هدایت شده از طلبهتراز | فرهنگورسانه
🌀عواقب تعییر و سرزنش، در دنیا و آخرت
🔻ادامه بیانات اخلاقی آیت الله مظاهری
اسلام عزیز برای دچار نشدن انسانها به گناهانی همچون تعییر و سرزنش، «امربهمعروف و نهیازمنکر» دارد، که معمولاً به آن عمل نمیشود. امربهمعروف و نهیازمنکر به اندازهای از نظر اسلام اهمیّت دارد که قرآن کریم در سورۀ «والعصر» برای نجات انسان، دو بال معرفی میفرماید؛ یکی بال «ایمان و عمل صالح»، و بال دیگر، «امربهمعروف و نهیازمنکر» است. یعنی دوشادوش «ایمان و عمل صالح»، «امربهمعروف و نهیازمنکر» را بیان میفرماید.
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ وَ الْعَصْرِ إِنَّ الْإِنْسانَ لَفي خُسْرٍ إِلاَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ»[العصر، ۱تا۳]
قسم به عصر، قسم به عصارۀ عالم خلقت، یعنی امام زمان«ارواحنافداه»که همۀ مردم، ورشکسته، در زیان و در خسران هستند، جز افرادی که دو بال برای پرواز داشته باشند؛ بال «ایمان و بر طبق ایمان عملکردن»، و بال «امربهمعروف و نهیازمنکر».
امیرالمؤمنین«سلاماللهعلیه» در روایتی، راجع به ارزش امربهمعروف و نهیازمنکر میفرمایند: «وَ مَا أَعْمَالُ الْبِرِّ كُلُّهَا وَ الْجِهَادُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ عِنْدَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيِ عَنْ الْمُنْكَرِ إِلَّا كَنَفْثَةٍ فِي بَحْرٍ لُجِّيٍ»[نهج البلاغه، حکمت ۳۷۴]؛ تمام خوبیهای عالم، از جمله جهاد در راه خدا، در برابر امربهمعروف و نهیازمنکر مثل یک قطره در برابر دریا است، بلکه «نَفْثَة» از قطره هم کمتر است و باید بگوییم: مثل نمی از دریاست.
مسلمانها باید عیبهای همدیگر را برطرف کنند و مانع گناه یکدیگر شوند، امّا نه با تعییر، سرزنش، تهمت، غیبت، اهانت و شایعه، بلکه باید با امربهمعروف و نهیازمنکر به اصلاح هم بپردازند.
یکی از مراتب امربهمعروف و نهیازمنکر، انتقاد است. جامعۀ عقلانی آن است که انتقاد داشته باشد. معنای انتقاد چیست؟ انتقاد آن است که اگر شما دیدید که دیگری از نظر گفتار یا از نظر کردار عیبی دارد یا مرتکب گناهی میشود، پشت سر او غیبت نکنید، در رو و در میان مردم نیز او را سرزنش نکنید، شخصیّت وی را نکوبید و او را تحقیر نکنید، امّا در تنهایی، آن هم نه با تندی و حالت سرزنش، بلکه با مهربانی و از سر خیرخواهی او را نصیحت کنید. امام حسن عسکری«سلاماللهعلیه» میفرمایند: کسی که برادرش را پنهانی نصیحت کند، او را آراسته و اگر آشکارا نصیحتش کند، او را مخدوش ساخته است.[تحف العقول، ص ۴۸۶]
این نحوۀ انتقاد، یعنی انتقاد بدون سرزنش، بالاترین ثواب را دارد. امام صادق«سلاماللهعلیه» عیب نداشتهاند، امّا برای ما میگویند: «أَحَبُّ إِخْوَانِي إِلَيَّ مَنْ أَهْدَى إِلَيَ عُيُوبِي»[الکافی، ج ۲، ص ۶۳۹]؛ بهترین دوست و برادر برای من کسی است که از من انتقاد کند و عیوبم را به من بگوید. در روایت داریم که مؤمن، آئینۀ مؤمن است: «الْمُؤْمِنُ مِرْآةُ الْمُؤْمِنِ»[تحف العقول، ص ۱۷۳]؛ همانطور که آئینه عیوب انسان را به او نشان میدهد، مؤمنین نیز باید عیوب همدیگر را گوشزد کنند.
#انتقاد
#سرزنش
#غیبت
#تهذیب_نفس
#ترک_گناه
🔰وارثان انبیاء | فرهنگ و رسانه
@VA_farhang