🟢 ما نیازمند فقیه در توحید، فقیه در معاد، فقیه در امامت، فقیه در سیستم اجتماعی اسلام، فقیه در سیستم‌ اقتصادی اسلام و ... هستیم 🔹 ما در اسلام غیر از مسئله علم و آموزش، دستور فقاهت در تمام شئون دینی داریم. این فقاهتی که در دین و در احادیث وارد شده است - همان طور که علما گفته‌اند - اختصاص به فقهِ در احکام ندارد، در تمام مسائل دینی ما موظفیم فقیه باشیم. 🔸 ما باید در توحید فقیه باشیم، در نبوت فقیه باشیم، در امامت فقیه باشیم، در معاد فقیه باشیم، در سیستم اخلاقی اسلام فقیه باشیم، در سیستم اجتماعی اسلام فقیه باشیم، در سیستم اقتصادی اسلام فقیه باشیم؛ در همه چیز مربوط به اسلام باید فقیه باشیم و از آن جمله در احکام اسلام هم باید فقیه باشیم. 📗 #مرتضی_مطهری، حق عقل در اجتهاد، ص۹۲ 📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام

🔖 #خردخوان | تفاوت نظریه کانت و حکمای اسلامی در باب معقولات ثانیه 1⃣ کانت آمد معقولات ثانیه حکما را چه معقولات ثانیه منطقی و چه معقولات ثانیه فلسفی را امور صددرصد ذهنی دانست در صورتی که حکمای ما معقولات ثانیه منطقی را صددرصد ذهنی می‌‌دانند ولی معقولات ثانیه فلسفی را (کاملا) ذهنی نمی‌‌دانند. این یک تفاوت. 2⃣ تفاوت دیگر اینکه به یک نوع بیگانگی مطلق میان معقولات ثانیه -یا مقولات خودش- و اشیاء خارجی قائل شد؛ یعنی گفت اینها صددرصد ساخته قبلی ذهن هستند؛ یعنی اصلا قبل از اینکه این محسوسات (یا معقولات اولیه) بیایند اینها وجود داشته‌‌اند. اینها می‌‌آیند در ظرف آنها ریخته می‌‌شوند. اصلا اینها جزء ساختمان طبیعی و ذاتی ذهن است. این هم یک فرق دیگر که حکمای ما معقولات ثانیه را- چه فلسفی و چه منطقی- جزء ساختمان ذاتی ذهن نمی‌‌دانند؛ چون به ساختمان ذاتی ذهن قائل نیستند، زیرا این حکما از عقل هیولانی و نفس هیولانی شروع می‌‌کنند، می‌‌گویند در مرحله اول جز علم ذات به ذات اصلا چیزی نیست؛ باقی دیگر هم بالقوه است، تدریجا بالفعل می‌‌شود. هیچ چیزی برای نفس ذاتی نیست. هیچ علم ذاتی و فطری به آن معنا که با خودش آورده باشد برای‌‌ نفس نیست. به طور پیشینیه چیزی ندارد؛ اینها تدریجا پیدا می‌‌شود. 🔻 حتی آنچه را که اینها بدیهیات اولیه می‌‌دانند، می‌‌گویند اینها هم زمانا بعد پیدا شده است؛ و بلکه همه معقولات ثانیه را به نوعی مؤخر از معقولات اولیه می‌‌دانند؛ یعنی می‌‌گویند اگر معقول اولیه‌‌ای نبود معقول ثانیه‌‌ای هم نبود. ولی کانت می‌‌گوید نه، اگر معقولات اولیه به اصطلاح شما نبود معقول ثانیه، خودش بود. چون ذهن بود اینها هم بود. ✍ پس این تفاوتها بین نظر کانت و نظر حکمای اسلامی در کار هست. ولی تلاش کانت بالاخره تلاش موفقی از آب در نیامد؛ یعنی معرفت را که می‌‌خواست به این وسیله توجیه کند بیشتر غیر قابل توجیه شد، برای اینکه او این معانی را- حتی معانی فلسفی را- برد به عالم ذهن و خارج را از اینها عاری کرد: در خارج نه علیتی است نه معلولیتی، نه ضرورتی نه امکانی، هیچیک از اینها نیست. بعد به اشکال برخورد که پس تو اصلا از کجا می‌‌گویی که «خارج» ی وجود دارد؟ اگر علیت ساخته ذهن است از کجا می‌‌گویی که «خارج» ی وجود دارد؟ 📗 #مرتضی_مطهری، شرح منظومه، ج ۱، ص ۳۹۷ 📚 #فلسفه_غرب | #تخصصی 📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات

👫 #خردنما | برابری زن و مرد در اسلام و غرب 👤 شهید #مرتضی_مطهری 📚 #فلسفه_حقوق | #عمومی 📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات

👨‍👩‍👦 #خردخوان | آیا بشر می‌تواند موجود زنده بسازد؟ 🔺 قبلًا اشاره كرديم كه در زمان ما اين مسئله مطرح است كه آيا بشر قادر خواهد بود كه موجود زنده بسازد؟ آيا خواهد توانست كه مثلًا نطفه مصنوعى انسان بسازد كه پس از قرار گرفتن در رحم يا محيط مناسب ديگرى به صورت يك انسان كامل درآيد؟ 🚫 گفتيم كه يك دسته الهيون كه طرز تفكرشان در رابطه حيات با اراده خداوند، متوجه موارد استثنائى و آغاز پيدايش حيات است جداً منكر اين مطلب مى‏باشند. ولى روى طرز تعليمى كه ما از قرآن مى‏گيريم بايد گفت مانعى ندارد. اين مسئله محتاج به توضيح است و از دو جنبه بايد مورد نظر قرار گيرد: 1⃣ يكى از اين نظر كه پيچيدگى ساختمان موجود زنده چه اندازه است و آيا بشر روزى خواهد توانست به تمام رموز و اسرارى كه در تركيب مادى اجزاء يك سلول زنده به كار رفته پى ببرد و قانون طبيعى به وجود آمدن يك سلول زنده را كشف كند و يا هرگز نخواهد توانست و هرگز به رمز اين قانون پى نخواهد برد؟ از اين نظر ما به هيچ وجه نمى‏توانيم اظهار نظر بكنيم زيرا خارج از صلاحيت ماست. آن مقدارى كه اهل فن گفته و مى‏گويند اين است كه: «چيزى كه از خلقت زمين و سيارات و منظومه‏هاى شمسى و از همه كائنات بالاتر و مهم‏تر است ماده «پروتوپلاسم» است». 2⃣ نظر ديگر اينكه آيا اگر بشر روزى موفق شد و قانون خلقت جانداران را كشف كرد- همان طورى كه بسيارى از قوانين ديگر موجودات را كشف كرده- و تمام شرايط و اجزاء مادى تركيب موجود زنده را به دست آورد و عيناً نظير ماده زنده طبيعى را ساخت، آيا آن موجود مصنوعى حيات پيدا مى‏كند يا نمى‏كند؟. جواب اين سؤال اين است كه: قطعا حيات پيدا مى‏كند، زيرا محال است كه شرايط وجود يك افاضه كاملا فراهم شود و آن افاضه تحقق پيدا نكند. مگر نه اين است كه ذات احديت، صمد و كامل مطلق و فيّاض على الاطلاق است؟ مگر نه اين است كه واجب الوجود بالذات‏ واجب من جميع الجهات و الحيثيات است؟ ❓در اينجا ممكن است اين شبهه باز در اذهان بيايد كه پس تكليف آن مطلب كه حيات فقط به دست خداست و غير خدا از حريم عمل احياء و اماته بيرون است چه مى‏شود؟ 🔺جواب اين مطلب پس از تذكر مطالب گذشته واضح است. اگر بشر روزى چنين توفيقى حاصل كند، منتها كارى كه كرده اين است كه توانسته شرايط حيات را فراهم كند، نه اينكه حيات را بيافريند. بشر حيات نمى‏دهد، قابليت ماده را براى افاضه حيات كامل مى‏كند و به اصطلاح، بشر فاعل حركت است نه مفيض وجود. بشر اگر روزى چنين توفيقى حاصل كند، از نظر كشف علمى كار مهمى كرده، ولى از نظر دخالت در ايجاد حيات، همان مقدار دخالت دارد كه پدر و مادر از طريق تناسل در ايجاد حيات فرزند دخالت دارند و يا كشاورز در ايجاد حيات دانه‏هاى گندم دخالت دارد. در هيچيك از اين موارد، انسان خلق كننده حيات نيست، فراهم كننده شرايط قابليت يك ماده براى حيات است. قرآن كريم در سوره مباركه واقعه اين مطلب را به بهترين وجهى بيان كرده است: أَ فَرَأَيْتُمْ ما تَحْرُثُونَ، أَ أَنْتُمْ تَزْرَعُونَهُ أَمْ نَحْنُ الزَّارِعُونَ أَ فَرَأَيْتُمْ ما تُمْنُونَ، أَ أَنْتُمْ تَخْلُقُونَهُ أَمْ نَحْنُ الْخالِقُونَ 📔 #مرتضی_مطهری، مجموعه آثار، ج ۱۳، ۵۸ 📚 #فلسفه_اسلامی | #نیمه‌تخصصی 📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات