نهج البلاغه خطبه 182 - سپاس خدا، سفارش به پرهيزكارى و تشویق به جهاد و منها قَدْ لَبِسَ لِلْحِكْمَةِ جُنَّتَهَا وَ أَخَذَهَا بِجَمِيعِ أَدَبِهَا مِنَ اَلْإِقْبَالِ عَلَيْهَا وَ اَلْمَعْرِفَةِ بِهَا وَ اَلتَّفَرُّغِ لَهَا زره دانش بر تن دارد، و با تمامى آداب، و با توجّه و معرفت كامل آن را فرا گرفته است فَهِيَ عِنْدَ نَفْسِهِ ضَالَّتُهُ اَلَّتِي يَطْلُبُهَا وَ حَاجَتُهُ اَلَّتِي يَسْأَلُ عَنْهَا حكمت گمشدۀ اوست كه همواره در جستجوى آن مى‌باشد، و نياز اوست كه در به دست آوردنش مى‌پرسد فَهُوَ مُغْتَرِبٌ إِذَا اِغْتَرَبَ اَلْإِسْلاَمُ وَ ضَرَبَ بِعَسِيبِ ذَنَبِهِ وَ أَلْصَقَ اَلْأَرْضَ بِجِرَانِهِ در آن هنگام كه اسلام غروب مى‌كند و چونان شترى در راه مانده دم خود را به حركت در آورده، گردن به زمين مى‌چسباند بَقِيَّةٌ مِنْ بَقَايَا حُجَّتِهِ خَلِيفَةٌ مِنْ خَلاَئِفِ أَنْبِيَائِهِ او پنهان خواهد شد (دوران غيبت صغرى و كبرى) او باقى مانده حجّت‌هاى الهى، و آخرين جانشين از جانشينان پيامبران است 📚همراه با نهج‌البلاغه وصحیفه @a_fatemi24 ┄┄┅═✧❁🌹💎🌹❁✧═┅

31. اهتمام به عبادات واجب: امام علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند: "متقیان به انجام عبادات واجب و فرایض دینی خود اهمیت زیادی می‌دهند. آنان نمازهای خود را به موقع و با خشوع به جا می‌آورند و به روزه‌های واجب و سایر عبادات پایبند هستند." 32. حمایت از حق و عدل: ایشان می‌فرمایند: "متقیان همواره در کنار حق و عدالت ایستاده و از حقوق مظلومان دفاع می‌کنند. آنان هرگز در مقابل ظلم و بی‌عدالتی سکوت نمی‌کنند و به دنبال برقراری عدالت در جامعه هستند." 33. تحمل خستگی‌ها و سختی‌ها: امام علی (علیه‌السلام) درباره تحمل خستگی‌ها می‌فرمایند: "متقیان در برابر خستگی‌ها و سختی‌های راه حق استقامت می‌کنند و از مسیر حق و حقیقت دور نمی‌شوند. آنان به خداوند توکل کرده و از او یاری می‌جویند." 34. صداقت و امانت‌داری: ایشان می‌فرمایند: "متقیان افرادی صادق و امانت‌دار هستند. آنان هرگز خیانت نمی‌کنند و در حفظ امانات دیگران کوشا هستند." 35. تواضع و فروتنی: امام علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند: "متقیان افرادی فروتن و متواضع هستند. آنان هرگز خود را برتر از دیگران نمی‌دانند و با مهربانی و احترام با دیگران رفتار می‌کنند." 36. ارتباط با قرآن: ایشان می‌فرمایند: "متقیان به قرآن اهمیت زیادی می‌دهند و همواره در تلاوت، تدبر و عمل به آیات قرآن کوشا هستند. آنان از قرآن به عنوان راهنمای زندگی خود بهره می‌برند." 37. احترام به حقوق دیگران: امام علی (علیه‌السلام) درباره احترام به حقوق دیگران می‌فرمایند: "متقیان به حقوق دیگران احترام می‌گذارند و هیچ‌گاه حقوق دیگران را پایمال نمی‌کنند. آنان در روابط خود با دیگران به انصاف و عدالت عمل می‌کنند." 38. پرهیز از گناه: ایشان می‌فرمایند: "متقیان از هرگونه گناه و نافرمانی خداوند پرهیز می‌کنند. آنان همواره به دنبال پاکی و طهارت در زندگی خود هستند و از هرگونه ناپاکی و آلودگی دوری می‌کنند." 39. حسن خلق: امام علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند: "متقیان دارای حسن خلق هستند و با همه با نیکوئی و محبت برخورد می‌کنند. آنان همواره به دنبال ایجاد روابط دوستانه و محبت‌آمیز با دیگران هستند." 40. ذکر و یاد خدا: ایشان می‌فرمایند: "متقیان همواره به ذکر و یاد خداوند مشغول هستند. زبان آنان به ذکر الهی مشغول است و دل‌هایشان با یاد خداوند آرامش می‌یابد." 🍃🌹🍃 @fatemi222

41. محبت و مهربانی: امام علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند: "متقیان با محبت و مهربانی با دیگران برخورد می‌کنند. آنان همواره به دنبال ایجاد روابط دوستانه و صمیمی با دیگران هستند و از هرگونه خشونت و تندی دوری می‌کنند." 42. توجه به نیازهای دیگران: ایشان می‌فرمایند: "متقیان به نیازهای دیگران توجه دارند و همواره در پی کمک و حمایت از نیازمندان هستند. آنان از مال و امکانات خود برای یاری دیگران استفاده می‌کنند." 43. دوری از حب دنیا: امام علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند: "متقیان از حب دنیا و مادیات دوری می‌کنند و به دنبال ارزش‌های معنوی و اخروی هستند. آنان می‌دانند که دنیا فانی است و به آخرت و نعمت‌های جاودان توجه دارند." 44. پیروی از حق: ایشان می‌فرمایند: "متقیان همواره در جستجوی حق و حقیقت هستند و از باطل و ناحق دوری می‌کنند. آنان به دنبال شناخت و پیروی از حقیقت و راه درست هستند." 45. حسن خلق و اخلاق نیکو: امام علی (علیه‌السلام) درباره اخلاق نیکو می‌فرمایند: "متقیان دارای حسن خلق هستند و با همه با نیکوئی و محبت برخورد می‌کنند. آنان همواره به دنبال ایجاد روابط دوستانه و محبت‌آمیز با دیگران هستند." 46. اعتماد به خدا: ایشان می‌فرمایند: "متقیان همواره به خداوند توکل می‌کنند و به او اعتماد دارند. آنان در همه امور به خداوند تکیه می‌کنند و از او یاری می‌جویند." 47. مراقبت از نماز: امام علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند: "متقیان به نماز اهمیت زیادی می‌دهند و همواره نمازهای خود را به موقع و با خشوع به جا می‌آورند. نماز به عنوان ستون دین در زندگی آنان جایگاه ویژه‌ای دارد." 48. حفظ زبان: ایشان می‌فرمایند: "متقیان زبان خود را از گفتار ناپسند و بیهوده نگه می‌دارند. آنان از غیبت، تهمت و دروغ پرهیز می‌کنند و همواره به سخن حق و درست مشغول هستند." 49. کمک به مستضعفان: امام علی (علیه‌السلام) درباره کمک به مستضعفان می‌فرمایند: "متقیان به مستضعفان و افراد بی‌بضاعت کمک می‌کنند و از حقوق آنان دفاع می‌کنند. آنان به عدالت و انصاف عمل می‌کنند و از ظلم و ستم به دیگران دوری می‌کنند." 50. رضایت به قضای الهی: ایشان می‌فرمایند: "متقیان به قضای الهی راضی هستند و در برابر مشکلات و سختی‌ها به خداوند شکایت نمی‌کنند. آنان می‌دانند که همه چیز در دست خداوند است و به او اعتماد دارند." 📚همراه با نهج‌البلاغه وصحیفه @a_fatemi24 ┄┄┅═✧❁🌹💎🌹❁✧═┅

53. پرهیز از خشم و عصبانیت: متقین در مواجهه با مشکلات و ناملایمات از خشم و عصبانیت خودداری می‌کنند و با آرامش و متانت رفتار می‌کنند. 54. توجه به حقوق خانواده: آن‌ها به حقوق و وظایف خود در قبال خانواده پایبند هستند و تلاش می‌کنند تا زندگی خانوادگی سالم و خوشبختی داشته باشند. 55. احترام به همسر: متقین به همسران خود احترام می‌گذارند و در زندگی مشترک به آن‌ها محبت و عشق می‌ورزند. 56. اهل سخاوت و بخشندگی: آن‌ها در مواقع نیاز به دیگران سخاوتمندانه کمک می‌کنند و اهل بخشندگی هستند. 57. پرهیز از تجمل‌گرایی: متقین از تجمل‌گرایی و زندگی لوکس دوری می‌کنند و به ساده‌زیستی و قناعت پایبند هستند. 58. اهل خوش‌قولی و وفاداری: آن‌ها به وعده‌های خود عمل می‌کنند و در روابطشان با دیگران وفادار و خوش‌قول هستند. 59. پرهیز از غیبت و شایعه‌پراکنی: متقین از غیبت و شایعه‌پراکنی خودداری می‌کنند و همیشه در مورد دیگران با احترام سخن می‌گویند. 60. توجه به امانت‌داری: آن‌ها امانت‌دار هستند و در همهٔ امور به امانت‌های دیگران خیانت نمی‌کنند. 61. اهل نصیحت و ارشاد: متقین در مواقع نیاز به دیگران نصیحت و ارشاد می‌کنند و سعی می‌کنند به هدایت دیگران کمک کنند. 62. پرهیز از ناامیدی و یأس: آن‌ها همیشه امیدوار و خوشبین هستند و از ناامیدی و یأس دوری می‌کنند. 📚همراه با نهج‌البلاغه وصحیفه @a_fatemi24 ┄┄┅═✧❁🌹💎🌹❁✧═┅

✋جاهلیت در نهج البلاغه حَتَّى إِذَا قَبَضَ اللَّهُ رَسُولَهُ (صلی الله علیه وآله) رَجَعَ قَوْمٌ عَلَى الْأَعْقَابِ وَ غَالَتْهُمُ السُّبُلُ وَ اتَّكَلُوا عَلَى الْوَلَائِجِ وَ وَصَلُوا غَيْرَ الرَّحِمِ وَ هَجَرُوا السَّبَبَ الَّذِي أُمِرُوا بِمَوَدَّتِهِ وَ نَقَلُوا الْبِنَاءَ عَنْ رَصِّ أَسَاسِهِ فَبَنَوْهُ فِي غَيْرِ مَوْضِعِهِ. مَعَادِنُ كُلِّ خَطِيئَةٍ وَ أَبْوَابُ كُلِّ ضَارِبٍ فِي غَمْرَةٍ، قَدْ مَارُوا فِي الْحَيْرَةِ وَ ذَهَلُوا فِي السَّكْرَةِ، عَلَى سُنَّةٍ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ، مِنْ مُنْقَطِعٍ إِلَى الدُّنْيَا رَاكِنٍ، أَوْ مُفَارِقٍ لِلدِّينِ مُبَايِن. در اين هنگام، خدا جان پيامبر خود (صلى اللّه عليه و آله) را بستد. قومى به عقب بازگشتند و در راههاى گوناگون، كه به هلاكتشان مى انجاميد گام نهادند. بر آن آراء باطل، كه در دلشان مى گذشت، اعتماد كردند و از خويشاوند بريدند و از وسيله اى كه به دوستى آن مأمور شده بودند [يعنى اهل بيت] دور گشتند و بنا را از بنيان محكمش برافكندند و در جاى ديگر، نه شايان آن، برآوردند. اينان معدن هر خطا بودند و به منزله دروازه هايى، كه هر كه خواهان باطل و گمراهى مى بود، از آنها داخل مى شد. در حيرت و سرگردانى راه مى سپردند و به شيوه آل فرعون در بيهوشى و گمگشتگى و غفلت سر مى كردند. برخى از ايشان از آخرت بريدند و به دنيا گرويدند و پاره اى پيوند خويش از دين گسستند. توضیحی بر جاهلیت مدرن👇👇

حضرت علی(ع) صاحبان این جاهلیت را این گونه توصیف می کند: «گروهی به گذشته جاهلی خود بازگشتند و با پیمودن راه های گوناگون به گمراهی رسیدند و به دوستان منحرف خود پیوستند و از دوستی با مؤمنان که به آن امر شده بودند بریدند و بنیان اسلامی را تغییر داده و در جای دیگری بنا نهادند. آنان کانون هر خطا و گناه، و پناه گاه هر فتنه جو شدند که سرانجام در سرگردانی فرو رفته و در غفلت و مستی به روش و آیین فرعونیان در آمدند، یا از هم بریده و دل به دنیا بستند، و یا پیوند خود را با دین گسستند». [، خطبه150، ص275.]

بنابر آنچه اشاره شد، جاهلیت نوین دارای خصوصیاتی است:👇👇👇

1. علم گرایی در جهت گریز از خدا و آزار بندگان بزرگ ترین فتنه و آشوب در جاهلیت مدرن از آنجا ناشی می شود که سرمایه عظیم و اندوخته هنگفتی از علم و دانش را در اختیار دارد و دارای قدرت و نیروهای مادی سرشار است، و با بهره برداری از این دو، بسیاری از مشکلات را در زندگی مادی آسان ساخته و منافع فراوانی را به دامن بشریت ریخته است. اکتشاف های درخشان علمی یکی در پی دیگری، آوازة جهانی و تأثیرات شگرفی در اندیشۀ آدمی داشته و دارد. مظاهر با شکوه کشف های علمی چنان فریبنده و سرگرم کننده است که مردم را از ارزش های حقیقی زندگی انسانی دور ساخته، چنان که انسان از واپسین سال های قرن نوزدهم، به یکی از تیره و تارترین دوران های تاریخ خود گام نهاده است؛ زیرا کارِ رویدادهای بسیار غم انگیز در سراسر گیتی و پیکارهای پی گیر و بی پایان میان نیروهای اهریمنی با انسان در سراسر جهان، چنان بالا گرفته است که همۀ آن غرور و خودستایی یا خویش بینی ناشی از پندار، متانت و استحکام تمدن کنونی را یکسره از میان برده و به جای آن تخم ناامیدی و بدبینی و ترس از سرنوشتی تلخ را در دل ها انداخته است.[. کسمائی، قرن دیوانه،ص 168.] البته پیشرفت علوم در ابتدا تضاد و مشکل بغرنجی را با مقولۀ دین به وجود نیاورد؛ حتی دانشمندانی مانند«نیوتن» که سهم عمده ای در پدید آوردن علوم و اکتشاف های جدید داشتند، همواره بر امور ماورای طبیعی تأکید می کردند؛ اما دیری نپایید که اوضاع دگرگون شد؛ به گونه ای که عده ای نیوتن را به عنوان پیام آور علم تا مرز پرستش ستودند. و برخی نیز در این جهت بر اصطکاک علم و دین تأکید کردند و در مسیر تکیه بر علم و بی اعتنایی به مسایل معنوی و دینی گام برداشتند.[ نسبت دین ودنیا، ص34.] با آمدن علم جدید، همۀ علل پدیده ها کشف گردید و چگونگی اثرگذاری عوامل طبیعی روشن شد و در نتیجه، انسان ها فهمیدند که دلایل این رخدادها، غیر مادی نیست؛ بلکه کاملاً مادی، عینی و محسوس است. و از این رهگذر، فهمیدند که اعتقاد به نیروهای مافوق طبیعی، توهمی بود که تنها از جهل و نادانی بشر به علت های طبیعی و مادی سرچشمه می گرفت. پس خدا و امر فراتر از امور طبیعی حقیقت ندارد! ما نیز در پرتو پیشرفت هر چه بیشتر علوم تجربی، بیش از پیش می توانیم به نادرستی این گونه امور پی ببریم! [ نسبت دین ودنیا، ص35.] اما این گروه غافل هستند که این مسأله، هیچ ارتباطی به تعالیم دین الهی ندارد؛ زیرا حقیقت دین، نه تنها منکر علل مادی نیست، بلکه بر وجود و لزوم شناسایی آن ها تأکید دارد؛ اما مطمئناً وجود چنین عللی، علت حقیقی را نفی نمی کند. https://eitaa.com/a_fatemi24

2. سقوط مقام زن و خانواده(فمنیسم) «ویل دورانت» فیلسوف و نویسنده معروف تاریخ تمدن می گوید: «اگر فرض کنیم در سال 2000 مسیحی هستیم و بخواهیم بدانیم که بزرگترین حادثه قرن بیستم چه بوده، متوجه خواهیم شد که این حادثه، جنگ و یا انقلاب روسیه نبوده بلکه همانا دگرگونی وضع زنان بوده است! تاریخ چنین تغییر تکان دهنده ای را در مدتی به این کوتاهی کمتر دیده است و خانه مقدس که پایه نظم اجتماعی ما بود، شیوه زناشویی که مانع شهوترانی و ناپایداری وضع انسان بود، قانون اخلاقی پیچیده ای که ما را از توحش به تمدن و آداب معاشرت رسانده بود، همه آشکارا در این انتقال پرآشوبی که همه رسوم و اشکال زندگی و تفکر ما را فرا گرفته است، گرفتار گشته اند»![ نظام حقوق زن دراسلام،ص 36.] اکنون نیز که در قرن بیست ویکم به سر می بریم ناله متفکران غربی از به هم خوردن نظم خانوادگی و سست شدن پایه ازدواج، از شانه خالی کردن جوانان در قبول مسئولیت ازدواج، در منفور شدن مادری، در کاهش علاقه پدر و مادر و به ویژه علاقه مادر نسبت به فرزندان، از ابتذال زن در دنیای امروز و جانشین شدن هوس های سطحی به جای عشق، از افزایش طلاق، از زیادی سرسام آور فرزندان نامشروع، و... بیش از پیش به گوش می رسد. حضرت آیت الله خامنه ای در این زمینه می فرماید: «آن چه در غرب با عنوان شعار وجود دارد، در درجة اول، آزادی زن است. آزادی، فضای وسیعی را شامل می شود؛ هم شامل آزادی از اسارت و هم شامل آزادی از اخلاق است- چون اخلاق هم یک قید و بند است- هم آزادی از نفوذ مبنی بر سوء استفاده کارفرمایی است که زن را با مزد کمتری به کارگاه می کشد، هم شامل آزادی از قوانینی است که زن را در مقابل شوهر متعهد می کند. آزادی می تواند به همة این معانی باشد؛ چنانچه در شعارهایی که نسبت به زن وجود دارد، طیف وسیعی از این مطالبات و درخواست ها هست».[شخصیت وحقوق زنان درآیینة نگاه رهبرمعظم انقلاب اسلامی،ص 136.] https://eitaa.com/a_fatemi24

3. اصالت به انسان و خود محوری او(اومانیسم) در قرن هجدهم، اعتماد فزاینده و خوش بینانه ای به انسان و قدرت وی در ساختن زندگی خویش بدون یاری جستن از دین و خدا پدید آمد. در عرصه معرفت شناسی، انسان به عقل و فهم خود بالید و آن را ملاک صدق و صحت همه چیز دانست، و در وضع قانون و تکلیف ادعای استقلال و بی نیازی از دین سرداد. [قدردان قراملکی، قرآن وسکولاریسم، ص78.] در این دوران کاذب بود که این انسان مغرور اعلام داشت: دیگر برای بشر ننگ است که خدا را بپرستد، ننگ است که دیگر اخلاق و رفتار و افکار و مشاعر، و آداب و رسوم خود را از خدایی که نه او را دیده و نه تا ابد خواهد دید دریافت کند، ننگ است که دیگر خدای افسانه ای برای او قانون تصویب کند و او کورکورانه از چنین قانونی پیروی نماید، بدون اینکه حق اظهار نظر و انتقاد داشته باشد. انصافاً که انسان این قرن پرغرور، موجودی بس بدبخت، بینوا، بیچاره و سرگردان و در طوفان این تصور خطا آن چنان گرفتار است که خود را به کرسی خدایی نشانده و از طوق بردگی و عبودیت رها پنداشته و از حوزه سرپرستی خدا بیرون انداخته و راه خبط و خطا را پیش گرفته و عنان گسیخته می تازد و از پایان کار بی خبر است! این گونه است که خداوند متعال انسان را مخاطب قرار می دهد و می فرماید:«یا أَیهَا الإنْسَانُ مَا غَرَّک بِرَبِّک الْکرِیمِ» []. انفطار/ 6.] و حضرت علی(ع) پس از تلاوت این آیه فرمود: «برهان گناهکار، نادرست ترین برهان هاست، و عذرش از توجیه هر فریب خورده ای بی اساس تر، و خوشحالی او از عدم آگاهی است. ای انسان! چه چیز تو را بر گناه جرئت داده و در برابر پروردگارت مغرور ساخته و بر نابودی خود علاقه مند کرده است؟!»[ دشتی، همان، خطبه223،457.]. این رهنمون امام(ع) ثابت می کند که انسان باید در پرتو وحی الهی و عمل به دستورات خداوند متعال به کمال واقعی برسد. پس خود اصالت ندارد، که هر چه بخواهد انجام دهد؛ چون خود را نمی شناسد تا بتواند برای خود دستورالعمل زندگی بنویسد. انسان اسیر طبیعت، بسیاری از حقایق عالم بر وی پوشیده است و درک آن ها در گرو رهایی او از حجاب های دنیوی و علایق طبیعی است. https://eitaa.com/a_fatemi24

4. گسترش بی بندوباری اخلاقی و فساد جنسی فساد اخلاقی در جاهلیت مدرن مانند یک بیماری واگیردار مرتب در سراسر جهان در حال گسترش است. گسترش دامنه این خطر به اندازه ای قوی است که همه جهان بشریت را به نابودی تهدید می کند. وقتی اخلاق از عقیده و ایمان فاصله گرفت و یا زیر فشار عقاید و ادیان منحرف واقع شد، هرگز در مقابل امواج حوادث و در برابر طوفان و طغیان غرایز یارای مقاومت و نیروی زیستن نخواهد داشت. در این زمینه رسول خدا(ص) خطاب به سلمان فارسی می فرماید: «روزگاری می آید که مردم از شهوات پیروی می کنند و تمایلشان به سوی هوای نفس است؛ مال را بزرگ می شمارند و دین را به دنیا می فروشند، در آن هنگام زنان و دختران ره به بیگاری می برند و اعمال منافی عفت انجام می دهند و مردها به مردها و زن ها به زن ها اکتفا می کنند. همان طور که زن در خانة شوهرش مورد حفظ و حراست واقع می شود که کسی به او تعدی نکند و در استمتاعات اختصاص به خود داشته باشد، همین طور افرادی، جوانان تازه به سن رسیده را به خود اختصاص داده در اعمال نامشروع مورد حراست و حفظ خود قرار می دهند تا کسی دیگر به آن ها توجهی نکند! مردها خود را شبیه زنان و زنان خود را شبیه مردان می نمایند! در آن زمان، طلاق زیاد می شود و حد الهی جاری نمی گردد. و زنان آوازه خوان در بین مردم ظاهر می شوند و زنازاده بسیار پدید می آید و پردة عصمت مردم پاره می شود و محرمات الهی به جا آورده می شود و حریم عفاف دریده می گردد، و معصیت های خدا رواج پیدا می کند».[ قمی، تفسیر، 629؛ طباطبائی، المیزان، 5/432] https://eitaa.com/a_fatemi24

5. خصوصی کردن دین و جدایی آن از زندگی(سکولاریسم) یکی از بزرگترین خطاهای جاهلیت مدرن این است که تصور کرده اند دین نوعی علاقه وجدانی خشک میان بشر و خدا است و هیچ گونه پیوندی با واقع و حقیقت زندگی ندارد! و چنان کرده اند که دین فقط مربوط به داخل قلب و اعماق وجدان است و زندگی انسان در جهان هیچ گونه پیوندی با عقیده ندارد، بلکه زندگی انسان بیرون از مرز وجدان به راه خود ادامه می دهد. در اعتقاد طرفداران این نظریه تفکیک دین و دنیا، غایت و شأن و مسئولیت دین، توجه به امور معنوی و سعادت آخرتی انسان است که با ابلاغ دو اصل دین (خداوند و معاد) به وسیله پیامبران و جانشینان آنان تحقق می یابد. دین در عرصه های دنیایی مردم مانند عرصه اقتصاد، سیاست و حکومت دخالت نمی کند، چرا که این امور از شؤون دنیایی است و به خود مردم تعلق دارد. به دیگر سخن، انتظار ما از دین نه آبادانی دنیا و برآوردن مشکلات و نیازهای دنیایی، بلکه انتظار تأمین سعادت معنوی و آخرتی است.[. قدردان قراملکی، قرآن وسکولاریسم، ص118..] بنابراین فکر تفکیک دین از واقع زندگی انسان و اندیشه تفکیک احساس و عقل از عقیده و شریعت، یکی از بزرگترین حماقت های دوران تاریک جاهلیت است؛ زیرا دین مجرد احساس، در داخل وجدان و اعمال قلب نیست، بلکه دین زیر بنای محکم و پایه استواری است که دائم تصور کامل زندگی و روابط و پیوندهای زندگانی روی آن بنا و پیوسته ارزش و مقام انسان در جهان هستی با آن مشخص و ممتاز می گردد. https://eitaa.com/a_fatemi24