❓پرسش: در حکمت 124 نهج البلاغه امیرالمؤمنین (علیه السلام) میفرمایند که #غیرت_زن کفر است (غَيْرَةُ الْمَرْأَةِ كُفْرٌ ، وَ غَيْرَةُ الرَّجُلِ إِيمَان)، اگر صدای نغمه ناموزون طلاق بلند است بخاطر #غیرت_ورزی زن است که کفر است.
🔻 پاسخ: بسيار خوب! آن براي اين است که همين غيرت زن کفر است؛ يعني نبايد بگويد که چرا [شوهرش] زن ديگر گرفت. غيرت زن به اين معنا بد است دیگر؛ غيرت مرد يک چيز خوبي است.
🔻منظور اين است که خداوند وقتي [تعدد زوجات را برای مرد] فرمود جائز است، بايد «رِضَي اللَّهِ رِضَانَا» [1]، اين غيرت زن [در برابر تعدد زوجات شوهرش]، غيرت محمود و ممدوح نيست؛ اين [غیرت مذموم و] ناشی از غرور است، نه غيرت [ممدوح].
🔶
🔸حالا وقتي سيري ميکنيم در خود روايات معلوم ميشود که اينها چند طايفه هستند. باب اوّل را که اصلاً نخوانديم براي مسئله رواني و بيان غيرت است؛ يعني وسائل جلد بيستم، صفحه 517 «أَبْوَابُ مَا يَحْرُمُ بِاسْتِيفَاءِ الْعَدَد» يکي دوتا روايت است که راز اينکه مرد ميتواند بيش از يک همسر داشته باشد و زن نميتواند بيش از يک همسر داشته باشد بيان کردند؛ يکي از نظر غيرت است، يکي از نظر اختلاط مياه است.
🔻روايت اوّل آن که ديگر لازم نيست سند را بخوانيم، اين است که از وجود مبارک امام صادق(سلام الله عليه) رسيد که فرمود: «وَ الْغَيْرَةُ لِلرِّجَالِ» غیرت (در حدود خانوادگی) برای مردان است؛ البته #غيرت_ديني چه براي رجال و چه براي نساء [لازم هست]؛ اما #غيرت_داخلي در حدود خانوادگي اين را گفتند براي #مرد است. غيرت هم از برجستهترين ملکات نفساني است.
🔻ما در فارسي يک کلمهاي داشته باشيم که غيرت را معنا کند نداريم ما ناچاريم سه چهار کلمه را کنار هم جمع کنيم تا غيرت را معنا کنيم. غيرت از برجستهترين ملکات نفساني است و گفتند هيچ غيرتمندي به اندازه خدا غيور نيست.
🔻غيرت از سه عنصر محوري و کلان تشکيل ميشود؛ غيرت يعني #غيرزدايي؛ #اول اجازه ندهيم که غير وارد حريم ما بشود، و #دوم خودمان را حفظ کنيم «صَائِناً لِنَفْسِه»[2] باشيم و وارد حريم غير نشويم.
🔻اين در بيانات نوراني حضرت امير(سلام الله عليه) در نهج البلاغه دارد که «مَا زَنَي غَيُورٌ قَطُّ»[3] همين است. فرمود هرگز يک انسان غيرتمند به نامحرم نگاه نميکند، «مَا زَنَي غَيُورٌ قَطُّ»، چرا؟ اگر #غيور است #غيرزدايي است، یعنی داخل در حريم غير نميشود! اما چون کسی بيغيرت است داخل در حريم غير ميشود.
🔻غيرت تنها اين نيست که ما غير را راه ندهيم، بلکه غيرت هم در اين است که غير را راه ندهيم، و هم در این است که در حريم غير وارد نشويم، اين دو عنصر محوري [برای غیرتورزی] است.
🔻خب اين دو عنصر محوري که رايگان به دست نميآيد! وارد حريم غير نشدن، و غير را به حريم خود راه ندادن، اين دو عنصر فرع یک عنصر سوم است و آن شناختن حوزه و قلمرو هويت خود آدم است. تا شخص هويت خودش را نشناسد، نميداند که کجا مرز اوست و کجا مرز او نيست؛ هويت خود، حوزه خود، قلمرو خود، هستي خود را بايد بشناسد تا خطکشي بکند.
🔻پس اگر «مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ»[4] در کسی نباشد غيرت در او نيست، اگر «من عرف حدّه» در او نباشد غيرت نيست، اگر «من عرف قدره» نباشد غيرت نيست.
🔻تا اين سه عنصر که يکي اصل است و دوتا فرع پيدا نشود غيرت حاصل نميشود. ما در فارسي ناچاريم چندتا کلمه را ضميمه هم بکنيم تا کلمه غيرت را بفهميم و بفهمانيم و هيچ کس فکر نميکرد اين کسي که به نامحرم نگاه ميکند بيغيرت است؛ ولي حضرت فرمود: «مَا زَنَي غَيُورٌ قَطُّ»، اين از کلمات نوراني حضرت امير در نهج البلاغه است.
🔻در مسائل داخلي خانواده، غيرت فقط براي مرد است؛ وگرنه آن غيرتِ دینی مشترک بين زن و مرد است.
🔻غیرت در خانه برای مرد است. امام صادق (علیه السلام) میفرماید: «[لَيْسَ الْغَيْرَةُ إِلَّا لِلرِّجَالِ فَأَمَّا النِّسَاءُ فَإِنَّمَا ذَلِكَ مِنْهُنَّ حَسَد] وَ الْغَيْرَةُ لِلرِّجَالِ وَ لِذَلِكَ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَى الْمَرْأَةِ إِلَّا زَوْجَهَا وَ أَحَلَّ لِلرَّجُلِ أَرْبَعاً فَإِنَّ اللَّهَ أَكْرَمُ مِنْ أَنْ يَبْتَلِيَهُنَّ بِالْغَيْرَةِ وَ يُحِلَّ لِلرَّجُلِ مَعَهَا ثَلَاثا»؛[5] ديگه اين غيرتي که مال مرد است مال زن نيست، زن اين وصف را بيجا دارد؛ اين غيرت [در زن] نيست، اين غرور است نه غيرت، اين غيرت را خدا به زنها نداد.
🔻حضرت ميفرمايد به اینکه ممکن نيست که خدا اين معناي از غيرت را به زن داده باشد و بعد به مرد بگويد شما ميتوانيد چهار همسر داشته باشيد؛ اين ظلم به زن است [که خدا خودش هم غیرت در زن قرار داده باشد و هم برای مرد تعدد زوجات قرار بدهد]، بلکه خدا اين صفت (غیرت) را به زن نداد.
🔶
💎 ادامه 👇👇👇