✳️ روایت #فباهتوهم (9)
🔹 «ثم إن في قوله: (بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ) ...المجادلة منقسمة إلى حسنة وغير حسنة ثم الحسنة إلى التي هي أحسن وغيرها والمأذون فيها منها التي هي أحسن.»
📚 الميزان في تفسير القرآن، العلامة الطباطبائي ج12 ص373
❓ برخی معتقدند که واقعا چنین مواردی که در روایت آمده، «جدال باّلتی هی أحسن» است؟!
https://eitaa.com/Nardebanefeghahat
✳️ روایت #فباهتوهم (10)
✔️ آیتالله شبیری زنجانی (مدظله العالی):
🔸 این روایتِ «باهتوهم» منطبق بر سیره ائمه (علیهمالسلام) نیست و باید مطروح یا مؤول محسوب شود.
https://eitaa.com/Nardebanefeghahat
✳️ روایت #فباهتوهم (11)
✔️ مرحوم خویی(ره) روایت را صحیحه میداند (مصباح الفقاهة ج1 ص485)
https://eitaa.com/Nardebanefeghahat
✳️ روایت #فباهتوهم (12)
🔹 ما عن الكافي بسنده الصحيح عن أبي عبد اللّه (عليه السلام)، قال: «قال رسول اللّه (صلّى اللّه عليه و آله): «إذا رأيتم أهل الريب و البدع...»
📚 كتاب المكاسب (للشيخ الأنصاري) الشيخ مرتضى الأنصاري ج1 ص353
https://eitaa.com/Nardebanefeghahat
✳️ روایت #فباهتوهم (13)
🔸 و ما تقدّم من الخبر في الغيبة من قوله (عليه السلام) في حق المبتدعة: «باهتوهم كيلا يطمعوا في إضلالكم» محمول على اتهامهم و سوء الظن بهم بما يحرم اتهام المؤمن به، بأن يقال: لعله زانٍ، أو سارق. و كذا إذا زاده ذكر ما ليس فيه من باب المبالغة.
🔹 و يحتمل إبقاؤه على ظاهره بتجويز الكذب عليهم لأجل المصلحة؛ فإنّ مصلحة تنفير الخلق عنهم أقوى من مفسدة الكذب.
📚 كتاب المكاسب (للشيخ الأنصاري)، الشيخ مرتضى الأنصاري ج2 ص119
https://eitaa.com/Nardebanefeghahat
✳️ روایت #فباهتوهم (14)
✔️ درس خارج فقه استاد شهیدی
96/11/18
🔹 مرحوم شیخ استدلال هم کرده به صحیحه داوود بن سرحان: عن ابی عبدالله (علیه السلام) قال رسول الله (صلی الله علیه و آله) اذا رأیتم اهل الریب و البدع من بعدی فاظهروا البراءة منهم و اکثروا من سبهم و القول فیهم و الوقعیة»
🔸 مرحوم شیخ، مرحوم آقای خوئی، مرحوم امام، فرمودند بهتان به اهل بدع هم جایز است، تا طمع نکنند در فساد در اسلام «و یحذرهم الناس» مردم از آنها بر حذر باشند، «و لایتعلمون من بدعهم» ممکن است جلوی فساد او را نتوانیم بگیریم اما جلوی جذب مردم را به سمت او میتوانیم بگیریم «و یحذرهم الناس و لایتعلمون من بدعهم»
🔹 ما این را قبلا بحث کردیم. به نظر ما همانطور که مرحوم علامه مجلسی توجیه کرده «باهتوهم» را به معنای این گرفته که مبهوت کنید اینها را. هرچند {این معنا} خلافِ ظاهرِ باهتوهم هست، اما خلاف ارتکاز هست که ما تجویز بکنیم بهتان را بر دشمن. روش ائمه هم اینطور نبوده.
https://eitaa.com/Nardebanefeghahat
✳️ روایت #فباهتوهم (15)
✔️ درس خارج فقه استاد شهیدی
96/11/18
🔹 ما همانی را قبول داریم که آقای سیستانی دارند که این حدیث یا مطروح است یا مؤول است، یا باید توجیه کنیم بگوییم مراد از «باهتوهم» یعنی: أبهتوهم. یعنی "إجعلوهم مبهوتین أمام استدلالکم"، آنها را مبهوت کنید با استدلال خودتان.
🔸 اگر هم این روایت قابل توجیه نبود، خلاف روح کتاب هست. حداقل این هست که وثوق نوعی به خلل در این حدیث پیدا میکنیم. با توجه به اینکه مخالف روحی با کتاب است: «و لایجرمنکم شنئان قوم علی الاتعدلوا اعدلوا هو اقرب للتقوی»
https://eitaa.com/Nardebanefeghahat
✳️ روایت #فباهتوهم (16)
✔️ درس خارج فقه استاد شهیدی
96/11/18
🔹 {میگویند} او را به انواع بهتانها متهم کنید! راهی که خود اولیاء دین نکردند، امیرالمؤمنین کجا این کار را کرد؟! «أتأمرونی أن أطلب النصر بالجور فیمن ولیت علیه و الله ما اطور به ما سمر سمیر و ما امّ نجم...» اینکه کسی سخن نادرستی بگوید، حالا یا قصورا یا تقصیرا، و شما به او بگویید که انحراف اخلاقی دارد، این جور بر اوست!
🔸 مگر امیرالمؤمنین نمیدانست این مطالب را که فرمود «و الله انی لاعلم ما یصلحکم مما یفسدکم و لکن لااصلحکم بافساد نفسی»؟! شما فکر میکنید علی راه اینکه شما را درست بکند یعنی {کاری کند که شما} یک مردمی منقاد و فرمانبردار شوید، راهش را بلد نیست؟! چند نفر را دستگیر میکنیم، چند نفر را اعدام میکنیم بقیه هم ساکت میشوند! حضرت علی فرمود نه، من آن مقدار که حدود شرعی اجازه میدهد، انجام میدهم. بیش از آن انجام نمیدهم. «انی لاعلم ما یصلحکم مما یفسدکم و لکن لااصلحکم بافساد نفسی» آنی که حدش اعدام است اعدامش میکنیم، آنی که حدش تازیانه است تازیانه میزنیم، آنی هم که حدش زندان است زندانش میکنیم، آنی هم که حدی ندارد ما تابع حکم خدا هستیم. بیش از آنچه که خدا مقرر کرده علی کار نمیکند با اینکه بلد است.
🔹 میتواند سختگیری بیش از حد بکند تا همه بترسند! همان کاری که معاویه میکرد، همان کاری که خلفاء قبل از امیرالمؤمنین میکردند. ابن عباس بعد از مرگ خلیفه دوم یک حدیثی خواند، {به او} گفتند چرا این حدیث را تا حالا نمیخواندی؟ گفت «خوفاً من سوط فلان» از تازیانه فلانی میترسیدم، لذا این حدیث را نمیخواندم، اما حالا میخوانم.
https://eitaa.com/Nardebanefeghahat
✳️ روایت #فباهتوهم (17)
✔️ درس خارج فقه استاد شهیدی
96/11/18
🔸 ما میگوییم ائمه به مخالفین بهتان نزدند. اگر پیامبر ترغیب کرده است که «باهتوهم، یکتب الله لکم بذلک الحسنات و یرفع لکم به الدرجات فی الآخرة» چه کسی أولی بود به امتثال این امر از امیرالمؤمنین؟
🔹 ما بر فرض احتمال ثبوتی هم بدهیم بهتان بر اهل بدع جایز باشد، معتقدیم که حجیت این خبر خلاف وثوق نوعی به خاطر این است که با روح کتاب و سنت سازگاری ندارد ولو به نحو وثوق نوعی و این ربطی به بحث تزاحم ندارد. بحث تزاحم بحث دیگری است.
https://eitaa.com/Nardebanefeghahat
✳️ روایت #فباهتوهم (18)
🔸 و ما تقدّم من الخبر في الغيبة من قوله (عليه السلام) في حق المبتدعة: «باهتوهم كيلا يطمعوا في إضلالكم» محمول على اتهامهم و سوء الظن بهم بما يحرم اتهام المؤمن به، بأن يقال: لعله زانٍ، أو سارق. و كذا إذا زاده ذكر ما ليس فيه من باب المبالغة.
🔹 و يحتمل إبقاؤه على ظاهره بتجويز الكذب عليهم لأجل المصلحة؛ فإنّ مصلحة تنفير الخلق عنهم أقوى من مفسدة الكذب.
كتاب المكاسب (للشيخ الأنصاري)، الشيخ مرتضى الأنصاري ج2 ص119
https://eitaa.com/Nardebanefeghahat
✳️ روایت #فباهتوهم (19)
✔️ درس خارج فقه استاد شهیدی
96/11/18
🔸 امیرالمؤمنین قواعد تزاحم را که میدانست، اهم و مهم را که میدانست. بله، اگر یک جا تزاحم باشد... ما که منکر باب تزاحم و ترجیح اهم بر مهم که نیستیم. منتها در همین تزاحمها هم نباید فقط مصالح دنیوی را در نظر گرفت. باید مصالح دینی و معنوی را هم در نظر گرفت. چه بسا یک مطلبی برای یک شخص عادی مهم نباشد، حالا یک شخص عادی میرفت عمروعاص را در آن وضع میدید، میگفت دفاع از دین ولو متوقف است بر اینکه ما الان برویم به سمت عمروعاصی که بدنش را لخت کرده است، از باب تزاحم اشکالی ندارد! حتی اگر مجبور بشویم که با او گلاویز بشویم و خلاصه از نظر به لمس هم منجر بشود! اما بحث این است که امیرالمؤمنین شأنش اجل است. او نباید این کار را بکند، چون مفسده ارتکاب امیرالمؤمنین نسبت به این فعل، أشد است از اینکه حالا عمروعاص را هم از بین ببرد. ما میگوییم در ملاکات تراحم این را باید در نظر گرفت.
🔹 بحث در این است که اگر این روایت درست باشد که ترغیب شده به بهتان بر اصحاب بدع، خدا چقدر ثواب میدهد بلکه به قول بعضیها واجب است بهتان بر اصحاب بدع، خب چه کسی أولی است به امتثال این امرِ وجوبی یا ندبی از امیرالمؤمنین؟ در حالی که این کار را نکرد.
🔸 زمینه هم {فراهم} بود برای پذیرش مردم. اما تاریخ را ببینید! اصلا امیرالمؤمنین از این نوع اتهامها به مخالفینشان نمیزدند.
🔹 خودِ امیرالمؤمنین در قنوت نماز در تاریخ هست لعن میکرد... لعن که یکی از مصادیق سب است، عرفا لعن یکی از مصادیق سب است. لعن میکرد به یک عدهای حتی در تاریخ هست ابوموسی اشعری هم از این لیست لعن حضرت علی حذف نشده بود. لعن میکرد. سب به اصحاب بدع افتخار است، ما باید اظهار برائت بکنیم از اصحاب بدع. هر چیزی جایگاه خودش را دارد. ما خودمان طرفدار اظهار برائت از اعداءالله هستیم، ولی نه اینکه دیگه ما بیاییم با بهتان که ممکن است و قطعا در معرض این است که روشن بشود که اینها بهتان بوده آن وقت همه سرمایهگذاریها ما همهاش به باد فنا میرود!
https://eitaa.com/Nardebanefeghahat
✳️ روایت #فباهتوهم (20)
مرحوم #فیض_کاشانی در شرح روایت مینویسد: با آنان چنان سخن بگوئید که ساکت شوند و حرفی برای گفتن نداشته باشند.
📚 وافی ج1 ص245
https://eitaa.com/Nardebanefeghahat