🌀 نظام مدارک علمی حوزه، معقول نیست
📝 ذبح هویت علمی اساتید و طلاب
👤 حجتالاسلام رفیعی، مدیر مدرسه علمیه صدوقی فاز پنج
🔹 مشکلی که در نظام مدرکی و آموزشی حوزه در حال اتفاق است، این است که شما اگر بخواهید بین مدرک حوزوی با دانشگاهی مقایسهای داشته باشید، به این نتیجه میرسید که حتی ما بر اساس مبنای دانشگاه، به حوزویان و طلاب مدرک نمیدهیم.
🔹 طلبه ما در سطح یک بالای چهار هزار ساعت درس میگذراند و ۹۰ درصد آن حضوری است؛ اما دکتری دانشگاه نصف این چهار هزار ساعت است؛ ما در اینجا مدرک سطح یک معادل فوق دیپلم به طلبه میدهیم؛ در حالی که در دانشگاه با نصف این ساعت، مدرک دکتری داده میشود.
حال به دانشجویی که با لیسانس یا کارشناسی ارشد به حوزه آمده، چه مدرکی خواهیم داد؟
🔹 نکته دوم این است که ما در حوزه یک مقدمات داریم، یک سطح داریم.
ما میگوییم طلبه ما در بخش ادبیات دروسی را میخواند که لیسانس ادبیات دانشگاه و بلکه بالاتر است؛ مدرکی که در بخش ادبیات باید به طلبه بدهیم، این است که آقای طلبه، شما حداقل کارشناس ادبیات هستید؛ طلبه ما پنج دوره کلام عمیق کار میکند که از کلام نقلی شروع شده و به کلام عقلی و فلسفی رسیده است؛ در اینجا طلبه ما باید مدرک کارشناسی کلام دریافت کند.
🔹 طلبه ما دو دور اصول می خواند که در رشته حقوق بخشی از این اصول خوانده میشود؛ ما باید کارشناسی اصول به طلبه خود بدهیم؛ این طلبه ما یک دوره فقه میخواند و بماند که طلبه ما در سطح عالی حوزه کفایه، رسائل، مکاسب، بدایه، نهایه و ... را میگذارند؛
مشکل اول این است که نگاه داخلی و برنامهای حوزه مشکل دارد.
🔹 کجای نظام آکادمیک جهان اینجور است که بعد از هشت سال یا نه سال به طلبه خود مدرک سطح دو بدهیم و بگوییم این لیسانس است؛ کجا بعد از ۱۲ سال فوق لیسانس با پایاننامه میدهند؛ نظام مدرکگرایی حوزه معقول نیست؛ حتی اگر جدلی بخواهیم بحث کنیم و از اشکال مبنایی مدرک بگذریم، باز این مدرکی که میدهیم، متناسب با مدرک دانشگاهی نیست.
دوما اینکه حوزه در این فضا منفعلانه رفتار میکند؛ وقتی به مقام معظم رهبری مدرک دکترای افتخاری دادند، ایشان به صراحت این مدرک را قبول نکردند؛ این کار یک مبناست؛
حوزه چرا به این سمت نرفته است؟
❓این یک اشکال است که برخورد انفعالی انجام می دهیم؛ چرا حوزه ساختاری برای مدرک خود تعریف نکرده است.
اشکال ما این است که به آزمونهای خود اعتماد نداریم؛ استاد حکم خود را از مرکز مدیریت حوزههای علمیه میگیرد و هیأت علمی حوزه است؛ چرا به او نگاه هیأت علمی حوزه نمیکنیم؟ ما حرمت خودمان را هم رعایت نمیکنیم. استاد حکمدار باتجربه و باسابقه گواهی میدهد که طلبه من فلان مدارج را طی کرده است؛ اما توجهی به آن نمیشود و اعتباری ندارد.
🔹 حوزه جایگاه اجتماعی و شخصیت اجتماعی برای طلاب و اساتید خود نمیسازد؛ لذا استاد ما دچار این آفت می شود که باید به دنبال عنوان دکتری برود؛ ما در درون حوزه هویتسازی نکردیم؛ آنوقت انتظار داریم طلبههای ما به سمت دانشگاه هم نروند.
🔹 متأسفانه در حوزه برخورد با معلول می شود؛ نه برخورد با علت.
حوزه باید موانع قانونی در کشور و موانع ساختاری در درون خود را حل کند تا بتوان مشکل مدرک حوزه را حل کرد.
ما باید از لحاظ قانونی مطالبه کنیم که اگر حوزه به عنوان یک نهاد دینی برای شخصی گواهی صادر کرد، مطابق با همان گواهی رفتار شود.
〰〰〰〰〰〰
📌 پ.ن:
آنچه ملاحظه فرمودید بخشی از گفتگوهای نشست بررسی تحول در حوزه است که اخیرا در خبرگزاری رسمی حوزه بدان پرداخته شده است.
#مدرک_حوزوی
•┈┈••✾••┈┈•
🔊به کانال #صدای_حوزه بپیوندید👇
🎧 @Sedayehoze
🔰 حوزه علمیه و پاسداری از عناوین حوزوی
◽️ بی ضابطه بودن عناوین حوزوی
🖋 حجت الاسلام والمسلمین محمد #استوار میمندی، مدیر حوزه علمیه استان #فارس
🔸 دو سال پیش وقتی قرار شد به عنوان خدمتگزار حوزه علمیه استان فارس به شیراز عزیمت کنم خدمت حضرت استاد شب زنده دار دام ظله رسیدم، یکی از توصیههای ایشان این بود که «در اطلاق عناوین حوزوی مراقبت بیشتری کنید».
🔹 عناوین دانشگاهی چون برگرفته از مدارک مصوب و تعریف شده دانشگاه است به همین دلیل شفافیت بیشتری دارند؛
اما از آنجا که در عرف حوزههای علمیه اطلاق عناوین، مترتب بر مدارک حوزوی نیست بلکه مترتب بر رتبههای علمی افراد است به همین دلیل تطبیق عناوین حوزوی بر افراد شفافیت لازم را ندارد چون علمیت در افراد مختلف مراتب متفاوتی دارد و تشخیص کارشناسان حوزوی نیز در علمیت افراد چه بسا با یکدیگر مقداری تفاوت داشته باشد.
🔹 البته ذکر این نکته لازم است که معانی لغوی عناوینی چون حجة الاسلام، حجة الاسلام و المسلمین و یا آیت الله معانی بسیار عمیق و بلندی دارد که چه بسا با معانی اصطلاحی و متعارف آن فاصله داشته باشد،
♨️ لکن نسبت به همان معانی متداول نیز ضابطه روشنی وجود ندارد به همین دلیل در برخی از اوقات برای عدهای از افراد از عناوینی استفاده میشود که نشان از بیضابطه بودن عناوین حوزوی است، از این رو با اینکه ضابطه مشخصی توسط نهادهای رسمی حوزوی برای این عناوین قرار داده نشده است لکن جهت روشن شدن مقام، تعریفی تقریبی از این عناوین ارائه میگردد؛
1️⃣ «ثقة الاسلام»: طلابی که بهره ای از فضل دارند اما هنوز ملبس به لباس روحانیت نشدهاند.
2️⃣ «حجة الاسلام»: فضلایی که ملبس به لباس روحانیت شدهاند و در مدارج میانی علمی مشغول به تحصیل هستند و یا در همان مدارج متوقف شدهاند و به امور دیگری مرتبط با شئون روحانیت مشغول شدهاند.
3️⃣«حجة الاسلام و المسلمین»: آن دسته از اساتید و عالمان حوزوی که مدارج بالای تحصیلی را طی کردهاند و آثار علمی اعم از کتاب، مقاله، تقریرات و یا کرسیهای درسی معتبر دارند و به مراحل اجتهاد در علوم مختلف حوزوی نزدیک شدهاند (مجتهد متجزی).
4️⃣ «آیت الله»: آن دسته از عالمانی که به مراحل بالای علمی به خصوص در رشته فقه رسیدهاند و در فرایند کسب اجتهاد، مجتهد مطلق شدهاند و چندین سال سابقه تدریس درس خارج فقه و اصول و تدوین کتاب و تحقیق و پژوهشهای عمیق در رشتههای مربوطه را در کارنامه علمی خود دارند.
5️⃣ «آیت الله العظمی»: این عنوان مختص به مراجع عظام تقلید است یعنی کسانی که علاوه بر داشتن رسالههای عملیه به مقام مرجعیت جامعه شیعی نیز رسیدهاند.
🔺 تعاریف فوق اگر چه ممکن است از منظر برخی از بزرگان حوزه قیود سختگیرانهتری نیز داشته باشد اما آنچه که مهم است این است که در استفاده از عناوین حوزوی به ویژه عنوان «آیت الله» باید دقت بیشتری به خرج داد و در این میان حوزویان باید نسبت به پاسداری از این عناوین دقت بیشتری به خرج دهند.
#مدرک_حوزوی
#عناوین_حوزوی
•┈┈••✾••┈┈•
🔊به کانال #صدای_حوزه بپیوندید👇
🎧 @Sedayehoze