💠امام علی علیه السلام فرمودند: زهد و بی اعتنایی به (زرق و برق) دنیا پیشه کن تا خداوند چشم تو را برای دیدن عیوب آن بینا سازد و غافل مباش که فرشتگان الهی و از آن بالاتر ذات پاک پروردگار مراقبت تو هستند! 📚نهج البلاغه#حکمت_391 🔶 @Nahj_Et

💠 شرح #نهج_البلاغه 🔸 #حکمت_391 🎙 استاد محمدی شاهرودی 🔶 @Nahj_Et

💠🔹امام عليه السلام در اين گفتار نورانى چهرۀ واقعى دنيا را به همگان نشان داده و از بى‌وفايى و ناپايدارى و مشكلات گوناگون آن سخن مى‌گويد؛ سخنى كه از جان مولا برخاسته و بر جان مى‌نشيند. حضرت در آن به شش نكتۀ مهم اشاره كرده است: نخست مى‌فرمايد: «انسان در اين دنيا هدفى است كه تيرهاى مرگ همواره به سوى او نشانه‌گيرى مى‌كند و ثروتى است كه مصائب، در غارت آن شتاب دارند و بر يكديگر سبقت مى‌گيرند»؛ (إِنَّمَا الْمَرْءُ‌ فِي الدُّنْيَا غَرَضٌ‌ تَنْتَضِلُ‌ فِيهِ‌ الْمَنَايَا، وَ نَهْبٌ‌ تُبَادِرُهُ‌ الْمَصَائِبُ‌) . «غرض» به معناى هدفى است كه به آن تير مى‌اندازند و «تَنْتَضِلُ‌» از ريشۀ «نضل» (بر وزن عزل) به معناى غلبه در مبارزه و «منايا» جمع «منية» به معناى مرگ است. جالب اينكه در اين عبارت انسان به دو چيز تشبيه شده؛ يكى هدفى كه تيراندازان آن را نشانه مى‌گيرند و ديگر سرمايه‌اى كه غارتگران آن را چپاول مى‌كنند. انسان آن هدف است و عوامل مرگ‌زا تيرهايى كه به سوى او پرتاب مى‌شوند. شرح#حکمت_391 🔶 @Nahj_Et

💠🔹امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانه به دو نكتۀ مهم اشاره مى‌كند. نخست مى‌فرمايد: «زهد و بى‌اعتنايى به (زرق و برق) دنيا پيشه‌كن تا خداوند چشم تو را براى ديدن عيوب آن بينا سازد»؛ «ازْهَدْ فِي الدُّنْيَا يُبَصِّرْكَ‌ اللّٰهُ‌ عَوْرَاتِهَا» . روشن است كه انسان هرگاه دل‌بسته و عاشق چيزى باشد هرگز عيوب آن را نمى‌بيند بلكه بسيار مى‌شود كه عيوب را محاسن و صفات برجسته مى‌شمرد و در حديث مشهورى از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله آمده است «حُبُّكَ‌ لِلشَّىءِ‌ يعْمِى وَ يصِمُّ‌؛ علاقۀ تو به چيزى، نابينا و كرت مى‌كند». اين مسأله با تجربه‌هاى شخصى كاملاً به اثبات رسيده است كه در واقع محبت افراطى و عشق به چيزى، از حجاب‌هاى معرفت محسوب مى‌شود و تا اين حجاب كنار نرود انسان حسن و عيب‌ها را از هم تشخيص‌نمى‌دهد. شاعر عرب هم مى‌گويد: وَ عَيْنُ‌ الرِّضا عَن كُلِّ‌ عَيْبٍ‌ كَلِيلَةٌ‌ وَ لكِنّ‌ عَيْنَ‌ السُّخْطِ تُبْدِى المَساوِيا نگاه خوش‌بينانه (و عاشقانه) به چيزى، تمام عيوب را مى‌پوشاند ولى نگاه‌هاى خشمگين همۀ عيوب را آشكار مى‌سازد #حکمت_391 🔶 @Nahj_Et

💠🔹در شعرى از مجنون عامرىِ‌ معروف دربارۀ معشوقه‌اش ليلى مى‌خوانيم: يَقولونَ‌ لَيْلى سَوْدَةٌ‌ حَبَشِيَّةٌ‌ وَ لَو لا سَوادُ المِسْكِ‌ ما كانَ‌ غالِيا مى‌گويند ليلى سياه و حبشى است (درست است ولى) اگر مشك، سياه نباشد گران‌قيمت نيست. و به گفتۀ شاعر فارسى‌زبان: اگر بر ديدۀ مجنون نشينى به جز زيبايى ليلى نبينى از همين‌رو گفته‌اند كه عيوب خود را از ديگران بشنويد و در آينۀ وجود ديگران ببينيد زيرا انسان به خود بسيار خوش‌بين است و همين خوش‌بينى مانع از مشاهدۀ عيوب خويشتن است. اين سخن درمورد تمام امورى كه انسان به آن علاقه دارد صادق است. افرادى هستند كه وقتى فحش‌هاى ركيك از فرزندانشان مى‌شنوند آن را شيرين‌زبانى مى‌پندارند و هنگامى كه شيطنت‌هاى بدى از آن‌ها مى‌بينند آن را نشانۀ نشاط و استعداد آن‌ها مى‌شمرند. امام عليه السلام دربارۀ زيبايى‌هاى ظاهرى دنيا نيز هشدار مى‌دهد و مى‌فرمايد: اگر مى‌خواهيد از عيوب دنيا آگاه شويد بايد زهد در دنيا را پيشه كنيد #حکمت_391 🔶 @Nahj_Et

🔹وَ قَالَ علیه السلام ازهَد فِی الدّنیَا یُبَصّرکَ اللّهُ عَورَاتِهَا وَ لَا تَغفُل فَلَستَ بِمَغفُولٍ عَنکَ 🔹(در دنیا پارسا باش، تا خداوند تو را به زشتیهای آن آگاه سازد، و بی خبر مباش که از تو بی خبر نیستند. چون علاقه ی به دنیا باعث پوشیده ماندن معایب آن از نظر دلبستگان به آن است، همانطوری که گفته اند: محبت به چیزی (انسان را) کور و کر می سازد. دشمنی با دنیا و پارسایی در آن باعث از بین بردن آن پوشش و ظاهر کردن عیبها و زشتیهایی است که زیر پوشش بوده است. بنابراین امام (علیه السلام) به خاطر همان نتیجه ی قابل احتراز، دستور به پارسایی در دنیا داده است آنگاه از غفلت در دنیا از ماورای این دنیا به وسیله ی قیاس مضمری برحذر داشته است که صغرای آن جمله ی فلست بمغفول عنک، بوده و کبرای مقدر نیز چنین است: و هر چه که غیر مغفول عنه باشد، شایسته نیست که از هدف آن غفلت شود. 📙شرح#حکمت_391 حکمت های نهج البلاغه ( همراه با 25 ترجمه و شرح )/ ص395 شرح ابن میثم 🔶 @Nahj_Et

🌸 اِعْلَمُوا أَنَّمَا اَلْحَيٰاةُ اَلدُّنْيٰا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ زِينَةٌ وَ تَفٰاخُرٌ بَيْنَكُمْ وَ تَكٰاثُرٌ فِي اَلْأَمْوٰالِ وَ اَلْأَوْلاٰدِ كَمَثَلِ غَيْثٍ أَعْجَبَ اَلْكُفّٰارَ نَبٰاتُهُ ثُمَّ يَهِيجُ فَتَرٰاهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ يَكُونُ حُطٰاماً وَ فِي اَلْآخِرَةِ عَذٰابٌ شَدِيدٌ وَ مَغْفِرَةٌ مِنَ اَللّٰهِ وَ رِضْوٰانٌ وَ مَا اَلْحَيٰاةُ اَلدُّنْيٰا إِلاّٰ مَتٰاعُ اَلْغُرُورِ بدانید که زندگی دنیا [یی که دارنده اش از ایمان و عمل تهی است،] فقط بازی و سرگرمی و آرایش و فخرفروشیتان به یکدیگر، و افزون خواهی در اموال و اولاد است، [چنین دنیایی] مانند بارانی است که محصول [سبز و خوش منظره اش] کشاورزان را به شگفتی آورد، سپس پژمرده شود و آن را زرد بینی، سپس ریز ریز و خاشاک شود!! [که برای دنیاپرستان بی ایمان] در آخرت عذاب سختی است و [برای مؤمنان که دنیای خود را در راه اطاعت حق و خدمت به خلق به کار گرفتند] از سوی خدا آمرزش و خشنودی است، و زندگی دنیا جز کالای فریبنده نیست. (آيه: 20) الحدید 🌼وَ قَالَ علیه السلام ازهَد فِی الدّنیَا یُبَصّرکَ اللّهُ عَورَاتِهَا وَ لَا تَغفُل فَلَستَ بِمَغفُولٍ عَنکَ 🌸(در دنیا پارسا باش، تا خداوند تو را به زشتیهای آن آگاه سازد، و بی خبر مباش که از تو بی خبر نیستند. چون علاقه ی به دنیا باعث پوشیده ماندن معایب آن از نظر دلبستگان به آن است، همانطوری که گفته اند: محبت به چیزی (انسان را) کور و کر می سازد. 📙#حکمت_391 نهج البلاغه 🔶 @Nahj_Et