📚 #آشنایی مختصر با#علائم_و_نشانه_گذاری ها در#زبان_فارسی
■ #نقطه (•)
نقطه نشانه درنگ است و در موارد زیر بکار میرود:
١) در پایان جمله های ساده و مرکب خبری؛
مثال: علی دیروز به شیراز رفت.
٢) در صورتیکه واژه ای به جای یک جمله بیاید، پس از آن نقطه گذاشته می شود؛
مثال: آیا دیروز به مدرسه رفتی؟
بله.
٣) پس از حروفی که به عنوان نشانه اختصاری آمده اند؛
مثال: م.ت.ج (محمد تقی جعفری) و ﮬ.ق ( هجری قمری)
٤) پس از اطلاعات کتاب شناختی کامل ؛
مثال: ناتل خانلری، پرویز، ١٣٦٥، تاریخ زبان فارسی، نشر نو.
"نکته مهمی که فرد باید به آن توجه داشته باشد، این است که در پایان عنوان کتاب ها و عناوین اصلی و فرعی نوشته ها (حتی اگر این عناوین به صورت جمله کامل باشند)، نباید نقطه گذاشت و استفاده از نقطه، اشتباه است.
■ #ویرگول (،)
ویرگول نشانه درنگ کوتاه است و هرجا نویسنده، قصد مکث کردن دارد آن را بکار می برد.
از ویرگول در موارد زیر استفاده میشود:
١) برای جدا کردن عبارات و کلمات یک جمله از هم و پرهیز از اختلاط مفاهیم؛
مثال: از بالای دیوار، شهر ما را میتوان دید.
از بالای دیوار شهر، ما را می توان دید.
٢) برای عنوان هایی که پس از نام می آیند؛
مثال: سعدی، شاعر شیرین سخن شیراز، در نظامیه بغداد درس خواند.
٣) پس از کلماتی چون: بلی، آری، نه، بله و مانند آنها؛
مثال: نه، او را ندیده ام.
٤) بین دو واژه مشابه که در یک جمله، کنار هم قرار دارند؛
مثال: یکی از مهمترین شاخه های اقتصاد، اقتصاد نظری است.
٥) برای جدا کردن جمله های پایه و پیرو؛
مثال: وقتی رسید، علی هنوز در خانه بود.
٦) برای جدا کردن ساخت های دستوری مشابهی، که به طور متوالی و پشت سر هم در جمله آمده اند؛
مثال: دانش آموزان، دانشجویان، ورزشکاران و تماشاگران در ورزشگاه جمع شده بودند.
٧) پس از منادا؛
مثال: ای پسر، این خیال باطل را از سر به در کن.
٨) پیش از حروف تعلیل، از جمله:
زیرا، چون، چون که، چرا که، چه وغیره؛
٩) پس ازقیدها و عبارت های قیدی که در ابتدای جمله آمده اند و پیش از قیدها وعبارت های قیدی که در وسط جمله قراردارند.
از جمله این قیدها می توان به وانگهی، با این همه و به علاوه اشاره کرد؛
١٠) برای جدا کردن اجزای تاریخ و نشانی از هم؛
مثال: دوشنبه، ١٤ مهر.
کوچه یاس، خیابان انقلاب، تهران.
١١) پس از ارقام و حروف؛
مثال: دانش آموزان کلاس اول ابتدایی در هفته اول، باید ارقام ۱، ۲، ٣، ٤ و حروف الف، ب، پ، ت را به خوبی یاد بگیرند.
١٢) برای جدا کردن اطلاعات کتاب شناختی؛
مثال: ناتل خانلری، پرویز، ١٣٦٥، تاریخ زبان فارسی، نشر نو.
■ #نقطه_ویرگول (؛)
به نقطه – ویرگول، مکث میانه میگویند.
زمان درنگ نقطه – ویرگول، بیش تر از ویرگول و کمتر از نقطه است.
این نشانه، در موارد زیر به کار می رود:
١) بین جمله هایی که از نظر دستوری مستقل، ولی از نظر معنایی به هم مربوط هستند می آید؛
مثال: روز خوبی بود؛ همه شاد بودند؛ هیچکس به فکر بدی ها نبود.
٢) بین جمله ها یا گروه های اسمی که پس از عباراتی چون:
از این قرار است، عبارتند از، شامل این موارد است و عباراتی از این دست، می آیند؛
مثال: شرایط عضویت در باشگاه موارد زیر است:
دارا بودن کارت پایان خدمت؛
عضویت در کمیته های ورزشی؛
داشتن سابقه قهرمانی؛
نداشتن سوء پیشینه؛
■ #دونقطه (:)
علامت دو نقطه، در موارد زیر بکار میرود:
١) قبل از نقل قول مستقیم؛
مثال: سعدی در گلستان چنین گفته است:
نصیحت از دشمن پذیرفتن خطاست...
٢) هنگام بر شمردن اجزای یک امر کلی، پس از مواردی مانند از این قرار است، عبارتند از و غیره؛
مثال: علوم اسلامی عبارتند از:
تفسیر، کلام، حدیث، رجال و ....
٣) برای معنا کردن واژه ها؛
مثال: نقی: پاکیزه
■ #سه_نقطه (...)
از سه نقطه، در موارد زیر استفاده میشود
١) به جای واژه ها یا عبارتهای محذوف؛
مثال: ما باید از جنبه های دینی، فرهنگی، اقتصادی و... پیشرفت کنیم.
٢) برای نشان دادن بخشی از نقل قول، که در متن آورده نشده است؛
مثال: به گفته ابوسعید ابوالخیر:
... و طریقت همه محو کلی و حقیقت همه حیرت است.
■ #پرانتز ( )
کاربرد پرانتز به صورت زیر است:
١) برای آوردن توضیح معادل.
در واقع در این جا، پرانتز، معنی «یا» و «یعنی» می دهد؛
مثال: کتاب فردوسی (شاهنامه)، اثری جاودان است.
٢) برای آوردن عبارات و جمله های تکمیل کننده ای، که اهمیت آن ها کمتر از مطالب اصلی است؛
مثال: پسر عموی او (همان که دیروز به مسافرت رفته بود)، به تازگی درسش را تمام کرده است.
٣) برای درج اصطلاحاتی که بعد از نام پیامبران و ائمه می آید؛
مثال: حضرت محمد (ص)
٤) برای ذکر منابع، در هنگام نقل قول از متون؛
مثال: هر خواننده ای حد معینی از اصوات موسیقی را می تواند بخواند
(خالقی،١۳۷۳)
٥) برای آوردن تاریخ و سال ها؛
مثال: ابوالفتح رازی (٦١٠-٥٩٢)، تفسیر خود را به پارسی نگاشت.
٦) برای معنا کردن واژه ها؛
مثال: چلنگر (قفل ساز)
ادامه👇