💥 آسیب‌شناسی و تدبیر حضرت موسی 1⃣ اولین کار حضرت موسی این بود که دربارهٔ #علت_انحراف آن‌ها اندیشید؛ این‌ها می‌دانند از نسل ابراهیم هستند و حضرت ابراهیم و پدرانشان از انبیاء و موحّد بودند. اکنون از آن چیزی که عامل عزّت‌شان بوده، روی‌گردان می‌شوند و به طرف عامل شِرک می‌روند! باید با #روان‌شناسی تشخیص داد چه می‌شود که آدمی‌زاد با این سوابق، باز هم به سراغ یک روش باطل می‌رود. 2⃣ عامل عمدهٔ این حالت #تقلید_کورکورانه است که در اکثر جوامعی که پیشرفت نکرده‌اند وجود دارد. این عامل فی‌الجمله عاملی طبیعی است که در انسان گذاشته شده تا زمینهٔ #اختیار برایش فراهم شود. این عامل از عوامل روان‌شناختی اجتماعی است، و براساس آن، وقتی جمعیتی با کسانی روبه‌رو می‌شوند که امتیازاتی دارند، بی‌دلیل می‌خواهند شبیه آن‌ها شوند. 3⃣ ابتدا باید علت این تقلید کورکورانه را شناخت و سپس برای درمان آن اقدام کرد. هنگامی که #بنی‌اسرائیل چنین درخواستی از حضرت موسی کردند، اولین پاسخ حضرت به آن‌ها این بود که فرمود: إِنَّكُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُونَ. اولین عکس‌العمل حضرت موسی این بود که چرا به‌دنبال کاری می‌روید که می‌دانید حماقت‌آمیز است. هیچ منطقی این سخنی که می‌گویید را تأیید نمی‌کند؛ چرا این کار را می‌کنید؟ چرا این حرف را می‌زنید؟ 4⃣ تقلید از دیگران در صورتی مطلوب است که عقل و منطق آن را تأیید کند و حجّتی برای آن داشته باشیم. چنین تقلیدی عامل پیشرفت اجتماع است. همهٔ آن‌چه ما آموخته و بِدان عمل می‌کنیم، تبعیّت از دیگرانی است که بلد بودند و از آن‌ها یاد گرفته‌ایم. همهٔ مردم که عالِم کامل نیستند و در آن‌چه که نمی‌دانند باید از کسانی که می‌دانند تبعیّت کنند. اما تبعیّت از کسانی صحیح است که صلاحیّت تبعیّت دارند؛ اما اگر دیدیم که رفتارشان مبنایی ندارد و خودِ این‌ها از این رفتارشان نتیجه‌ای نگرفته‌اند، تبعیّت از آن‌ها کار نابخردانه‌ای است. ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود