▫️فایل مکتوب گفتگوی حجت الاسلام احمدحسین شریفی و دکتر علی پایا با عنوان:«علوم انسانی اسلامی، محال‌اندیشی یا واقع‌بینی» 🔹این نشست علمی به بهانه معرفی و نقد کتاب «علم دینی ، علم بومی و علم اسلامی؛ محال اندیشی یا دوراندیشی» اثر دکتر علی پایا به صورت مجازی و در تاریخ ۲۷ آبان ماه ۱۴۰۰ برگزار شد. ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami

▫️گزارش جلسه چهارم تدریس حجت الاسلام امین اسدپور از اساتید حوزه و دانشگاه با موضوع «چیستی و چرایی عقلانیت اجتماعی » 🔹این جلسه از سلسله جلسات دوره زمستانه مدرسه فرهنگ و علوم اسلامی ضحی با عنوان «عقلانیت اجتماعی انقلاب اسلامی» ۱۹ اسفند ماه ۱۴۰۰ در شهر مقدس قم برگزار شد. ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami

♦️عقلانیت اجتماعی انقلاب اسلامی♦️ 🔹جریان شناسی عقلانیت اجتماعی ، باید به امتدادهای بینشی یا گرایشی یک اندیشه در سطح ارتباطی یا ساختاری بپردازد. 🔹عقلانیت اجتماعی غیر از اندیشه اجتماعی و دانش اجتماعی است چراکه ناظر بر امتدادهای اندیشه و دانش در واقعیت عینی است. حجت الاسلام امین اسدپور استاد حوزه و دانشگاه ▫️گزارش جلسه چهارم دوره زمستانه مدرسه فرهنگ و علوم اسلامی ضحی با تدریس حجت الاسلام امین اسدپور با موضوع «چیستی و چرایی عقلانیت اجتماعی» 🔸پیش از ورود به بحث از جریان شناسی عقلانیت اجتماعی، نگاهی اجمالی به مفاهیم اندیشه اجتماعی، دانش اجتماعی، جریان شناسی و عقلانیت اجتماعی به تبیین مسأله کمک قابل توجهی خواهد کرد. 🔸از دیر باز انسان ها در تدبیر اعمال خود، خانواده و مدنیت بوده اند و ثمره اندیشه های اجتماعی بخشی از افراد نوع بشر ، شکل گیری دانش های اجتماعی به صورت مجموعه مسائل مدون است. اما زمانی که سخن از جریان شناسی در میان است بحث از اندیشه یا دانشی است که در جامعه بشری به میزان متنابهی اثر گذار بوده است. 🔸جریان شناسی در صورتی که به امتدادهای بینشی یا گرایشی یک اندیشه در سطح ارتباطی یا ساختاری پرداخت کند، بدان اطلاق جریان شناسی عقلانیت اجتماعی خواهد شد. پس عقلانیت اجتماعی غیر از اندیشه اجتماعی و دانش اجتماعی است چراکه ناظر بر امتدادهای اندیشه و دانش در واقعیت عینی است و البته غیر از جریان شناسی دانش و اندیشه، چراکه ناظر به سطح ساختاری و ارتباطی است نه هر اثر اجتماعی. 🔸نقطه آغاز جریان شناسی عقلانیت در ایران معاصر را باید عصر صفوی قرار داد چراکه از صفوی تاکنون مسائل کلان جامعه ایران و پاسخ های ارائه شده در روح خود وحدت دارند. 🔸جریان‌های عقلانیت اجتماعی ایران را در پیش و پس از ورود مهمان ناخوانده مدرنیته می‌توان پیگیری کرد. 🔸در عصر صفوی و پیش از ورود مدرنیته، سه نوع عقلانیت کنشی و ساختاری داریم. به بیان دیگر ایران از سه نوع عقلانیت در سطح ارتباطات بین فردی و صورت بندی ساختارهای فرهنگی، سیاسی، اقتصادی متاثر بوده است: 1️⃣ عقلانیت اصولی-فقهی در اینجا دو گونه متفاوت وجود دارد که بیشتر از اختلافات بینشی در بسترهای اجتماعی گرایش ساز ریشه دارد، چه اینکه محقق کرکی و مقدس اردبیلی هر دو متأثر از مکتب حله بودند ولی یکی در ایران و دیگری در نجف. 2️⃣ عقلانیت اخباری با مولفه های عقل ستیزی، علم ستیزی و خبر محوری شناخته می‌شود. جریان اخباری گری اگرچه در نجف ظهور کرد ولی در بدنه ایران نمو پیدا کرد که اکثریت آن زمان اهل سنت و اقلیت حداکثری آن شیعیان اسماعیلی دور از اجتهاد بودند. 3️⃣ عقلانیت صوفیه مولفه اصلیش دوری از اجتماع و البته این مولفه شاخصه اصلی تصوف قرن ۹ است چرا که در قرن ۶_۸ صوفیه وجه عمل‌گرای جریان عرفانی و یک تفکر مبارز و انقلابی به شمار می آمد. 🔸در ایام پایانی عصر صفوی با ورود میسیونرهای مسیحی و افزایش تجارت و مستقر شدن کمپانی ها و باز شدن سفارت خانه ها، جریان منورالفکری به ایران رسید و اولین نوع از عقلانیت آن‌را در دارالفنون می‌توان مشاهده کرد. 🔸عقلانیت مدرن در دو گونه بروکراتیک و تکنوکرات در ایران رشد کرد. دو منطق کنش‌گری که در یکی روح سازمانی تجسم یافته بود و دیگری با منطق پیچ و مهره ای فیزیک جان می‌گرفت. 🔸همان طور که اندیشه چپ در اروپا ظاهر شد در ایران نیز بعد از پهلوی اول و سرخوردگی منور الفکرهایی چون فروغی و تقی زاده متاخر که به سمت ایرانگرایی و باستان گرایی سوق داده می شدند، اندیشه های انتقادی و چپ و عقلانیت سوسیالیستی جان گرفت. عقلانیتی که به دنبال جامعه بی طبقه اشتراکی حرکت می‌کرد و در نهایت در دولت مصدق تجلی پیدا کرد. 🔸در میان نزاع دو عقلانیت منور الفکری و روشنفکری از همان دهه ۲۰، عقلانیت اجتماعی اسلامی به عنوان راه سوم در حال تولد بود و در کنش افرادی چون نواب و شاه آبادی نمود داشت و در نهایت در عقلانیت انقلاب اسلامی متعین گشت.اموری چون قرآن گرایی، عقل گرایی، مبارزه با علم ستیزی و علم زدگی و... 🔸ریشه این عقلانیت و چهره ابتدایی آن در کنش های سید جمال الدین اسد آبادی محقق شد و مرحوم امام با عبور از نخبه گرایی سید جمال و حرکت به سمت عموم مردم بدان ارتقا داد. 🔸دوران پسا انقلاب با عقلانیت های چپ در دهه ۶۰ آغاز، به تکنوکرات های اقتصاد محور و بعد بروکرات های اعتدالی آخرین نسخه عقلانیت های رقیب در دوران پسا انقلاب بودند، ولی ایده اصلی انقلاب -که همان جامعه سازی فراتر از تقابل با مدرنیته بود- در حاشیه قرار گرفت و نه در ساحت فرهنگ و نه در ساحت سیاست و اقتصاد در سطوح اجتماعی و حاکمیتی مورد توجه قرار نگرفت. ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami

▫️گزارش جلسه پنجم با حضور دکتر مسعود معینی پور از اساتید دانشگاه با موضوع «عقلانیت اجتماعی انقلاب اسلامی» 🔹این جلسه از سلسله جلسات دوره زمستانه مدرسه فرهنگ و علوم اسلامی ضحی با عنوان «عقلانیت اجتماعی انقلاب اسلامی» ۳۰ فروردین ماه ۱۴۰۱ در شهر مقدس قم برگزار شد. ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami

♦️عقلانیت اجتماعی انقلاب اسلامی♦️ 🔹ایشان مفهوم عقلانیت اجتماعی را واژه‎ای تازه تلقی کرده و فرمودند نباید به نحو توسعه مفهومی بی مبنا باشد که مابحذاء عملی نداشته باشد، و نه تقلیل بی منطق شود که ساحت انسان را به جامعه سازی یا حکمرانی تقلیل دهد. 🔹ایشان در تقریر بحث فرمودند عقلانیت اجتماعی ساحتی از عقلانیت است که مبنی بر کنش جمعی و در پی تحقق هدف جمعی و جامعه سازی می باشد که البته قبل از آن در شناخت جمعی از مسائل متفقند و در سه ساحت سیاسی و اقتصادی و فرهنگی به آن نگاه می شود. دکتر مسعود معینی پور استاد دانشگاه ▫️گزارش جلسه پنجم از سلسله جلسات دوره زمستانه مدرسه فرهنگ و علوم اسلامی ضحی با حضور دکتر مسعود معینی پور با موضوع «عقلانیت اجتماعی انقلاب اسلامی» 🔸دکتر معینی پور در ابتدای جلسه به تعریف عقل پرداخته و آن را اینگونه بیان کردند: موجودی که در دایره اختیار انسان در نسبت با هستی و خدا انتخاب داشته باشد و متضاد آن، جهل است. 🔸ایشان مفهوم عقلانیت اجتماعی را واژه‎ای تازه تلقی کرده و فرمودند نباید به نحو توسعه مفهومی بی مبنا باشد که مابحذاء عملی نداشته باشد، و نه تقلیل بی منطق شود که ساحت انسان را به جامعه سازی یا حکمرانی تقلیل دهد. 🔸ایشان در تقریر بحث فرمودند عقلانیت اجتماعی ساحتی از عقلانیت است که مبنی بر کنش جمعی و در پی تحقق هدف جمعی و جامعه سازی می باشد که البته قبل از آن در شناخت جمعی از مسائل متفقند و در سه ساحت سیاسی و اقتصادی و فرهنگی به آن نگاه می شود. به این ساحت ها با سه رویکرد نظری و اخلاقی و عملی می توان نگاه نمود. ریشه این سه رویکرد در حدیث بیست و چهارم از کتاب چهل حدیث امام خمینی (ره) به چشم می خورد. 🔸عقلانیت اجتماعی در چهار مقطع تأثیر دارد: 1. تأسیس انقلابها 2. تثبیت نظم اجتماعی 3. تداوم و بقا 4. اصلاح و تغییر هر نظم اجتماعی به این چهار مورد نیاز دارد و ماهیت دستگاه عقلانیت، رفت و برگشتی بین کنشگران و رهبران، نخبگان و عوام است. 🔸ایشان در ادامه، در تبیین نظریه استون گفتند: نظم اجتماعی دارای سیستم ورودی و فرایند و خروجی است. ورودی ‌ها مطالبات تمام نظام اجتماعی است و فرایندها برای بدست آوردن مطالبات است، و خروجی ها رضایت و کارآمدی یا عدم آن است. 🔸ایشان در ادامه نسل های موثر در مراحل انقلاب را برشمردند. ابن خلدون و برینتون برای شکل‌دهی انقلاب چهار نسل را ترسیم می‌کنند: 1. مؤسس؛ نسلی که انقلاب را طبق عقلانیت اجتماعی به وجود می‌آورد. 2. مباشر؛ وظیفه او تثبیت انقلاب و ساختن ساختار برای حاکمیت است. 3. مقلّد؛ نسلی که می خواهد به هر قیمتی ساختار را حفظ کند. 4. ویرانگر؛ نسلی که با نسل مؤسس و مباشر فاصله زیادی گرفته و خواستار تغییر است. 🔸در انقلاب اسلامی نسل مؤسس با ادبیات و معارف قوی وارد شد و در حال حاضر کشاکش بین سه نسل بعدی است که اگر طبق بیانیه گام دوم جلو برویم و به لوازم آن پایبند باشیم، آن گاه از دست نسل ویرانگر که اتفاقاً برای حال حاضر جایگزین هم دارند نجات پیدا خواهیم کرد. 🔸برای صورت بندی عقلانیت اجتماعی انقلاب اسلامی چند سوال را باید طرح و مستدل پاسخ داد: 1. چرا ما پیش از خودمان را در سه حوزه قدرت و ثروت و فرهنگ، نفی کردیم؟ 2. وضعیت جدید را چطور به وجود آوردیم و مسیر طی شده، بر اساس چه مبنای عقلانیت اجتماعی بوده است؟ 3. چطور مسأله های چیزی را که تأسیس کردیم تشخیص داده ایم؟ (این کار کرد مهم ترین کارکرد عقلانیت اجتماعی است) 4.مسئله آینده انقلاب اسلامی چیست؟ ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami

▫️گزارش جلسه هفتم با حضور حجت الاسلام دکتر علیرضا قائمی نیا از اساتید حوزه و دانشگاه با موضوع «عقلانیت اجتماعی انقلاب اسلامی» 🔹این جلسه از سلسله جلسات دوره زمستانه مدرسه فرهنگ و علوم اسلامی ضحی با عنوان «عقلانیت اجتماعی انقلاب اسلامی» ۸ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ در شهر مقدس قم برگزار شد. ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami

♦️عقلانیت اجتماعی انقلاب اسلامی♦️ 🔹عقلانیت در مقام تحقق و عینیت می تواند از تکثر برخودار باشد به بیان دیگر در یک جامعه انسانی امکان تحقق عقلانیت های متفاوت و رقیب وجود دارد. 🔹گام سوم توجه دادن به تمایز میان عقلانیت در مقام تعریف و عقلانیت در مقام تحقق است. منشا این تفکیک نگاه پیشینی به عقلانیت در مقام تعریف و شمول آن بر ثابتات شبکه پیچیده عقلانیت و اختصاص عقلانیت در تحقق به متغیرات در چارچوب ثابتات است. حجت الاسلام علیرضا قائمی نیا استاد حوزه و دانشگاه ▫️گزارش جلسه هفتم از سلسله جلسات دوره زمستانه مدرسه فرهنگ و علوم اسلامی ضحی با تدریس حجت الاسلام علیرضا قائمی نیا با موضوع «عقلانیت اجتماعی انقلاب اسلامی» 🔸آقای دکتر قائمی نیا ارائه خود در موضوع دوره را با تحلیل رویکرد معرفت شناختی به بحث آغاز کردند. در اندیشه ایشان رویکرد معرفت شناختی به عقلانیت اجتماعی از مزیت های خرد و کلانی بهره می برد که اهم آن عبارت اند از: 1- پرسشگری و توجه به مبانی و پیش فرض ها 2- قرار داشتن عقلانیت اجتماعی در تعینات معرفت اجتماعی 🔸البته مراد از رویکرد معرفت شناختی اتخاذ زاویه دید انتقادی به بحث است که با معرفت شناسی به عنوان مجموعه مسائل مرتبط با معرفت در دانش فلسفه متفاوت است. 🔸دکتر قائمی نیا با تفکیک میان عقل (reason) و عقلانیت اجتماعی (rationality) به صمیم بحث ورود کردند و در تعریف عقلانیت اجتماعی آن را مشعر به شبکه پیچیده بینشی-گرایشی همراه با الگوهای رفتاری دانستند که می تواند خواستگاه عقلی و غیر عقلی داشته باشد. 🔸با توجه به تعریف، عقلانیت در مقام تحقق و عینیت می تواند از تکثر برخودار باشد به بیان دیگر در یک جامعه انسانی امکان تحقق عقلانیت های متفاوت و رقیب وجود دارد. 🔸گام سوم توجه دادن به تمایز میان عقلانیت در مقام تعریف و عقلانیت در مقام تحقق است. منشا این تفکیک نگاه پیشینی به عقلانیت در مقام تعریف و شمول آن بر ثابتات شبکه پیچیده عقلانیت و اختصاص عقلانیت در تحقق به متغیرات در چارچوب ثابتات است. 🔸البته باید توجه کرد که در عقلانیت مقام تحقق با وجود حاکم بودن اصول کلان ثابت، مکانیزم پیش روی آزمون و خطا است؛ همانطور که شهید صدر در نظریه منطقه الفراغ آن را صورت بندی کرده اند. 🔸گام پایانی در مقدمات، بررسی تمایز و تفاوت میان عقلانیت سکولار و دینی است. 🔸به اعتقاد دکتر قائمی نیا دو وجه عمده تفاوت میان این دو عقلانیت وجود دارد: نخست نوع نگاه به عقل به عنوان یک منبع معرفتی است که عقلانیت سکولار معتقد به عقلانیت خود بنیاد و عقلانیت دینی با وجود پذیرش عقل معتقد به محدودیت آن است، و تفاوت دوم در وجود ثابتات در عقلانیت دینی و محوریت آزمون و خطا در متغیرات است، برعکس عقلانیت سکولار که آزمون و خطا را در تمام سطوح معیار می دانند. 🔸دکتر قائمی نیا راهکار امتداد و پیش برد عقلانیت انقلاب اسلامی در دروان تثبیت و دوام را استفاده از یک کنش جمعی انباشتی می دانند. به بیان دیگر با وجود گذشت 40 سال از انقلاب، منطق گسستی بر تاریخ معاصر حاکم بوده است که در تغییر سیاست ها، برنامه ها و حتی مدیران با تغییر دولت ها نمود دارد درحالی که باید تلاش کرد تا با اعتبار بخشی به حوزه عمومی و کنش ارتباطی در ذیل چتر ثابتات عقلانیت انقلاب اسلامی، امکان دست یابی به الگوهای رفتاری متناسب با شرایط را فراهم نمود و از انباشت تجربیات گذشته و اندیشه های حاضر به بهترین نحو استفاده نمود. ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami

▫️برگزاری نخستین دوره‌ی آشنایی با برخی از ایده‌های معاصر علم دینی 🔹مهلت ثبت‌نام : ۲۹مرداد۱۴۰۱ 🔹 زمان دوره : ۳۱مرداد تا ۱۶شهریور - وبگاه: www.hamandishi.info - ایتا: ٠۹۱٠٠۹۳۱٠۸۴ 🔸این دوره توسط دبیرخانه‌ی هم‌اندیشی علم دینی، دانشگاه باقرالعلوم(علیه‌السلام) با همکاری اداره آموزش های آزاد این دانشگاه برگزار می شود. ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami

▪️سالگرد ارتحال عالم ربانی، فیلسوف و حکیم متأله حضرت آیت الله علامه حاج شیخ محمدتقی مصباح یزدی (ره) و همچنین سردار شهید اسلام سردار قاسم سلیمانی عزیز تسلیت باد. ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami

▫️ فایل متن کامل گزارش استاد میرباقری و بیانات آیت‌الله مصباح یزدی 🔹در این دیدار مجموعه فرهنگستان علوم اسلامی قم به مناسبت برگزاری همایش تحول در علوم اسلامی، دانشگاه تهران، ۱۳۹۰ با علامه مصباح یزدی دیدار کردند. 🔹در ابتدای این دیدار آیت الله محمد مهدی میرباقری گزارشی کوتاه از عملکرد مجموعه فرهنگستان علوم اسلامی قم ارائه دادند و در ادامه علامه مصباح یزدی بیاناتی در این باب داشتند. ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami