🔸 آخرین تصاویر از سکوی پرتاب ماهواره‌بر سایوز با ماهواره‌های ایرانی 🔹 ماهواره‌بر سایوز قرار است بامداد فردا ماهواره‌های ایرانیِ هدهد و کوثر را در مدار قرار دهد. 📡 @Quds_Sepah

مشاهده جریان جت مانند نور از یک سیاهچاله ! محققان دانشگاه میشیگان بیش از دو دهه داده‌های رصدخانه پرتوX چاندرا ناسا را جمع‌آوری و از نزدیک به فوران ذرات پرانرژی که توسط سیاه‌چاله بسیار پرجرم مرکز کهکشان غول‌پیکر قنطورسA منفجر می‌شوند، نگاه کردند. مطالعه جدید برای تشخیص تفاوت‌های معنادار بین مشاهدات رادیویی و تابشX است. در این مطالعه، یک الگوریتم رایانه‌ای برای بررسی مشاهدات تلسکوپ چاندرا از قنطورسA در سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۲ ایجاد شد؛ این الگوریتم ویژگی‌های درخشان و توده‌ای جت مانندی را ردیابی کرد که توسط دانشمندان گره (knot) نامیده شده است. با دنبال کردن گره‌هایی که در طول دوره مشاهده شد، تیم توانست سرعت آنها را اندازه گیری کند، که سرعت یک گره به نظر می‌رسید، سریعتر از سرعت نور است! هر چند با توجه به قوانین فیزیک مدرن، سرعت بیشتر از نور غیرممکن می‌باشد. این مطالعه سرنخ بزرگی در زمینه رفتار و عامل این گره‌هاست. شرح تصویر: جریان نور اَبَرسیاه‌چاله پر جرم مرکز کهکشان غول‌پیکر بیضوی Centaurus A. جریان جت مانند بسمت گوشه سمت چپ و بالای تصویر کشیده شده است. اعتبار تصویر از دانشگاه میشیگان @iranastronomy

🌗سیاره نپتون چگونه کشف شد؟ 🔸سال ۱۸۴۶ در چنین روزی ستاره‌شناس آلمانی، یوهان گوتفری گاله در رصدخانه برلین، هشتمین سیاره منظومه شمسی را نه کشف که مشاهده کرد. از آنجا که به قول پی‌پر روسو «هیچ‌وقت اکتشافات بزرگ علمی اثر فرد واحدی نیست، بلکه فکر این اکتشافات به تدریج در مغزها رسوخ می‌یابد و هر کس که قابل‌تر و دانشمندتر باشد این فکر را می‌گیرد و آن را تقویت می‌کند» در ماجرای کشف نپتون هم چند دانشمند نقش داشتند. گویا ژان باتیست دالامبر فرانسوی اولین کسی بود که اواخر قرن هجدهم احتمال وجود چنین سیاره‌ای را مطرح کرد و بعد از او هم هم‌وطنش آلکسی بووار در مطالعه روی حرکت اورانوس ناسازگاری‌هایی را تشخیص داد. ❎ادامه👇👇 ╭┅═ঈ🌎ঊ═┅╮ 🆔 @keyhan_n1 ╭┅═ঊ🌗 ঈ═┅╮

🔸بووار این مساله را با ریاضیدان جوانی به نام اوربان لو وریه در میان گذاشت و به او گفت اینجا یک مارماهی زیر سنگ پنهان است و شاید تو بتوانی آن را پیدا کنی. لو وریه به پیشنهاد بووار روی مطالعه حرکت اورانوس متمرکز شد و او هم ناسازگاری‌هایی را تشخیص داد که به نظرش متأثر از عاملی خارجی بود؛ «این عامل خارجی ممکن است دو همسایه بزرگ اورانوس یعنی مشتری و زحل باشند اما محاسبه ثابت می‌کند که چنین نیست. پس حتما سیاره ناشناسی در میان است که می‌توان جرم و وضع آن را از روی اختلالاتی که در حرکت اورانوس ایجاد می‌شود حساب کرد.» 🔹لو وریه محاسبات خود را با دقتی درخور یک دانشمند تاریخ‌ساز تکمیل کرد و نامه‌ای برای گاله، که ستاره‌شناس مشهور مقیم برلین بود فرستاد. در آن نامه نوشت: «چون رصدخانه شما دارای دوربین بسیار قوی است و شما این ناحیه از آسمان را با دقت مطالعه کرده‌اید، خواهش می‌کنم نگاه کنید که آیا شیئ خاصی که روی کاتالوگ‌ها مشاهده نشده باشد در ۳۲۶ درجه و ۳۲ دقیقه طول آسمانی وجود دارد یا نه؟» 🔸نامه ۲۳ سپتامبر ۱۸۴۶ به گاله رسید و او همان شب، سیاره را با اختلافی در حد یک درجه در همان جایی که لو وریه محاسبه کرده بود پیدا کرد. گاله بر حرکت این شیئ و مقایسه آن با محل ستارگان پس‌زمینه‌اش دقیق شد و ۲۴ ساعت بعد نتیجه گرفت که این شی قطعا یک سیاره است. این سیاره را به خاطر رنگ آبی‌اش، به اسم خدای دریاها در اساطیر رومی، نپتون نامیدند. 🔹نماد نجومی آن هم نیزه سه شاخه‌ای است که معمولا نپتون (و نیز پوزئیدون) در نقاشی‌هایی که از او می‌کشند در دست دارد. نپتون ۱۳ قمر در اندازه‌های مختلف دارد که بزرگ‌ترین‌شان تریتون خوانده می‌شود. این سیاره از مشتری و زحل و اورانوس کوچک‌تر است و از این‌رو چهارمین سیاه بزرگ منظومه شمسی شناخته می‌شود. جرم آن ۱۷ برابر جرم زمین و قطرش ۴ برابر قطر سیاره ماست. ۱۶۵ سال زمینی طول می‌کشد که یک بار به دور خورشید بچرخد و به عبارت دیگر، یک سال آن ۱۶۵ برابر یک سال ماست. یعنی از زمان کشف تاکنون، فقط یک سال در آنجا سپری شده است. 🔸 نپتون تنها سیاره منظومه شمسی است که با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شود و قبل از این که وجود آن با رویت اثبات شود، در محاسبات ریاضی دیده شد. سال ۱۹۸۹ کاوشگر وویجر۲ از نپتون عکس گرفت و مرزهای شناخت دانشمندان از آن را کمی گسترش داد. می‌گویند این سیاره جو متلاطمی دارد و بادهای سردی با سرعت ۶۴۰ کیلومتر بر ساعت در آن می‌وزد.» ╭┅═ঈ🌎ঊ═┅╮ 🆔 @keyhan_n1 ╭┅═ঊ🌗 ঈ═┅╮

🌗میلیون‌ها سال دیگر، شاید دیگر انسان‌ها وجود نداشته باشند. 🔸این پیش‌بینی ممکن است ترسناک به نظر بیاید، اما موضوعی نیست که لازم باشد نگران آن باشیم. 🔹بسیاری از گونه‌ها به مرور زمان منقرض می‌شوند و طبیعی است که برای انسان‌ها نیز یک روز چنین اتفاقی بیفتد. 🔸اما اکنون دانشمندان باور دارند که اگر روزی انسان‌ها نیز مانند دایناسورها به تاریخ بپیوندند، راهی را برای بازگرداندن آنها پیدا کرده‌اند. 🔹آنها نقشه‌ ژنوم را، آنچه که یک انسان را می‌سازد، روی یک «کریستال حافظه پنج بعدی» ذخیره کرده‌اند. 🔸آنها امیدوارند که در آینده کسی یا چیزی – بله، حتی موجودات فضایی این کریستال را پیدا کنند و با استفاده از اطلاعات ذخیره‌شده در آن، انسان‌های جدیدی بسازند. 📸UNIVERSITY OF SOUTHAMPTON/ GettyImages ╭┅═ঈ🌎ঊ═┅╮ 🆔 @keyhan_n1 ╭┅═ঊ🌗 ঈ═┅╮

‌اولین ماهواره چوبی جهان در حال حرکت به سوی ایستگاه فضایی بین‌المللی است این آزمایشی برای سنجش استحکام چوب به عنوان یک ماده تجدیدپذیر در سازه‌های فضایی است. محققان امیدوارند بتوانند روزی در ماه و مریخ درخت بکارند. این ماهواره که به اندازه کف دست انسان است «لیگنوست» نام دارد و محققان ژاپنی آن را از چوب درخت ماگنولیا با روشی سنتی ساخته‌اند که از چسب یا پیچ استفاده نشده است. لیگنوست قرار است شش ماه به دور زمین بچرخد و در آن حسگرهایی تعبیه شده که واکنش چوب به شرایط دشوار فضا را ثبت کنند. این محققان می‌گویند ماهواره چوبی در مقایسه با نمونه‌ فلزی هنگام عبور از جو در بازگشت به زمین آلودگی کمتری تولید می‌کند. بی‌بی‌سی فارسی عکس‌ها از بانک اطلاعاتی Nanosats @AstroTech

کیوان در شب عکس از فضاپیمای کاسینی. کاسینی یک فضاپیمای رباتیک از سیاره زمین بود که طی ۱۳ سال مدار کیوان (زحل) را خانه خود کرده بود و ۲ روز قبل از آنکه در ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۷ به داخل اتمسفر این غول گازی شیرجه بزند، این موزاییک باشکوه را با فریم هایی توسط دوربین زاویه باز خود ثبت کرد. تا زمانی که سفینه فضایی دیگری از زمین به سوی کیوان ارسال نشود، شب کیوان دیگر دیده نخواهد شد. ترجمه: مهدی اسماعیلی 2024 November 2 Saturn at Night Image Credit: NASA, JPL-Caltech, Space Science Institute, Mindaugas Macijauskas https://apod.nasa.gov/apod/ap241102.html @AstroTech

تصویر میراندا، ماه یخی اورانوس که توسط فضاپیمای ویجر ۲ ناسا در ۲۴ ژانویه ۱۹۸۶ گرفته شد. (اعتبار تصویر: NASA/JPL-Caltech) میراندا، ماه کوچک اورانوس ممکن است زمانی یک اقیانوس آب مایع زیرسطحی داشته است در چند دهه گذشته، دانشمندان سیاره‌شناسی به طور پیوسته به فهرست ماه هایی در منظومه خورشیدی اضافه می‌کنند که ممکن است در حال حاضر یا در مقطعی از گذشته اقیانوس‌های داخلی را در خود جای داده باشند. در بیشتر موارد، این ماه‌ها (مانند اروپا یا انسلادوس) از نظر گرانشی به دور غول های گازی مشتری یا زحل در گردش هستند. با این حال، به تازگی دانشمندان سیاره‌شناسی توجه خود را بیشتر به سمت غول یخی اورانوس، سردترین سیاره منظومه خورشیدی معطوف کرده‌اند و اکنون، تحقیقات جدید بر اساس عکس‌های گرفته شده توسط فضاپیمای ویجر ۲ نشان می‌دهد که میراندا، ماه کوچک یخی اورانوس، ممکن است زمانی یک اقیانوس آب مایع عمیق در زیر سطح خود داشته اسن. علاوه بر این، بقایای آن اقیانوس ممکن است امروزه همچنان در میراندا وجود داشته باشد. Space.com ترجمه: مهدی اسماعیلی @AstroTech

پرتاب ماهواره‌های کوثر و هدهد به فضا ماهواره‌های ایرانی کوثر و هدهد با پرتابگر سایوز روس به همراه بیش از ۵۰ ماهواره دیگر از پایگاه فضایی وستوچنی روسیه، ساعت ۲:۴۸ بامداد امروز سه‌شنبه ۱۵ آبانماه به وقت کشورمان به فضا پرتاب شدند. این پرتاب، نخستین تلاش بخش خصوصی فضایی کشور برای تولید و پرتاب ماهواره به فضا است که یک گام جدی در صنعت فضایی ایران محسوب می‌شود. ماهواره کوثر با وزن ۳۰ کیلوگرم یک ماهواره سنجشی با وضوح تصویر بالاست که برای کاربرد‌های متنوعی از جمله کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست و مدیریت بحران طراحی شده است. این ماهواره دارای عمر مداری ۳.۵ سال است و در ارتفاع ۵۰۰ کیلومتری مدار زمین قرار دارد. دوره تناوب مداری کوثر حدود ۱.۵ ساعت می‌باشد. ماهواره هدهد نیز یک ماهواره کوچک با کاربرد‌های ارتباطی است که برای ایجاد شبکه‌های ارتباطی ماهواره‌ای و اینترنت اشیا در مدار ۵۰۰ کیلومتری طراحی شده است. این ماهواره می‌تواند در مناطق دورافتاده که دسترسی به شبکه‌های ارتباط زمینی محدود دارند، خدمات ارتباطی ارائه دهد؛ همچنین در کشاورزی دقیق، حمل و نقل، تدارکات و محیط زیست کاربرد دارد. @iranastronomy