🔔 از دنيا به حدّ #كفاف بطلب
❇️ #حديث
✍🏻 امام زين العابدين (عليه السلام) مى فرمايد:
«پيغمبر اکرم در بيابانى از کنار ساربانى که مشغول چراى شترهايش بود گذشت از او مقدارى آب (يا شير) خواست.
آن مرد که مى خواست طفره برود گفت:
آنچه در پستانهاى اين شترهاست صبحانه قبيله است، و آنچه در ظرفهاست شام قبيله!
⚜️پيغمبر فرمود :
خداوندا ، مال و فرزندانش را افزون کن❗️
🔹از آنجا گذشت و به چوپانى رسيد همين درخواست را از او کرد،
چوپان آنچه در پستان گوسفندان بود دوشيد، و آنچه در ظرف داشت نيز بر آن ريخت (و با خوشحالى) خدمت رسول الله فرستاد و گوسفندى هم به عنوان هديه بر آن افزود و عرضه داشت:
اين چيزى است که نزد ما حاضر بود و اگر دوست داشته باشى باز بر آن بيفزايم؟!
⚜️ پيغمبر در حق او دعا کرد و عرضه داشت:
«اَلْلهُم ارْزُقْه الْکَفاف!»
خداوندا ، به اندازه کفايت به او روزى ده❗️
🔹بعضى از ياران عرض کردند:
اى رسول خدا!
آن کس را که دست رد بر سينه تو گذاشت و بخل کرد مشمول دعايى ساختى که همه ما به آن علاقه داريم، و به آن کس که سخاوتمندانه نياز شما را برآورد، دعايى کرديد که همه ما از آن کراهت داريم!
⚜️پيغمبر (صل الله علیه وآله) در پاسخ آنها اين جمله بسيار پرمعنى را فرمود:
✨«اِنّ مَا قَل و کَفَى خَيْر مِمّا اَکْثَر و أَلْهى; اَللّهُم ارْزُق مُحَمَّدا وَ آل مُحَمَّد الْکَفاف»✨
💠 «مقدار کم که براى زندگى انسان کافى باشد بهتر است از مقدار زيادى که انسان را از خدا غافل کند، خداوندا محمد و آل محمد را به اندازه کفايت روزى بده»❗️
🌿🌼🌿🎀🌿🌹
📚 شرح نهج البلاغه، علاّمه خويى، جلد 4، صفحه 249
💠 @RoozieHalal 💠
🦋🦋"#بسندگی به #کفاف:
✨امام علی(علیه السلام) فرمودند:« آن کس که به اندازه کفاف بسنده کرد، به آسایش دست یافت و از زندگی آسان و خوشی برخوردار شد»(۱).
💫امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «در انجیل آمده است که عیسی(علیه السلام) عرض کرد:«بار خدایا! صبح یک گرده ی نان جو، شب گرده ای دیگر مرا روزی فرما و بیش از این روزیم مده که دچار طغیان شوم»(۲). "
📚۱- نهج البلاغه، حکمت 371
۲-البحار، ج 72، ص 54.
💠 @RoozieHalal 💠
✨بهترین روزی آن است که انسان را کفایت کند. از پیامبر خدا رسول اکرم(ص) روایت شده است:
🍃«طوبی لمن أسلم و کان عیشه کفافاً»(۱) ؛
خوشا به حال کسی که مسلمان باشد و زندگیش به قدر #کفاف.
👈رسول خدا فرمودند: «بهترین روزی آن است که به قدر کفایت باشد»(۲). "
📚۱- الکافی، ج 2، ص 140
۲- البحار، ج77، ص168
💠 @RoozieHalal 💠
💫💫خوشا به حال چنين كسان:
🌸🍃امام(علیه السلام) در این گفتار پرمعناى خود به چهار جمله اشاره مى کند و آن را مایه #خوشبختى انسان مى داند که جمله سوم و چهارم آن با حکمت 43 مشترک است.
در جمله اول و دوم مى فرماید: «خوشا به حال کسى که (پیوسته) به #یاد_معاد باشد و براى روز حساب عمل کند»; (طُوبَى لِمَنْ ذَکَرَ الْمَعَادَ، وَعَمِلَ لِلْحِسَابِ).
👈هنگامى که واژه معاد گفته مى شود دنیایى در برابر انسان مجسم مى گردد که در آن موازین #سنجش اعمال برپاست و نامه هاى اعمال به دست افراد است; گروهى (نیکوکاران) به دست راست و گروهى (بدکاران) به دست چپ; همان نامه عملى که «(لاَ یُغَادِرُ صَغِیرَةً وَلاَ کَبِیرَةً إِلاّ أَحْصَاهَا); هیچ عمل کوچک و بزرگى از صاحب آن سر نزده مگر این که در آن احصا شده است»(1) همه از سرنوشت خود نگرانند و اضطراب بر همه حاکم است. تمام اعضاى بدن انسان در آن دادگاه بزرگ گواه بر اعمال او هستند و نیازى به گواهى فرشتگان #ثبت_اعمال نیست، هرچند آنها نیز گواهى مى دهند.
🌟آن کس که چنین دادگاهى را باور داشته باشد و به یاد آن بیفتد به یقین به سراغ گناه و ظلم و فساد نمى رود، زیرا چنین ایمانى انگیزه عمل است; عملى پاک و خالى از هرگونه آلودگى و اگر لغزشى از او سر زند به زودى توبه مى کند و به سراغ جبران مى رود. ممکن نیست ایمان به چیزى در دل انسان راسخ باشد و عملى هماهنگ آن انجام ندهد.
🌺در حدیثى از امام صادق(علیه السلام) در کتاب شریف کافى آمده است که شخصى از او سؤال کرد «أَلاَ تُخْبِرُنِى عَنِ الاِْیمَانِ أَقَوْلٌ هُوَ وَعَمَلٌ أَمْ قَوْلٌ بِلاَ عَمَل; عرض کرد آیا به من خبر نمى دهى که ایمان اعتقاد و عمل هر دو است یا فقط اعتقاد است» امام در پاسخ فرمود: «الاِْیمَانُ عَمَلٌ کُلُّهُ وَالْقَوْلُ بَعْضُ ذَلِکَ الْعَمَلِ; تمام ایمان عمل است و ایمان بعضى از آن عمل است. (اشاره به این که رکن اصلى ایمان عمل است)».(2)
آن گاه در سومین و چهارمین جمله مى فرماید: «به مقدار کفایت #قانع گردد و از خدا راضى باشد»; (وَقَنِعَ بِالْکَفَافِ، وَرَضِیَ عَنِ اللَّهِ).
منظور از قانع بودن به مقدار کفایت این است که حداقل لازم زندگى را داشته باشد، زیرا بالاتر از آن خالى از مسئولیت نیست و کمتر از آن خالى از ذلت.
قانع بودن به مقدار کفایت به قدرى اهمیت دارد که در حدیث معروفى از پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) نقل شده که با یارانش از بیابانى مى گذشت، ساربانى در آنجا بود، حضرت براى رفع عطش یا براى نیاز به غذا مقدارى شیر از او طلب کردند (البته در برابر وجه) و او بخل ورزید و گفت: آنچه از شیر در پستان و یا در ظرف هاست همه براى صبحانه و شام قبیله است و به دیگرى نمى رسد. پیامبر در حق او دعا کرد: خداوندا مال و فرزندانش را افزایش ده. بعدا به چوپان دیگرى رسید و همین درخواست را نمود. چوپان نه تنها شیرى را که در ظرف داشت بلکه آنچه در پستان گوسفند بود را نیز دوشید و به عنوان هدیه، با احترام به نزد پیامبر آورد و به آن حضرت تقدیم کرد. پیغمبر در حق او نیز دعا کرد; ولى چنین عرضه داشت: «اللّهُمَّ ارْزُقْهُ الْکَفافِ; خداوندا به حد #کفاف به او مرحمت کن» بعضى از یاران تعجب کردند که چگونه در حق آن بخیل پیغمبر اکرم دعاى #فزونى_مال و فرزند کرد ولى درباره این مؤمن سخاوتمند دعایى کمتر از آن فرمود. از این مطلب سؤال کردند و پیامبر در جواب فرمود: «إِنَّ مَا قَلَّ وَکَفَى خَیْرٌ مِمَّا کَثُرَ وَأَلْهَى; مقدار کم که براى زندگانى انسان کافى باشد بهتر از مقدار فراوانى است که آدمى را از خدا غافل سازد».(3)
👈منظور از رضایت پروردگار که در سخن پربار بالا به آن اشاره شده همان رضایت از #مقدارات خداست چه مطابق میل انسان باشد و چه بر خلاف میل او همان گونه که در حدیثى از امام صادق مى خوانیم: «رَأْسُ طَاعَةِ اللَّهِ الصَّبْرُ وَالرِّضَا عَنِ اللَّهِ فِیمَا أَحَبَّ الْعَبْدُ أَوْ کَرِهَ وَلاَ یَرْضَى عَبْدٌ عَنِ اللَّهِ فِیمَا أَحَبَّ أَوْ کَرِهَ إِلاَّ کَانَ خَیْراً لَهُ فِیمَا أَحَبَّ أَوْ کَرِهَ; برترین طاعت الهى صبر و #شکیبایى و رضایت و خشنودى از خداست; چه در امورى که بنده او دوست دارد یا دوست ندارد و هیچ بنده اى از مقدرات الهى در آنچه دوست دارد یا دوست ندارد #راضى نمى شود مگر این که در هر دو صورت خیر اوست»(4). (5)
*
پی نوشت:
(1). کهف، آیه 49.
(2). کافى، ج 2، ص 33، ح 1.
(3). کافى، ج 2، ص 140، ح 4 با تلخیص.
(4). همان، ص 60، ح 1.
(5). سند گفتار حکیمانه: همان گونه که در شرح مدرک حکمت 43 آمد، جمعى آن جمله حکمت آمیز را جمله 44 یک جا آورده اند و مدرک آن را در یک جا ذکر کرده اند. (مصادر نهج البلاغه، ج 4، ص 40 و 41).
💠 @RoozieHalal 💠
✳️بسندگى به كفاف :
🌸امام على عليه السلام :
مَنِ اقتَصَرَ على بُلْغَةِ الكَفافِ فقدِ انتَظَمَ الراحَةَ، و تَبَوَّأ خَفضَ الدَّعَةِ
آن كه به اندازه #كفاف بسنده كرد ، به آسايش دست يافت و در آرامش جاى گرفت .
( نهج البلاغة : الحكمة ۳۷۱ )
امام صادق عليه السلام : در انجيل آمده است كه عيسى عليه السلام گفت :
اللّهُمّ ارزُقْني غُدوَةً رَغيفا مِن شَعيرٍ و عَشِيَّةً رَغيفا مِن شَعِيرٍ ، و لا تَرزُقْنِي فَوقَ ذلكَ فَأطغى
بار خدايا ! صبح يك گرده نانِ جو و شب گرده اى ديگر مرا #روزى فرما و بيش از اين روزى ام مده كه دچار #طغيان شوم .
( بحار الأنوار : ۷۲/۵۴/۸۵ )
📚میزان الحکمه، جلد چهارم.
💠 @RoozieHalal 💠
🛑#مذمت_مال_داری
✨🌱در حديثى ديگر از آن حضرت مروى است كه: «در روز قيامت مردى را بياورندكه از حرام در دنيا مال جمع نموده بود و در حرام صرف كرده بود، پس امر شود كه: اورا به جهنم افكنند.و ديگرى را بياورند كه مال از حلال جمع كرده و در مصرف حرامخرج نموده. خطاب رسد كه: او را هم به جهنم برند.و مردى ديگر را بياورند كه مال از حرام جمع كرده و به مصرف حلال خرج نموده.خطاب رسد كه: او را نيز به جهنماندازند.و مردى ديگر را بياورند كه مال از حلال جمع نموده و به حلال خرج نمودهباشد خطاب رسد كه: او را بازداريد، شايد در طلب اين مال ضرر به يكى از امورى كه براو واجب است رسيده باشد، مثل اينكه: نمازى را از وقتش تاخير انداخته يا كوتاهى درركوع يا سجود يا وضوى آن نموده باشد.عرض كند كه: پروردگارا! از حلال كسبكردم و به حلال خرج كردم و هيچ يك از واجبات خود را ضايع نكردم.خطاب رسد:
❄️شاید به جهت اين مال، بر اقران و امثال فخر كردهاى.و به مركبى يا جامهاى مباهات نموده باشى؟ عرض نمايد: پروردگارا! چنين عملى نيز از من سر نزد.و خطاب رسد كه:
💥شايد كوتاهى و منع نموده باشى حق كسانى را كه من امر كردم كه بدهى از: سادات و يتيمان و مساكين و راه گذران؟ عرض كند كه: نه پروردگارا! هيچ حقى را كه امر فرمودهبودى ضايع نكردم.
♨️در اين وقت اين جماعتحاضر مىشوند و در مقام مخاصمه با آن شخصبرمىآيند و مىگويند: خداوندا! مال به او عطا كردى و او را غنى گردانيدى و به او امرفرمودى كه به ما بدهد.اگر از جواب مخاصمه آنها بر آمد و معلوم شد كه حق آنها راداده.و هيچ فخرى و مباهاتى نكرده.و واجبى از او ضايع نشده.خطاب مىرسد كه:
✨بايست و به جا بياور شكر نعمتى را كه به تو عطا فرمودهايم از آنچه خوردهاى وآشاميدهاى و لذتى كه يافتهاى» .
🍂آه، آه اى جان برادر! كسى كه مداخل و مخارج او حلال، و همه واجبات خود رابه جا آورده باشد، و حقوق الهى را ادا نموده باشد، به اين دقت محاسبه او را مىرسند.
🤔پس آيا چگونه خواهد بود حال امثال ما كه غرق فتنه دنيا گشتهايم و خود را به #حلال_و_حرام آن آغشتهايم؟ ! نه از شبهات آن اجتناب مىكنيم و نه از شهواتش، نه از اموالشمىگذريم و نه از لذاتش.شكمهاى گرسنه در جوار ما سر به بالين مىنهند و انواع اطعمهرا مىخوريم، و به شكر آن نمىپردازيم.
😔آه! چه بزرگ خواهد بود مصيبت ما! و چه عظيم خواهد بود بليه ما! بسا حيرتها وپشيمانيها كه به ما رو دهد.و چقدر اندوه و ماتمها كه از براى ما باشد در وقتى كه هيچسودى نبخشد، نمىدانيم كه دنيا با ما چه خواهد كرد؟ و فردا در حضور پادشاه قهار، ازعهده جواب چگونه برخواهيم آمد؟ ! خوشا به حال كسانى كه از دنيا محروم وبىنصيباند.
☀️و از اين جهتبود كه بعضى از اصحاب سيد مختار گفت كه: «راضى نيستم روزىهزار مثقال طلا از #حلال _كسب كنم و در راه خدا صرف كنم، با وجود اينكه از هيچعبادتى مرا باز ندارد.گفتند كه: چرا؟ گفت: مىترسم از آنكه روز قيامت مرا باز دارند وبپرسند كه: از كجا آوردى؟ و به چه مصرف رسانيدى؟ پس سزاوار مؤمن آن است كه:
🗯خود را به دنيا آلوده نسازد، و به قدر #كفاف از دنيا بسازد.و اگر زيادتى به او رسد بهجهتخود پيش فرستد.و اگر بعد بماند مفاسد و آفات بسيار دارد» .
برگ عيشى به گور خويش فرست كس نيارد ز پس تو پيش فرست
👈مروى است كه: «مروى به حضرت پيغمبر - صلى الله عليه و آله - عرض كرد كه: چرامن شوق به مرگ ندارم؟ حضرت فرمود: آيا مالى دارى؟ عرض كرد: بلى يا رسول الله.
💫فرمود: مال خود را پيش روى خويش بفرست، زيرا كه: دل هر كسى همراه مال اوست،اگر پيش فرستاد مىخواهد زود به آن برسد و اگر گذاشت مىخواهد با آن باشد» .
⚡️حضرت امير المؤمنين - عليه السلام - درهمى به دست مبارك گرفتند و فرمودند: «تاتو از دست من بيرون نروى نفعى به جهت من ندارى» .
👈در بعضى روايات رسيده كه: «اول روزى كه سكه درهم و دينار زده شد شيطان آنهارا برداشت و بر روى خود گذاشت و بوسيد و گفت: هر كه شما را دوست دارد بندهبر حق من است» .
🥀و بعضى از بزرگان گفتهاند كه: «دو #مصيبت است از براى بنده در مالش در وقتمردن، كه اولين و آخرين مثل آنها را نشنيدهاند: يكى آنكه: همه آنها را از او مىگيرند. و ديگر آنكه محاسبه همه آن را از او مىخواهند» .
📚معراج السعادة، عالم ربانى ملا احمد نراقى (قدس سره)
💠 @RoozieHalal 💠