⭕️ فهم و درک یک حدیث برتر از نقل یا حفظ هزار حدیث ! 🔸داستان بسیار آموزنده که بیانگر یکی از معضلات اساسی جوامع اسلامی و دینی است! 🔻ملاصدرا خودش يك مرد محدّث است. شرح اصول كافى‌اش نشان مى‌دهد كه ضمن اينكه فيلسوف است مرد محدّثى هم هست؛ ... يك سفر رفته بود كربلا يا نجف. 🔻اخباريين(کسانی که نگرش سطحی به قرآن و احادیث دارند) به اعتبار اين كه اين هم يكى از محدثين است آمدند به ديدنش. از او پرسيدند : شما چندهزار حديث حفظ هستيد؟ (چون آنها همۀ اهميت شان اين بود كه اين مى‌گفت من پنج هزار حديث حفظم، آن مى‌گفت من ده هزار حديث حفظم، ديگرى مى‌گفت من پانزده هزار حديث حفظم؛ اين مى‌گفت با سندش حفظم، آن مى‌گفت بى‌سندش حفظ هستم. فضيلت همين بود؛ حفظ كردن.) گفت من حديثى حفظ نيستم. 🔻گفتند چطور مى‌شود؟! ملاصدرا گفت حالا ممكن است يك حديثى بفرماييد استفاده كنيم. 🔻حديثى را اينها خواندند. بعد معنى حديث را از اينها پرسيد. يك معنى‌ كردند. بعد خودش يك معنى ديگرى كرد. گفت حالا اگر حديث را اين‌جور معنى كنيم چطور است‌؟ گفتند اين بهتر است. بعد يك معنى ديگرى كرد، گفت حالا اگر اين‌جور معنى كنيم چطور است‌؟ گفتند اين كه از آن هم بهتر است. يك معنى سومى كرد، گفت حالا اگر اين‌جور معنى كنيم چطور است‌؟ گفتند اين از همه آنها بهتر است. چهار پنج تا معنى در طول يكديگر كرد؛ هر معنى كه كرد گفتند اين از آن قبلى بهتر است. 🔻بعد فوراً حديثى را روايت كرد با سندش، گفت: روىٰ فلانٌ عن فلانٍ عن فلانٍ عن المعصوم كه : «حديثٌ تَدْريه خَيْرٌ مِنْ اَلْفٍ تَرْويه» يك حديث معنايش را بفهمى از هزار حديثی که روايت (یا حفظ ) كنى بهتر است. ▪️ شناخت از نظر قرآن؛ تألیف استاد مطهری ، ص ۴۶-۴۵(با ویرایش مختصر)

✅ «گنجینه‌ی سکینه: همنشینی با نور، دوری از تاریکی دل‌ها» «هر چقدر کمتر به انسان‌های منفی پاسخ دهید، از آرامش بیشتری برخوردار خواهید شد.» این پند حکیمانه، ریشه در آموزه‌های ناب شیعی دارد که آرامش روحی را موهبتی الهی می‌دانند. خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: «هُوَ الَّذِي أَنزَلَ السَّكِينَةَ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ (اوست که آرامش را در دل‌های مؤمنان فرود آورد)» (سوره فتح، آیه ۴). این آیه نشان می‌دهد آرامش درونی، تنها با ایمان و دوری از عوامل اضطراب‌زا حاصل می‌شود. همنشینی با افرادی که پیوسته به عیب‌جویی می‌پردازند، همانند ابری تیره، نور این آرامش را می‌پوشاند. امام علی (ع) در نهج‌البلاغه هشدار می‌دهند: «مَنْ أَکْثَرَ مُخَالَطَةَ النَّاسِ اسْتَوْجَبَ الْإِذَایَةَ (هر که با مردم بسیار درآمیزد، آزار را بر خود واجب کرده است)» (خطبه ۱۷۶). پیامبر اکرم (ص) نیز در حدیثی بر لزوم گزینش همنشین تأکید می‌کنند: «الْمَرْءُ عَلَى دِینِ خَلِیلِهِ» (آدمی بر آیین دوستش است) (الکافی، ج ۲، ص ۳۰۷). این احادیث نشان می‌دهند که حتی یک دوست منفی‌نگر می‌تواند ایمان و آرامش انسان را تهدید کند. در کنار منابع شیعی، برخی احادیث از اهل سنت نیز بر این موضوع تأکید دارند؛ مانند حدیثی از پیامبر (ص) در سنن أبی داوود (حدیث ۴۸۳۳) که می‌فرمایند: «فَلْیَنْظُرْ أَحَدُکُمْ مَنْ یُخَالِلُ» (پس هر یک از شما باید ببیند با که دوستی می‌کند). شاید بپرسید چرا برخی افراد به رغم مشاهده حقایق، باز هم به منفی‌گرایی ادامه می‌دهند؟ قرآن پاسخ می‌دهد: «وَإِنْ یَرَوْا آيَةً یُعْرِضُوا وَیَقُولُوا سِحْرٌ مُسْتَمِرٌّ (و اگر نشانه‌ای [الهی] ببینند، روی می‌گردانند و می‌گویند: این جادویی همیشگی است!)» (قمر: ۲). علامه طباطبایی در تفسیر المیزان توضیح می‌دهد این رفتار ناشی از «رَین» (زنگار دل) است که در اثر گناهان پدید می‌آید و قلب را از پذیرش حق بازمی‌دارد (ج ۱۹، ص ۸۷). امام صادق (ع) در حدیثی روشنگرانه می‌فرمایند: «إیَّاکَ وَ مُخَالطَةَ الْحَسَدَةِ فَإِنَّهُمْ یَبْدُونَ لَکَ الْمَوَدَّةَ وَ یُضْمِرُونَ لَکَ الْمَحْذُورَةَ (از همنشینی با حسودان بپرهیز؛ چرا که آنان دوستی را آشکار و کینه را پنهان می‌دارند)» (الکافی، ج ۲، ص ۳۰۷). این سخن به روشنی نشان می‌دهد که منفی‌گرایی، تنها به گفتار محدود نمی‌شود، بلکه در نیت و رفتار نیز ریشه دارد. قرآن برای حفظ آرامش، سه راهکار عملی ارائه می‌دهد: ۱. پرهیز از مجادله با نادانان: «وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا (و هنگامی که نادانان آنان را خطاب کنند، پاسخشان سلام است)» (فرقان: ۶۳). ۲. همنشینی با نیکان: «وَاصْبِرْ نَفْسَکَ مَعَ الَّذِینَ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ (و خود را با کسانی نگاه دار که صبح و شام پروردگارشان را می‌خوانند)» (کهف: ۲۸). ۳. الگوگیری از سیره پیامبر (ص) که در برابر دشمنان با سکوت و بردباری پاسخ می‌دادند (سیره ابن هشام، ج ۲، ص ۱۲۵). در پایان، این بیت حافظ را به یاد آورید که گویای تمام این معانی است: با بدان کم گوی و کم زی، تا توانی / ورنه آتش در تو گیرد آتشدانی (مثنوی مولوی، دفتر اول، بیت ۱۲۳۴). منابع: ۱. قرآن کریم ۲. نهج‌البلاغه (امام علی ع) ۳. الکافی (شیخ کلینی) ۴. المیزان (علامه طباطبایی) ۵. سنن أبی داوود - منبع اهل سنت ۶. سیره ابن هشام - منبع تاریخی ۷. مثنوی مولوی - منبع ادبی ✍️ سیدرضا جباری https://eitaa.com/Mnt_Behshahr

🌷دعای #سمات درغروب جمعه در غروب روز جمعه که هنگام استجابت دعا است، دعای سمات را بخوانید. دعای "سمات" یا "شبّور" از مشهورترین دعاهایی است که مشتمل بر اسم اعظم الاهی، و دارای معارف بلند و عمیق عرفانی است٬ که اکثر علماء سلف بر این دعا مواظبت میکردند 🌷دعای #سمات درغروب جمعه 🌟 ارزش این دعا حضرت صادق(ع) فرمود: «پس بگیرید این دعا را بر دشمنان خود از سایر مردم و این از عمیق مکنون علم و مخزون علم است. پس بخوانید آن را برای حاجت که به خدا دارید. حضرت امام محمدباقر(ع) فرمود که: «اگر مردمان می دانستند آن چه ما می دانیم از سوال ها که در این دعاست و بزرگی کار آن نزد خدای تعالی و زودی اجابت خدای تعالی، خواننده آن را با آن چه ذخیره نهاده است خدا از ثواب نیکو، وی را به سبب این دعا با یک دیگر با شمشیر جنگ کردندی و اگر سوگند خورم که اسم اعظم خدای تعالی در آن است، راست خورده باشم و این از علم نهانی است.» 🕔 زمان خواندن این دعا از اخبار معلوم می شود که این دعا را قریب به غروب آفتاب جمعه باید خواند، که هنگام استجابت است؛ چنان چه فاطمه زهرا(س) شخصی را به بام می فرستاد در آخر روز جمعه، آن هنگامی که خورشید شروع به غروب می کرد، تا آن مخدره را اطلاع بدهد برای دعا.

#دعا ی #سمات زنده یاد موسوی قهار ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌❄️🌨

💠 ویژه نامه"ستارگان هدایت 2" با هدف پاسداشت علما و فضلایی که در سال 1403 آسمانی شدند از سوی هفته‌نامه افق‌حوزه منتشر شد. در این ویژه نامه اشاره به امام جمعه عاشورایی حجت‌الاسلام والمسلمین حاج سید عربعلی جباری(ره) هم شده است. #ویژه_نامه https://eitaa.com/Mnt_Behshahr

🎥 #پیچش_مو| روایتی ساده از یک موضوع پیچیده! ⭕️ تماشای این اثر به موافقین و مخالفین بحث «پوشش اجباری» توصیه می شود. 🤖 تولید شده بر پایه هوش مصنوعی جواب تمام سوالات جامعه ، در این کلیپ گنجانده شده است .تمام ایران و جهان باید این ویدئو را تماشا کنند تا متوجه شوند دستهای پشت پرده در صدد رقم زدن چه برنامه شوم و کثیفی برای ایران هستند ! 📎#جنگ_رسانه 📎#بصیرت 📎#مزدور 📎#حجاب

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ حجت‌الاسلام و المسلمین حاج‌آقای فعّالی رئیس محترم ادارۀ تبلیغات اسلامی شهرستان نکا با نهایت تأثر و تأسف، درگذشت والده مکرمۀ حضرت‌عالی را تسلیت عرض می‌نمایم. بی‌تردید فقدان مادری فهیم، مؤمنه و گران‌قدر، اندوهی جانکاه و خلأیی سترگ است که تنها به مدد ایمان و توکل بر عنایات الهی التیام می‌یابد. اینجانب این مصیبت وارده را به محضر شریف شما و سایر بستگان داغدار تسلیت گفته، علو درجات آن بانوی صالحه را از درگاه رب رحيم مسئلت می‌نمایم. امید که الطاف خاصّۀ الهی، تسلی‌بخش قلوب داغدار شما باشد. سیدرضا جباری نمایندۀ طلاب و فضلای شریف شهرستان بهشهر

✅ «نسل Z در تله ی شیطان: نجات با قرآن و عقلانیت» موضوع تحلیل شیوه های شیطان برای مسموم سازی ذهن نسل زد (نسل جدید) نیازمند بررسی دقیق روانشناختی، اجتماعی و دینی است. در اینجا با رویکردی متفاوت و با استناد به منابع معتبر، به تحلیل راهکارهای مقابله با شیطان و پاسخهای دینی می پردازیم: ۱. ترویج بی هدفی و پوچ انگاری روش شیطان: القای این باور که زندگی فاقد معناست و تلاش برای تغییر دنیا بیفایده است. منابع دینی: - قرآن کریم در سوره ی حجر (آیه ی ۳۹-۴۰) به نقل از شیطان می فرماید: «قَالَ رَبِّ بِمَا أَغْوَیْتَنِی لَأُزَیِّنَنَّ لَهُمْ فِی الْأَرْضِ وَلَأُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعِینَ» «پروردگارا! چون مرا گمراه کردی، قطعاً [زندگی] زمینی را برای آنان آراسته می کنم و همه را گمراه خواهم کرد.» شیطان با زینت دادن زندگی مادی، انسان ها را از هدف غایی (عبادت و قرب الهی) غافل می کند. - امام علی (ع) در نهج البلاغه (خطبه ی ۱) می فرمایند: «فَإِنَّ الدُّنْیَا لَمْ تُخْلَقْ دَارَ مُقَامٍ، بَلْ خُلِقَتْ لِغَیْرِ ذَلِکَ...» «دنیا جایگاه ماندن نیست، بلکه محل عبور است...» (نهج البلاغه، خطبه ی ۱). نسل زد با انحراف از این نگاه، در دام پوچی می افتد. تحلیل: شیطان با حذف «هدف متعالی» از ذهن جوانان، آنها را به سمت مصرف گرایی و بی هدفی سوق می دهد. در مقابل، قرآن با تأکید بر «إِیَّاکَ نَعْبُدُ وَإِیَّاکَ نَسْتَعِینُ» (حمد/۵)، انسان را به عبادت هدفمند فرا می خواند. ۲. مقایسه ی ویرانگر از طریق شبکه های اجتماعی روش شیطان: ایجاد حس خود کم بینی با مقایسه ی دائمی ظواهر مادی. منابع دینی: - قرآن در سوره ی حشر (آیه ی ۱۸) هشدار می دهد: «وَلَا تَکُونُوا کَالَّذِینَ نَسُوا اللَّهَ فَأَنسَاهُمْ أَنفُسَهُمْ» «و مانند کسانی نباشید که خدا را فراموش کردند، پس [خدا] خودشان را از یادشان برد.» فراموشی خداوند به فراموشی هویت واقعی انسان می انجامد. - امام صادق (ع) در تحف العقول می فرمایند: «مَنْ رَضِیَ بِمَا قَسَمَ اللَّهُ لَهُ فَهُوَ مِنْ أَغْنَى النَّاسِ» «هرکس به آنچه خدا برایش مقدر کرده راضی باشد، بی نیازترین مردم است.» (تحف العقول، ص ۳۲۲). تحلیل: مقایسه ی اجتماعی، انسان را از «رضایت به قضای الهی» (منبع: اصول کافی، ج۲، ص۱۳۹) دور می کند. شیطان با تحریک حسد (که در روایات از آن به «حاسد نعمت های خدا» تعبیر شده)، جوانان را به خودویرانگری می کشاند. ۳. ترویج ظاهربینی و فراموشی باطن روش شیطان: تمرکز بر ظواهر زندگی (مانند فالوئر، لباس، ترندها) و غفلت از سیرت. منابع دینی: - قرآن در سوره ی لقمان (آیه ی ۳۳) میفرماید: «إِنَّمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَزِینَةٌ...» «زندگی دنیا تنها بازی و سرگرمی و زینت است...» - امام علی (ع) در غرر الحکم می فرمایند: «مَنْ تَزَیَّنَ بِمَا لَیْسَ فِیهِ فَقَدْ خَانَ نَفْسَهُ» «هرکس به چیزی که در او نیست آراسته شود، به خود خیانت کرده است.» (غرر الحکم، ج۵، ص۸۹). تحلیل : شیطان با تبدیل انسان به «عامل نمایش» (نمایش ظواهر)، او را از «حقیقت وجودی» (که در روایات به «عقل و تقوا» مرتبط است) غافل می کند. در مقابل، اسلام بر «تَزَکِیَةُ النَّفْس» (پالایش روح) تأکید دارد. ۴. ایجاد شکاف بین نسلی روش شیطان: قطع ارتباط نسل جدید با تجربه های پیشینیان. منابع دینی: - قرآن در سوره ی نساء (آیه ی ۹) می فرماید: «وَلیَخْشَ الَّذِینَ لَوْ تَرَکُوا مِنْ خَلْفِهِمْ ذُرِّیَّةً ضِعَافًا خَافُوا عَلَیْهِمْ...» «و باید بترسند کسانی که اگر فرزندان ناتنی پس از خود بگذارند، از سرنوشت آنها بیمناکند...» - امام باقر (ع) در بحارالانوار می فرمایند: «حَقُّ الْوَلَدِ عَلَى الْوَالِدِ أَنْ یُحْسِنَ اسْمَهُ وَ یُؤَدِّبَهُ...» «حق فرزند بر پدر این است که نام نیکو بر او بگذارد و او را ادب بیاموزد...» (بحارالانوار، ج۷۱، ص۸۲). تحلیل : شیطان با تضعیف پیوندهای خانوادگی و نسلی، جامعه را از «حکمت تجربه» محروم می کند. اسلام با تأکید بر احترام به والدین (سوره ی اسراء/۲۳) و انتقال دانش بین نسل ها، این توطئه را خنثی می سازد. ۵. اعتیاد به محتواهای کوتاه و سطحی روش شیطان: کاهش تمرکز با محتواهای زودگذر. 👇

منابع دینی: - قرآن در سوره ی عنکبوت (آیه ی ۴۵) می فرماید: «اتْلُ مَا أُوحِیَ إِلَیْکَ مِنَ الْکِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَرِ...» «آنچه از کتاب به تو وحی شده تلاوت کن و نماز را برپا دار، که نماز از زشتی ها و گناه باز می دارد...» نماز، نماد تمرکز عمیق است. - امام رضا (ع) در عیون اخبار الرضا می فرمایند: «لَیْسَ الْعِبَادَةُ کَثْرَةَ الصَّلَاةِ وَ الصَّوْمِ، إِنَّمَا الْعِبَادَةُ التَّفَکُّرُ فِی أَمْرِ اللَّهِ» «عبادت به زیادی نماز و روزه نیست، بلکه عبادت اندیشیدن در امر خداست.» (عیون اخبار الرضا، ج۲، ص۱۸۰). تحلیل : محتواهای سطحی، مانع «تفکر» (که در روایات کلید عبادت است) می شوند. شیطان با تخریب توان تفکر، انسان را از رسیدن به «یقین» (منبع: اصول کافی، ج۱، ص۲۵) باز می دارد. نتیجه گیری: شیطان با استفاده از نقاط آسیب پذیر نسل جدید (مثل نیاز به تأیید اجتماعی، میل به فوریت، و غفلت از معنویت)، ذهن آنها را مسموم می کند. راه مقابله، بازگشت به اصول قرآنی و عترت است: - تعیین هدف متعالی بر اساس آیه ی «وَ مَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ» (ذاریات/۵۶). - تقویت خودباوری با تأکید بر روایاتی مانند «اَلْکَرِیمُ ابْنُ الْکَرِیمِ ابْنِ الْکَرِیمِ» (اصول کافی، ج۲، ص۱۰۹). - تعمیق ارتباطات انسانی بر اساس حدیث «خَیْرُکُمْ خَیْرُکُمْ لِأَهْلِهِ» (وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۱۱). منابع: - قرآن کریم. - نهج البلاغه. - اصول کافی، کلینی. - بحارالانوار، مجلسی. - تحف العقول، ابن شعبه حرانی. - غرر الحکم، آمدی. ✍️ سیدرضا جباری https://eitaa.com/Mnt_Behshahr

✅ رنج‌هایت، معلم پنهان توست! گاهی اوقات یک جمله، یک نگاه یا حتی یک سکوت می‌تواند قلبمان را به درد آورد. اما اگر به جای فرار از این درد، از خود بپرسیم: «این اتفاق چه درسی برای من دارد؟»، شاید دریچه‌ای به سوی رشد بیابیم. لوییز هی در کتاب شفای زندگی می‌نویسد: «وقتی کسی مرا ناراحت می‌کند، از خود می‌پرسم این فرستاده شده تا چه درس مهمی به من یاد بدهد؟» این نگاه، تنها یک توصیه‌ی انگیزشی نیست؛ ریشه در حکمت‌های دینی، روان‌شناسی و فلسفی دارد که اگر عمیق‌تر ببینیم، زندگی را مدرسه‌ای برای تکامل می‌یابیم. قرآن کریم در سوره بقره (آیه ۱۵۵) می‌فرماید: «وَلَنَبْلُوَنَّکُم بِشَیْءٍ مِّنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ ۗ وَبَشِّرِ الصَّابِرِینَ» (قطعاً شما را با ترس، گرسنگی، کاهش مال‌ها، جان‌ها و میوه‌ها می‌آزماییم… و صابران را بشارت ده!) این آیه نه هشدار، که نویدی است الهی: رنج، برنامه‌ای تربیتی برای صیقل دادن ایمان و تاب‌آوری ماست. امام علی(ع) در نهج‌البلاغه این حقیقت را با بیانی ژرف تکمیل می‌کنند: «بِالْبَلَاءِ یُمَحَّصُ الْإِیمَانُ» (ایمان در کوره‌ی بلاها پالوده می‌شود.) اما این تنها حکمت الهی نیست؛ علم روان‌شناسی نیز بر آن مُهر تأیید می‌زند. رشد پس از سانحه، مفهومی است که تدسچی و کالهون (۲۰۰۴) آن را به جهان معرفی کردند. پژوهش‌هایشان نشان می‌دهد افرادی که از بحران‌ها عبور می‌کنند، در پنج حوزه دگرگون می‌شوند: ۱. قدردانی از زندگی، همچون گنجی که پیشتر نادیده گرفته بودند. ۲. روابط عمیق‌تر، گویی ریشه‌هایشان تا اعماق خاک دل نفوذ می‌کند. ۳. کشف توانمندی‌های پنهان، مثل الماسی که زیر فشار زمین شکل می‌گیرد. ۴. تغییر اولویت‌ها، از «خواستن» به «بودن». ۵. رشد معنوی، گشودن پنجره‌ای به سوی حقیقت هستی. گام نخست: پذیرش. رنج را نه بلایی آسمانی، که فرصتی برای شناخت لایه‌های ناپیدای وجود بدانیم. قرآن در سوره انشراح امید می‌دهد: «فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرًا» (پس بدان با هر سختی، آسانی است.) اما این آسانی، پایان درد نیست؛ همزیستی این دو است، مانند روز و شب که هر یک معنای دیگری را کامل می‌کند. گام دوم: تأمل. در قلب هر رنج، سؤالی نهفته است: - اگر تحقیر شدی، آیا عزت نفست نیاز به بازسازی دارد؟ - اگر طرد شدی، آیا وابستگی‌هایت را باید سبک‌تر کنی؟ - اگر شکست خوردی، آیا مسیرت را باید بازنگری کنی؟ گام سوم: تبدیل. رنج را به سوختی برای حرکت تبدیل کن. امام صادق(ع) در بحارالانوار می‌فرمایند: «إِنَّمَا الْبَلَاءُ سِوَاکَ لِلذُّنُوبِ» (همانا بلا، مسواک گناهان است.) یعنی هر درد، فرصتی است برای پاکسازی و رشد. اگر امروز کلامی تلخ شنیدی، فردا زبانت را به شیرینی عادت بده. اگر بی‌مهری دیدی، دستت را برای مهربانی نخستین پیش بکش. اما مرزها را فراموش نکنیم! نیچه در کتاب غروب بت‌ها(۱۸۸۸) می‌گوید: «آنچه مرا نکُشد، قوی‌ترم می‌کند.» اما جودیت هرمن، روان‌شناس برجسته، هشدار می‌دهد: «برخی زخم‌ها چنان عمیق‌اند که التیامشان تنها با همراهی درمانگر ممکن است.» (تروما و بهبودی، ۱۹۹۷) پس اگر رنج‌ها تو را در باتلاق ناامیدی فرو برده‌اند، از کمک خواستن شرمنده نباش. مشاور، دوست، یا حتی نوشتن دردها در دفترچه‌ای خالی، می‌تواند پلی به سوی بهبودی باشد. علامه جوادی آملی در مراحل اخلاق در قرآن می‌نویسد: «رنج‌ها آینه‌ای اند که کاستی‌های اخلاقی ما را نشان می‌دهند تا در صیقل آن‌ها بکوشیم.» (ج۳، ص۱۴۵) پس دفعه‌ی بعد که زندگی با مشق‌های سختش تو را به کلاس کشاند، به جای گریز، قلم بردار و بنویس: «امروز یاد گرفتم که…» شاید روزی ببینی آنکه دلت را شکست، استادی بود در لباس انسان، تا تو را از خاکستر خویش، ققنوسی باشی که به سوی آسمان‌ها می‌تپد. منابع: ۱. قرآن کریم. ۲. نهج‌البلاغه، ترجمه محمد دشتی. ۳. جوادی آملی، عبدالله. (۱۳۸۵). مراحل اخلاق در قرآن. قم: نشر اسراء. ۴. Tedeschi, R. G., & Calhoun, L. G. (2004). Posttraumatic Growth: Conceptual Foundations and Empirical Evidence. ۵. Herman, J. L. (1997). Trauma and Recovery. ۶. Nietzsche, F. (1888). The Twilight of the Idols. ۷. Hay, L. (1984). You Can Heal Your Life. https://eitaa.com/Mnt_Behshahr