✨﴾﷽﴿✨ ✅ برنامه‌ روزانه کانال : 🌷شنبه‌‌‌‌ها‌و سه‌شنبه‌ها شرح 🦋خطبه ها 🌹یکشنبه‌ها و چهار‌شنبه‌هاشرح 🌴حکمتها 🌷دوشنبه‌ها و پنج‌شنبه‌ها شرح 🕊نامه ها #روزانه‌تفسیرقرآن 🍃حکمتها، نامه ها و خطبه های نهج‌البلاغه ترجمه محمد دشتی به طور کامل قبلا در کانال بار گزاری شده و لینک‌های دسترسی به مطالب در کانال سنجاق شده اند @Nahjolbalaghe2

«أعوذ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ» ✨﴾﷽﴿✨ ۞أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَسَالَتْ أَوْدِيَةٌ بِقَدَرِهَا فَاحْتَمَلَ السَّيْلُ زَبَدًا رَّابِيًا ۚ وَمِمَّا يُوقِدُونَ عَلَيْهِ فِي النَّارِ ابْتِغَاءَ حِلْيَةٍ أَوْ مَتَاعٍ زَبَدٌ مِّثْلُهُ ۚ كَذَٰلِكَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْحَقَّ وَالْبَاطِلَ ۚ فَأَمَّا الزَّبَدُ فَيَذْهَبُ جُفَاءً ۖ وَأَمَّا مَا يَنفَعُ النَّاسَ فَيَمْكُثُ فِي الْأَرْضِ ۚ كَذَٰلِكَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ۞ «صَدَقَ اللهُ العَلیُ العَظیم» (خداوند) از آسمان آبى فرو فرستاد. و از هر درّه و رودخانه اى به اندازه آنها سیلابى جارى شد. سپس سیلاب بر روى خود کفى حمل کرد. (همچنین) و از آنچه (در کوره ها،) براى به دست آوردن زینت آلات یا وسایل زندگى، آتش بر آن مى افروزند، کفهایى مانند آن به وجود مى آید ـ خداوند براى، حق و باطل چنین مثالى مى زند ـ سرانجام کفها به بیرون پرتاب مى شوند، ولى آنچه به مردم سود مى رساند [= آب یا فلزّ خالص ]در زمین مى ماند. خداوند اینچنین مثال مى زند! (الرعد/۱۷) @Nahjolbalaghe2

✨﴾﷽﴿✨ 🔹تفسیر سوره مبارکه رعد آیه (۱۷)🔹 ✅ترسیم دقیقى از منظره حقّ و باطل از آنجا که روش قرآن به عنوان یک کتاب تعلیم و تربیت، متّکى به مسائل عینى است، براى نزدیک ساختن مفاهیم پیچیده به ذهن، روى مثَل هاى حسّى جالب و زیبا در زندگى روزمرّه مردم تکیه مى کند. در اینجا نیز براى مجسّم ساختن حقایقى که در آیات گذشته درباره توحید و شرک، ایمان و کفر، و حقّ و باطل گذشت، مثَل بسیار روشنى مى زند، مى فرماید: خداوند از آسمان آبى فرستاد (أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً). آبى حیات بخش و زندگى آفرین و سرچشمه نمو و حرکت; و از هر درّه و رودخانه اى به اندازه آنها سیلابى جارى شد (فَسَالَتْ أَوْدِیَةٌ بِقَدَرِهَا). جویبارهاى کوچک، دست به دست هم مى دهند و نهرهایى به وجود مى آورند. نهرها به هم مى پیوندند و سیلاب عظیمى از دامنه کوهسار سرازیر مى شود. آب ها از سر و دوش هم بالا مى روند و هرچه را بر سر راه خود بینند برمى دارند و مرتّباً بر یکدیگر کوبیده مى شوند. در این هنگام، کف ها از لابه لاى امواج ظاهر مى شوند. قرآن مى گوید: سپس سیل بر روى خود کفى حمل کرد (فَاحْتَمَلَ السَّیْلُ زَبَدًا رَابِیًا). رابى از مادّه ربوّ (بر وزن غلوّ) به معنى بلندى و برترى است. ربا نیز که به معنى سود یا پول اضافى یا جنس دیگر است، از همین مادّه و به همین معنى است زیرا اضافه و زیادى را مى رسانَد. پیدایش کف ها منحصر به نزول باران نیست، و از آنچه (در کوره ها) براى به دست آوردن زینت آلات یا وسایل زندگى، آتش روى آن روشن مى کنند (تا ذوب شود) کف هایى مانند آن به وجود مى آید (وَ مِمَّا یُوقِدُونَ عَلَیْهِ فِى النَّارِ ابْتِغَاءَ حِلْیَة أَوْ مَتَاع زَبَدٌ مِثْلُهُ). بعد از این مثال که به صورت وسیع، نه تنها در مورد آب که در مورد همه فلزّات ـ چه آنها که زینتى هستند و چه آنها که وسایل زندگى را از آن مى سازند ـ بیان مى کند، به سراغ نتیجه گیرى مى رود، مى فرماید: خداوند براى حقّ و باطل چنین مثالى مى زند (کَذَلِکَ یَضْرِبُ اللهُ الْحَقَّ وَالْبَاطِلَ). سپس به شرح آن مى پردازد، مى گوید: سرانجام کف ها به بیرون پرتاب مى شوند، ولى آنچه به مردم سود مى رسانَد در زمین مى مانَد (فَأَمَّا الزَّبَدُ فَیَذْهَبُ جُفَاءً وَ أَمَّا مَا یَنفَعُ النَّاسَ فَیَمْکُثُ فِى الاَْرْضِ). کف هاى بیهوده و بلندآواز و میان تهى که همیشه بالانشین هستند امّا هنرى ندارند، باید به کنارى ریخته شوند و امّا آب خاموش و بى سروصداى متواضع و مفید و سودمند مى مانَد و اگر روى زمین هم نماند به اعماق زمین نفوذ مى کند و چیزى نمى گذرد که به صورت چشمه سارها، قنات ها و چاه ها سر از زمین برمى دارد. تشنه کامان را سیراب مى کند. درختان را بارور. گل ها را شکفته و میوه ها را رسیده، و به همه چیز سروسامان مى دهد.و در پایان آیه براى تأکید بیشتر و دعوت به مطالعه دقیق تر روى این مثال مى فرماید: خداوند این چنین مثال مى زند (کَذَلِکَ یَضْرِبُ اللهُ الاَْمْثَالَ). نکته ها: در این مثال پرمعنى که با الفاظ و عبارات موزونى ادا شده و منظره حقّ و باطل را به عالى ترین صورتى ترسیم کرده، حقایق فراوانى نهفته است که در اینجا به بخشى از آن اشاره مى کنیم. ۱. شناخت حقّ و باطل که همان شناخت واقعیّت ها از پندارهاست، گاهى براى انسان چنان مشکل زا مى شود که حتماً باید سراغ نشانه رفت و از نشانه ها، حقایق را از اوهام و حق را از باطل شناخت. قرآن در مثال بالا این نشانه ها را چنین بیان کرده است: الف) حق همیشه مفید و سودمند، همچون آب زلال که مایه حیات و زندگى است، امّا باطل، بى فایده و بیهوده است، نه کف هاى روى آب هرگز کسى را سیراب مى کنند و درختى را مى رویانند و نه کف هایى که در کوره هاى ذوب فلزّات ظاهر مى شود مى توان از آنها زینتى یا وسیله اى براى زندگى ساخت، و اگر هم مصرفى داشته باشند مصارف بسیار پست و بى ارزش اند که به حساب نمى آیند، مانند صرف کردن خاشاک براى سوزاندن.باطل، همواره مستکبر، بالانشین، پرسروصدا، پرقال و غوغا، ولى توخالى و بى محتواست، امّا حق متواضع، کم سروصدا، اهل عمل و پرمحتوا و سنگینوزن است. ب) حق همیشه متّکى به نفس است امّا باطل از آبروى حق مدد مى گیرد و سعى مى کند خود را به لباس او درآورد و از حیثیّت او استفاده کند، همان گونه که هر دروغى از راست فروغ مى گیرد که اگر سخن راستى در جهان نبود هرگز کسى دروغى را باور نمى کرد، و اگر جنس خالصى در جهان نبود کسى فریب جنس قلاّبى را نمى خورد.بنابراین حتّى فروغ زودگذر باطل و آبروى و حیثیّت موقّت او به برکت حقّ است، امّا حق همه جا متّکى به خویشتن است و آبرو و اثر خویش.⬇️

↩️۲. زَبَد چیست؟ زَبَد به معنى کف هاى روى آب یا هرگونه کف است و مى دانیم که آب زلال کمتر کف بر روى آن آشکار مى گردد، زیرا کف ها به خاطر آلوده شدن آب به اجسام خارجى است. از اینجا روشن مى شود که اگر حق به صفا و پاکى اصلى باقى بماند، هرگز کف هاى باطل اطراف آن آشکار نمى گردد، امّا هنگامى که حق بر اثر برخورد با محیط هاى آلوده، رنگ محیط رابه خود گرفت و حقیقت را خرافه و درستى با نادرستى و پاکى با ناپاکى آمیخته شد، کف هاى باطل در کنار آن آشکار مى شوند. این همان چیزى است که على(علیه السلام) در نهج البلاغة به آن اشاره کرده، آنجا که مى فرماید: فَلَو أنَّ الباطِلَ خَلَصَ مِن مِزاجِ الحَقِّ لَم یَخفَ عَلَى المُرتادینَ وَ لَو أنَّ الحَقَّ خَلَصَ مِن لَبسِ الباطِلِ انقَطَعَت عَنهُ ألسُنُ المُعانِدینَ: اگر باطل از آمیزش با حق خالص شود، بر حق جویان مخفى نخواهد ماند، و اگر حق از آمیزش باطل رهایى یابد، زبان بدگویان از آن قطع خواهد شد .(۳)بعضى از مفسّران گفته اند که آیه مورد بحث در حقیقت داراى سه تشبیه است: نزول آیات قرآن از آسمان وحى، تشبیه به نزول قطرات حیات بخش باران شده است. دل هاى انسان ها تشبیه به زمین ها و درّه ها که هر کدام به اندازه وسعت وجودشان بهره مى گیرند. وسوسه هاى شیطانى به کف هاى آلوده روى آب تشبیه شده است که این کف ها از آب پیدا نشده بلکه از آلودگى محلّ ریزش آب پیدا مى شود، و به همین دلیل وسوسه هاى نفس و شیطان از تعلیمات الهى نیست بلکه از آلودگى قلب انسان است، امّا سرانجام وسوسه ها از دل مؤمنان برطرف مى گردد و آب زلال وحى که موجب هدایت و حیات انسان هاست باقى مى مانَد. ۳. همیشه بهره ها به میزان آمادگى ها و لیاقت هاست از این آیه ضمناً استفاده مى شود که در مبدأ فیض الهى هیچ گونه بخل، محدودیّت و ممنوعیّت نیست، چنانکه ابرهاى آسمان بى قیدوشرط همه جا باران مى پاشند و این قطعه هاى مختلف زمین و درّه ها هستند که هر کدام به مقدار وسعت وجود خود از آن بهره مى گیرند، زمین کوچک تر بهره اش کمتر و زمین وسیع تر سهمش بیشتر است، و چنین است قلوب و ارواح آدمیان در برابر فیض خدا. ۴. باطل به دنبال بازار آشفته مى گردد هنگامى که سیلاب وارد دشت و صحراى صاف مى گردد و جوش و خروش آب فرو مى نشیند، اجسامى که با آب مخلوط شده بودند تدریجاً ته نشین مى شوند و کف ها از میان مى روند و آب زلال، چهره اصلى خود را آشکار مى سازد، و به همین ترتیب باطل به سراغ بازار آشفته مى رود تا از آن بهره گیرد، امّا هنگامى که آرامش پیدا شد و هر کسى به جاى خویشتن نشست و معیارها و ضابطه ها در جامعه آشکار گشت، باطل جایى براى خود نمى بیند و به سرعت کنار مى رود. ۵. باطل تنها در یک لباس ظاهر نمى شود یکى از خصایص باطل این است که هر لمحه به شکلى و هر لحظه به لباس دیگرى درمى آید، تا اگر او را در یک لباس شناختند در لباس دیگر بتواند چهره خود را پنهان سازد. در آیه مورد بحث نیز اشاره ظریفى به این مسأله شده است آنجا که مى گوید: کف ها نه تنها بر آب ظاهر مى گردند، در هر کوره اى و هر بوته اى که فلزّات ذوب مى شوند کف هاى تازه به شکل جدید و در لباس تازه اى آشکار مى شوند. و به تعبیرى دیگر، حقّ و باطل همه جا وجود دارد، همان گونه که کف ها در هر مایعى به شکل مناسب خود آشکار مى شود.بنابراین باید هرگز فریب تنوّع صورت ها را نخوریم و در هر کجا منتظر باشیم که باطل را با صفات ویژه اش ـ که صفات آنها همه جا یکسان است و در بالا اشاره شد ـ بشناسیم و آنها را کنار بزنیم. ۶. بقاى هر موجود بسته به میزان سود رسانى اوست در آیه مورد بحث مى خوانیم: امّا آنچه به مردم سود مى رساند باقى و برقرار مى ماند (وَ أَمَّا مَا یَنفَعُ النَّاسَ فَیَمْکُثُ فِى الاَْرْضِ). نه تنها آب که مایه حیات است مى ماند و کف ها از میان مى روند، بلکه در فلزّات چه آنها که براى حِلیَه و زینت اند، و چه آنها که براى تهیّه متاع و وسایل زندگى، در آنجا نیز فلزّ خالص که مفید و سودمند یا شفّاف و زیباست مى ماند و کف ها را به دور مى افکنند. و به همین ترتیب، انسان ها، گروه ها، مکتب ها و برنامه ها به همان اندازه که سودمندند، حقّ بقا و حیات دارند و اگر مى نگریم انسان یا مکتب باطلى مدّتى سر پا مى مانَد، به خاطر آن مقدار از حقّى است که به آن آمیخته شده که به همان نسبت حقّ حیات پیدا کرده است. ۷. چگونه حق، باطل را بیرون مى ریزد کلمه جفاء که به معنى پرتاب شدن و به بیرون پریدن است، نکته لطیفى دربردارد و آن اینکه باطل به جایى مى رسد که قدرت نگهدارى خویش را ندارد و در این لحظه از متن جامعه به خارج پرتاب مى شود و این در همان حال است که حق به جوشش مى آید. هنگامى که حق به خروش افتاد، باطل همچون کف هاى روى دیگ که به خارج پرتاب مى شود بیرون مى افتد و این خود دلیلى است بر اینکه حق همیشه باید بجوشد و بخروشد تا باطل را از خود دور سازد.⬇️

↩️خورد; پس همین جولان و فروغ کاذب باطل، مدیون بهره بردارى از فروغ حقّ است (کان دروغ از راست مى گیرد فروغ). ۹. مبارزه حقّ و باطل همیشگى است قرآن در اینجا براى مجسّم ساختن حقّ و باطل، مثالى گفته که مخصوص زمان و مکان معیّنى نیست. صحنه اى است که هر سال در نقاط مختلف جهان در مقابل چشم انسان ها مجسّم مى شود. و این نشان مى دهد که پیکار حقّ و باطل یک پیکار موقّت و موضعى نیست. این رگ، رگ آب شیرین و شور، همواره بر خلایق تا نفخ صور جریان دارد، مگر آن زمانى که جهان و انسان ها به صورت یک جامعه ایده آل (همچون جامعه عصر قیام مهدى(علیه السلام)) درآید که پایان این مبارزه اعلام گردد. لشکر حق پیروز و بساط باطل برچیده شود و بشر وارد مرحله تازه اى از تاریخ خود گردد و تا زمانى که این مرحله تاریخى فرا نرسد، باید همه جا در انتظار برخورد حقّ و باطل بود و موضعگیرى لازم را در این میان در برابر باطل نشان داد. ۱٠. زندگى در پرتو تلاش وجهاد مثال زیباى فوق این اصل اساسى زندگى انسان ها را نیز روشن مى سازد که حیات بدون جهاد و بقا و سربلندى بدون تلاش ممکن نیست، زیرا مى گوید: آنچه را مردم براى وسایل زندگى (ضروریات زندگى) و یا زینت (رفاه زندگى) به درون کوره ها مى فرستند، همواره زبد و کف هایى دارد و براى به دست آوردن این دو (وسایل ضرورى و وسایل رفاهى ـ ابْتِغَاءَ حِلْیَة أَوْ مَتَاع) باید موادّ اصلى را که در طبیعت به صورت خالص یافت نمى شود و همواره آمیخته با اشیاءِ دیگر است در زیر فشار آتش در کوره قرار داد و آنها را تصفیه و پاک سازى کرد تا فلزّ خالص و پاک از آن بیرون آید و این کار جز در سایه کوشش و مجاهده انجام نمى شود. اصولاً طبیعت زندگى دنیا این است که در کنار گل ها، خارها و در کنار نوش ها، نیش ها، و پیروزى ها در لابه لاى سختى ها و مشکلات قرار دارد. و از قدیم گفته اند: گنج ها در ویرانه هاست. و در بالاى هر گنجى، اژدهاى خطرناکى خفته است. آیا آن ویرانه و این اژدها چیزى جز همان انبوه مشکلات است که در به دست آوردن هر موفّقیّتى وجود دارد؟ در داستان هاى ایرانى خودمان نیز رستم براى رسیدن به پیروزیش مجبور بود از هفت خان بگذرد که هر کدام اشاره به نوعى از انبوه مشکلات بوده که در مسیر هر فعّالیّت مثبتى است. به هر حال قرآن این حقیقت را که بدون تحمّل رنج ها انسان به هیچ موفّقیّت نایل نمى شود، بارها به عبارات مختلف بیان داشته است. در آیه ۲۱۴ سوره بقره مى خوانیم: أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَ لَمَّا یَأْتِکُمْ مَثَلُ الَّذِینَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِکُمْ مَسَّتْهُمُ الْبَأْسَاءُ وَالضَّرَّاءُ وَ زُلْزِلُوا حَتَّى یَقُولَ الرَّسُولُ وَالَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ مَتَى نَصْرُ اللهِ أَلاَ إِنَّ نَصْرَ اللهِ قَرِیبٌ: آیا گمان کردید که به همین سادگى داخل بهشت مى شوید در حالى که هنوز نمونه اى از سرنوشت پیشینیان براى شما پیش نیامده است، همانان که در انبوه پریشانى ها و ناراحتى ها گرفتار شدند و آن چنان کارد به استخوانشان رسید و به لرزه افتادند که پیامبرشان و آنها که با او ایمان آورده بودند، صدا زدند: یارى خدا کى خواهد بود؟ در این لحظات بسیار سخت و دردناک، یارى الهى به سراغ آنها آمد و به آنها گفته شد: نصرت الهى نزدیک است . ۱۱. مَثَل هاى قرآن نقش مثال در توضیح و تفسیر مباحث، نفش انکارناپذیرى است، و به همین دلیل در هیچ علمى بى نیاز از ذکر مثال براى اثبات حقایق و روشن ساختن و نزدیک نمودن آنها به ذهن نداریم. گاه مى شود یک مثال به جا که درست هماهنگ و منطبق با مقصود است، مطلب را از آسمان به زمین مى آورد و براى همه قابل فهم مى سازد. ✔️ادامه دارد... @Nahjolbalaghe2

✨﴾﷽﴿✨ 🔹ترجمه و شرح حکمت (۲۶۵)🔹 ❓گفتار دانشمندان، درد يا دارو؟ امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانه به آثار مثبت و منفى گفتار دانشمندان اشاره كرده، مى فرمايد: «گفتار دانشمندان اگر صحيح و درست باشد دوا (داروى شفابخش) و اگر نادرست و خطا باشد درد و بيمارى است»؛ (إِنَّ كَلاَمَ الْحُكَمَاءِ إِذَا كَانَ صَوَاباً كَانَ دَوَاءً، وَإِذَا كَانَ خَطَأً كَانَ دَاءً). اين سخن از آنجا سرچشمه مى گيرد كه مردم چشم به سخنان دانشمندان مى دوزند و گوش جان به گفتار آنها مى سپارند به خصوص حكيم و دانشمندى كه آزمايش خود را در ميان مردم پس داده و سابقه تقوا و وارستگى او در ميان آنان مشهور باشد. چنين كسى هرچه بگويد بسيارى از مردم آن را به كار مى برند به همين دليل اگر گفتار درستى باشد داروى دردهاى فردى و اجتماعى مادّى ومعنوى مردم خواهد بود و اگر به راه خطا برود باز ناآگاهانه مردم از آن پيروى مى كنند و موجب دردهاى مادى و معنوى جامعه مى شود. اين سخن هشدارى است به دانشمندان و علما و حكماى جامعه كه درباره سخنان خود درست بينديشند و دقت كنند و بدانند يك گفتار نابجا از سوى آنها ممكن است جامعه اى را بيمار كند و عواقب سوء آن دامن خود آنها را نيز بگيرد، ازاينرو گفته اند: لغزش عالِم به منزله لغزش عالَم است. در حديث ديگرى از اميرمؤمنان عليه السلام مى خوانيم: «زَلَّةُ الْعَالِمِ كَانْكِسَارِ السَّفِينَةِ تَغْرِقُ وَيُغْرِقُ مَعَها خَلْقٌ؛ لغزش عالِم مانند شكستن كشتى است كه هم آن كشتى غرق مى شود و هم تمام سرنشينانش». چه تعبير شگفتى! امام عليه السلام جامعه انسانى را به سرنشينان كشتى تشبيه كرده كه سرنوشت آنها با هم گره خورده و لغزش عالم را به منزله سوراخ كردن يا درهم شكستن كشتى دانسته است كه سبب غرق شدن گروه بسيارى مى شود. در حديث ديگرى از همان بزرگوار آمده است: «زَلَّةُ الْعالِمِ تُفْسِدُ عَوالِمَ؛ لغزش عالم، جهانى را فاسد مى كند». اين گفتار حكيمانه در عصر و زمان ما كه وسايل ارتباط جمعى به قدرى گسترده شده كه گفته اى ممكن است به فاصله بسيار كوتاهى در تمام دنيا پخش شود، ظهور و بروز بيشترى دارد. قرآن مجيد مى گويد: «حتى در قيامت هنگامى كه گروهى از مردم به جرم گناهانشان در دادگاه عدل الهى حاضر مى شوند مى گويند: «(رَبَّنَا إِنَّا أَطَعْنَا سَادَتَنَا وَكُبَرَاءَنَا فَأَضَلُّونَا السَّبِيلاَْ)؛ خداوندا ما از رؤسا و بزرگانمان پيروى كرديم و آنها ما را از راه راست منحرف ساخته و گمراه كردند». گرچه واژه هاى «سادَتَنا» و «كُبَراءَنا» مفهوم وسيعى دارند؛ ولى دانشمندانِ مقبول جامعه يكى از مصاديق آن محسوب مى شوند.   @Nahjolbalaghe2

🔹شرح صوتی حکمت های نهج البلاغه ✅حکمت های: (۲۶۳ الی۲۶۵) @Nahjolbalaghe2