سلوک تشکیلاتی
🔸 #تدبر_در_قرآن : #جزء_بیست_و_سوم ، سوره مبارکه زُمر ✍ سوره مبارکه زمر در آیات خود دائما متذکر #اخل
🔸 خداوند در آیه دوم این سوره مبارکه می فرماید: "أَلاَ لِلَّهِ ٱلدِّينُ ٱلْخَالِصُۚ وَ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُوا۟ مِن دُونِهِۦٓ أَوْلِيَآءَ مَا نَعْبُدُهُمْ إِلاَّ لِيُقَرِّبُونَآ إِلَی ٱللَّهِ زُلْفَیٰٓ إِنَّ ٱللَّهَ يَحْكُمُ بَيْنَهُمْ فِی مَا هُمْ فِيهِ يَخْتَلِفُونَۗ..." (زمر؛ ۲) یعنی اى مردم، بدانيد كه عبادت خالص، از آن خداوند است كه جز اين #عبادت_مخلصانه را نمى پذيرد و كسانى كه به جاى خدا سرپرستانی را برگرفته و به عبادت آنها پرداخته و مى گويند: ما آنها را جز براى اينكه ما را به خدا نزديك كنند و به منزلتى نزد او برسانند، نمى پرستيم. قطعا خداوند ميان اينان و كسانى كه خالصانه او را مى پرستند، در آنچه بر سرش اختلاف دارند یعنی #عبودیت_الهی داورى خواهد كرد..
🔸 به بیان مرحوم علامه طباطبایی (رض) خداوند متعال عالی ترین مطالب توحیدی از باب تشبیه معقول به محسوس با بیان تمثیلی ارائه می کند. لذا مثل های قرآن در بر دارنده عالی ترین مباحث توحیدی است. لذا این بیان آیات شریفه در مورد توحید مخلصانه در عبادت خداوند در تمثیل زیبایی آمده است. ابتدا می فرماید؛ "وَ لَقَدْ ضَرَبْنَا لِلنَّاسِ فِی هَٰذَا ٱلْقُرْءَانِ مِن كُلِّ مَثَلٍ لَّعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ" (زمر؛ ۲۷). یعنی توجه کنید خداوند در قرآن ضرب المثل های خود را هدفمند و برای تذکر مردم می زند و در اینجا هم برای شما مثلی بیان می کند. مثال هایی در این قرآن عربی، شاید که #تقوا پیشه کنید!
🔸 با این مقدمه یک ضرب المثل برای #توحید_خالص خداوند بیان می کند؛ "ضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلاً رَّجُلاً فِيهِ شُرَكَآءُ مُتَشَاكِسُونَ وَ رَجُلاً سَلَمًا لِّرَجُلٍ هَلْ يَسْتَوِيَانِ مَثَلاًۚ ٱلْحَمْدُ لِلَّهِۚ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ" (زمر؛ ۲۹). به بیان مرحوم علامه طباطبایی (رض) این آیه متضمن مثلی است که خدای تعالی برای #مشرک و #موحد زده، مشرکی که ارباب و آلهه متعدد و مختلف میپرستد که همه در امور آن شخص شریک هستند و بر سر او با هم مشاجره دارند. این خدا او را دستور میدهد کاری را انجام دهد و آن خدای دیگر از آن عملش نهی میکند، و هر یک از خدایان میخواهند که مشرک نامبرده بنده خصوصی او باشد. و تنها او را خدمت کند. و موحدی که خالص در اختیار یک مولا است و احدی با آن #مولا در امر و نهی وی شرکت ندارد، در نتیجه موحد تنها او را بر طبق ارادهاش خدمت میکند بدون اینکه کسی با مولای او بر سر او منازعه داشته باشد و نزاعش منجر به حیرت گردد.
🔸 پس مشرک مردی است که اولیائی متشاکس (در مشاجره و اختلاف با هم) دارد و موحد مردی است که سلم برای یکی است، و این دو مرد وضعی یکسان ندارند، بلکه وضع آنکه خالص برای یک نفر است بهتر است از وضع آن بیچارهای که در اختیار چند نفر است.
🔸 اما دلالت های تشکیلاتی این آیه؛
۱. این آیه به #وحدت در ربوبیت و وحدت در #تدبیر و #رهبری در #تشکیلات و نفی امر و نهی های متفرق و متخالف با یک تمثیل اشاره دارد. آیا دو نفر مربی برای یک فرد در تشکیلات بهتر است یا یک فرد؟ آیا دو مربی با اختلاف سبک برای یک #متربی امر و نهی کند متربی بهتر است یا یک #مربی بدون این مشاجره؟ در روایات تصریح شده که اگر سه نفر همسفر و هم مقصد هستند، یکی از آنها راهبر و دیگران راهرو و پیرو باشد؛ "إذا كانَ ثلاثةٌ في سَفَرٍ فَلْيُؤَمِّرُوا أحَدَهُم". کما اینکه در عالم هستی هم وحدت تدبیر الهی حاکم است؛ "لَوْ كَانَ فِيهِمَآ ءَالِهَةٌ إِلاَّ ٱللَّهُ لَفَسَدَتَا" (انبیا؛ ۲۲)