موسسۀ تحقیقات راهبردی تمدن اسلامی - متا
گزارش تصویری از کرسی آزاداندیشی متا @MataNevesht BinesheTamadoni.ir
✍️چرا به آزاداندیشی واقعی در نگاه به تاریخ احتیاج داریم؟
یادداشتی از آقای محمدکریمی
▫️روز پنجشنبه مورخ دهم مرداد ماه، در کنار مقبره علامه مجلسی اصفهان کرسی آزاداندیشی با موضوع تمدنزایی یا تمدنسازی برگزار شد. یک جلسۀ چالشی و واقعی در مواجهۀ نگاه های انقلابی نسل جوان و نسل ابتدای انقلاب
ارائه دهنده آقای بیگدلی و ناقد آقای منتظرالقائم و داور آقای متولی امامی بودند.
📝بنظرم رسید بعنوان یک مخاطب برداشت خود را از مجموع صحبت ها و ادله اساتید عرض کنم.
🔹آقای دکتر منتظر القائم، در واقع نماینده روایت مشهور از تاریخ تمدن اسلامی است. در حالیکه اکنون و با گذشت چهار دهه از انقلاب اسلامی نیاز به بازتعریف دقیق تاریخ گذشته خود داریم.
حقیقت این است که زایش زمانی اتفاق می افتد که از مسلمات و مشهورات سوال پرسیده شود چرا که اگر به روایت های مشهور اکتفا کنیم همه چیز خوب است و پرسشی ایجاد نمی شود و زمانی که پرسشی نباشد علمی هم تولید نمی شود.
💡نمونه های بسیاری در تاریخ علم وجود دارد که بشر با مورد پرسش قراردادن یک اصل علمی که در زمان خودش موجه هم بوده است به نکات علمی دقیق تری دست پیدا کرده است. مثل تاریخ هم همین گونه است. باید تاریخی که برای ما نقل کرده اند را در معرض پرسش های جدی و شالوده شکن قرار داد تا به نتایج دقیق تری رسید! نتایجی که مسیر ما را روشن تر خواهد کرد.
🔹دکتر بیگدلی نماینده قشر جوان انقلابی است که اتفاقا دغدغه پیشرفت انقلاب را دارند منتها نه تنها از وضع موجود راضی نیستند بلکه خواهان آن هستند که گذشته شان را با عینکی جدید ببینند. اینجاست که باید با صبرعلمی گذشته را جست و جو کرد و با بازتعریف دقیق و منصفانه گذشته خود، پازل هویتی خود را کامل تر کنیم.
💡به نظر میرسد یکی از دلالیل احساس بی هویتی و #باخودبیگانگی امروز جوانان ما ریشه در نقل های تاریخی مشوش و مبهم و ناپیوستار از گذشته این آب و خاک است.
🔍وقتی صحبت از #تمدن_نوین_اسلامی میشود، باید دقت کرد این قید نوین بودن کنایه به آن دارد که ما از هرآنچه در گذشته رخ داده راضی نیستیم و باید با تکیه بر سنت های گذشته رو به سوی فرداها حرکت کنیم.
⁉️اما از چهچیز راضی نیستیم؟
هنگام مطالعه تاریخ تمدن اسلامی سوالاتی ذهن ما را به خود مشغول میکند، از جمله :
1️⃣در سرتاسر تاریخ تمدن اسلامی چقدر اسلامیت دخیل بوده است؟ و چقدر از آن زاییده تلقی علما و بزرگان از اسلام است؟ باید دقت کرد اسلام یک چیز است و برداشت ما از اسلام میتواند چیز دیگری باشد.
2️⃣چقدر از آنچه در تمدن گذشته رخ داد قابل دفاع و افتخار است؟ هرچند میدانیم اساس تمدن گذشته بر خلافت بنا شد و این شاید بزرگترین انحراف از اسلام ناب بود.
3️⃣آنچه ما امروزه به آن افتخار میکنیم اعم از معماری و هنر و علم و ... چقدر منطبق و برآمده از اسلام است و چقدر از آنها ادامه راه حکماء و دانشمندان یونانی و مغرب زمین است؟ به راستی نسبت #تمدن_اسلامی با تمدن یونان و روم و غرب مدرن چیست؟
@MataNevesht BinesheTamadoni.ir