قرآن و نهجالبلاغه 🌸🌸
📝ترجمه و شرح حکمت ۴۱۳: 🔹صبر آزادگان، یا بیتابی جاهلان دو راهى مصائب: به نظر مى رسد امام(عليه الس
📝 شرح و تفسیر حکمت ۴۱۳
✅ صبر آزادگان، یا بیتابی جاهلان
↩️ در حكمت 414 كه تعبير ديگرى از حكمت 413 است مى خوانيم كه امام(عليه السلام) در خبر ديگرى اين سخن را خطاب به اشعث به عنوان تسليت مرگ فرزندش عنوان كرد و فرمود: «هرگاه همچون بزرگواران صبر پيشه كنى (پيروز خواهى شد) وگرنه همچون چهارپايان، خود را به غفلت خواهى زد»; (إِنْ صَبَرْتَ صَبْرَ الاَْكَارِمِ، وَ إِلاَّ سَلَوْتَ سُلُوَّ الْبَهَائِمِ).
تفاوت ميان اين دو گفتار حكيمانه اين است كه در جمله دوم به جاى احرار (آزادگان)، اكارم (بزرگواران) آمده است كه هر دو قريب المضمون هستند و به جاى اغمار (جاهلان)، بهائم (چهارپايان) ذكر شده كه آن ها نيز مضمونى شبيه به هم دارند. در حكمت 291 تسليت امام(عليه السلام) به اشعث بن قيس براى مرگ فرزندش به صورت گسترده ترى آمده است كه شرح آن را در ذيل همان حكمت بيان كرديم. شرح حال اشعث بن قيس را نيز كه از منافقان مشهور بود و امام(عليه السلام) به دلايلى با او مدارا مى كرد در ذيل نامه پنجم (جلد نهم پيام امام(عليه السلام)) آورديم.
*
نكته:
راه صحيح برخورد با مشكلات زندگى:
زندگى، خالى از مشكلات و درد و رنج ها نيست. پاره اى از آن ها قابل اجتناب است كه انسان بايد با هشيارى جلوى آن ها را بگيرد و يا اگر براثر غفلت مشكلى دامان او را گرفت راهى براى برون رفت از آن پيدا كند و دست روى دست نگذارد تا مشكل، او را از پاى درآورد. ولى پاره اى از مشكلات چنين نيست و هيچ كس قادر بر دفع آن نمى باشد ازجمله اين كه همه دوستان و خويشاوندان با هم به دنيا نمى آيند و همه با هم از دنيا نمى روند; فقدان عزيزان مطلبى است غير قابل اجتناب.
اين از يك سو، از سوى ديگر فشار مصيبت گاه به قدرى سنگين است كه اگر انسان چاره اى براى آن نينديشد او را از پاى درمى آورد. بهترين راه براى كاستن و از بين بردن فشار مصيبت توجه به پاداش صابران و شخصيت آن ها در پيشگاه خداوند است و اين زاييده ايمان و تقواست. انسان مؤمن و متقى مى داند هرچه از سوى دوست مى رسد نيكوست و اى بسا در مصائب، مصالحى باشد كه بسيار مفيد و مؤثر بوده و از اهميت مصيبت، برتر و بالاتر است و يا جبران گناهى است كه از انسان سرزده و سبب پاكى او مى شود و يا آزمونى است كه اگر از عهده آن برآيد مقام مقربان درگاه خدا را پيدا مى كند. اين تفكر و انديشه است كه فشار مصيبت را مى كاهد و از بين مى برد. تعبير به «احرار» در كلام امام(عليه السلام) نيز ناظر به همين معناست كه آزادگان مى كوشند از طرق مختلف، آثار سوء حوادث ناگوار را از خود دور سازند و با صبر و شكيبايى به استقبال آينده روشنى بروند و تا آن جا كه ممكن است حوادث ناگوار را جبران سازند ولى اغمار (جاهلان) يا زبان به ناشكرى مى گشايند و يا با سرگرمى هاى ناسالم خود را مشغول مى كنند.
توجه به آنچه در آيات و روايات درباره پاداش صابران آمده نيز تأثير بسزايى در صبر و شكيبايى انسان در برابر حوادث ناگوار دارد. در حديثى از پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) مى خوانيم: «الصَّبْرُ خَيرُ مَرْكَب مَا رَزَقَ اللَّهُ عَبْداً خَيراً لَهُ وَ لاَ أَوْسَعَ مِنَ الصَّبْر; صبر بهترين مركب راهوار است و خداوند به بنده اى از بندگانش چيزى بهتر و گسترده تر از صبر عنايت نكرده است».[2]
در حديثى از اميرمؤمنان على(عليه السلام) مى خوانيم كه فرمود: «الصّبرُ على البلاءِ أفضَلُ مِن العافيةِ فى الرَّخاءِ; صبر در برابر مشكلات، برتر از عافيت در وسعت است».[3] زيرا اجر فراوان اخروى آن قابل مقايسه نيست.[4]
*
پی نوشت:
[1]. بقره، آيات 155-157.
[2]. بحارالانوار، ج 79، ص 139.
[3]. غررالحكم، ح 6271.
[4]. سند گفتار حكيمانه: مرحوم خطيب در مصادر مى گويد: اين كلام حكمت آميز (413) را ماوردى در ادب الدنيا والدين آورده است. و در ذيل كلام حكمت آميز 414 اين را از آمدى نقل كرده و در دنبال آن مى گويد: تسليت گفتن اميرمؤمنان على(عليه السلام) به اشعث بن قيس مشهور است كه علما و بزرگان دين قبل از سيد رضى و بعد از او به عبارات مختلف آن را نقل كرده اند و مضمون همه يكى است. (مصادر نهج البلاغه، ج 4، ص 292)
✔️ پایان
@Nahjolbalaghe2
#در_محضر_اهل_بیت
✅ امـيـدم را نـمىبُـرم!
☀️#امام_علی_علیه_السلام :
✓ «خداى من! انبوه نااميدىها را بر خوش گمانى خودم مسلّط نمىكنم، و اميدم را از كرامتهاى زيبايت نمىبُرم».
⁙ «إلهي لَم اُسَلِّط عَلى حُسنِ ظَنّي قُنوطَ الإِياسِ، ولَا انقَطَعَ رَجائي مِن جَميلِ كَرَمِكَ».
📚الإقبال: ج٣ ص ٢٩٥
@Nahjolbalaghe2
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#موعظه
❓خدایی وجود نداره؟
🎥 استاد قرائتی
@Nahjolbalaghe2
قرآن و نهجالبلاغه 🌸🌸
. 📝ترجمه کتاب الغدیر ✅ قسمت: پانصد و شصت و شش 🔷#واقعهغدیرخم #علامهامینی ↩️ ﻭ ﺗﻮﺯﻱ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ: ﺍ
.
📝ترجمه کتاب الغدیر
✅ قسمت: پانصد و شصت و هفت
🔷#واقعهغدیرخم
#علامهامینی
↩️ ﻭ ﺍﺯ ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻦ ﺛﺎﺑﺖ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﮔﻔﺖ: ﻣﺮﺩﻱ ﺑﺪﻭﺭﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺷﻌﺮ ﺟﺮﻳﺮ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﭘﻴﺸﻲ ﺩﺍﺷﺖ، ﺑﺮ ﻣﺎ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪ. ﻭﻱ ﺷﻌﺮﻱ ﺍﺯ ﺟﺮﻳﺮ ﻣﻲﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﻦ ﻧﻴﺰ،
ﺳﺮﻭﺩﻩ ﺍﻱ ﺍﺯ ﺳﻴﺪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻌﻨﻲ ﻣﻲﺧﻮﺍﻧﺪﻡ ﺗﺎ ﺑﺮ ﺍﻭ ﻓﺰﻭﻧﻲ ﺟﺴﺘﻢ، ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ: ﻭﺍﻱ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺍﻳﻦ ﺷﺎﻋﺮ ﻛﻴﺴﺖ؟ ﺑﺨﺪﺍ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺍﺯ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﺎ ﺷﺎﻋﺮﺗﺮ ﺍﺳﺖ. ﺍﻏﺎﻧﻲ ﺟﻠﺪ 7 ﺻﻔﺤﻪ 239 ﻭ ﺍﺯ ﺍﺳﺤﺎﻕ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﮔﻔﺖ ﺍﺯ " ﻋﺘﺒﻲ ﺷﻨﻴﺪﻡ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻔﺖ: ﺩﺭ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﻣﺎ، ﺷﺎﻋﺮﻱ ﺧﻮﺵ ﺭﻭﺵ ﺗﺮ ﻭ ﭘﺎﻛﻴﺰﻩ ﻟﻔﻆ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺳﻴﺪ ﻧﻴﺴﺖ. ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺣﺎﺿﺮﺍﻥ ﮔﻔﺖ: ﻗﺼﻴﺪﻩ ﻟﺎﻣﻴﻪ ﺳﻴﺪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﻲﺧﻮﺍﻧﺪﻱ، ﺩﻭ ﺑﺎﺭﻩ ﺑﺨﻮﺍﻥ ﻭ ﺍﻭ ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻮﺍﻧﺪ. ﺁﻳﺎ ﺩﺭ ﻣﺤﺒﻮﺑﺖ، ﻛﺸﺶ ﻭ ﺑﺨﺸﺶ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ ﺭﺍﺳﺘﻲ ﻛﻪ ﭘﺴﺘﻲ ﻧﺸﺎﻥ ﮔﻤﺮﺍﻫﻲ ﺍﺳﺖ. ﺁﻳﺎ ﺩﺭ ﺩﻟﺖ ﺷﻮﺭﻱ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻧﻤﻲ ﺑﺨﺸﺪ. [ ﺻﻔﺤﻪ 92] ﺍﻱ ﻣﻐﺮﻭﺭ ﺩﻝ ﺑﻪ ﻭﻋﺪﻩﻫﺎﻱ ﺧﻴﺎﻝ ﺍﻧﮕﻴﺰ ﺩﻟﺒﺮﻱ ﻓﺮﻳﺒﻜﺎﺭ ﺑﺴﺘﻪ ﺍﻱ. ﺩﻟﺒﺮﻱ ﻛﻪ ﺷﺎﺩﺍﺏ ﻭ ﮔﺮﺍﻥ ﺧﻮﺍﺏ ﻭ ﺑﺎﺭﻳﻚ ﺍﻧﺪﺍﻡ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻏﺰﺍﻝ ﺧﻮﺵ ﺧﻂ ﻭ ﺧﺎﻝ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ ﭼﻮﻥ ﺑﺎ ﺍﻭ ﺧﻠﻮﺕ ﻛﻨﻲ ﺩﺳﺖ ﺩﺭ ﮔﺮﺩﻧﺶ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﻱ ﻭ ﺑﻮﺳﻴﺪﻥ ﻭ ﻣﻜﻴﺪﻥ ﺩﻫﺎﻥ ﺧﻮﺵ ﻃﻌﻢ ﺁﻣﻴﺨﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﻚ ﺍﻭ، ﺗﺮﺍ ﺷﻔﺎ ﻣﻲﺑﺨﺸﺪ.
ﺍﻭ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺩﻭﺷﻴﺰﮔﺎﻥ ﺳﻴﻤﺘﻨﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻠﺨﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺸﺎﻥ ﻧﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ... ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺼﻴﺪﻩ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ: ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﻭ ﻧﻌﻤﺘﻬﺎﻱ ﺍﻭ ﻗﺴﻢ ﻣﻲﺧﻮﺭﻡ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﺴﻮﻭﻝ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ ﺍﺳﺖ، ﻛﻪ ﻧﻬﺎﺩ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ ﺍﺑﻲ ﻃﺎﻟﺐ (ﻉ) ﺑﺮﺍﺳﺘﻲ ﺑﺮ ﭘﺎﺭﺳﺎﺋﻲ ﻭ ﻧﻴﻜﻮ ﻛﺎﺭﻱ ﺳﺮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﭘﺲ ﻋﺘﺒﻲ ﮔﻔﺖ: ﺑﺨﺪﺍ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﻴﺪ ﺍﺯ ﻋﻬﺪﻩ ﺁﻧﭽﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﺁﻥ ﺷﻌﺮﻱ ﻛﻪ ﺑﻲ ﭘﺮﺩﻩ ﺑﺮ ﺩﻝ ﻣﻲﻧﺸﻴﻨﺪ. ﻭ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ، ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺨﻦ ﺍﻣﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ (ﻉ) ﺩﺭ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺳﻴﺪ ﺑﺴﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩ: ﺍﻧﺖ ﺳﻴﺪ ﺍﻟﺸﻌﺮﺍﺀ ﻭ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺣﺎﻛﻲ ﺍﺯ ﭼﻨﺎﻥ ﭘﺎﻳﻪ ﺑﻠﻨﺪﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺳﻴﺪ ﺩﺭ ﺍﺩﺏ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﺻﻒ ﺍﺯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻛﻨﻪ ﺁﻥ، ﻧﺎﺗﻮﺍﻥ ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺁﻥ، ﻧﺎﺭﺳﺎ ﺍﺳﺖ. ﻭ ﺁﻧﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭ " ﻧﻮﺭ ﺍﻟﺎﺑﺼﺎﺭ ﺷﺒﻠﻨﺠﻲ " ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﺳﻴﺪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﺍﻣﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ (ﻉ) ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﭘﺎﻛﺶ ﺍﻣﺎﻡ ﻛﺎﻇﻢ ﺷﻤﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ.
↩️ ادامه دارد...
@Nahjolbalaghe2