♦️معرفی کتاب «عصر روشنگری» اثر #جان‌ام‌دان با ترجمه مهدی حقیقت خواه 🔰سید مجتبی امین جواهری کتاب «عصر روشنگری» تحلیلی جامع از تحولات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی اروپا در قرون هفدهم و هجدهم میلادی ارائه می‌دهد. این اثر که در هفت فصل تنظیم شده، با تمرکز بر جریان‌های فکری و عملی متفکران این دوره، به‌ویژه نقش چهره‌هایی مانند جان لاک، دیدرو و #ولتر، تأثیرات جنبش روشنگری بر ساختارهای قدرت، نهادهای مذهبی و تحولات جامعه اروپا را بررسی می‌کند. محور اصلی کتاب، واکاوی پیوند میان اندیشه‌های روشنگران و تغییرات عینی در حوزه‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی است، نه پرداختن به مباحث انتزاعی فلسفه مدرن. ▫️ساختار کتاب و مفاهیم محوری ۱. ریشه‌های تاریخی روشنگری این فصل به تأثیرات رنسانس، انقلاب علمی و افول تدریجی اقتدار کلیسای کاتولیک در شکل‌گیری بستر فکری روشنگری می‌پردازد. نویسنده نشان می‌دهد چگونه ایده‌های انسان‌محورانه و کشفیات دانشمندانی مانند #نیوتن، زمینه را برای ترویج عقل‌گرایی و نقد سنت‌های پیشین فراهم کرد. ۲. فرانسه و بلوغ جنبش روشنگری تمرکز این بخش بر نقش محوری فرانسه به عنوان کانون اصلی فعالیت‌های روشنگران است. تحلیل اقدامات #ولتر در نقد استبداد، فعالیت‌های دیدرو در تدوین دانشنامه، و تلاش برای ترویج آزادی بیان، از جمله موضوعات کلیدی این فصل است. ۳. نقد نهادهای دینی روشنگران در این دوره به‌صورت سیستماتیک به نقد ساختار کلیسا، تقابل عقل و ایمان، و ترویج اخلاق سکولار پرداختند. این فصل به بررسی استراتژی‌های متفکران برای جایگزینی ارزش‌های مبتنی بر خرد به جای آموزه‌های مذهبی اختصاص دارد. ۴. تنش‌های درونی جنبش با وجود محوریت عقل‌گرایی، جنبش روشنگری با چالش‌های داخلی نیز روبه‌رو بود. انتقادات #ژان‌ژاک‌روسو به علم به عنوان عاملی برای دوری انسان از طبیعت، و ظهور جریان‌های احساس‌محور در برابر خردگرایی افراطی، از جمله مواردی است که در این بخش تحلیل شده است. ۵. اصلاحات سیاسی و اجتماعی این فصل به تلاش روشنگران برای نوسازی ساختارهای حکومتی و حقوقی می‌پردازد. ایده‌های #مونتسکیو درباره تفکیک قوا، نظریه حقوق طبیعی #جان‌لاک، و پیشنهادات #بکاریا برای اصلاح سیستم قضایی، نمونه‌هایی هستند که نشان می‌دهند چگونه این اندیشه‌ها به شکل‌گیری نظام‌های دموکراتیک مدرن کمک کردند. ۶. زوال تدریجی روشنگری نویسنده در این بخش تضادهای جنبش، از جمله گسترش ایده‌های آزادیخواهانه در برابر مقاومت سنت‌گرایان و حکومت‌های مستبد، و همچنین محدودیت‌های عملی اندیشه روشنگری را بررسی می‌کند. ۷. انقلاب فرانسه و آغاز عصر جدید فصل پایانی کتاب، ارتباط میان افول روشنگری و وقوع انقلاب فرانسه در سال ۱۷۸۹ را تحلیل می‌کند. اگرچه این جنبش به‌صورت رسمی با انقلاب پایان یافت، اما ایده‌های آن به عنوان پایه‌های حقوق بشر، دموکراسی و دولت‌های مدرن در غرب تداوم یافت. ▫️اهمیت کتاب در مطالعات غرب‌شناسی اثر جان ام. دان با ترکیب رویکرد تاریخی و تحلیل چندبعدی، نشان می‌دهد روشنگری صرفاً یک جنبش فکری نبود، بلکه محصول تعامل پیچیده عوامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بود. برای نمونه، گسترش صنعت چاپ در انتشار ایده‌ها، تأثیر اکتشافات جغرافیایی بر نگرش اروپاییان به «دیگری»، و نقش روشنگری در توجیه استعمار، از جمله موضوعاتی است که به درک عمیق‌تر این دوره کمک می‌کند. ترجمه دقیق و روان مهدی حقیقتخواه، به مخاطب فارسی‌زبان امکان می‌دهد به‌راحتی با مفاهیم پیچیده این دوره ارتباط برقرار کند. این کتاب برای پژوهشگرانی که به دنبال درک ریشه‌های تحولات فرهنگی و سیاسی غرب مدرن هستند، منبعی ارزشمند محسوب می‌شود. 🚦@Westernstudies