🔰حرف روز            📌چرایی تداوم مشکلات اقتصادی حل مشکلات اقتصادی- معیشتی مهم‌ترین مسئله امروز کشور است. اکنون که حدود نُه ماه از روی کار آمدن دولت سیزدهم می‌گذرد، با توجه به وعده‌ها و امیدهایی که این دولت در دل مردم ایجاد کرده، سؤال این است که چرا مشکلات اقتصادی هنوز پابرجاست و روند افزایش قیمت‌ها همچنان ادامه دارد؟ 💠نکات‌تحلیلی: 1️⃣- هرچند نقش متغیر روابط خارجی و به نتیجه رسیدن مذاکرات احیای برجام در اقتصاد ایران، نقش تعیین‌کننده‌ای نیست، اما از حدود یک دهه گذشته، به دلایل روانی و نه واقعی، تأثیر متغیرهای روانی و خارجی بر اقتصاد ایران تقویت شد. بر این اساس، درحالی‌که سرنوشت احیای برجام هنوز روشن نیست، طبیعی است که این متغیرها همچنان بر اقتصاد ایران اثر سوء می‌گذارد. 2️⃣- عامل دیگری که در گرانی‌های هفته‌های اخیر تأثیر بیشتری دارد، بحث حذف ارز 4200 است که از این ناحیه نیز هم شوک روانی و هم شوک واقعی بر وضعیت اقتصادی وارد شد. برخی ضعف‌ها در کنترل، نظارت و مدیریت بر نظام توزیع هم بر گسترش دامنه این شوک مؤثر بود؛ بااین‌حال، دولت با راه‌اندازی سامانه‌هایی مانند بازرگام یا الزام به فروش قطعات خودرو با کد رهگیری و مواردی از این قبیل، نشان داده است که روند تحول در نظام نظارت به شیوه‌های نوین را آغاز کرده است. 3️⃣- افزایش قیمت برخی اقلام در تراز جهانی به دلیل جنگ روسیه و اوکراین؛ بنابراین، اگرچه در اثر جنگ روسیه و اوکراین، قیمت نفت بالا رفته، اما در نقطه مقابل، قیمت برخی کالاهای وارداتی هم افزایش یافته است. 4️⃣- بخشی از افزایش قیمت‌ها به دلیل تورم انتظاری است؛ یعنی برخی صنف‌ها و حوزه‌ها انتظار دارند که با افزایش قیمت برخی کالاها، آن‌ها نیز نرخ کالاهای خود را افزایش دهند. 5️⃣- اساساً دولت در شرایطی اداره اقتصاد را به دست گرفت که وضعیت متغیرهای کلان اقتصاد کشور، نامطلوب بود؛ تورم بالای 40 درصد، میزان نقدینگی بالای 4000 هزار میلیارد تومان، کسری بودجه حدود 500 هزار میلیارد تومانی، فروش نفت زیر یک‌میلیون بشکه در روز؛ و علاوه بر این دولت گذشته بدهی‌های کلان بانکی و فروش اوراق قرضه نیز برای دولت کنونی به ارث گذاشته است. بااین‌حال، در حدود نه ماه گذشته، از میزان سرعت رشد نقدینگی کاسته شده (اکنون رقم آن حدود 5000 هزار میلیارد تومان است)، تورم تا حدودی کنترل شده (اکنون زیر 40 درصد است)، کسری بودجه تا حدودی نسبت به قبل کمتر شده، فروش نفت افزایش یافته و...؛ بنابراین، دولت در تلاش است تا متغیرهای کلان تأثیرگذار بر اقتصاد کشور را کنترل کند. در این زمینه باید گفت که آهنگ حرکت دولت در این رابطه تا حدودی مناسب است؛ اما کنترل کامل این متغیرها و نمایان شدن اثرات آن نیاز به زمان بیشتری دارد. ✍ #مصطفی_قربانی

🔰حرف روز             🔷️مهم‌ترین رسالت دولت سیزدهم تحقق بسیاری از امور در هر کشوری وابسته به قوت و ضعف دولت‌ها است. براین اساس، یکی از ریشه‌های مشکلات کشور در سال‌های اخیر، تضعیف نقش و جایگاه دولت در حل مشکلات است. این امر به چند دلیل حادث شده است: فشارهای خارجی، شدت یافتن مشکلات اقتصادی در داخل، کاهش میزان انسجام سیاسی و نخبگانی در کشور و ... که درمجموع، کاهش توانایی‌های تنظیمی، توزیعی، استخراجی، نمادین و پاسخگویی دولت در ایران را در پی داشته است که نتیجه آن، ضعف دولت در مقابله با فساد و رانت و غلبه احساس «رهاشدگی» کشور از سوی دولت است. مطابق با این گزاره، مهم‌ترین رسالت دولت سیزدهم، احیای منزلت دولت به‌عنوان تجلی عنصر حاکمیت است. 💠نکات‌تحلیلی: 1️⃣- اگر تعریف جامعه‌شناسان دولت را مبنا قرار دهیم، دولت «انحصار زور مشروع» را بر عهده دارد. مبتنی بر این ویژگی، دولت باید قادر باشد تا با استقلال از همه گروه‌ها و طبقات اجتماعی و اساساً همه ذی‌نفعان، خواست خود را بر همه آن‌ها تحمیل کند. 2️⃣- رواج پدیده‌هایی چون فساد، لاتاری خودرو، افزایش مداوم قیمت‌ها، انحصار در صادرات و واردات و ... مهم‌ترین حوزه‌هایی است که دولت سیزدهم بایستی با ورود جدی به آن‌ها، با قطع دست عوامل مخل، هم اخلال‌گری آن‌ها در معیشت مردم را از بین ببرد و هم بارقه‌های امید و اعتماد در جامعه را زنده نگه دارد. 3️⃣- همان‌گونه که دولت سیزدهم، کار خود را با روند تحولی آغاز کرده است، امید می‌رود در برنامه تحول اقتصادی خود نیز بتواند برنامه‌های خود را به ثمر برساند. نکته امیدوارکننده در این زمینه آن است که دولت سیزدهم با عوامل مافیا و فساد، پیوستگی از نظر اشتراک در پایگاه اجتماعی ندارد و بنابراین، همان‌گونه که تاکنون مصمم به آزادسازی واردات خودرو شده است، می‌توان امیدوار بود که در سایر حوزه‌ها نیز بتواند با جریان رانت و فساد در کشور مبارزه کند. 4️⃣- ازجمله توصیه‌های رهبری معظم انقلاب درباره دولت سیزدهم، ضرورت کمک به این دولت با توجه به کارهای مهمی است که در پیش‌رو دارد، به نظر می‌رسد که کانون کمک به دولت، کمک به مبارزه با جریان رانت و فسادی است که بر شاهرگ‌های اقتصاد کشور چنبره زده است. 5️⃣- مهم‌ترین بزنگاهی که می‌تواند به احیای منزلت دولت کمک کند، مدیریت پیامدهای حذف ارز ترجیحی به‌ویژه «تورم انتظاری» است. در این زمینه، با توجه به انسجام دولت و پیگیری‌های جدی ستاد تنظیم بازار، همان‌گونه که تاکنون التهاب بازار به‌طور نسبی کنترل‌شده، انتظار می‌رود که دولت بتواند با کنترل تورم و عدم‌ سرایت تورم کالاهایی که ارز ترجیحی آن‌ها حذف شده به سایر کالاها، احساس رهاشدگی مدیریتی در کشور را بزداید. ✍ #مصطفی_قربانی

🔰حرف روز        🔷️اما و اگرهای خروج سپاه از لیست FTO بعد از آخرین دور مذاکرات احیای برجام میان جمهوری اسلامی ایران و کشورهای 1+4 بود که این موضوع در دستور کار جبهه رسانه‌ای طرف مقابل قرار گرفت که درباره تمام موضوع‌ها توافق حاصل شده و تنها نقطه اختلاف، قرار داشتن سپاه در لیست گروه‌های تروریستی وزارت خارجه آمریکا موسوم به FTO است. از آن زمان تاکنون، آمریکایی‌ها به‌موازات ارسال پیام‌ها و پیشنهادهای مختلفی در ازای خارج کردن سپاه از لیست FTO، تلاش کردند تا در یک خط رسانه‌ای، زمینه‌های ذهنی لازم را برای مقصر جلوه دادن سپاه برای هرگونه بن‌بست و شکست مذاکرات احیای برجام فراهم کنند. در همین راستا، بعد از سفر امیر قطر به ایران و ارائه یک بسته پیشنهادی جدید از سوی وی، در جلسه روز چهارشنبه (هفته گذشته) استماع کنگره رسماً تأیید شد که آمریکا سپاه را از لیست گروه‌های تروریستی خارج‌ نمی‌‌کند. نکات‌تحلیلی: 1️⃣- منطق و سیاست قطعی جمهوری اسلامی ایران در احیای برجام، مبتنی بر امکان انتفاع اقتصادی است و اگر هم‌اکنون زیر بار توافقی نمی‌رود که در آن تضمین‌های لازم را دریافت نکرده باشد، به همین دلیل منطقی برمی‌گردد 2️⃣- بحث سپاه تنها موضوع اختلافی نیست، بلکه آمریکا هنوز حاضر به دادن تضمین‌های قطعی به ایران بابت رفع تمامی تحریم‌ها آن‌هم به‌صورت مؤثر نشده است. بااین‌حال، جمهوری اسلامی همواره از رسیدن به یک توافق اثربخش استقبال می‌کند و به همین دلیل، هیچ‌گاه میز مذاکره را ترک نکرده و نمی‌کند. 3️⃣- دست گذاشتن بر روی سپاه از سوی آمریکا، بهانه‌ای بیش نیست؛ زیرا سیاست قطعی آمریکا در احیای برجام، عدم انتفاع اقتصادی ایران است. این موضوع باید با ظرافت و دقت تبیین شود. درواقع اگر بحث سپاه هم نبود، آمریکا بهانه دیگری را علم می‌کرد. بااین‌حال، تأکید آن‌ها بر سپاه به‌منظور انجام عملیات روانی علیه سپاه است. 4️⃣- آنچه آمریکا در این قضیه دنبال می‌کند، معطوف به دو هدف اساسی است؛ اولاً عدم ‌انتفاع اقتصادی ایران از هرگونه توافق احتمالی در آینده و ثانیاً ایجاد دوگانه‌های کاذب و دروغین میان سپاه و مردم؛ بدین ترتیب که با برجسته‌سازی موضع به‌حق جمهوری اسلامی در خارج کردن سپاه از لیست گروه‌های تروریستی، می‌کوشد تا سپاه را مانع توافق احیای برجام و درواقع مانع حل مشکلات تحریمی ایران جلوه دهد. 5️⃣- درنهایت، مقصر اصلی عدم ‌احیای برجام، آمریکا است که درصدد است تا به‌گونه‌ای توافق کند تا ایران نتواند از مزایای احیای برجام بهره‌مند شود و در این راستا، هیچ فرد، نهاد و دستگاهی در داخل نباید مورد سرزنش و انتقاد قرار گیرد. ✍ #مصطفی_قربانی

🔰حرف روز 💠تغییر آشفتگی‌آور مقطع کنونی نظام بین‌الملل را شاید بتوان یکی از آشفته‌ترین و پیچیده‌ترین مقاطع نظام بین‌الملل دانست. برجسته شدن خطر جنگ هسته‌ای در مواجهه روسیه و غرب در اوکراین را شاید بتوان عالی‌ترین نمود این آشفتگی، پیچیدگی و ابهام دانست. سؤالی که در این میان مطرح می‌شود، آن است که این وضعیت را چگونه می‌توان تحلیل کرد و اساساً دلیل آن چیست؟ براساس تحلیل سیستمی از روابط بین‌الملل، وضعیت موجود را می‌توان محصول تغییر معادله قدرت و تقویت احتمال تغییر نظم بین‌المللی دانست؛ همان موضوعی که با عناوینی چون تغییر نظام بین‌الملل و ظهور جهان چندقطبی نوین از آن نام برده می‌شود. اگر این گزاره را مبنای تحلیل خود از وضع موجود قرار دهیم، بایستی به دو نکته مهم توجه کرد: 1️⃣وقوع تحولاتی در نظام بین‌الملل در سال‌های اخیر که حکایت از تغییر موازنه قدرت به ضرر هژمون موجود(آمریکا) دارد؛ بروز و ظهور و رشد فزاینده اقتصادی چین و قدرت‌نمایی روسیه در برابر آمریکا در حوزه نظامی و همچنین، دست‌ برتر جمهوری اسلامی ایران در سطح منطقه‌ غرب آسیا، نمودهای بارز این تغییر موازنه می‌باشد. 2️⃣هژمون موجود؛ یعنی آمریکا که متوجه این تغییر شده است، می‌کوشد تا به هر طریق ممکنی برای اعاده هژمونی خود تلاش می‌کند. با این حال، الگوی رفتاری آمریکای در حال افول حکایت از آن دارد که این کشور با اقدامات خود در عمل به آنتروپی‌های سیستمی(بی‌نظمی‌ در سطح نظام بین‌الملل) دامن می‌زند. ورود تمام‌عیار غرب به قضیه اوکراین و تلاش قدرت‌های غربی به ویژه آمریکا برای شکست دادن روسیه در این جنگ را می‌توان در حکم دست و پا زدن این کشور برای متوقف کردن روسیه و اعاده هژمونی خود دانست؛ کما اینکه پیروزی روسیه در جنگ اوکراین، معادله تغییر نظام بین‌الملل را بیش از پیش به ضرر آمریکا تغییر می‌دهد. در همین راستا می‌توان به یکی از مهم‌ترین دلایل آمریکا و اذناب منطقه‌ای آن برای به آشوب کشیدن فضای داخلی ایران بخوبی پی برد. درواقع، آشوب‌های اخیر رخداده در ایران، بی‌ارتباط با وضعیتی که در بالا به آن اشاره شد، نیست. بر این اساس، آمریکا با این قبیل دست و پا زدن‌ها که به منظور اعاده هژمونی بین‌المللی خود انجام می‌دهد، عملاً نظام بین‌الملل را گرفتار آشوب و پیچیدگی بیشتر کرده است. 🔸️نکته مهم، رهبر معظم انقلاب براساس همین نگاه هست که جامعه و نخبگان را از تقلیل سطح منازعه تحذیر داده و فرمودند: «دعوا بر سر مسئله‌ باحجاب و بدحجاب نیست؛ دعوا بر سر از دنیا رفتن یک دختر جوان نیست... بحث سر اصل استقلال و ایستادگی و تقویت و اقتدار ایران اسلامی است.» ✍️ #مصطفی_قربانی

🔰حرف روز 💢آشوب‌های ناکام با کاهش شدت و دامنه آشوب‌های اخیر، دشمنان خارجی و ضدانقلاب تلاش دارند تا به صورت ذره‌ای و فرسایشی به تداوم آشوب و ناامنی در برخی نقاط کشور بپردازند تا به اهدافی که در شرایط اوج آشوب‌ها موفق به تحقق آنها نشدند، در فاز جدید با ایجاد جوی از ارعاب و انفعال نزد نیروهای حامی و مدافع نظام، بتوانند فاز گسترده‌تری از آشوب را در کشور رقم بزنند. تمرکز بر شعارنویسی، پخش اعلامیه‌هایی علیه نظام و مسئولان، حمله به نیروهای نظامی‌ـ انتظامی و حتی برخی از مردم حامی نظام، قلب این آشوب‌های فرسایشی می‌باشد که اتفاقاً به صورت پراکنده و غیرمتمرکز انجام می‌شود. با این حال، این آشوب‌های ذره‌ای و فرسایشی، همچون گذشته نیز ناکام خواهند ماند. دلایل این امر را می‌توان به صورت زیر اقامه کرد: 1️⃣اگرچه در کشور نارضایتی وجود دارد و حتی بخشی از این نارضایتی‌ها سیاسی‌ شده است، اما مردم ناراضی موافق براندازی و ناامنی و همراهی با دشمنان خارجی و تروریست‌ها نیستند. بنابراین، عموم مردم همانگونه که تاکنون اثبات شده، با آشوب‌گران همراهی نخواهند کرد. لازم به ذکر است که عموم مردم با آگاهی از عمق توطئه‌های ضدایرانی دشمنان و مشاهده تجربه‌ کشورهایی چون لیبی و سوریه، قطعاً‌ مخالف وقوع یا تکرار سناریوهایی در ایران هستند که قبلاً در سوریه و لیبی اتفاق افتاده است. 2️⃣در آشوب‌های دی ماه 1396 و آبان 1398 نیز علی‌رغم کلید خوردن سناریوهای ناامنی از سوی دشمنان، اما با توجه به عدم‌ همراهی مردم با آشوب‌گران، این آشوب‌ها ناکام ماند. 3️⃣علاوه بر این، آشوب‌گران علاوه بر نداشتن حمایت مردمی، از پشتوانه نخبگانی هم برخوردار نیستند. از همراهی عده‌ای سلبریتی که برای جلب و تأمین برخی التذاذات مادی همچون دریافت پول یا وعده پذیرش اقامت در کشورهای غربی، به تحریک آشوب‌ در ایران می‌پردازند، نمی‌توان به حمایت نخبگانی از آشوب‌ها تعبیر کرد. ضمن اینکه باید توجه داشت که عده‌ قلیل سلبریتی‌های محرک آشوب، در برابر سایر سلبریتی‌های وفادار به کشور و نظام، عدد قابل‌ توجهی محسوب نمی‌شود. 4️⃣دلیل دیگر به قوت دستگاه‌های اطلاعاتی‌ـ امنیتی و انتظامی کشور برمی‌گردد. در این زمینه باید یادآور شد که قدرت اطلاعاتی امنیتی کشور در سال‌های اخیر به صورت تمام‌عیار در پرونده‌های عراق و به ویژه سوریه در برابر ناتو و شبکه همکار منطقه‌ای آن موفق به پیروزی شده است. بنابراین، هم‌اکنون نیز قادر است که توطئه‌های آنها را با شکست مواجه سازد. با این حال، تمرکز دشمن بر اغواگری در سطح رسانه‌ای نشان می‌دهد که در این عرصه بایستی بیش از پیش بر راهبردهای تبیینی متمرکز شد. ✍️ #مصطفی_قربانی

🔰حرف روز ⚜️ایران قوی و دشمن مستأصل برخلاف تصور رایج که ممکن است وقوع پدیده‌هایی مانند آشوب در ایران را ناشی از ضعف جبهه خودی و قدرت دشمن استکباری بداند، اما واقعیت آن است که اساس این آشوب‌ها ریشه در تغییر مسیر و ریل اداره کشور از سوی دولت سیزدهم و ایجاد یک دورنمای روشن برای حل مشکلات کشور از یک‌سو و حفظ و ارتقای مؤلفه‌های قدرت راهبردی ایران به ویژه در حوزه توانایی‌های راهبردی دفاعی همچون توانایی‌های سایبری، موشکی، پهپادی، پدافندی و... از سوی دیگر دارد. در این زمینه باید اشاره کرد که دولت سیزدهم به دنبال تغییر ریل اداره کشور از نگاه به بیرون و یک‌جانبه‌گرایی غرب‌محور در روابط و سیاست خارجی به نگاه به درون و توازن‌بخشی به روابط و سیاست خارجی است. وجود این تصریح در سند امنیت ملی آمریکا در سال 2022 میلادی مبنی بر اینکه ایران به «توانایی‌های سرنوشت‌سازی» دست یافته که قادر است برتری ما را به چالش بکشد و در همین زمینه، اعتراف چند وقت اخیر رئیس سنتکام درباره‌ اینکه برای اولین بار بعد از جنگ جهانی دوم، ایران برتری هوایی ما در منطقه را به چالش کشیده است، بقدری کافی گویای تشدید هراس غربی‌ها و آمریکا از روند قدرت‌یابی جمهوری اسلامی ایران می‌باشد؛ روندی که دقیقاً مغایر با منافع و ملاحظات سلطه‌گران غربی می‌باشد. از این‌رو است که رهبر معظم انقلاب در دیدار با اعضای دوره جدید مجمع تشخص مصلحت نظام به ظرافت و درستی فرمودند: «حرکت دشمن حرکت انفعالی است، و ابتکار دست ملت ایران است». با توجه به آنچه گفته شد، ایجاد آشوب در فضای داخلی ایران به منظور ایجاد اختلال در این روندی است که در ایران با قدرت در حال تداوم آن است؛ مسیری که موفقیت کامل آن به معنای از دست رفتن تمام برگ‌های بازیگری غربی‌ها و آمریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. با این حال، همانگونه که جمهوری اسلامی ایران در بیش از چهار دهه گذشته ثابت کرده است، هم توانایی عبور از این فشارها و فضاسازی‌ها را دارد و هم مسیر قدرت‌یابی خود را بدون دخیل‌سازی ملاحظات و نگرانی‌های قدرت‌های استکباری ادامه خواهد داد. بنابراین، این آشوب‌ها اگرچه در برهه کنونی ممکن است در حوزه‌هایی قادر به ایجاد اختلال‌هایی شده باشند، اما وقتی به عمق صحنه با دقت بنگریم که حکایت از قدرت‌یابی جمهوری اسلامی و در نقطه مقابل، استیصال غرب در مقابل آن دارد، بهتر و دقیق‌تر می‌توانیم نسبت به رقم خوردن آینده‌ روشن‌ و امیدوارانه‌تر برای مردم، کشور و نظام اطمینان و قوت قلب داشته باشیم. ✍️ #مصطفی_قربانی

🔰 حرف روز 💠 فرامتن وعده صادق عملیات غرورآفرین «وعده صادق» از ابعاد سیاسی، دفاعی، ژئوپلیتیکی، تکنولوژیکی و حتی اقتصادی حائز اهمیت فراوان است که به حمد الله پرداخت و تبیین خیلی خوب و مناسبی درباره این موضوع تا به امروز شده است. با این حال، در کنار نکات و دستاوردهای مهمی که در متن این عملیات وجود دارد، نکات مهمی در فرامتن آن نیز وجود دارد که در اینجا تلاش می‌شود در قالب پاسخ به یک پرسش بیان شود. سؤال این است، چرا کشوری که به این حد از توان دفاعی رسیده است، نمی‌تواند در حوزه اقتصاد نیز به سطح بازدارندگی برسد؟ به منظور درک دقیق‌تر آنچه در حوزه دفاعی رخ داده است، باید گفت دستیابی ایران به قدرت دفاعی بازدارنده در حالی است که فاصله قدرت دفاعی ایران با کشورهای غربی، به لحاظ زمانی بیش از دو قرن را شامل می‌شود؛ منظور این است که از ابتدای دوره قاجار (و حتی قبل از آن) که ایران در برابر روس‌ها در دو جنگ متوالی متحمل شکست می‌شود تا سال‌های اخیر، فاصله قدرت دفاعی ایران با کشورهای غربی، به اندازه‌ای زیاد بود که شاید بیش از دو قرن و بیشتر از آن زمان لازم بود تا ایران به قدرتی هم‌پای این کشورها برسد. جالب آنکه شدت و ضعف ایران در حوزه دفاعی به حدی بود که در برهه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، هر گاه دشمنان از ابزار نظامی استفاده می‌کردند یا حتی به استفاده از آن تهدید می‌کردند، نتیجه‌ای جز تسلیم در برابر فشارهای خارجی برای ایران نداشت. با این حال، ایران هم‌اکنون در حوزه دفاعی نه تنها این فاصله را از بین برده، بلکه به اعتراف فرمانده سنتکام، در حوزه‌هایی نیز گوی سبقت را از قدرت‌های بزرگ دفاعی جهان ربوده است. به‌راستی ایران در حوزه دفاعی چه کرده است؟  ♦️ یکی از مهم‌ترین رازهای پیشرفت دفاعی ایران، دانش‌بنیان کردن دفاع است؛ به این معنا که ایران جدیدترین و پیشرفته‌ترین دستاوردهای علمی را در ساخت و طراحی تسلیحات دفاعی به کار بسته است. توجه به این مهم در حالی است که در اقتصاد کشور، نگاه غالب مبتنی بر گشایش‌های خارجی است، نه استفاده از راه‌های میان‌بر مطمئنی، چون دانش‌بنیان کردن اقتصاد. به بیان دقیق‌تر، ایران در حوزه دفاعی وارد باشگاه قدرت‌های بزرگ شده است، چون حوزه دفاعی خود را متناسب با جدیدترین فناوری‌ها به‌روزرسانی کرده است. حال برای حل مشکلات اقتصادی نیز باید این شیوه در پیش گرفته شود؛ یعنی ضمن بومی‌سازی اقتصاد باید به سمت به‌روزرسانی و استفاده از آخرین روش‌ها و راهکارهای اقتصادی برای پاسخ به مشکلات و مسائل اقتصادی باشیم. ✍️ #مصطفی_قربانی