🔰حرف روز
🔴روش حمله روسیه!
با اینکه شاهد تشدید تنشها بر سر اوکراین هستیم، اما تنشها برخلاف استدلالهای دولت آمریکا، به حمله نظامی از جانب روسیه منتهی نخواهد شد!
⚜نکات تحلیلی:
1️⃣ روسیه نسبت به محیط پیرامونی خود بهشدت حساس است. جلوگیری از گسترش ناتو به شرق، یکی از بندهای اولویتدار و مهم دکترینهای امنیت ملی و سیاست خارجی روسیه در دوران پساشوروی است. در روزهای گذشته نیز پوتین در دیدار با صدراعظم آلمان صریحاً اظهار داشت: «خواسته ما این است که ناتو به سمت شرق گسترش نیابد و سلاحهای تهاجمی در مرزهای روسیه مستقر نشود».
2️⃣ آمریکا با اطلاع از حساسیتهای واقعی روسیه نسبت به حضور ناتو در جوار مرزهای خود، سالهاست در تلاش برای گسترش ناتو به سمت مرزهای غربی روسیه است. واقعیت این است که کاخ سفید از گسترش ناتو به سمت شرق، بهعنوان یک ابزار کمهزینه برای بر هم زدن آرامش روسها بهره برده است؛ لذا طبیعی است که مسکو در مقابل نقض خطوط قرمزهای امنیتی خود دست روی دست نگذارد.
3️⃣درحالیکه مقامات روسیه در چند روز اخیر صریحاً هرگونه اخبار حمله نظامی قریب الوقوع به اوکراین را رد کردهاند، بااینوجود آمریکا همچنان اصرار دارد که بگوید روسیه در حال تدارک حمله به اوکراین است. آمریکا منافع مهمی در حمله روسیه به اوکراین دارد و بهخوبی میداند که هرگونه حمله نظامی روسیه به اوکراین علاوه بر اینکه موجب واکنشهای سلبی و ایجابی در سطح بینالملل علیه مسکو، به تضعیف روسیه در جنگ اوکراین نیز میانجامد. از نظر آمریکا با هرگونه حمله نظامی، ممکن است روسیه در کوتاهمدت به دستاوردهایی در اوکراین دست یابد؛ اما در میانمدت و بلندمدت به دلیل تضعیف ابزارهای نظامیاش از یکسو و تشدید تحریمهای بینالمللی از سوی دیگر، روسیه عملاً در باتلاق اوکراین فرو میرود.
⚜نکته راهبردی:
روسها هنوز برگ برندههای زیادی برای اعمال فشار و تغییر روند بازی در حوزه اوکراین دارند که از حمله نظامی کمهزینهتر و پرسودتر است؛ حدود ۳۰ درصد شهروندان اوکراینی روستبار هستند. این جمعیت که روسیه از نفوذ قابلتوجهی در میانشان برخوردار است، بیشتر در مناطقی زندگی میکنند که مراکز مهم صنعتی و تولیدی اوکراین در آنجا متمرکز است و بخش مهمی از درآمد اوکراین نیز از مناطق مزبور تأمین میشود. اینکه روسها در روزهای اخیر بیش از ۱۰۰ هزار نفر سرباز همراه با تجهیزات سنگین در مرزهای اوکراین مستقر کردهاند، نمایش قدرت است. نمایش قدرت بعضاً همان کاری را میکند که حمله نظامی میکند.
✍ #حمید_خوشایند
🔰 گزارش روز
💢دیپلماسی بدون تعارف!
سفر اخیر رئیسجمهور چین به عربستان و امضای پکن پای دو بیانیه مشترکی که ادعاهایی علیه تمامیت ارضی ایران در آنها مطرح شده است، همچنان در کانون توجه محافل سیاسی و رسانهای قرار دارد. هرکس از جنبهای به تحلیل و ارزیابی سفر سه روزه شی جین پینگ به عربستان میپردازد. خیانت پکن به تهران، خنجر از پشت شی به ایران، ترفند سعودی در قبال تهران و مفاهیمی از این دست، از جمله تعابیری است که در توصیف این سفر و حواشی آن در محافل سیاسی و رسانهای دیده میشود.
🔸️گزارههای تحلیلی:
1️⃣ سیاست جمهوری اسلامی ایران در منطقه از یک رویکرد منطقی و واقعگرایانه برخوردار بوده و درباره امنیت و تمامیت ارضی و جزایر سهگانه نیز با هیچکس مدارا نمیکند. این جزایر تا ابد متعلق به ایران است و هرگونه فرافکنی در این خصوص از پیش باطل بوده و به نتیجهای منتهی نمیشود. به هر چیزی باید در سطح خودش بها داده شود و عکسالعمل کنونی نشان داد که خوشبختانه وزارت خارجه در این زمینه بلافاصله واکنش نشان داد و با احضار سفیر چین، با قاطعیت به طرف چینی گوشزد کرد که وارد چنین موضوعاتی که برای ایران حساسیتبرانگیز است نشود. بیانیههایی با این مختصات و ادعاهای بیهوده، چند روزی در خبرگزاریها میماند و به دست فراموشی سپرده میشود، لذا نباید در توسعه مناسبات خارجی با کشورهای آسیایی از جمله چین به عنوان مبنای عمل قرار بگیرد.
2️⃣ جمهوری اسلامی در حوزه همکاری و گسترش مناسبات دو و چندجانبه اقتصادی، تجاری، سیاسی، امنیتی و... به هیچ کشوری چک سفید نداده است. در عین حال که تعامل و مشارکت با همسایگان و کشورهای بزرگی مانند چین، روسیه، هند و حتی کشورهای اروپایی را مغتنم میشمارد، اما در این زمینه پایبندی شدیدی هم به چهارچوبهای امنیت و منافع ملی خود دارد.
3️⃣ در سیاست خارجی چین نسبت به ایران تغییر خاصی صورت نگرفته است. چین همان چین سابق است که محاسبهگری، منفعتگرایی و اقتصادمحوری مبنای سیاست خارجی آن را تشکیل میدهد. برخلاف آمریکا، چین دارای رویکردهای استعماری در سیاست خارجی نیست. تنها تغییری که مشاهده میشود این است که چین تحولات غرب آسیا و نظام بینالملل را مغتنم شمرده و در حال تعمیق منافع اقتصادی خود در این منطقه مهم است. در نقطه مقابل، این ریاض است که در حال بازنگری سیاست خارجی خود و تمرکز بر آسیاگرایی و استفاده حداکثری از منافع ناشی از توسعه روابط خارجی با چین است.
4️⃣ حرکت ریاض به سمت چین دو پیام مهم دارد: اولاً ریاض این واقعیت را به خوبی دریافته است که آمریکا و اروپا دیگر بازیگران مورد اعتماد و تکیهگاههای مطمئنی نیستند. ثانیاً، مرکز قدرت جهان در حال انتقال از آمریکا و اروپا به آسیاست. اینکه شرکای عربی آمریکا به سوی چین هجوم آوردهاند، خبر خوبی برای آمریکا نیست؛ ضمن اینکه در بلندمدت برای جمهوری اسلامی دارای فرصتهای راهبردی است که بخش عمدهای از آن از طریق تسریع و تسهیل روند نظم نوین جهانی که آمریکا و اروپا را به حاشیه میراند و آسیا را برجسته میکند، تحقق مییابد.
👈نکته راهبردی؛ تهران براساس اسناد بالادستی و با لحاظ منافع ملی، هیچگونه محدودیتی برای گسترش عمق و دامنه همکاریهای دوجانبه با چین ندارد، اما در همین حال خواستار رعایت وجوه و الزامات روابط دوستانه و تعهد چین به اصول و مؤلفههای امنیت ملی و تمامیت ارضی خود است. همانطور که رئیسجمهوری اسلامی ایران نیز در دیدار با معاون نخستوزیر چین گلایه نمودند، اقدام اخیر رئیسجمهور چین در امضای بیانیه ضدایرانی در عربستان موجب ناخرسندی دولت و مردم ایران شده و لذا انتظار از طرف چینی این است که مسئله پیش آمده به طرز مطلوبی جبران شود.
✍️ #حمید_خوشایند