🔰 ‏مستند ‎#کودتای_خزنده_در_سپاه را به طور مختصر با خوانشی از مقاله‌ای از ‎#استفان_والت تحلیل می‌کنم. چند وقت پیش یک مقاله از والت تحت عنوان "قدرت‌های بزرگ بر اساس جنگ‌های بزرگ‌شان تعریف می‌شوند" را مطالعه کردم 🔸به نظرم پروژه ‎#حسین_باستانی در مورد جنگ بیش از آنکه افشاگری‌های دلسوزانه و حتی با اغراض سیاسی باشد، پروژه‌ای برای تشکیک مبنایی ملت در مورد یکی افتخار برانگیزترین رویدادهای تاریخ معاصر ایران است. 🔹۸ سال جنگ با عراق یکی از صفحات پر غرور برای ایرانیان است که قدرت مادی و معنوی منطقه‌ای ایران به طور مستقیم از آن نشات می‌گیرد. تجارب برآمده از جنگ چه در حوزه دیپلماسی و چه در حوزه نظامی بنیان قدرت نظامی ایران را تشکیل می‌دهد. 🔻اما ‎#باستانی چطور به دنبال ضربه زدن به این سرمایه بزرگ است؟ 🔸برای جواب از نظریه والت استفاده می‌کنیم، او معتقد است که‌خاطرات جمعی مشترک یک ملت ‏همانند جنگ، بر روی سیاست ­خارجی و نظامی دولت آن ملت تاثیر زیادی دارد و آن را شکل می‌دهد. 🔹 او معتقد است که اگرچه مولفه ‌هایی مانند قدرت نسبی، جغرافیا، نوع رژیم و نظام سیاسی، ویژگی­‌های رهبران، ایدئولوژی و... از منابع تاثیرگذار در سیاست ‌های خارجی و نظامی هستند، ولی عامل ‏دیگر تحت عنوان "جنگ بزرگ" وجود دارد که دولت­‌های مختلف با هر جهان بینی و جایگاهی را وادار به اتخاذ سیاست­‌های خارجی و نظامی بر مبنای تجارب بر آمده از آن جنگ می­‌کند. به عبارت دیگر او معتقد است که جنگ­‌ها، خاطرات جمعی مشترک یک ملت هستند که حتی عقلانی­‌ترین رهبران را نیز تحت تاثیر قرار می ­دهند و باعث می­‌شوند که آنها حتی سال­‌های سال پس از جنگ بزرگ­شان سیاست­‌های نظامی و خارجی­ کشورشان را بر مبنای آن تنظیم کنند. او برای اثبات ادعای خود، تاثیرات جنگ­‌های بزرگ کشورهایی مانند آمریکا، ژاپن، روسیه و چین را مورد بررسی قرار داده و معتقد است که برای مثال با وجود اینکه ۷۰ سال از جنگ جهانی دوم فاصله گرفته‌ایم ولی این جنگ کماکان اثرات خود را به انحاء مختلف بر روی سیاست نظامی و خارجی این کشورها می­‌گذارد و در این باره چنین می‌گوید:"یک جنگ خاص تبدیل به رویدادی عبرت‌انگیر می­‌شود که الهام بخش بسیاری از رفتارهای متعاقب آن می‌شود. که مستقل از قدرت نسبی کشورها،نوع رژیم و ویژگی منحصر به فرد رهبران آن است." 🔹حسین باستانی و همکارانش به خوبی از قدرت این خاطره‌های جمعی مشترک در مورد جنگ میان ایرانیان آگاه است، و به خوبی می‌داند قاطبه مردم و نخبگان ایران بر مبنای جنگ ۸ ساله، افزایش قدرت نظامی ‏ایران را یک اصل ضرور و بدیهی می‌دانند‌. 🔹 او با کلاژهای خود در مستند اولا اطلاعات ناقص و مغرضانه به مخاطب می‌دهد، ثانیا در پروژه خود به‌دنبال از بین بردن این خاطره جمعی مشترک غرورانگیز و در بسیاری از موارد موفقیت آمیز بوده است. 🔸اگر با نگرش والت نگاه کنیم، باستانی می‌خواهد این‌طور نشان دهد، ای مردم ایران نه آن سیاست‌های زمان جنگ درست بود و نه قدرت نظامی امروزی برآمده از آن. در واقع هدف او این است که مشروعیت قدرت نظامی امروز ایران را که از جنگ ۸ ساله سرچشمه می‌گیرد را از بین ببرد و بگوید چون مبنا غلط بود تالی و بنا نیز غلط است. 🔻 میرجواد میرگلوی‌بیات، دانشجوی سال آخر دوره دکتری مطالعات منطقه‌ای دانشگاه تهران