متقيان را به ابوحمزه نشان داد و فرمود: «اين قبر جدم، على بن ابى طالب (علیه السلام) است. ابوحمزه می‌‌گويد: وقتى چشمانم به آن جا افتاد، بقعه‌اى سفيد ديدم كه نور از آن می‌‌درخشيد. سپس امام (علیه السلام) شروع به خواندن زيارت كرد: «السلام على اسم الله الرضى و نور وجهه المضيىء...». ابوحمزه پس از آن، همراه شمارى از فقهای شيعه به زيارت قبر مطهر حضرت مولى (علیه السلام) مشرف شد. رفت. 📒سفينة البحار، ج۱، ص ۳۴۰ بنابراین ابوحمزه در میان خواص، از معدود شیعیانی بوده که به عنایت حضرت زین العابدین (علیه السلام) توانسته است به زیارت قبر مطهر حضرت امیرالمومنین (علیه السلام) نائل شود. 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال 📄 ابو حمزه ثابت بن دینار الأزْدی الثُمالی (أبو حمزه ثمالی) صاحب أصل من أصول الشیعه 🔹 قسمت دوم: 🔲 توثیق أبوحمزه فی اعیان الشیعه (۱) ✅ رجالیون در کتب خویش، ابو حمزه را از أجلّ أصحاب و ثقات دانسته اند. 📒رجال نجاشی، ص ۱۱۵ 📒الفهرست(طوسى)، ص ۴۲ 📒رجال الطوسي، ص ۳۳۳ ✅ کلینی: نام او ثابت بن دينار است، الثقة الجليل صاحب التفسير و راوى الدعاء المعروف في أسحار شهر رمضان. كان من زهاد أهل الكوفة و مشايخها و كان عربيا أزديا، خدم عليّ بن الحسين و محمّد بن على و جعفر بن محمّد (عليهم السلام‏). 📒الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏۱، ص ۳۴ ✅ محمد تقی مجلسی: پس از اینکه مطالب رجالیون در خصوص ابوحمزه را می نویسد، چنین رای می دهد: هو الأظهر و بالجملة فهذا الشيخ عظيم و ورد أخبار في مدحه. 📒روضة المتقين في شرح من لا يحضره الفقيه (ط - القديمة)، ج‏۱۴، ص ۷۰ ✅ مرحوم طبرسی: ثابت بن دينار الثقة الجليل. 📒الإحتجاج على أهل اللجاج (للطبرسي)، ج‏۲، ص ۵۲۲ 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال 🔲 توثیق أبوحمزه فی اعیان الشیعه (۲) ✅ شیخ حر عاملی از او در عداد ثقات نام برده است. 📒وسائل الشيعة، ج‏۳۰، ص ۵۱۹ ✅ نجاشی: «كان من خيار أصحابنا و ثقاتهم و معتمديهم في الرواية و الحديث»؛ ابوحمزه از برگزیدگان اصحاب شیعیان و از ثقات و معتمدین آنها در روایت و حدیث بود. 📒رجال نجاشی، ص ۱۱۵ ✅ مرحوم نمازی: كوفي، ثقة جليل بالاتفاق. عامه نیز از او نقل حدیث کرده اند. همچنین ایشان نوشته است: «أنه يجلس في مسجد الكوفة وحوله من الشيعة فقهاء يسمعون ويتفقهون ويتعلمون منه»، ابوحمزه در مسجد کوفه می نشست و فقهای شیعه اطراف او گردآمده و به او گوش کرده و می آموختند. 📒مستدركات علم رجال‌الحديث‌، باب الثاء ✅ مامقانی در خصوص او نوشته است: «ثقة ثقة، صدوق‏». 📒الخصال / ترجمه مدرس گيلانى، ج‏۲، ص ۳۰۳ ✅ سید محسن امین: ثابت‏ بن‏ دينار من أصحاب علي بن الحسین و صحب أبا جعفر الباقر و الصادق و أدرك برهة من عصر الكاظم (علیهم السلام)، «من النجباء الثقات، و ... من أجلّ فقهاء الشيعة و رواتهم»؛ او از نجبای ثقات و از فقها و روات بزرگ شیعه بوده است. 📒أعيان الشيعة، ج‏۱، ص۱۲۶ و ص ۱۴۲ ✅ مازندرانی (شارح الکافی): أبا حمزة ثابت بن دينار من أكابر الشيعة و ثقاتهم، و قد روي أنّه في زمانه مثل سلمان في زمانه. 📒الكافي (ط - دارالحديث)، ج۴، ص ۷۴۱ 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال ا❁﷽❁ا 📄 أبوبصیر یحیی بن أبی‌القاسم أسدی 🔹 قسمت اول: 🔸لمحة عن حیاته ✅ ابوبصیر اسدی از أوتاد الارض، نجوم الشیعه، حفاظ الدین و در عداد خواص اصحاب سید الساجدین، باقرالعلوم و صادق آل محمد و موسی بن جعفر (علیهم‌السلام) بوده است. او حضور چهار حجج خدا بر خلق را درک و در محضر ایشان تلمذ نموده است. 📒رجال طوسی، ج۱، ص۳۶۴ 📒رجال نجاشی، ج۱، ص۴۴۱ ✅ نامش یحیی، مکنی به ابومحمد و ابوبصیر بود (شاید از آن رو ابوبصیر خوانده می‌شد که از بینایی محروم بود). ابوالقاسم مسمی به إسحاق کنیه و نام پدر وی بوده است. 📒اختیار طوسی، ج۱، ص۱۷۳، ص ۴۷۶ 📒رجال طوسی، ج۱، ص۱۴۰و ۳۳۳ 📒اختصاص مفید، ج۱، ص۸۳ ✅ نسبت اسدی به جهت رابطه خاندان وی با قبیله عرب بنی‌اسد بود. طوسی در رجال او را از اهل کوفه شمرده است. 📒الاختصاص، ج۱، ص۸۳ 📒رجال طوسی، ج۱، ص۳۳۳ ✅ در منابع گوناگون مطالبی از طریق علی بن ابی‌حمزه روایت شده است که بیان می‌دارد، ابوبصیر (اسدی) اندکی پس از شهادت امام صادق (علیه‌السلام) در حالی که عبدالله أفطح (فرقه فطحیه) هنوز زنده بود، برای گزاردن حج به حجاز رفت و ضمن دیدار با امام کاظم (علیه‌السلام) مراتب وفاداری خود را به امام اعلام کرد. 📒قرب الاسناد حمیری، ص۱۴۶ 📍عبدالله افطح: وی فرزند بزرگتر امام صادق (علیه السلام) و برادر تنی اسماعیل بود. پیروان فطحیّه معتقد به امامت عبدالله أفطح بعد از امام صادق (علیه السلام) بودند. ادعای امامت عبدالله درحالی بود که او هیچ بهره ای از علم آل محمد (علیهم السلام) نداشت و این مسئله بارها در پاسخ سوالاتی که از او پرسیده می شد، بر أصحاب روشن شده بود. امام صادق (علیه السلام) عبدالله را مرجئه کبیر خوانده و فرمودند: «قَدْ خَرَجَ مِنْ عِنْدِهِ عَبْدُ اللَّهِ هَذَا مُرْجِئٌ كَبِيرٌ». البته عبدالله افطح هفتاد روز پس از شهادت امام صادق (علیه السلام) از دنیا رفت و چون فرزند ذکوری نداشت، انقراض زودرس دامنگیر فطحیه شد و اثری از آن باقی نماند. 📒مستدرک الوسائل، ج۱۵، ص۴۶۷ 📒الفصول المختارة، ج۱، ص۳۱۲ 📒مسالک الافهام، ج۵، ص۳۴۰ 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال ✅ در احوالات ابابصیر نقل شده است که او با وجود آنکه نابینا بود،‌اما هر وقت حضرت باقر (عليه السلام) به مسجد تشریف می آوردند، می گفت: محمدبن علی (عليه السلام) آمد. به او می گفتند: تو چگونه متوجه حضور امام می شوی؟ می گفت: نور وجود امام سراسر مسجد را فرا می گیرد. 📒بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج‏۴۶، ص۲۴۳ ✅ در روایت دیگری آمده است: ابوبصیر روزی به حضور امام باقر (علیه السلام) شتافته و از آن حضرت پرسید: آیا شما وارث پیامبر هستید؟ امام فرمودند: بلی. او پرسید: آیا رسول خدا (صلی الله علیه و آله) وارث تمام پیامبران و وارث علوم و دانش های آنان بود؟ امام فرمودند: بلی. او پرسید: آیا شما می توانید مرده را زنده کنید و کور مادرزاد را معالجه نمایید و از آنچه که مردم در خانه هایشان می خورند، خبر دهید؟ امام فرمودند: بلی. ما همه این ها را به اذن خداوند انجام می دهیم. او می گوید: در این هنگام امام باقر (علیه السلام) فرمود: ای ابابصیر! نزدیک بیا. من نزدیک حضرت رفتم. آن حضرت با دست مبارک خود روی چشمان مرا مسح نمود. در این حال من خورشید، آسمان، زمین، خانه ها و هرچه در شهر بود همه را دیدم. آن گاه به من فرمود: آیا می خواهی که این چنین باشی و در روز قیامت حساب تو مانند بقیه مردم باشد و خداوند هرچه را اراده فرمود، همان شود یا می خواهی به حال اول برگردی و بدون حساب به بهشت بروی؟! ابوبصیر گفت: می خواهم به حال اول برگردم. حضرت بار دیگر دست بر چشمان ابوبصیر کشید و چشمان او به حال اول برگشت. 📒رجال العلامة الحلي، ص ۲۶۴ 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال ا❁﷽❁ا 📄 أبوبصیر یحیی بن أبی‌القاسم أسدی 🔹قسمت دوم: 🔸توثیق أبی بصیر نزد أئمه أطهار (علیهم السلام) ✅ امام صادق (عليه السلام)، أبوبصیر را فقیه دانسته و اصحاب را برای پاسخ سوالات به ابو بصیر ارجاع می دادند. عن شعيب العقرقوفي، قال: قلت لأبي عبد اللّه (عليه السّلام): ربما احتجنا أن نسأل عن الشي‏ء فمن نسأل؟ قال: عليك بالاسدي، يعنى أبا بصير. 📒اختيار معرفة الرجال، ج۱، ص۴۰۰ ✅ از امام صادق (علیه السلام) روایتی نقل شده که آن حضرت خود و پدرانشان را ضامن ورود ابوبصیر به بهشت نمودند. در این روایت که خود ابو بصیر راوی آن است، آمده است: «دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ، فَقَالَ لِي: حَضَرْتَ عِلْبَاءً عِنْدَ مَوْتِهِ؟ قَالَ، قُلْتُ: نَعَمْ، وَ أَخْبَرَنِي أَنَّكَ ضَمِنْتَ لَهُ الْجَنَّةَ وَ سَأَلَنِي أَنْ أُذَكِّرَكَ ذَلِكَ، قَالَ: صَدَقَ، قَالَ: فَبَكَيْتُ، ثُمَّ قُلْتُ: جُعِلْتُ فِدَاكَ فَمَا لِي! أَ لَسْتُ كَبِيرَ السِّنِّ الضَّعِيفَ الضرير البصير [ضَرِيرَ الْبَصَرِ] الْمُنْقَطِعَ إِلَيْكُمْ فَاضْمَنْهَا لِي! قَالَ: قَدْ فَعَلْتُ، قَالَ قُلْتُ اضْمَنْهَا عَلَى آبَائِكَ وَ سَمَّيْتُهُمْ وَاحِداً وَاحِداً! قَالَ: قَدْ فَعَلْتُ، قُلْتُ: فَاضْمَنْهَا لِي عَلَى رَسُولِ اللَّهِ. قَالَ: قَدْ فَعَلْتُ، قَالَ قُلْتُ: فَاضْمَنْهَا لِي عَلَى اللَّهِ تَعَالَى! قَالَ: فَأَطْرَقَ ثُمَّ قَالَ قَدْ فَعَلْتُ». 📒رجال الكشي - إختيار معرفة الرجال، النص، ص۱۷۱ ✅ روزی ابوبصير از امام صادق (علیه السلام) پرسيد: آيا شما فكر مي كنيد كه من حضرت قائم (أرواحنا لتراب مقدمه الفداء) را درك مي كنم؟ فرمود: اي ابابصير! مگر نه اين است كه تو امامت را مي شناسي؟ عرض كرد: چرا به خدا، شماييد امام من - و دست حضرت را گرفت - حضرت فرمود: اي ابابصير! به خدا، از اينكه در سايه خيمه قائم (صلوات الله عليه) به شمشيرت تكيه نكرده اي، باك نداشته باش (يعني تو به آن پايه رسيده اي و پاداش برابر داري). 📒الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏۱، ص ۳۷۱ ✅ امام صادق (علیه السلام) ضمن حدیث دیگری بر او رحمت فرستاده و فرموده است: «رَحِمَكَ اللَّهُ يَا أَبَا مُحَمَّد». 📒الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏۱، ص ۱۹۲ 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال 📄 آثار أبوبصیر ✅ از أبوبصیر روایات بسیاری در موضوعات اعتقادی و فقهی در کتب حدیث امامیه نقل شده است. مشهورترین آنها، حدیث لوح می باشد که در آن اعتقاد به امامان دوازده‌ ‌گانه با تفصیل مطرح شده است . 📒رجال برقی، ج۱، ص۱۱، ۱۷ 📒رجال طوسی، ج۱، ص۱۴۰، ۳۳۳ 📒رجال نجاشی ج ۱، ص ۴۴۱ 📒غیبه نعمانی، ج۱، ص۴۲ الی ۴۴ 📒کمال‌الدین، ج۱، ص۳۰۸ الی ۳۱۱ 📒تهذیب الاحکام طوسی، ج۱، ص۴۴۳ 📒الاستبصار، ج۱، ص۲۰۳ ✅ افزون بر روایات منقول از ابوبصیر دو کتب ذیل بدو منتسب است: کتاب مناسک الحج، به روایت علی بن ابی حمزه و حسین بن علاء و کتاب یوم و لیله، به روایت علی بن ابی حمزه. 📒فهرست طوسی ، ج۱، ص۱۷۸ 📒رجال نجاشی، ج۱، ص۴۴۱ ✅ ابن بابویه نیز مجموعه‌ای از روایات فقهی او به روایت علی بن ابی حمزه را در من لایحضره الفقیه مورد استفاده قرار داده است. همچنین مجموعه‌ای مشتمل بر حدود ۲۰ حدیث در موضوع «علل» به روایت حسین بن یزید نوفلی از علی بن ابی حمزه به‌طور پراکنده در علل الشرائع ابن بابویه مورد استفاده واقع شده است. ابن بابویه ضمناً تلفیقی از روایت ابوبصیر و محمد بن مسلم را از «کتاب حدیث اربعمأه» به تمامی در الخصال نقل کرده است. 📒مشیخه الفقیه للصدوق، ص۱۸ 📒علل الشرائع، ج۱، ص۱۵ و ۱۶ 📒خصال صدوق، ج۱، ص۶۱۰الی۶۳۷ 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال 📄 أبوبصیر یحیی بن أبی‌القاسم أسدی 🔹قسمت سوم: 📄 مشایخ ابوبصیر (من روی عنهم) ابوبصیر اسدی از برخی ثقات امامی چون ابوحمزه ثمالی و صالح (عمران) بن میثم نیز روایت کرده است. ✅ ابو حمزه ثمالی: از خواص أصحاب ائمه معصومین (علیهم السلام) که پیشتر راجع به آن بحث شد. ✅ صالح بن ميثم التمار: از أصحاب امام باقر و امام صادق (صلوات الله وسلامه عليهما)،جمله روایات دلالت بر حسن و کمال او دارد. مانند روایت امام باقر (علیه السلام) در مدح او و پدرش که چنین فرمودند: «إني أحبك وأباك حبا شديدا». 📒مستدركات علم رجال الحديث، ش٧۰۳٢ 📄راویان ابوبصیر (من روی عنه) ✅ علي بن أبي حمزة سالم البطائني: او از اصحاب و راویان امام صادق و امام کاظم (علیهماالسلام) بود و همچنین وکیل امام کاظم (علیه السلام) بود. علی بن أبی حمزه قائد أبي بصير بود و از اینرو از او روایات بسیاری نقل کرده است. اما پس از حضرت کاظم (علیه السلام) از سران واقفیه شد (کسانی که قائل به اختتام امامت به امام کاظم (علیه السلام) بودند). 📒مستدركات علم رجال الحديث، ج ٥، ص٢٨١ ✅ الحسين بن أبي العلاء الخفاف الأزدي العامري الزندجي أبو علي الكوفي: او از أصحاب امام باقر و امام صادق (عليهما السلام) بود. همچنین برادرانش علي و عبد الحميد نیز از امام صادق (عليه السلام) روایت کرده اند، اما أوجه میان آنان حسین است که رجالیون بر وثاقتش صحه گذاشته اند، حتی صدوق او را در مشيخة الفقيه از صاحبان أصول معتمده ای أحادیث کتابش را از آن استخراج کرده نام برده است. 📒مستدركات علم رجال الحديث، ج ٥، ص٢٨١ 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال 📄 أبوبصیر یحیی بن أبی‌القاسم أسدی 🔸توثیق أبوبصیر فی اعیان الشیعه ✅براساس نظر برخی رجالیون مانند ابن شهرآشوب، کشی، خوئی و مرحوم نمازی، نام او در شمار ۶ تن «اصحاب اجماع» از یاران حضرات امامان باقر و صادق (علیهما ‌السلام) آورده شده است که بر صدق حدیث و فقاهت آنان اجماع نموده‌اند. 📒اختیار طوسی، ج۱، ص۲۳۸ 📒عده الاصول طوسی، ج۱، ص۳۸۴ 📒رجال الكشي - إختيار معرفة الرجال، النص، ص ۲۳۸ 📒مناقب آل أبي طالب عليهم السلام (لابن شهرآشوب)، ج‏۴، ص ۲۱۱ 📒معجم ‏رجال‏ الحديث ج ۱۰، ص۳۰۱ ✅ نجاشی: وی به وثاقت و وجاهت او در روایت حدیث از ائمه معصومین (علیهم السلام) نظر داده است؛ «يحيى بن القاسم أبو بصير الأسدي، و قيل: أبو محمد، ثقة، وجيه». 📒رجال النجاشي، ج۲، ص ۴۱۱ ✅ کشی: او و برخی دیگر از رجالیون، أبابصیر را از اصحاب اجماع و از أفقه الأوّلين به شمار می آورند. و این حاکی از منزلت و مکانت أبی بصیر دارد. 📒رجال الكشي، ص ۲۰۶ ✅مرحوم نمازی: «ثقة وجيه عدل و ليس بواقفي و أن أبا بصير الأسدي هو من أصحاب الإجماع». 📒مستدركات علم رجال الحديث، ج ٥، ص٢٨١ ✅ سید محسن امین: أبو بصیر مقدم در فقه و تفسير بوده است. 📒أعيان الشيعة، ج‏۵، ص۳۲۷ ✅ صاحب تذکرة الأعیان می نویسد: «هو ممّن اتفقت العصابة على تصديقه»؛ امامیه بر تصدیق او اتفاق دارند. 📒تذكرة الأعيان، ج‏۲، ص۵۵ 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال ا❁﷽❁ا 📄 محمد بن مسلم بن رباح (ریاح) ثقفی کوفی صاحب أصل من أصول شیعه 🔹 قسمت اول: 🔸لمحة عن حیاته ✅ محمد بن مسلم از أکبر العلماء و الفقهاء و الأفاضل و از أمناء از جمله اصحاب سرِّحضرات معصومین امام سجاد، امام باقر، امام صادق و امام کاظم (علیهم السلام) بوده است. وی همچنین از اصحاب اجماع و حواریون به شمار می رود. 📒الرجال للطوسی، ص۱۴۴و ۲۹۴ و ۳۴۲. 📒وسائل الشيعة، ج‏۳۰، ص ۲۲۱ ✅ محمد بن مسلم، از موالی قبیله ثقیف و مکنی به ابوجعفر بود. او در شهر کوفه متولد شد و بدین جهت، بدو «کوفی» گفته می شد. و ملقب به القاب زیادی بود که هر یک، به سبب وجود ویژگی های اقتصادی و قبیله ای بوده است؛ القابی چون طحّان، طائفی و ثقفی می باشد. 📒اختیار معرفه الرجال، ج۱، ص۳۸۳ 📍 طحّان: طحّان به معنای آسیابان است و چون وی برهه‌ای از عمر خود را به آسیابانی گذراند، به این لقب نیز خوانده شده است. 📍طائفی و ثقفی: وی به مناسبت اینکه از قبیله و تبار ثقیف بود و این تیره بیشتر ساکن قلمرو طائف بودند، به طائفی و ثقفی نیز مشهور بوده است. 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال 📄 آثار محمد بن مسلم ✅کثرت حدیث محمد بن مسلم کثیر الروایه است و به طور مستقیم از صادقین (علیهما السلام) روایت کرده است؛ او ۳۰،۰۰۰ حدیث از باقرالعلوم (علیه السلام) و ۱۶،۰۰۰ حدیث از امام صادق (علیه السلام) اخذ کرده است. وی در کتاب مسند خود ۱۹۸۲ حدیث ذکر کرده که به جز چند حدیث انگشت شمار همگی احادیث بدون واسطه از معصوم نقل شده است. 📒اختیار معرفه الرجال، ج۱، ص۳۸۶ 📒جوابات أهل الموصل فى العدد و الرؤية، ص ۲۶ و ۲۵ ✅ مصنف و مؤلف و صاحب أصل از أصول شیعه محمد بن مسلم از مولفین و مصنفین کتب شیعی در زمان خود نیز می باشد. او کتاب الأربعمائة مسألة فی أبواب الحلال و الحرام را که در آن به بررسی چهارصد مسأله در خصوص احکام شرع پرداخته را تألیف نموده است. شیخ مفید نگاشته های محمد بن مسلم را از مصنفات و اصول مورد اعتماد شیعه معرفی کرده است. 📒رجال نجاشی، ص۳۲۴ 🔹همچنین وی از معدود کسانی است که کتاب مولی الموحدین علی (علیه السلام) را مشاهده و قرائت کرده است. محمد بن مسلم می گوید: «أقرأني أبو جعفر صحيفة كتاب الفرائض التي هي إملاء رسول الله ص و خط علي بيده فوجدت فيها (الحديث)». 📒أعيان الشيعة، ج‏۱، ص۹۷ ✅ مرجعیت در فتوا: در منابع نقل شده است که ائمه (علیهم السلام) استفتائات مردم را به فقهایی چون محمد بن مسلم ارجاع می دادند. به عنوان نمونه در یکی از روایات منقول است: 🔹عبدالله بن ابی یعفور ـ که خود یکی از برگزیده ترین فقیهان و محدثان و از یاران امام صادق (علیه السلام) بود ـ خدمت آن حضرت رفته و عرض کرد: آقا جان! من قدرت و توان این را ندارم که در هر زمانی به محضر شما شرفیاب شوم و از کوفه به حجاز مسافرت کنم. گاهی اتفاق می افتد که برخی شیعیان شما در آنجا، به من مراجعه می کنند و از مسائل شرعی و وظایف خود از من می پرسند. بارها شده که من حکم آن را نمی دانم. شما چه دستوری می دهید؟ امام (علیه السلام) در پاسخ او فرمودند: تو را چه شده که از محمد بن مسلم ثقفی غافلی؟ به او مراجعه و از او پرسش کن؛ چون او از دانش آموختگان مکتب پدرم امام باقر (علیه السلام) است و از آن بزرگوار اخبار فراوانی را فرا گرفته است. 📒رجال الکشی، ج۲، ص۳۸۸ 🔹 شایان ذکر است که مسئله فقهی راجع به خیار عیب از وی نقل شده است. این قاعده در معاوضات و بر پایه حدیث «کل ما کان فی اصل الخلق فزاد او نقص فهو عیب» شکل گرفته و مفصل آن در کتب فقهی آمده است. 📍یکی از انواع خیارات در فقه، خیار عیب است که بر اساس آن در صورت معیوب بودن شیء مورد معامله خریدار، حق برهم زدن معامله را دارد و در اینصورت (پس از فسخ معامله) می تواند ثمن را به طور تمام و کمال دریافت کند. 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال ا❁﷽❁ا 📄 محمد بن مسلم بن رباح (ریاح) ثقفی کوفی صاحب أصل من أصول شیعه 🔹 قسمت دوم: 🔸توثیق محمدبن مسلم نزد أئمه أطهار (علیهم السلام) (۱) ✅ امام صادق (عليه السلام)، محمد بن مسلم را از جمله نجوم شیعیان و مستودع سرشان معرفی کرده و می فرمایند: «هم مستودع سرّي، أصحاب أبي حقّا إذا أراد اللّه بأهل الأَرض سوءاً صرف بهم عنهم السوءَ، هم نجوم شيعتي أحياء و أمواتاً، يحيون ذكر أبي (عليه السلام)، بهم يكشف اللّه كلّ بدعة، ينفون عن هذا الدين انتحال المبطلين، و تأوّل الغالين». ثم بكى، فقلتُ: مَنْ هم؟ فقال: «مَنْ عليهم صلوات اللّه و رحمته أحياءً و أمواتاً: بريد العجلي، و زرارة، و أبو بصير، و محمد بن مسلم». 📒تذكرة الأعيان، ج‏۱، ص ۱۳ ✅ نیز آن حضرت (عليه السلام) در سخن دیگری چهار تن از اصحابشان (که از جمله آنان محمد بن مسلم است) را بهترین مردم از میان زندگان و مردگان دانسته و چنین می فرمایند: «أحبُّ الناس إليّ أحياء و أمواتاً أربعة: بريد بن معاوية العجلي، زرارة، محمد بن مسلم، و الأَحول». 📒همان ✅ از حضرت صادق (عليه السلام) در روایت دیگری نقل شده است که محمد بن مسلم و سه تن دیگر از اصحابشان را جزو سابقون دانسته و چنین وصف فرمودند: «زرارة، و أبو بصير، و محمد بن مسلم، و بريد من الذين قال اللّه تعالى: (وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ. أُولئِكَ الْمُقَرَّبُونَ)». 📒همان 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋

ا🖋📄🖋📄🖋 ا📄 ا🖋 ا📄 ا🖋 #تراجم_و_رجال ا❁﷽❁ا 🔸توثیق محمدبن مسلم نزد أئمه أطهار (علیهم السلام) (۲) ✅ امام صادق (علیه السلام) در سخن دیگری ضمن ارجاع استفتائات به محمد بن مسلم او را مورد اعتمادترین مردم خوانده و می فرمایند: «فإنه قد سمع من أبي و كان عنده وجيها. و کان اوثق الناس». 📒الرجال للحلی، ج‏۱، ص ۳۳۶ ✅ امام صادق (علیه السلام) ضمن روایتی، محمد بن مسلم را مردی آگاه به أحكام اللّه و با معرفت نسبت به سنت رسول اللّه (صلّى اللّه عليه و آله) خطاب می فرمایند. 📒رجال الكشي - إختيار معرفة الرجال، النص، ص ‏۱۶۴ ✅از شیخ الائمه امام صادق(علیه السلام) در وصف او آمده است: «بشر المخبتين بالجنة؛ بريد بن معاوية العجلي، و أبو بصير بن ليث البختري المرادي، و محمد بن‏ مسلم‏، و زرارة، أربعة نجباء أمناء اللّه على حلاله و حرامه، لو لا هؤلاء انقطعت آثار النبوة و اندرست». به لسان مبارک آن حضرت، محمد بن مسلم در میان نجباء و امنای الهی بر حلال و حرام قرار دارد که به سبب تفقه اینان در دین، آثار نبوت استدامه یافته است. 📒اختيار معرفة الرجال، ج۱، ص۳۹۸ و ۳۸۸ ✅ امام کاظم (علیه السلام) در روایتی می فرمایند: زمانیکه روز قیامت شود، منادی ندا می دهد: حواریون أهل بیت (علیهم السلام) کجایند؟ سپس آن حضرت نام أصحاب هر یک از معصومین را در روایت برده تا آنکه نوبت به حواریون صادقین (علیهما السلام) می رسد. در اینجا نام محمد بن مسلم برده می شود؛ «فيقوم عبد اللّه بن شريك العامري و زرارة بن أعين و بريد بن معاوية العجلي و محمد بن‏ مسلم‏». 📒اختيار معرفة الرجال، ج‏۱، ص۴۳ 📍حواریون یاران سِرِّ ائمه (علیهم السلام)، خالص از هر ریب، منزه از هر عیب بوده، قلبهای خالص و پاک و نیاتشان در نصرت انبیاء، اوصیاء و تصدیق کردن ایشان می باشد. 🖋 📄 🖋 📄 🖋📄🖋📄🖋