🔻احکام زبان (قسمت ۱)؛
👈(#غیبت و #بهتان، بخش اول)
💠 برگرفته از کتاب بسیار شریف، اخلاق الاهی، ج ۴، اثر مرحوم حضرت آیت الله مجتبی تهرانی(ره)
🔹 تعریف غیبت: اگر در غیاب فردی، عیب و نقص های آن فرد را به دیگران بگوییم یا به گونه ای دیگر عیب های فرد را بفهمانیم، به طوری که اگر آن فرد بشنود مایه ی ناراحتی اش بشود، غیبت آن فرد را کرده ایم و مرتکب معصیت شده ایم و فورا باید توبه کرده و جبران نماییم.
🔸 فرق بهتان و غیبت: اگر عیبی را که در شخص وجود دارد، پشت سرش به او نسبت دهند، غیبت او را کرده اند؛ ولی اگر عیب و نقصی را که در او وجود ندارد به او نسبت دهند بهتان زده اند؛ ولی اگر عیبی را که در شخص وجود ندارد، پشت سرش به او نسبت دهند، هم غیبت او را کرده و هم به او بهتان زده اند و احکام هر دو عمل بر آن فرد صدق می کند.
🔹 فرق تهمت و غیبت: تهمت آن است که بر پایه ی حدس و گمان بد در حق کسی، به او رفتار و حالت ناپسندی را نسبت دهند، در حالی که غیبت، بازگفتن عیب های واقعی شخص در غیاب اوست.
🔸 انواع غیبت:
1⃣ گفتاری: غیبت گفتاری مشهورترین نوع غیبت است؛یعنی انسان نقص برادر مومنش را به دیگری بگوید.
2⃣ نوشتاری: شخص،عیبی را که میخواهد بگوید را بنویسد،در این صورت به جای شنونده غیبت،خواننده غیبت وجود دارد.
3⃣ کرداری: فرد عیب دیگری را با نمایش(سعی کند رفتار غیبت شونده را تقلید کند) به دیگران بفهماند.
4⃣ کنایی: کسی با استفاده از جمله های کنایی،عیوب دیگری را به دیگران بفهماند؛ جمله هایی مثل ((خدا رو شکر که به ما ریاست نداد))
5⃣ اشاره ای: یعنی با اشاره ی دست و سایر اعضا، عیب دیگری را بازگوید که اشاره میتواند لفظی یا عملی باشد، مثلا با دست به کوتاه قد بودن کسی اشاره کند.
🔹 ما گفتیم در غیبت به عیب و نقص های فرد غیبت شونده اشاره می شود حال به بحث انواع و چگونگی این عیب و نقص ها میپردازیم.
🔸 اقسام عیب و نقص:
1⃣ نقص روانی-نفسانی: مثلا فرد به حسد یا تکبر مبتلا باشد و پشت سر او به این رذائل اشاره بشود.
2⃣ نقص بدنی: مانند آن شخصی که بیماری یا نقص عضوی دارد و کسی از آن آگاه نیست.
3⃣ نقص دینی: مثل آن شخصی که در نماز سستی می کند و در غیاب او این عیبش را مطرح میکنند.
4⃣ نقص مالی: اگر پشت سر برادر مومن آبرومندی که توانایی مالی ندارد،طوری حرف بزنیم یا رفتار کنیم که ناتوانی مالی و فقرش برملا بشود،این عمل حتی اگر از روی دلسوزی هم باشد غیبت است.
5⃣ نقص نسبی: مانند آن که بگویند پدر یا اجداد فلان شخص،خسیس یا فاسق یا ... بوده اند.
🔹 برخی بزرگان بیان نقص های موجود در لباس و خانه و سایر متعلقات شخص را نیز غیبت به شمار می آورند.
#اخلاق_اسلامی
https://eitaa.com/MasjedAkhond