🇮🇷ویکی شبهه🇮🇷 @Wiki_Shobhe 🌐«کانال جامع شبهات و شایعات فضای مجازی»🌐 ◀️شبهه #شماره_322 💡کلمات کلیدی : #زنان, #ناقص_العقل, #امام_علی(ع), #نهج_البلاغه ⛔️ شبهه: ⛔️ @Wiki_Shobhe زن ناقص العقل هست امام علی (ع)در خطبه80نهج البلاغه ✅◀️ پاسخ شبهه: ▶️✅ @Wiki_Shobhe تفسیرها و مباحث مختلفی در این باره وارد شده است. در ذیل به بررسی این موضوع میپردازیم: 1⃣در آیات قرآن کریم هویت انسانی زن و مرد یکسان بیان شده است و هرگز انسانی به خاطر مرد بودن و یا زن بودن دارای امتیاز دانسته نشده است. پس این نقص در زنان هرگز ثابت و مطلق نیست. قرآن کریم هم کمالات انسانی در زن و مرد را یکسان می داند(1) 2⃣این گونه نیست که زنان به صورت کلی ناقص العقل معرفی شده باشند... حضرت علی(ع) در سخنی،زنانی را که تجربه شده اند،شایسته مشورت می داند: ایاک و مشاورة النساء الاّ من جرّبت بکمال عقل: برحذر می دارم تو را از مشورت با زنان،مگر آن زنانی که به دارا بودن کمال عقل تجربه شده اند(2)... 3⃣اگر در این خطبه از نقص عقل زنان یاد شده، در موارد دیگر از مردان نیز یاد شده است! امام علی علیهالسلام فرمود: ♦️اعجاب المرء بنفسه برهان نقصه و عنوان ضعف عقله: مردی که خودپسند است،عقلش ناقص و ضعیف است(3). نیز فرمود: ♦️اعجاب المرء بنفسه حمق: خودپسندی مرد دلیل حماقت و بی خردی او است(4) همچنین حضرت در مذمت کوفیان فرمود: فأنتم لا تعقلون: ♦️شما مردان کوفه عاقل نیستید(5). پس در كلام حضرت علی (ع) نه کمال عقل در انحصار مردان است و نه نقص عقل در انحصار زنان! هم بین زنان عدهای به کمال عقل راه یافتهاند و هم میان مردان برخی به ضعف و نقص عقل مبتلا شدهاند. 4⃣عقل مورد بحث،عقل سنجش(نظری)است. 🔶توضیح:‌ ♦️عقل یک وقت عقل سنجش یا نظری است که مایه تکلیف است و هر انسان مکلفی میبایست بهرهای از آن داشته باشد تا مشمول تکلیف گردد.این در دختران زودتر از پسران شکوفا میشود،بدین جهت دختران سن تکلیفشان چند سال قبل از پسران است... ♦️معنای دیگر عقل،عقل عملی یا ارزشی است. این عقل است که در روایات از آن تمجید شده است.این عقل آدمی را به عبادت خدا وامیدارد و مایه تحصیل بهشت است... ♦️العقل ما عبد به الرحمان و اکتسب به الجنان(6). این عقل به منزله عقال،هواهای نفسانی را کنترل میکند... در چنین عقلی مردان بر زنان برتری ندارند، بلکه از پارهای روایات برتری زنان فهمیده میشود!(7) ♦️در روایات،عقل با معانی مختلفی به کار رفته است.حضرت علی (ع) می فرمایند: العقل عقلان عقل الطبّع و عقل التّجربه ...(8). 📗عقل دو نوع است: عقل طبیعی فرد و عقل تجربه... 5⃣با تأمل در آیات و روایات چنین به نظر می ر‌سد که زن و مرد در اصل هویت انسانی و ویژگی های لازم نوع انسانیست برابرند(9). اما تفاوت های زیستی،روانی و احساسات در زن و مرد وجود دارد.به دلیل همین تفاوت ها است که زن و مرد حالت مکمل همدیگر را دارند،برای رسیدن به هدف خلقت که همانا اوج کمال بندگی و رسیدن به جایگاه عبودیت میباشد... تفاوت ظاهری و جسمی زن و مرد،نشان از آن دارد که آن دو با تقسیم کار میان یکدیگر و هم افزایی در رشد و توسعه نهاد خانواده و نهاد جامعه همکاری کنند از این رو با توجه به ویژگی های جسمی و روحی زن و مرد،خداوند حکیم هر کدام را به تناسب موقعیت و مسئولیتی که باید عهدهدار آن باشد،آفریده است و با تناسب همان وظایف،ویژگی ها و قوت و ضعف هایی در خلقت هر یک لحاظ کرده است. با توجه به خصوصيات روانی و جسمی و نقش تربیتی و پرورشی زنان به خاطر رسالت مادری و همسری خود،از شدت عواطف بیشتری برخوردار هستند و به دلیل همین شدت عواطف در زنان،ادراکات عقلی آنان نیز بیشتر از عواطف تأثیر می‌پذیرد،ولی مردان کمتر تحت تأثیر ساختار عاطفی خویش قرار دارند و زنان از جهت غلبه و قدرت عاطفی بر مردان غالب شده اند. این مسئله ميتواند به خودی خود برای زنان در هنگام برخورد با حوادث و موقعیتهای مختلف به عنوان عاملی در تصمیم گیری نقش بازی کند و حتی اهرم بازدارندگی و بلعكس داشته باشد. شایان ذکر است که این مسئله برای زن،با توجه به جایگاه و نقش زن در نهاد خانواده و جامعه بسیار ارزشمند است... همان گونه که مولای متقیان علی(ع) در توصیف روحیات زن می فرماید: ♦️اَلْمَرْاَةُ تَکْتُمُ الْحُبَّ اَرْبَعینَ سَنَةً وَ لاتَکْتُمُ الْبُغْضَ سَاعَةً واحِدَةً: زن عشق و محبّت را ممکن است چهل سال در دل پنهان نگه دارد،امّا ناراحتی را یک ساعت هم تحمل نمی کند،چون کانون عاطفه است(10). 6⃣جملاتی دیگر از حضرت علی(ع) مؤید این معناست که بشر با رفتارهای ارادی خود قادر است عقل خویش را تکامل بخشیده و نقص آن را برطرف سازد. از آن حضرت روایت شده که: ♦️العلم یدل علی العقل،فمن عقل علم،فمن علم عقل: علم دلالت بر عقل می کند،پس هر که عاقل است علم دارد و هر که عالم است صاحب عقل می باشد(11).