💢 گذار از مصلحت اندیشی بی مبنا به مصلحت اندیشی ضابطه مند و فقهی ▪️(پاسخی به نامه دکتر زارعی به آیت الله علیدوست) 🖊 سید محمد صدرا متولی امامی 🔻حضور محترم دکتر مجتبی زارعی، استاد ارزشمند علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس سلام علیکم 🔹نامه همدلانه حضرتعالی خطاب به آیت الله علیدوست در خصوص جایگاه مصلحت در فقه شیعه، گویای دغدغه ارزشمند شما برای حفظ جایگاه رفیع مصلحت در اسلام، بخصوص در عرصه حکمرانی است. البته به نظر می رسد آن چه مرقوم داشته اید، به شکل درد و دل های یک استاد متعهد دانشگاهی با یک عالم دینی است و نه به شکل نقد علمی دیدگاه های ایشان! 1️⃣ اگر به کتاب شریف «فقه و مصلحت» مراجعه کنید، حضرت آیت الله علیدوست زید عزه، قبل از بیان دیدگاه های خود در خصوص جایگاه مصلحت در فقه شیعه، عمده نگرشهای موجود در جهان اسلام در خصوص مصلحت را مطرح کرده و مرحله به مرحله، با ظرافت نقادی می کنند. یکی از رویکردهای مورد توجه ایشان، اندیشه های روشنفکری و عرفی سازی فقه و احکام اسلامی است که در فصل اول، مورد ارزیابی و نقادی قرار گرفته است. ▫️بنابراین تمامی تلاش آن فقیه ارجمند، پیراستن «مصلحت»، از افراط و تفریط های موجود در جهان اسلام و رونمایی از «مصلحت اندیشی فقهی و منضبط» است. یکی از توصیه های همیشگی آن حسنه عصر در دروس خارج، رعایت انضباط فقهی در استنباط، برای دست یابی به فقه پایا و پویاست. اگر عده ای ناآگاه از مبانی فقه شیعه، «مصلحت اندیشی» را در غیر از جایگاه واقعی آن به کار می گیرند و آن را ابزاری برای اهدافی چون عرفی شدن فقه اسلامی و بی مبالاتی در حدود و احکام شریعت تلقی کرده اند، خدشه و خراشی به اساس بحث استاد علیدوست وارد نمی کند؛ همچنان که از مفاهیمی چون «آزادی»، «حقوق بشر» و «عدالت» در موارد متعدد سوء برداشت و سوء استفاده های فراوان شده است. ▫️آیت الله ابوالقاسم علیدوست، تنها فقیهی است که در دوران ما، تلاش کرده اند با وسواس علمی و انضباط فقهی، جایگاه «مصلحت» را در فقه شیعه بازنمایی کرده و این موضوع پراهمیت را که به دلیل واهمه برخی بزرگان شیعه از عرفی شدن فقه یا گریش به قیاس و استحسانات عقلی، به دست فراموشی سپرده شده بود، به جایگاه اصلی اش برگردانند. 2️⃣ اما درباره آنچه توصیه کرده اید که ایشان از نظر متخصصان، کارشناسان و جامعه شناسان از باب موضوع شناسی بهره مند شوند، باید عرض کنم که ایشان، موسس «دروس خارج فقهی ـ کارشناسی» در قم هستند؛ به این صورت که ابتدا، کارشناسان موضوع و متخصصین فن، ابعاد تخصصی موضوع مورد بحث را برای طلاب ارائه می کنند و در ادامه، آیت الله علیدوست آن موضوع را از منظر فقه اسلامی و روش شناسی اجتهادی مورد ارزیابی قرار می دهند. برای نمونه، می توان به درس خارج »فقه بورس» که آیت الله علیدوست با حضور مرحوم سید عباس موسویان و برخی مدیران و کارشناسان سازمان بورس برگزار میکردند، اشاره کرد. 🔺به نظر می رسد کتاب «فقه و مصلحت»، بیشتر سوء تفاهم ها و ابهامات پیرامون این بحث را مرتفع کرده و حتی زبان علمی مناسبی برای نقد «مصلحت اندیشی های بی مبنا» برای همگی ما فراهم می کند. و الحمدلله رب العالمین #نقد #گفتگو ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh