🔴 احسان در قرآن
✅ به یک روایت؛ هفتم صفر روز شهادت کریم اهل‌بیت، امام حسن مجتبی علیه السلام است. حضرات معصومین صلوات الله علیهم، ترجمان حقیقی تمامی فضایل اخلاقی هستند و همه‌ی این مفاهیم بلند در سیره علمی و عملی‌شان، معنا شده است. در فرهنگ قرآن، واژه «احسان» جایگاه ویژه‌ای دارد و اینطور استنباط می‌شود که مفهوم آن، فراتر از احسان مالی است و هرگونه خیررسانی به دیگران را شامل می‌شود تا جایی که می‌توان مقام «احسان» را از والاترین فضایل مؤمنین دانست. برخی از آیات قرآن در این مورد را مرور می‌کنیم:
🔹ان الله یحب المحسنین؛ خداوند نیکوکاران را دوست دارد (مائده/۱۳)
🔸ان الله مع الذین اتقوا و الذین هم المحسنون؛ پیوسته نظر لطف و عنایتش با محسنین است (نحل/۱۲۸)
🔹قل یا عباد الذین ءامنوا اتقوا ربکم للذین احسنوا فی هذه الدنیا حسنه؛ به نیکوکاری تشویق می‌کند (زمر/۱۰)
🔸کذلک سخرها لکم لتکبروا الله علی ما هداکم و بشر المحسنین؛ به آنان بشارت داده است (حج/۳۷)
🔹ان رحمت الله قریب من المحسنین؛ رحمت الهی به آنان نزدیک است (اعراف/۵۶)
🔸هل جزاء الاحسان الا الاحسان؛ فرموده که جزای احسان، جز احسان نیست (رحمن/۶۰)
🔹و احسن کما احسن الله الیک؛ خداوند به تو احسان کرده، تو نیز به دیگران احسان کن (قصص/۷۷)
🔸ان احسنتم احسنتم لانفسکم؛ فایده احسان، متوجه خود شماست (اسراء/۷)
🔹فاتاهم الله ثواب الدنیا و حسن ثواب الاخرة و الله یحب المحسنین؛ پاداش دنیوی و ثواب اخروی دارد (آل‌عمران/۱۴۸)
✅ و از ویژگی‌های محسنین:
🔸الذین یقیمون الصلوة و یؤتون الزکوة و هم بالاخرة هم یوقنون. اولئک علی هدی من ربهم و اولئک هم المفلحون؛ برپا داشتن نماز، پرداختن زکات، یقین به آخرت و نیز اهل هدایت و فلاح بودن (لقمان/۴,۵)
🔹و بالاسحارهم یستغفرون؛ اهل مناجات شبانه (ذاریات/۱۹)
🔸والذین جاهدوا فینا لنهدینهم سبلنا و ان الله لمع المحسنین؛ جهاد در راه خدا (عنکبوت/۶۹)
🔹من یتق و یصبر فان الله لا یضییع اجر المحسنین؛ اهل تقوا و صبر (یوسف/۹۰)
🔸الذین ینفقون فی السراء و الضراء و الکاظمین الغیظ و العافین عن الناس و الله یحب المحسنین؛ اهل انفاق و دارای کظم غیظ و عفو (آل عمران/۱۳۴)
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔺هفتم صفر، سالروز بزرگداشت سلمان فارسی صحابی بزرگ و ایرانی پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله وسلم)
✅ بسته موضوعی حضرت سلمان(ع)، الگوی امت مسلمان
⬅️ بیشتر بخوانیم https://noo.rs/99APl
🔴 در محضر قرآن کریم/ ۱۰۲۳
✅ وَ قَضَى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُواْ إِلَّآ إِيَّاهُ وَ بِالْولِدَيْنِ إِحْساَناً إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَآ أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَآ أُفٍّ وَ لَا تَنْهَرْهُمَا وَ قُل لَّهُمَا قَوْلًا كَرِيماً (اسراء/۲۳)
🔹پروردگارت مقرّر داشت كه جز او را نپرستید و به پدر و مادر نیكى كنید. اگر یكى از آن دو یا هر دو نزد تو به پیرى رسیدند، به آنان «اُف» مگو و آنان را از خود مَران و با آنان سنجیده و بزرگوارانه سخن بگو.
❇️ از پيام‌های آیه
▫️توحید، در رأس همه‌ى سفارش‌هاى الهى است. «قَضى ربّک ألّا تعبدوا اِلّا ایّاه»
▫️خدمتگزارى و احسان به پدر و مادر، از اوصاف موحّد واقعى است. «الا تعبدوا الّا ایّاه و بالوالدین احساناً»
▫️فرمانِ نیكى به والدین مانند فرمانِ توحید، قطعى و نسخ‌نشدنى است.«قَضى»
▫️احسان به والدین در كنار توحید و اطاعت از خداوند آمده است تا نشان دهد این كار، هم واجب عقلى و وظیفه‌ى انسانى است، هم واجب شرعى. «قَضى ربّک ألّا تعبدوا اِلّا ایّاه و بالوالدین احساناً»
▫️نسل نو باید در سایه‌ى ایمان، با نسل گذشته، پیوند محكم داشته باشند. «لاتعبدوا الّا ایّاه و بالوالدین احساناً»
▫️در احسان به والدین، مسلمان بودن آنها شرط نیست. «بالوالدین احساناً»
▫️در احسان به پدر و مادر، فرقى میان آن دو نیست. «بالوالدین احساناً»
▫️نیكى به پدر و مادر را بى‌واسطه و به دست خود انجام دهیم. «بالوالدین احساناً»
▫️احسان، بالاتر از انفاق است و شامل محبّت، ادب، آموزش، مشورت، اطاعت، تشكّر، مراقبت و امثال اینها مى‌شود. «بالوالدین احساناً»
▫️احسان به والدین، حدّ و مرز ندارد. «بالوالدین احساناً» (نه مثل فقیر؛ كه تا سیر شود، و جهاد كه تا رفع فتنه باشد و روزه كه تا افطار باشد.)
▫️سفارش قرآن به احسان، متوجّه فرزندان است، نه والدین. «و بالوالدین احساناً» زیرا والدین نیازى به سفارش ندارند و به طور طبیعى به فرزندان خود احسان مى‌كنند.
▫️هرچه نیاز جسمى و روحىِ والدین بیشتر باشد، احسان به آنان ضرورى‌تر است. «یبلغنّ عندک الكبر»
⬅️ پدر و مادر سالمند را به آسایشگاه نبریم، بلكه نزد خود نگهداریم. «عندک»
▫️وقتى قرآن از رنجاندن سائل بیگانه‌اى نهى مى‌كند، «امّا السائل فلا تَنهَر» تكلیف پدر و مادر روشن است. «فلا تَنهَر هما»
▫️هم احسان لازم است، هم سخن زیبا و خوب. «احساناً ... قل لهما قولاً كریماً»(بعد از احسان، گفتار كریمانه، مهم‌ترین شیوه‌ى برخورد با والدین است.)
▫️در احسان به والدین و قول كریمانه، شرط مقابله نیامده است. یعنى اگر آنان هم با تو كریمانه برخورد نكردند، تو كریمانه سخن بگو. «و قل لهما قولاً كریماً»
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔺بیانات آقا درباره شهید سید علی اندرزگو در سال ۵۹
🔴 رویارویی صحنه‌ها در قرآن / ۱۴۰
🔹مقابله در موضوعات اجتماعی و سیاسی
🔸حمیت دینی و بی‌تفاوتی: در میان انسان‌ها می‌توان شاهد دو گروه از افراد و به تعبیر دیگر، دو خط فکری متفاوت بود به گونه‌ای که در یک طرف افرادی به چشم می‌خورند با احساس تکلیف و مسؤولیت نسبت به آنچه در اطرافشان می‌گذرد که می‌توان آن را «حمیت و غیرت دینی» خواند. و در طرف دیگر افرادی را مشاهده می‌کنیم که گویا غبار مرگ بر افکار و احساسات آنان پاشیده شده و از کنار همه چیز، ساده‌انگارانه و سطحی‌نگر می‌گذرند و هیچ‌چیز رگ غیرت و عواطف‌شان را بر نمی‌انگیزد که می‌توان آن را «مرگ عواطف یا زندگی ذلیلانه» نام نهاد. در لابلای آیات قرآن به خوبی از این دو گروه انسان‌ها و خط فکری آنان پرده برداشته شده که از کنار هم قرار دادن این‌گونه آیات، تقابل شگفتی پدید می‌آید که نمونه‌های ذیل بخشی از آن است:
▫️آنان که در برابر منکرات حساسیت و واکنش نشان می‌دهند (آل‌عمران/۱۱۰ و ۱۱۴، توبه/۱۱۲، حج/۴۱)
▪️آنان که در برابر منکر حساسیتی ندارند و بی‌اعتنا هستند (مائده/۷۹)
▫️آنان که در میان بنی‌اسراییل امر به معروف می‌کردند (قصص/۷۶-۷۷)
▪️آنان که در میان بنی‌اسراییل امر به معروف نمی‌کردند (مائده/۷۸-۷۹)
▫️گروهی از اهل کتاب که دارای حمیت دینی بودند (آل‌عمران/۱۱۳-۱۱۴)
▪️گروهی از اهل کتاب که حمیت دینی نداشتند (مائده/۶۳)
▫️آنان که وقتی موقعیت اجتماعی پیدا می‌کنند امر به معروف و نهی از منکر را اقامه می‌کنند (حج/۴۱)
▪️آنان که از موقعیت اجتماعی خود برای امر به معروف و نهی از منکر استفاده نمی‌کنند (مائده/۶۳)
▫️آنان که دیگران را به امر به معروف تشویق می‌کنند (لقمان/۱۷)
▪️آنان که دیگران را از امر به معروف باز می‌دارند (اعراف/۱۶۳)
🔴 احسان به والدین از نگاه قرآن
✅ احسان به والدین؛ موضوعی است که علیرغم تأکید فراوان قرآن، متأسفانه کمتر از سوی ما فرزندان مورد توجه قرار می‌گیرد و زمانی که آن عزیزان را از دست دادیم، تازه از خواب غفلت بیدار می‌شویم و فقط حسرت و پشیمانی برای ما باقی می‌ماند. چند آیه در این خصوص انتخاب کردم که با هم مرور می‌کنیم. خداوند، پدر و مادرانی که به دیار باقی شتافتند را مشمول غفران و رحمت خود سازد و عزیزانی هم که در قید حیات هستند را سلامت بدارد و ما را قدردان زحمات‌شان قرار دهد.(ان‌شاءالله)
🔹اهمیّت احسان و نیکی به والدین؛ در چهار سوره از قرآن کریم، دستور احسان به والدین بلافاصله بعد از مسئله توحید قرار گرفته، هم‌ردیف بودن دو مسأله بیانگر این است که قرآن تا چه حد برای والدین احترام قایل است.
🔸لا تعبدون الا الله و بالوالدین احسانا (بقره/۸۳)
🔸و اعبدوا الله و لا تشرکوا به شیئا و بالوالدین احسانا (نساء/۳۶)
🔸الا تشرکوا به شیئا و بالوالدین احسانا (انعام/۱۵۱)
🔸و قضی ربک الا تعبدوا الا ایاه و بالوالدین احسانا (اسراء/۲۳)
🔹سپاس برای والدین در ردیف سپاس از خدا؛ ان اشکرلی و لوالدیک (لقمان/۱۴)
🔹انفاق به والدین؛ قل ما انفقتم من خیر فللوالدین (بقره/۲۱۵)
🔹بیان ناراحتی مادر در دوران بارداری؛ و وصینا الانسان بوالدیه احسانا حملته امّه کرها و وضعته کرها (احقاف/۱۵)
🔹به فکر زندگی والدین بودن حتی در مسئله ارث؛ ان ترک خیرا الوصیة للوالدین (بقره/۱۸۰)
🔸دقت فوق‌العاده در احترام به والدین در پرتو پنج دستور؛ قرآن کریم می‌فرماید: هنگامی‌که والدین کنار تو(نه خانهٔ سالمندان!) به سن پیری رسیدند، کمال محبت و احترام را باید نسبت به آنها رعایت کنی ...
🔹اف نگفتن به آنها، فریاد نزدن بر سر آنها، سخن گفتن کریمانه با آنها، نهایت فروتنی در برابر آنها، تقاضای رحمت الهی برای آنها (اسراء/۲۵)
🔹اطاعت نکردن از والدین در معصیت الهی(شرک) و نیکو معاشرت نمودن با آنها؛ و ان جاهداک علی ان تشرک بی ما لیس لک به علم فلا تطعهما و صاحبهما فی الدنیا معروفا (لقمان/۱۵)
🔹طلب آمرزش برای والدین؛ ربنا اغفرلی و لوالدی و للمؤمنین یوم یقوم الحساب (ابراهیم/۴۱)
🌹شهید سیّد مجتبی:
🔹هر فرد باید خودش به اصلاح خویش بپردازد و در هر اصلاح، نقطه آغازش خود اوست و قیام بر نفس، تکلیف است و جهاد اکبر. خداوند فرموده‌است که تلاش‌گران راه خویش را هدایت‌گر است.(عنکبوت/۶۹)
🔸اگر کسی بخواهد بر محور اسلام، کاری انجام دهد باید به اهل بیت علیهم السلام رجوع کند، اگر اینان نبودند، خدا شناخته نمی‌شد، عبادت هم نمی‌شد: بِنا عُرف الله و بِنا عُبد الله ...