🔵 پدافند و آفند در اسلام : رویکردهای دفاعی و تهاجمی در حفظ و ترویج اعتقادات اسلامی
در حوزه اعتقادات اسلامی، مفاهیم پدافند و آفند به معنای دفاع و حمله به کار میروند، اما این مفاهیم تنها به زمینههای نظامی محدود نمیشوند. در اسلام، این دو مفهوم میتوانند به طور گستردهتری در زمینههای اعتقادی، فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی بهکار برده شوند.
۱. پدافند (دفاع) در حوزه اعتقادات اسلامی:
در اعتقادات اسلامی، پدافند به معنای دفاع از ایمان، ارزشها، و اصول دینی است. این دفاع میتواند به اشکال مختلفی صورت گیرد:
- دفاع فکری و اعتقادی: مقابله با شبهات و انحرافات فکری و اعتقادی از طریق بیان استدلالهای منطقی و علمی برای دفاع از آموزههای اسلامی. علما و متفکران اسلامی، کتابها و مقالاتی در زمینههای کلامی، فلسفی و فقهی نوشتهاند تا به دفاع از اعتقادات اسلامی بپردازند.
- دفاع اخلاقی و فرهنگی: تلاش برای حفظ و تقویت ارزشهای اخلاقی و فرهنگی اسلام در برابر تهاجم فرهنگی و اخلاقی که ممکن است از سوی جوامع یا ایدئولوژیهای غیراسلامی صورت گیرد.
- دفاع سیاسی و اجتماعی: تلاش برای حفظ استقلال و تمامیت ارضی کشورهای اسلامی و مقابله با ظلم و استبداد. این نوع دفاع در مواردی که حقوق مسلمین به خطر میافتد، میتواند جنبه جهاد داشته باشد.
۲. آفند (حمله) در حوزه اعتقادات اسلامی:
آفند در اعتقادات اسلامی به معنای تلاش برای نشر و تبلیغ اسلام و ارزشهای دینی است. این حمله نباید با مفهوم خشونتآمیز اشتباه گرفته شود، بلکه به معنای فعالیتهای سازنده برای ترویج آموزههای اسلام است.
- آفند فکری و فرهنگی: گسترش آموزههای اسلامی از طریق تبلیغ، آموزش و دعوت (دعوت به اسلام). این نوع آفند از طریق ابزارهایی مانند رسانهها، مدارس، مساجد، و گفتگوهای بینالمللی انجام میشود.
- آفند اخلاقی: ارتقاء سطح اخلاقی جامعه و ترویج فضایل اسلامی مانند صداقت، عدالت، کمک به نیازمندان، و برقراری عدالت اجتماعی.
- آفند سیاسی و اجتماعی: فعالیت در جهت تحقق ارزشها و اصول اسلامی در جوامع مسلمان و مقابله با نابرابری، ظلم و فساد. این نوع آفند میتواند شامل مبارزه برای حقوق مدنی و عدالت اجتماعی نیز باشد.
۳. توازن بین پدافند و آفند در اسلام:
اسلام بر توازن و اعتدال میان دفاع و حمله تأکید دارد. دفاع از دین و اصول دینی واجب است، اما نباید این دفاع به خشونت یا افراط منجر شود. همچنین، ترویج و تبلیغ دین نیز باید با حکمت، منطق، و اخلاق اسلامی انجام شود و از هرگونه افراطگرایی و تحمیل اجتناب شود. قرآن کریم میفرماید:
اُدْعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُم بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ...
(سوره نحل: ۱۲۵)
این آیه بر دعوت به راه خدا با حکمت و پند نیکو تأکید دارد.
✅ در حوزه اعتقادات اسلامی، پدافند و آفند دو روی یک سکهاند که هر دو در خدمت حفظ و ترویج دین اسلام و ارزشهای آن قرار دارند. دفاع از دین و ترویج آن باید به صورت هماهنگ و با توجه به اصول و موازین اسلامی انجام شود، تا منجر به رشد و تعالی معنوی جامعه اسلامی شود. شیوه امامان در دفاع و تبلیغ اسلام، ترکیبی از پدافند (دفاع) و آفند (حمله) بود. آنها بر اساس شرایط و نیازها، بهطور همزمان به دفاع از اصول اسلامی و ترویج آنها میپرداختند. به عنوان مثال، امام حسین (ع) در واقعه کربلا با قیام علیه ظلم یزید، هم از اصول اسلامی و ارزشهای دینی دفاع کرد (پدافند) و هم با قیام خود، به ترویج امر به معروف و نهی از منکر و احیای ارزشهای اسلام پرداخت (آفند). این حرکت امام حسین (ع) نمادی از مقابله با ظلم و فساد و دعوت به حقطلبی بود.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 نهم ربیعالاول، آغاز امامت حضرت ولیعصر (عج) و تجدید بیعت شیعیان با منجی عالم بشریت
بسم الله الرحمن الرحیم
به نام خداوند بخشنده و مهربان
محضر مبارک حضرت بقیةالله الاعظم، امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
و تمامی شیعیان و محبان اهل بیت عصمت و طهارت (علیهمالسلام)
سلام و درود بیپایان به محضر منجی عالم بشریت، حضرت ولیعصر (عج) و نور چشم منتظران و مشتاقان حقیقت و عدالت.
نهم ربیعالاول، روزی که برای ما شیعیان، پر از نور و سرور است. این روز فرخنده و مبارک، یادآور آغاز امامت و ولایت آن حضرت است که بار دیگر پیام محبت، عدالت، و آزادی را به گوش جهانیان رساند. این روز بزرگ، مظهر پیوند عمیق و ناگسستنی شیعیان با امام حی و حاضرشان است؛ امامی که با محبت و مهرش، قلوب مشتاقان را تسخیر کرده و جهان را به سوی نور هدایت رهنمون میسازد.
یا صاحب الزمان ، ما عاشقانه به وجود گرانقدر شما ایمان داریم و چشمانتظار روزی هستیم که با ظهور نورانیتان، عدالت و معنویت را در سراسر گیتی گسترش دهید. نهم ربیعالاول، سالروز آغاز رهبری و هدایت شما، امیدی دوباره در دلهای ما مینشاند و به ما یادآور میشود که روزی خواهید آمد تا جهان را از ظلم و فساد پاک کنید و پرچم اسلام ناب محمدی (صلیاللهعلیهوآله) را بر بلندای جهان برافرازید.
در این روز پر برکت، ضمن عرض تبریک به محضر شما و همه منتظران و محبان، از خداوند متعال مسئلت داریم که ظهور پر نور شما را نزدیکتر فرماید و ما را از یاران وفادار و زمینهسازان دولت کریمهتان قرار دهد. باشد که با ظهور حضرتعالی، عدل و داد در همه جا گسترده شود و دلهای منتظر، از فیض دیدار مولایشان آرام گیرد.
السلام علیک یا صاحب الزمان (عج)
منتظر و دعاگوی ظهور حضرتت
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 ریشههای گسست اجتماعی و گسترش ناهمدلی در بین مردم
در تاریخ بشریت، همواره آنچه که ملتها و جوامع را به سمت سعادت و پیشرفت رهنمون کرده است، همدلی و وحدت بوده است. همدلی که از عمق ایمان به خداوند و محبت به یکدیگر سرچشمه میگیرد، ستون اصلی ساختن جامعهای سالم و پایدار است. با این حال، در دنیای امروز، گسست اجتماعی و ناهمدلی به عنوان یکی از معضلات بزرگ جامعه بشری نمایان شده است. این گسست، نه تنها ریشه در تغییرات اجتماعی و فرهنگی دارد، بلکه محصول دوری از ارزشهای الهی و اصول انساندوستی است که دین مبین اسلام بر آنها تأکید کرده است.
1. دوری از معنویت و ارزشهای دینی:
در دین اسلام، همدلی، محبت و رعایت حقوق یکدیگر از مهمترین اصول اخلاقی به شمار میآید. هر گاه جامعهای از این اصول فاصله بگیرد و به ظواهر دنیوی و مادیگرایی روی آورد، نتیجه آن چیزی جز گسست روابط انسانی نخواهد بود. وقتی که دلها از ذکر خدا خالی میشود و حب دنیا جایگزین حب خدا میگردد، افراد به خودخواهی، تکبر، و تعصبات بیجا روی میآورند و در نتیجه ناهمدلی و تفرقه گسترش مییابد.
2. ضعف در شناخت حقوق و مسئولیتهای اجتماعی:
در یک جامعه اسلامی، هر فرد نسبت به دیگری مسئول است. اما یکی از دلایل گسترش گسست اجتماعی، عدم آگاهی به حقوق و مسئولیتهای اجتماعی است. اگر افراد جامعه، حقوق همدیگر را نشناسند و به آن احترام نگذارند، پایههای همدلی و اتحاد سست خواهد شد. همانگونه که پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «هر که به برادرش کمک کند، خداوند به او کمک خواهد کرد.» شناخت و رعایت این مسئولیتها، عامل مهمی در کاهش ناهمدلی است.
3. ترویج تعصبات قومی، مذهبی و سیاسی:
تعصبات کورکورانه، عامل مهم دیگری در تضعیف همدلی و افزایش گسست اجتماعی است. این تعصبات که از جهالت و عدم شناخت صحیح از دین و اصول انسانی سرچشمه میگیرند، مردم را از یکدیگر دور میسازند. اسلام دین محبت و برادری است و تعصبات بیجا که منجر به نزاع و اختلاف میشود، خلاف این آموزههاست.
4. تبلیغات منفی و گسترش شایعات:
تبلیغات منفی و گسترش شایعات، از دیگر عواملی است که به شدت به وحدت و همدلی جامعه لطمه میزند. در دین اسلام، حفظ حرمت و آبروی مسلمانان اهمیت ویژهای دارد و هرگونه سخنچینی و غیبت، به شدت محکوم شده است. اما با رواج فضای مجازی و رسانههای بیضابطه، شایعات و اخبار نادرست به سرعت گسترش مییابند و باعث بدبینی و تفرقه میشوند.
5. نبود عدالت اجتماعی و اقتصادی:
بیعدالتی اجتماعی و اقتصادی نیز یکی از علل اصلی گسست اجتماعی است. وقتی در جامعهای عدالت اقتصادی و اجتماعی برقرار نباشد و فاصله طبقاتی گسترش یابد، افراد جامعه احساس ناامنی و بیاعتمادی میکنند. عدالت یکی از ارکان اصلی دین اسلام است و برقراری عدالت اجتماعی و اقتصادی میتواند از مهمترین راهکارها برای تقویت همدلی و جلوگیری از گسست اجتماعی باشد.
✅ لذا برای مقابله با گسست اجتماعی و گسترش ناهمدلی، بازگشت به اصول و ارزشهای دینی، ترویج فرهنگ معرفت و احترام متقابل، و تلاش برای برقراری عدالت اجتماعی از مهمترین راهکارها به شمار میآیند. تنها با پیروی از تعالیم الهی و الگوگیری از سیره نبوی و اهل بیت (علیهمالسلام) است که میتوانیم جامعهای همدل، متحد و پیشرو بسازیم.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 ملاک ارزشگذاریها در اسلام
اسلام، به عنوان دین کامل و جامع الهی، برای تمامی ابعاد زندگی انسان، ملاکها و معیارهای روشنی برای ارزشگذاری ارائه کرده است. این ملاکها بر مبنای تعالیم قرآن کریم و سیره پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) و اهل بیت معصومین (علیهمالسلام) استوار شدهاند. برخلاف جوامع مادیگرا که ارزش انسانها را بر پایه معیارهای ظاهری چون مال، قدرت، و مقام تعیین میکنند، در اسلام، ملاکهای ارزشگذاری، بر اساس اصول اخلاقی و معنوی و ارتباط انسان با خداوند متعال بنا شده است. در ادامه، به برخی از این معیارها اشاره میکنیم:
1. تقوا و پرهیزگاری:
مهمترین ملاک ارزشگذاری در اسلام، تقوا و پرهیزگاری است. خداوند متعال در قرآن کریم میفرماید:
«إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ»
(سوره حجرات، آیه ۱۳)
یعنی «همانا گرامیترین شما نزد خداوند، پرهیزگارترین شماست».
تقوا به معنای پایبندی به احکام الهی و دوری از گناه است. ارزش انسان در نزد خداوند به میزان تقوای او بستگی دارد، نه به مال، نسب، یا مقام او. افراد ممکن است در ظاهر متفاوت باشند، اما آنچه در نزد پروردگار اهمیت دارد، میزان اخلاص، ایمان، و عمل صالح آنهاست.
2. علم و دانش:
علم و دانش نیز یکی از ملاکهای ارزشگذاری در اسلام است. پیامبر اکرم (ص) فرمودند:
«طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِيضَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ وَمُسْلِمَةٍ»
یعنی «طلب علم بر هر مرد و زن مسلمان واجب است».
اسلام به علمآموزی و جستجوی حقیقت تأکید فراوان دارد و انسانهای عالم را به عنوان رهبران فکری جامعه میشناسد. علمی که به همراه تقوا باشد، انسان را به خداوند نزدیکتر میکند و موجب ارتقای مقام او در نزد پروردگار میشود.
3. عمل صالح و اخلاق نیکو:
اسلام به اعمال انسان و اخلاق او نیز به عنوان معیارهای ارزشگذاری مینگرد. خداوند در قرآن کریم میفرماید:
«مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَىٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً»
(سوره نحل، آیه ۹۷)
یعنی «هر کس از مرد و زن، کار نیکی انجام دهد و ایمان داشته باشد، او را با حیاتی پاک زنده میکنیم».
عمل صالح و اخلاق نیکو، موجب رضایت خداوند و نزدیکی به او میشود و فرد را در میان مردم نیز محترم و ارزشمند میسازد.
4. اخلاص در نیت و عمل:
یکی از مهمترین معیارهای ارزشگذاری در اسلام، اخلاص در نیت و عمل است. هر عملی که انسان انجام میدهد، اگر به قصد رضای خداوند باشد، ارزشمند و مقبول است. پیامبر اکرم (ص) فرمودند:
«إِنَّمَا الأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ»
یعنی «اعمال به نیتها بستگی دارد».
بنابراین، حتی اگر عملی ظاهری کوچک باشد، اما با نیتی خالصانه و برای خداوند انجام شود، دارای ارزش بزرگی در نزد پروردگار خواهد بود.
5. جهاد و ایثار:
یکی دیگر از ملاکهای ارزشگذاری در اسلام، جهاد در راه خدا و ایثار است. جهاد به معنای تلاش در راه حق و ایستادگی در برابر ظلم و ستم است. خداوند در قرآن کریم مجاهدان را بسیار ارزشمند میشمارد و میفرماید:
«وَفَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِينَ عَلَى الْقَاعِدِينَ أَجْرًا عَظِيمًا»
(سوره نساء، آیه ۹۵)
یعنی «و خداوند، مجاهدان را بر آنان که در خانه نشستهاند، به اجری بزرگ برتری داده است».
این تلاشها میتواند در میدان نبرد باشد یا در میدان علم و فرهنگ و خدمت به جامعه.
6. عدالتخواهی و رعایت حقوق دیگران:
اسلام بر عدالت و رعایت حقوق دیگران تأکید فراوان دارد. خداوند در قرآن کریم میفرماید:
«إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ»
(سوره نحل، آیه ۹۰)
یعنی «خداوند به عدالت و احسان فرمان میدهد».
افرادی که در گفتار و کردار خود عدالت را رعایت میکنند و حقوق دیگران را محترم میشمارند، در نزد خداوند ارزشمند و محبوب هستند.
✅ در اسلام، معیارهای ارزشگذاری بر اساس معنویت، اخلاق، علم، و تقوا تعیین شدهاند. این معیارها، نشاندهنده این است که ارزش واقعی انسانها در نزد خداوند، نه به مادیات و ظواهر، بلکه به میزان ایمان، اخلاص، و عمل صالح آنها بستگی دارد. پس بیایید در راستای این ملاکها حرکت کنیم و با تقوا، علم، اخلاق نیکو، و اخلاص در نیت و عمل، خود را در نزد خداوند متعال محبوب و مقبول گردانیم.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 شهروند حساس : معیارهای موفقیت و عوامل ناکامی در تلاشهای اجتماعی
شهروند حساس به فردی گفته میشود که نسبت به مسائل و مشکلات اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی جامعه خود آگاه و بیدار است و برای بهبود شرایط جامعه تلاش میکند. چنین شهروندی مسئولیتپذیر است و در قبال مسائل جامعه خود احساس وظیفه میکند. موفقیت و عدم موفقیت شهروند حساس به میزان تأثیرگذاری و اثربخشی تلاشها و اقدامات او در راستای اهداف والای اجتماعی بستگی دارد. در ادامه ، به بررسی شرایطی میپردازم که شهروند حساس در آنها موفق یا ناموفق است :
✅✅ موفقیت شهروند حساس:
۱. آگاهی و شناخت دقیق از مسائل:
شهروند حساس زمانی موفق است که شناخت عمیق و دقیقی از مسائل و مشکلات جامعه خود داشته باشد و بتواند بهدرستی علل و زمینههای آنها را تحلیل کند. این شناخت او را قادر میسازد که اقدامات خود را بهصورت هدفمند و کارآمد انجام دهد.
۲. توانایی در اثرگذاری و جلب توجه عمومی:
زمانی که شهروند حساس بتواند با استفاده از ابزارهای مناسب (مانند رسانهها، شبکه های اجتماعی ، سخنرانیها، نوشتن مقالات و برگزاری کمپینهای آگاهیبخش) توجه عمومی را به مسائل جلب کند و جامعه را نسبت به یک مشکل خاص آگاه سازد، به موفقیت دست یافته است. اثرگذاری او در جلب افکار عمومی و ایجاد آگاهی، نقش مهمی در پیشبرد اهداف اجتماعی دارد.
3. همکاری و تعامل با دیگران:
شهروند حساس زمانی موفق است که بتواند بهطور مؤثر با سایر شهروندان، نهادها، سازمانهای مدنی و مسئولین حکومتی همکاری کند. تشکیل شبکهها و گروههای مدنی و ایجاد همبستگی و تعامل میتواند به تقویت توان او در حل مشکلات و رسیدن به اهداف مشترک کمک کند.
۴. پایداری و صبر در پیگیری اهداف:
موفقیت زمانی حاصل میشود که شهروند حساس در برابر مشکلات، موانع، و شکستهای احتمالی صبر و پایداری از خود نشان دهد و با عزم راسخ، تلاش خود را برای اصلاح و بهبود جامعه ادامه دهد. تغییرات اجتماعی اغلب زمانبر هستند و نیاز به استقامت دارند.
۵. رعایت اخلاق و قوانین:
شهروند حساس باید در فعالیتهای خود همواره به اصول اخلاقی و قانونی پایبند باشد. رعایت این اصول باعث میشود که تلاشهای او مشروع، مشروعیتدار و قابلقبول برای جامعه باشد. استفاده از روشهای قانونی و اخلاقی، موفقیت او را در جلب حمایتهای مردمی و رسمی تضمین میکند.
✅✅ عدم موفقیت شهروند حساس:
۱. فقدان اطلاعات و دانش کافی:
اگر شهروند حساس بدون داشتن شناخت کافی از موضوعات و مشکلات، وارد میدان عمل شود، ممکن است تصمیمات نادرستی بگیرد که منجر به هدر رفتن منابع و انرژی او شود. عدم دانش کافی میتواند باعث سوءتفاهم و ایجاد مشکل در هماهنگی با دیگران شود.
۲. افراط و تعصب در دیدگاهها:
زمانی که شهروند حساس دیدگاههای خود را بهصورت افراطی و متعصبانه بیان کند و از شنیدن نظرات مخالف خودداری کند، احتمالاً حمایت عمومی را از دست میدهد و در رسیدن به اهداف خود ناموفق خواهد بود. تعصب و عدم تساهل میتواند به جدایی و تنشهای اجتماعی منجر شود.
۳. عدم تعامل و همکاری:
عدم توانایی در برقراری ارتباط سازنده با سایر شهروندان، نهادهای اجتماعی، و مقامات دولتی میتواند یکی از عوامل عدم موفقیت باشد. شهروند حساس اگر نتواند ائتلافها و شبکههای حمایتی مناسب را ایجاد کند، ممکن است تلاشهایش به نتیجه نرسد.
۴. عدم پایبندی به اصول اخلاقی و قانونی:
اگر شهروند حساس از روشهای غیرقانونی یا غیراخلاقی برای رسیدن به اهداف خود استفاده کند، ممکن است نه تنها از سوی جامعه حمایت نشود، بلکه با مخالفت و مجازاتهای قانونی نیز مواجه شود. عدم پایبندی به اصول اخلاقی، تلاشهای او را ناکام خواهد گذاشت.
۵. ناامیدی و تسلیم در برابر مشکلات:
یکی از دلایل عدم موفقیت، ناامیدی و تسلیم شدن در برابر موانع و مشکلات است. اگر شهروند حساس با اولین چالشها و مشکلات دست از تلاش بکشد و تسلیم شود، طبیعتاً نمیتواند به اهداف خود دست یابد.
✅ بنابراین شهروند حساس زمانی موفق است که با آگاهی، تعامل، صبر، پایبندی به اصول اخلاقی و قانونی، و استفاده از روشهای منطقی و قانونی به دنبال تحقق اهداف اجتماعی و اصلاح جامعه باشد. در مقابل، عدم آگاهی کافی، تعصب، عدم تعامل مؤثر، استفاده از روشهای نادرست، و ناامیدی، عواملی هستند که میتوانند تلاشهای او را ناکام بگذارند. موفقیت شهروند حساس به میزان توانایی او در شناخت دقیق مسائل، اثرگذاری مثبت و ایجاد همبستگی و همگرایی در جامعه بستگی دارد.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 زیستن در لاک خود : بیتفاوتی به زیان همگان
فرو رفتن در لاک انزوا و بیتفاوتی از امور جامعه ، نشانهی گسست رشتههای محبت و همدلی است که جوامع انسانی را به هم پیوند میدهد. این جدایی نه تنها فرد را از بیکرانگی فیض و رحمت الهی محروم میکند، بلکه جامعه را از برکت همزیستی و تعاون، که در معارف اصیل اسلامی ریشه دارد، بیبهره میسازد. قرآن کریم و احادیث نبوی بهروشنی بیان میکنند که انسان موجودی اجتماعی است و سرشت او در گرو تعهد و مسئولیت در قبال دیگران است.
بهراستی، فرار به وادی به من چه و کنار ماندن از کار جمعی، دردی از جامعه دوا نمیکند، بلکه بر عمق رنجها میافزاید. انسان، که خلیفهی خداوند بر روی زمین است، مأمور به اقامهی عدل و احسان است؛ بیتفاوتی در قبال مشکلات دیگران نه تنها ظلمی در حق آنان، بلکه خیانتی در حق خود نیز است. امیرالمؤمنین علی علیهالسلام در نهجالبلاغه میفرمایند: «کسی که به امور مسلمانان اهتمام نورزد، از آنان نیست.» این بیان گواهی است بر اینکه سکوت در برابر بیعدالتی و کنار ماندن از میدان عمل، خیانتی به رسالت انسانی است.
از دیدگاه عرفان نیز، فرو رفتن در لاک خود چونان حجاب غلیظی است که انسان را از درک وحدت الهی باز میدارد. زیستن در لاک خود، فرد را به ورطهی خودپرستی میکشاند و در این گمراهی، فاصلهی میان خود و خالق بیش از پیش عمیق میگردد. همانطور که مولانا میگوید:
در عدم اندیشۀ بیهوده به سر کردیم
از دمی که در بند این زنگ و شرر کردیم
✅ همین بیتفاوتیها و به من چه گفتنهاست که راههای نور را مسدود میسازد و نغمههای مهربانی و دوستی را در جامعه خاموش میکند. از این رو، تنها راه رهایی از این ورطه، بازگشت به آموزههای دینی و احیای حس مسئولیتپذیری است. خداوند در قرآن کریم میفرماید: « وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَىٰ » ؛ یعنی همکاری کنید بر نیکوکاری و پرهیزگاری. این حکم الهی، دلها را به هم نزدیک میکند و راه رستگاری را برای همگان هموار میسازد.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 اندکی در باب تفاوت ، جامعه بی حال با جامعه سرزنده
تفاوت جامعه بیحال با جامعه سرزنده را میتوان به تفاوت میان یک بدن بیمار و بدنی سالم تشبیه کرد. جامعه بیحال، همچون بدنی است که از بیماریهای متعدد رنج میبرد؛ روح و نشاطی در آن دیده نمیشود و اعضای آن، هر یک بهنحوی دچار ضعف و ناتوانیاند. در چنین جامعهای، بیتفاوتی و یأس بر افراد غالب شده و روح امید و حرکت در آن کمرنگ است. در قرآن کریم و روایات اهل بیت علیهمالسلام، جامعهای که فاقد نشاط و پویایی باشد، مورد نکوهش قرار گرفته است، چراکه چنین جامعهای نمیتواند بستری برای رشد فضایل اخلاقی و ارتقاء معنوی افراد باشد.
اما در مقابل، جامعه سرزنده، مانند بدنی سالم است که تمام اعضای آن در هماهنگی و انسجام کامل فعالیت میکنند. جامعهای که از ایمان، تقوا و تلاش برای تعالی برخوردار است، نهتنها در زندگی مادی موفق است، بلکه بستری برای رشد معنوی و تربیت انسانهای صالح نیز فراهم میکند. در جامعهای که افراد آن به یکدیگر توجه دارند، روحیه تعاون و همکاری جایگزین بیتفاوتی میشود و هرکس خود را مسئول سعادت دیگران میداند.
در چنین جامعهای، محبت و برادری بر مبنای آموزههای دینی شکل میگیرد و همه برای رسیدن به مقصدی واحد، که همان قرب الهی است، تلاش میکنند. به تعبیر امیرالمومنین علیهالسلام، "مومنان همچون ساختمانهای پیوستهاند که یکدیگر را استحکام میبخشند." پس جامعه سرزنده، جامعهای است که در آن ایمان به خدا، محور اصلی حرکت افراد قرار دارد و این ایمان، سرچشمه اصلی نشاط، پویایی و حرکت جمعی آنهاست.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 زندگی پرتلاطم: آزمونی الهی و مسیری برای رشد و تعالی
هیچ انسانی از گزند زندگی پر تلاطم در امان نیست؛ این حقیقتی است که در طول تاریخ و تجربه بشری به کرات اثبات شده است. زندگی، همواره سرشار از تغییرات ناگهانی و ناپایداریهایی است که ما را به چالش میکشند. از جنگها و بحرانهای اقتصادی گرفته تا تحولات شخصی نظیر بیماریها و فقدان عزیزان، انسانها در طول حیات خود با شرایطی مواجه میشوند که آنها را به آزمونهای سخت زندگی دعوت میکند. این واقعیت به روشنی در قرآن نیز آمده است: «وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِّنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ» (بقره، 155). این آیه به وضوح بیان میکند که هیچ انسانی از امتحانات سخت دنیا در امان نخواهد بود، بلکه باید آمادهی مواجهه با دشواریها باشد.
از دیدگاه علمی، روانشناسان معتقدند که مواجهه با شرایط پرتلاطم میتواند منجر به افزایش استرس و اضطراب در افراد شود. افراد در این مواقع اغلب احساس ناامنی و بیثباتی میکنند. یکی از مثالهای برجسته، پژوهشهای انجامشده در خصوص اثرات بلایای طبیعی بر سلامت روان است. این تغییرات و بلایا نیز در قرآن به عنوان نشانههای آزمون الهی یاد شده است، مانند سیل، زلزله و دیگر بلایای طبیعی که در آیه «وَمَا أَصَابَكُم مِّن مُّصِيبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ» (شوری، 30) ذکر شده است. پس از حوادثی همچون زلزله یا سیل، مردم با اضطراب و افسردگی مواجه میشوند و اغلب تا مدتها از لحاظ روانی تحت تأثیر این رخدادها قرار میگیرند.
علاوه بر تأثیرات فردی، زندگی پر تلاطم میتواند بر روابط اجتماعی و خانوادگی نیز اثر بگذارد. در دوران بحران، تنشها در محیطهای خانوادگی افزایش مییابد و ممکن است روابط به دلیل فشارهای خارجی تضعیف شود. تحقیقات نشان داده است که پس از بحرانهای مالی یا از دست دادن شغل، میزان طلاق و مشکلات خانوادگی افزایش یافته است. قرآن نیز به نقش خانواده و همبستگی میان اعضای آن اشاره کرده است: «وَجَعَلْنَا بَيْنَكُم مَّوَدَّةً وَرَحْمَةً» (روم، 21) اما وقتی فشارهای زندگی زیاد میشود، این مودت و رحمت ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد و نیازمند تقویت و بازسازی باشد.
✅ لذا هرچند زندگی پر تلاطم اجتنابناپذیر است، اما این شرایط میتواند بستر رشد و توسعه فردی نیز باشد. قرآن کریم نیز بر اهمیت صبر و تحمل در برابر مشکلات تأکید میکند: «إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا» (شرح، 6). انسانها از طریق مقابله با چالشها و سختیها، تواناییهای جدیدی برای مدیریت بحرانها به دست میآورند. مفهوم تابآوری در قرآن نیز با تشویق به صبر و ایمان در برابر مشکلات بیان شده است، و افرادی که از این آزمونها با استقامت عبور میکنند، به مقامات بالاتر دست خواهند یافت.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 زندگی بر مبنای : مصلحت های پایدار یا خوشایندهای زود گذر
بسیاری از ماها به جای مصلحتهای پایدار در زندگی، به دنبال خوشایندهای زودگذر هستیم. این جمله به یک واقعیت روانشناختی و رفتاری در زندگی انسانها اشاره دارد که ریشه در تمایل طبیعی انسان به دریافت لذت فوری و اجتناب از درد و سختی دارد. این تمایل اگرچه در کوتاهمدت ممکن است احساس رضایت و خوشحالی را به همراه داشته باشد، اما در بلندمدت میتواند به نتایج ناگوار و پشیمانی منجر شود.
برای درک بهتر این موضوع، میتوان به چند مثال از زندگی روزمره اشاره کرد :
1_ تغذیه و سلامتی : بسیاری از افراد به جای انتخاب رژیم غذایی سالم و پایدار، اغلب به دنبال غذاهای سریع و خوشمزه هستند که لذت فوری دارند، اما در بلندمدت به مشکلات سلامتی منجر میشوند. خوردن مداوم فستفودها و غذاهای پرچرب شاید در لحظه لذتبخش باشد، اما این تصمیمها به مرور زمان باعث چاقی، مشکلات قلبی و سایر بیماریهای مزمن میشود. در حالی که اگر افراد به جای این لذت زودگذر، به مصلحت سلامتی بلندمدت خود توجه کنند و رژیم متعادلی داشته باشند، در آینده از زندگی با کیفیت و سلامت بیشتری برخوردار خواهند بود.
2_ تحصیل و کار : در زمینه تحصیل و کار نیز افراد گاه به جای تلاش برای یادگیری مهارتهای پایدار و دشوار، به دنبال میانبرها و راههای آسانتر هستند. ممکن است فردی به جای مطالعه و تلاش مستمر برای ارتقاء دانش خود، وقت خود را صرف فعالیتهای کماهمیت یا تفریحهای لحظهای کند. نتیجه آن میشود که در آینده با فقدان مهارتهای لازم مواجه میشود و نمیتواند به فرصتهای شغلی بهتر دست پیدا کند. این در حالی است که اگر از همان ابتدا برای کسب مهارتهای ضروری وقت بگذارد، مصلحت بلندمدت او تأمین خواهد شد.
3_ روابط انسانی : در روابط نیز، گاهی افراد به جای سرمایهگذاری در روابط عمیق و پایدار که نیاز به تعهد و گذشت دارد، به دنبال روابط سطحی و لذتهای گذرای عاطفی هستند. این نوع روابط ممکن است در لحظه هیجانانگیز باشد، اما در نهایت باعث تنهایی و نارضایتی در بلندمدت میشود. در حالی که اگر افراد برای روابط واقعی و پایدار زمان و انرژی صرف کنند، رضایت عمیقتری در زندگی به دست خواهند آورد.
4 _ سرمایهگذاری مالی : در زمینه مالی نیز، ممکن است افراد به جای پسانداز و سرمایهگذاریهای هوشمندانه و پایدار، پول خود را صرف خریدهای غیرضروری و زودگذر کنند. این انتخابهای لحظهای شاید در کوتاهمدت لذتبخش باشند، اما در مواقع بحران یا نیاز مالی، به مشکل برخواهند خورد. در حالی که اگر به جای مصرفگرایی بیمورد، به آینده مالی خود فکر کنند و پسانداز یا سرمایهگذاری مناسبی انجام دهند، میتوانند آرامش و امنیت مالی را در آینده تجربه کنند.
این مثالها نشان میدهد که چگونه انتخابهای مبتنی بر خوشایندهای زودگذر، گرچه در لحظه احساس خوبی ایجاد میکنند، اما در نهایت به پشیمانی و نارضایتی منجر میشوند. در مقابل، توجه به مصلحتهای پایدار و آیندهنگری، گرچه ممکن است در کوتاهمدت سختیهایی به همراه داشته باشد، اما در نهایت به خوشبختی و رضایت طولانیمدت منجر خواهد شد.
برای زندگی موفق و پایدار، ضروری است که میان لذتهای زودگذر و منافع بلندمدت تعادل برقرار کنیم و همیشه چشماندازی به آینده داشته باشیم.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 باسواد امروزی کیست
باسوادی امروزی مفهومی گستردهتر از توانایی خواندن و نوشتن است و شامل مهارتها و تواناییهای مختلفی میشود که برای زندگی در دنیای مدرن ضروری هستند. این باسوادی در واقع به توانایی استفاده از اطلاعات، تکنولوژی، و مهارتهای اجتماعی برای حل مسائل روزمره و شرکت در زندگی اجتماعی و اقتصادی اشاره دارد. در زیر به چند جنبه اصلی باسوادی امروزی اشاره میکنیم:
۱. باسوادی سنتی (خواندن و نوشتن)
این نوع باسوادی هنوز هم پایه اصلی سواد است. توانایی خواندن و نوشتن متون و درک مفاهیم اساسی برای مشارکت در جامعه، دسترسی به اطلاعات و ارتباطات ضروری است.
۲. باسوادی دیجیتال
با گسترش فناوریهای دیجیتال و اینترنت، باسوادی دیجیتال از اهمیت ویژهای برخوردار است. این شامل:
- توانایی استفاده از کامپیوتر، تلفن هوشمند، و سایر ابزارهای دیجیتال.
- درک امنیت سایبری و حفاظت از اطلاعات شخصی.
- توانایی جستجو و استفاده بهینه از منابع آنلاین برای یادگیری و کار.
۳. باسوادی رسانهای
توانایی تحلیل و ارزیابی رسانهها (مانند شبکههای اجتماعی، تلویزیون، خبرگزاریها) و درک تأثیرات آنها بر افکار عمومی. باسوادی رسانهای شامل تشخیص اطلاعات صحیح از اخبار جعلی و آگاهی از ابزارهای نفوذ و تبلیغات است.
۴. باسوادی علمی و تکنولوژیکی
درک پایهای از اصول علمی و تکنولوژیکی و توانایی بهکارگیری آنها در زندگی روزمره برای تصمیمگیریهای بهینه و حل مشکلات. این باسوادی شامل آگاهی از موضوعاتی مانند تغییرات آبوهوایی، انرژیهای نو، و تکنولوژیهای جدید مانند هوش مصنوعی میشود.
۵. باسوادی مالی
توانایی مدیریت منابع مالی، برنامهریزی برای آینده و درک مفاهیمی مثل بودجهبندی، سرمایهگذاری، پسانداز و بدهیها. این نوع سواد، به افراد کمک میکند تصمیمات مالی آگاهانهای بگیرند.
۶. باسوادی فرهنگی و اجتماعی
توانایی تعامل با افراد و جوامع مختلف، احترام به تفاوتهای فرهنگی و اجتماعی و درک مفاهیم حقوق بشر و برابری اجتماعی. این باسوادی به افراد کمک میکند تا در یک جامعه چندفرهنگی به طور مؤثری عمل کنند.
۷. باسوادی عاطفی و ارتباطی
این شامل مهارتهای مربوط به هوش هیجانی، مدیریت احساسات، ارتباط مؤثر با دیگران و حل اختلافات به شیوهای سازنده است. مهارتهای عاطفی و ارتباطی به فرد کمک میکند روابط بهتری داشته باشد و در محیطهای کاری و اجتماعی موفقتر عمل کند.
۸. باسوادی زیستمحیطی
آگاهی از مسائل زیستمحیطی و توانایی تصمیمگیریهایی که به حفظ محیط زیست کمک میکند. این شامل درک مفاهیمی مانند بازیافت، صرفهجویی در مصرف انرژی و تأثیر فعالیتهای انسانی بر اکوسیستمها است.
✅ خلاصه ، باسوادی امروزی نیازمند ترکیبی از مهارتهای سنتی و مدرن است که به افراد امکان میدهد در دنیای پیچیده و تغییرپذیر امروز، با موفقیت عمل کنند و زندگی مؤثرتری داشته باشند.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 معلمان، معماران آیندهساز : پیام قدردانی به مناسبت آغاز سال تحصیلی
به نام خداوند علم و حکمت
معلمان گرامی و فرهیخته،
آغاز سال تحصیلی، همواره فصلی از نور و دانش است که با حضور شما، معنا و رنگی ویژه مییابد. شما، چراغهای هدایتگر نسلهای آیندهاید، و هر گام شما در کلاس درس، پرتوی از دانایی و امید را در دلهای جوانان و نوجوانان میتاباند. شما نه تنها آموزگاران درس، بلکه معماران فکر و اندیشهاید که با عشق و صبر، بذر معرفت را در ذهنهای کنجکاو میکارید و آنها را به سوی رشد و تعالی هدایت میکنید.
شما عزیزان در این مسیر مقدس، با وجود تمام سختیها، همچون شمعی میسوزید تا مسیرهای روشنتری برای آیندهسازان این سرزمین فراهم کنید. هر کلمهای که از دهان شما جاری میشود، بذری است که در قلبها و ذهنها کاشته میشود و به ثمر خواهد نشست.
در این آغاز دوباره، از شما میخواهیم که همچون همیشه با نگاه دقیق، مهربانانه و الهامبخش خود، نه تنها علم، بلکه اخلاق، انسانیت و ارزشهای والای انسانی را به دانشآموزان بیاموزید. زیرا که آموزش، تنها به انتقال دانش محدود نمیشود؛ بلکه پرورش روح و شخصیت نسل آینده، رسالت حقیقی شماست.
شما امید آینده جامعهاید و آنچه میآموزید، روزی در دستان شاگردان شما، به سازندهی فرداهای بهتر و روشنتر بدل خواهد شد. پس در این مسیر گرانبها، هرگز از ارزش والای کار خود غافل نشوید و همواره به یاد داشته باشید که شما، تاثیرگذارترین ستونهای تربیت جامعه هستید.
با آرزوی سالی پر از موفقیت، سلامتی و برکت برای شما، امیدواریم که همچنان با عشق و علاقه به رسالت خطیر خود ادامه دهید و شاهد موفقیتهای درخشان دانشآموزانتان باشید.
به امید فرداهایی روشنتر در سایه تلاشهای شما بزرگواران .
با احترام و ارادت فراوان
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
عزیزان همراه
اگر شبهات و سوالات در زمینه های مختلف دارید
می توانید به آیدی بنده ( @Musa1364 ) جهت پاسخگویی در اسرع وقت ، ارسال نمایید.