✅ویژگیها و شاخصههای سبک زندگی
یک. نمایانگر لایههای درونی
از سخنان پيشين به دست آمد که سبک زندگي نمايانگر لايههاي باطني و دروني هويت انساني است. درباره هويت انسان، مباحث فراواني صورت گرفته است.
👈کساني که ميخواهند کار فرهنگي و اخلاقي و تربيتي انجام دهند، بايد انسانشناسي قوي داشته باشند و بدانند به روي چه کسي ميخواهند کار کنند.
👈نوع نگاه به انسان است که علوم مربوط به انسان را شکل ميدهد. وقتي ميگوييم علوم انساني اسلامي با علوم انساني غربي متفاوت است، به دليل نوع نگاه به انسان است.
👈اگر از دريچه ليبراليسم به انسان نگاه کنيم، يک جور برنامه و نسخه ميدهيم، و اگر از نگاه اسلامي نگاه کنيم، گونه ديگري برنامه و طرح ميدهيم. اقتصاد ليبرالي و نئوکينزي[7] وقتي اجرا شود، نتيجهاش بسيار متفاوت با اقتصاد اسلامي است. و
ضعيت اقتصادي فعلي، محصول نگاه ليبرالي به اقتصاد است. جناب اقاي روحاني زماني که در مجمع تشخيص مصلحت بودند، کتاب «امنيت ملي و نظام اقتصادي ايران» را نوشتند و گفتند راه حل اقتصاد ايران اقتصاد "نئوکينزي" است[8] و از روزي که رئيس جمهور شدند، اجرا کردند و ثمره آن را ميبينيم.
اما محصول اقتصاد مقاومتي، و تکيه بر داخل است که وقتي در حوزه صنايع نظامي اجرا ميشود، ما را تبديل به چهارمين قدرت نظامي در دنيا ميکند. اين نگاه فقط اختصاص به صنايع نظامي و فناوري هوا فضا و نانو تکنولوژي ندارد؛ بلکه در حوزه#اقتصاد روزمره مردم نيز قابل اجراست. اما بايد بدانم تا زماني که دلبستگان تئوريهاي غربي در ايران حکومت کند، روي اقتصاد سالم را نخواهيم ديد.
👈غرب نگاهي به انسان دارد که به تبع آن اقتصاد و جامعهشناسي و مديريت و سياست توليد کرده است. ما در انديشه اسلامي نگاه ديگري داريم. هيچ فيلسوف مسلماني، نگاه غربي به انسان را ندارد.
👈به تناسب آن، نظام تعليم و تربيت و آموزش و پرورش را تعريف ميکند. نمونه بارز آن که در چند سال اخير صورت گرفت، کتاب «فلسفه تعليم و تربيت اسلامي» است که زير نظر حضرت ايت الله مصباح نوشته شد. وزارت آموزش و پرورش با تأکيد مقام معظم رهبري اين کار را سفارش داد.
👈هزاران ساعت بر روي آن کار شد. اما وقتي دولت عوض شد، گفتند نيازي نيست و سراغ سند 2030 رفتند و رئيس جمهور محترم هم تصريح کرد: «من از 2030 نميگذرم و تا آخر دولت دوازدهم آن را دنبال ميکنم».[9]
👈 و به تعبير بنده قسم شرافت ياد کرد که بيشرفي را در کشور نهادينه کند. البته ممکن است جناب روحاني و مجموعه نيروهاي مشاور و همفکرش واقعا نيت خوبي داشته باشند و نداند که محصول اين سند توسعه بيشرفي و بيحيايي است اما دانستن يا ندانستن آنها واقعيت را تغيير نميدهد. اينکه مقام معظم رهبري به اندک مناسبتي نسبت به سند 2030 هشدار ميدهند، به همين جهت است که در حال اجراست و خبرهاي آن هرازگاهي به گوش ميرسد.
👈به هر حال، سبک زندگي لايه بيروني انسان است. چراکه هويت انساني، داراي سه لايه است: لايه بنيادين، باورها و ارزشهاست و فرقي نميکند که باورهاي الهي باشد يا الحادي و ارزشهاي اسلامي باشد يا ليبرالي. چون انسان بيباور در دنيا پيدا نميشود. لايه مياني هويت انساني، گرايشها و عواطف و اميال و خواستههاست و لايه روئين و نمادين و قابل مشاهده هويت ما، رفتارها و سبک زندگي ماست. سبک زندگي در واقع برخاسته از هويت باطني ماست. خداوند متعال ميفرمايد: « وَ لَوْ نَشاءُ لَأَرَيْناكَهُمْ فَلَعَرَفْتَهُمْ بِسيماهُمْ وَ لَتَعْرِفَنَّهُمْ في لَحْنِ الْقَوْلِ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ أَعْمالَكُمْ»[10] يعني ما اگر بخواهيم، کاري ميکنيم هويت باطني را از چهره و لحن کلامشان تشخيص دهي. اما روش ما بر استتار و پوشيدگي است. ممکن است چهره زيبا باشد، اما باطن کثيف باشد.
👈يکي از آقايان تعريف ميکرد برخي قصد داشتند خدمت آيت الله بهجت برسند. من هم راهنمايي کردم و با ايشان همراه شدم. وقتي جلسه اينها تمام شد، من خصوصي خدمت ايشان رفتم و گفتم: من طلبه هستم. يک توصيه ويژه بفرماييد! به زعم خودم توصيههاي کلي دروغ و غيبت و ... براي عوام است براي ما که نيست. ايشان فرمود: خوب است انسان نماز صبحش قضا ميشود، بلافاصله به جا آورد! من گفتم بله اينکه خوب است ولي دستور العمل ميخواستم. باز همان جمله را تکرار کردند. وقتي ايشان رفتند، متوجه شدم نماز صبحم قضا شده و تا الان مثلا ساعت ده صبح، به جا نياوردهام!
👈به هر حال سبک زندگي و رفتار، لايه بيروني هويت باطني و ارزشها و شخصيت انساني است، ولو ندانسته و از روي ناآگاهي باشد. يعني لزوماً هر پوششي به معنايي نيست که ما برداشت ميکنيم. اما به هر حال نشان دهنده بي مبالاتي شخص در پوشش است.
به خاطر دارم وقتي خدمت مرحوم آيت الله احمدي ميانجي(ره) بوديم ايشان فرمود: اگر يکبار دروغ گفتيد، مهم نيست و انسان با توبه حل ميکند. ولي بدانيد اين يک زنگ خطر است چون نشان ميدهد شما خيلي پست و کثيف هستيد. اين علامت آن باطن کثيف است. نشانگر باطن آلوده انسان است.
دو. اقناعی و خودجوش بودن
سبک زندگي تحميلي نيست. بايد شخص خودش قبول کند و قانع شود تا رفتار خاصي را مرتکب شود. اگر باورها درست شکل بگيرد، به طور خودجوش برخي رفتارها صورت ميگيرد.
سه. تدریجی بودن
سبک زندگي تدريجي حاصل ميشود و تدريجي نيز زائل ميشود. اينکه حضرت آقا در بيانيه ميفرمايند اصلاح سبک زندگي يک مواجهه هوشمندانه نياز دارد، شايد به همين دليل باشد که اساسا سبک زندگي تدريجي حاصل ميشود و شکل ميگيرد؛ و از آن طرف آرام آرام از بين ميرود و تغيير مييابد.
کساني که به خاطر دارند، ميدانند در قديم پوششها متفاوتتر از امروز بود. با اندک تغييري در لباس، علماي بصير و تيزبين فوري واکنش نشان دادند. وقتي شعار آزادي سر داده ميشد، رفتارها آرام آرام تغيير کرد تا به امروز که با گذشته بيست سال، بازگشت به آن وضعيت در ظاهر ناممکن مينماياند.
يکي از نويسندگان که اتفاقاً فرزند شهيد هم هست، گفته بود طبق نظر سنجيها 30 درصد مردم تهران روزه ميگيرند و هفتاد درصد ديگر به دلائل مختلف روزه نميگيرند. 90 درصد از اين دسته دوم، ابراز داشتند که روزه خواري خود را نشان نميدهيم. بعد تحليل کرده بود که اين سي درصد به چه حقي ميگويند آن هفتاد درصد در مقابل روزهداران خودداري کنند؟ اين خلاف آزادي و حقوق شهروندي است که روزهخواري علني را منع کنيم! اينها نشان ميدهد که تغييرات در سبک زندگي و رفتار و باورها و ايدهها، مسألهاي تدريجي است. پدر براي دفاع از ارزشهاي اسلامي جان خود را فدا ميکند و پسر آرام آرام کارش به جايي ميرسد که به نام دين و اخلاق، مدافع بيديني و هنجارشکني و پردهدري ميشود. البته هرگز در اين سطح هم باقي نخواهند ماند. اين حرمتشکنيها و پردهدريها تا سقوط و انحطاط کامل ادامه خواهد داشت.
به هر حال، تغيير در سبک زندگي چه تغييرات مثبت و چه تغييرات منفي، کاري تدريجي است. نمونه قرآني، نحوه مواجهه با شرابخواري است. به يکبار آيه نازل نشد که شراب حرام است. بلکه در چهار مرحله اين حرمت صورت گرفت. ابتدا اين آيه نازل شد: «وَ مِنْ ثَمَراتِ النَّخيلِ وَ الْأَعْنابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَكَراً وَ رِزْقاً حَسَناً إِنَّ في ذلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ»[11] يعني سَکَر و مست کننده، هر چند رزق الهي است؛ اما رزق خوب و حَسَن نيست. بعد از مدتي فرمود: «يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فيهِما إِثْمٌ كَبيرٌ وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ وَ إِثْمُهُما أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما»[12] ميفرمايد ضرر شراب بيشتر از نفع آن است و هنوز به صراحت حکم تحريم صادر نشد. اما با اينحال برخي مؤمنين آن را کنار گذاشتند. در مرحله بعد فرمود: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَقْرَبُوا الصَّلاةَ وَ أَنْتُمْ سُكارى»[13] جالب است که به «مؤمنين» ميفرمايد وقتي نماز ميخوانيد، مست نباشد! تا بدانيد چه ميگوييد! يعني بودند کساني که شراب مصرف ميکردند و نماز هم ميخواندند! و در نهايت و مرحله چهارم فرمود: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَيْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ»[14] چون مسکرات زائل کننده عقل انساناند و همين عقل تنها وجه تفاوت انسان و حيوان است و اين بالاترين آسيبي است که يک انسان ميتواند به خود بزند.
بنابراين مقوله سبک زندگي امري نيست که بخواهيم يک شبه ايجاد يا تغيير دهيم. بايد در محيطهاي آموزشي و تربيتي، به تدريج و به آرامي با تقويت باورهاي اسلامي و تعميق ارزشها و نيز جهتدهي اميال و غرايز، سبک زندگي اسلامي را در عرصههاي مختلف فردي و اجتماعي مانند تغذيه، پوشش، معماري، اقتصاد، کسب و کار، مصرف و... حتي جنبههاي عبادي نهادينه کنيم.
[1] . بحارالأنوار، ج18 ، ص202.
[2] . روم/10.
[3] . بقره/ 168 و 208 – انعام/ 141 – نور/ 21.
[4] . نهج البلاغه، حکمت 17: «وَ سُئِلَ ع عَنْ قَوْلِ الرَّسُولِ ص غَيِّرُوا الشَّيْبَ وَ لَا تَشَبَّهُوا بِالْيَهُودِ فَقَالَ ع إِنَّمَا قَالَ ص ذَلِكَ وَ الدِّينُ قُلٌّ فَأَمَّا الْآنَ وَ قَدِ اتَّسَعَ نِطَاقُهُ وَ ضَرَبَ بِجِرَانِهِ فَامْرُؤٌ وَ مَا اخْتَارَ».
[5] . الكافي، ج6 ، ص 329: «أَنَّ رَجُلًا كَانَ عِنْدَ الرِّضَا ع بِخُرَاسَانَ فَقُدِّمَتْ إِلَيْهِ مَائِدَةٌ عَلَيْهَا خَلٌّ وَ مِلْحٌ فَافْتَتَحَ ع بِالْخَلِّ فَقَالَ الرَّجُلُ جُعِلْتُ فِدَاكَ أَمَرْتَنَا أَنْ نَفْتَتِحَ بِالْمِلْحِ فَقَالَ هَذَا مِثْلُ هَذَا يَعْنِي الْخَلَّ وَ إِنَّ الْخَلَّ يَشُدُّ الذِّهْنَ وَ يَزِيدُ فِي الْعَقْلِ».
[6] . ر.ک: مکارم الاخلاق، باب پنجم خضاب کردن و زينت کردن و انگشتر؛ باب هفتم: خوردن و آشاميدن.
[7] . مکتبي در انديشه اقتصاد کلان است که در دوره پس از جنگ جهاني دوم از نوشته هاي «جان مينارد کينز» توسعه داده شد.
[8] «نظريه هاي مکاتب نهادگرايان و کينزي هاي جديد، با الگوي مطلوب توسعه در جمهوري اسلامي قرابت بيشتري دارد»؛ امنيت ملي و نظام اقتصادي در ايران، حسن روحاني با همکاري محمد باقر نوبخت، محمد نهاونديان، محمد حسين ملايري، اکبر ترکان، چ1، تهران، مجمع تشخيص مصلحت نظام، مرکز تحقيقات استراتژيک، 1389، ص782.
[9] . سخنراني رئيس جمهور در همايش فعالان ستاد انتخاباني در خرداد 96: «چقدر رفتند سم پاشي کردند گفتند اسلام از دست رفت و در تمام مدارس ما اخلاق زير پا گذاشته مي شود. هر کس تهمت زد توهين کرد و غيبت کرد از همه گذشتم، ولي از اين توطئه 2030 نمي گذرم....من از 2030 نمي گذرم و تا آخر دولت دوازدهم آن را دنبال مي کنم». پايگاه خبري تحليلي عصر ايران، 3 خرداد 1396؛ کد خبر: 540796.
[10] . محمد/30.
[11] . نحل/ 67.
[12] . بقره/ 219.
[13] . نساء/ 43.
[14] . مائده/90.
🌸🍃🌸
🍃🌸
🌸
#تدبردرقرآن⚠ #بارگناهاندیگران
❤ خداوند متعال در قرآن می فرماید:
👌لِيَحْمِلُوا أَوْزَارَهُمْ كَامِلَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۙ وَمِنْ أَوْزَارِ الَّذِينَ يُضِلُّونَهُمْ بِغَيْرِ عِلْمٍ ۗ أَلَا سَاءَ مَا يَزِرُونَ
📖 سوره مبارکه نحل آیه ۲۵
🔹[مستکبران] سرانجام روز قیامت بار گناهانشان را به طور کامل و بخشی از بار گناهان کسانی که از روی بی دانشی گمراهشان می کنند، به دوش می کشند. آگاه باشید! بد باری است که به دوش می کشند.
✍ بعضی از گناه هایی که انجام میدیم، شخصیه و گناهش فقط برای خودمونه. ولی بعضی از گناه ها جوریه که اطرافیانمون رو هم درگیر میکنه. و چون ما #باعث به وجود آمدن گناه هستیم، دو تا گناه برامون نوشته میشه.
👈 یکی گناهی که مرتکب شدیم، یکی هم زمینه چینی برای گناه کردنِ دیگران.
👈انگار وقتی خودمون داشتیم تو چاه می افتادیم، دست رفیقمونم گرفتیم تا اونم تو چاه بیفته...
👈 مراقب باشید بارکشِ گناه دیگران نباشید؛
🌹 اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّـدٍ و آلِ مُحَمَّدٍ وعَجِّلْ فَرَجَهُم
@a_fatemi24
🌸
🍃🌸
🌸🍃🌸
🔔 #تفکـــر_در_آیات_قــــرآن
🍂 با صبر و نماز به جنگ مشکلات بروید. 🍂
🕋 يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اسْتَعينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ إِنَّ اللّهَ مَعَ الصّابِرينَ
(بقره /١۵٣)
⚡️ترجمه:
اى افرادى كه ايمان آورده ايد! از صبر و استقامت، و نماز كمك بگيريد! چراکه قطعا خداوند با صابران است.
❌ «صبر» هرگز به معنى تحمل بدبختى ها و تن دادن به ذلت و تسليم در برابر عوامل شكست نيست،
بلكه صبر یعنى مقاومت و کم نیاوردن در برابر هر مشكل و هر حادثه. یعنی در مسیر ماندن و جانزدن.
🔴 برای مقابله با مشکلات، به دو چیز نیاز داریم:
۱- مقاومت و پایداری
٢- اتصال به خدا
انسانِ محدود، در ميان مشكلات متعدّد و حوادث ناگوار، اگر متصل به قدرت نامحدود الهى نباشد، متلاشى ومنكوب مى شود.
⭐️ اگر انسان تلاش کند با اتصال به خدا، محکم بوده و از پادرنیاید، خدا هم اورا تنها نگذاشته و حمایت و همراهی خواهد کرد.
@talangoremazhabi
🔔 #تفکـــر_در_آیات_قــــرآن
🔹 دیدی گاهی فکر کردی نمیشه ولی شده
🔹 اگه خدا بخواد میشه کافیه خدا بخواد
🔹 پس رفیق خوبم به خدای مهربانت توکل کن و نگران هیچی نباش
👈 همه چی به اذن خدا حل میشه
👇👇👇👇👇
🌴 آیه 39 سوره کهف 🌴
🕋 ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ
⚡️ترجمه:
آنچه خدا بخواهد همان میشود و تمام قدرتها فقط از طرف خداست.
@talangoremazhabi
🔔 #تفکـــر_در_آیات_قــــرآن
🔹 رفیق جان
🔹 دیدی خدا بهت قول داده که بعدی سختی برات آسونی بفرسته
🔹 پس اگه الان در سختی هستی نگران نباش
👈 به زودی خدا کلی اتفاقات قشنگ برات میفرسته
👇👇👇👇👇
🌴 آیه ۷ سوره طلاق 🌴
🕋 سَيَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ يُسْراً
⚡️ترجمه:
به زودى خداوند پس از سختى، آسانى و فراخى پديد مىآورد.
@talangoremazhabi
🔔 #تفکـــر_در_آیات_قــــرآن
🔹 قبل از تأمین خوراک و پوشاک، والدین در قبال دین و ایمان اولادشان وظیفه دارند و روزی به شدت بابتش بازخواست میشوند
🔹 مثل اسماعیل، دل نگران دین و ایمان خانواده هایمان باشیم! خیلی خیلی بیشتر از شکم شان!
👈 آدمی با شکم خالی خوشبخت میشه ولی بدون ایمان وعمل صالح، رنگ بهشت را نخواهد دید!
👇👇👇👇👇
🌴 آیه ۵۵ سوره مریم 🌴
🕋 وَ كانَ يَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلاةِ وَ الزَّكاةِ
⚡️ترجمه:
و (اسماعیل) همواره خاندان خود را به نماز و زكات امر مىكرد
@talangoremazhabi
🔔 #تفکـــر_در_آیات_قــــرآن
🍂از تکبر دوری کنید.🍂
🕋 إِنَّ الَّذِينَ يُجَادِلُونَ فِي آيَاتِ اللَّهِ بِغَيْرِ سُلْطَانٍ أَتَاهُمْ إِن فِي صُدُورِهِمْ إِلَّا كِبْرٌ مَّا هُم بِبَالِغِيهِ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ.
(غافر/۵۶)
⚡️ترجمه:
قطعا كسانى كه در آيات خداوند بدون حجّتى كه برايشان آمده باشد به مجادله برمى خيزند، در سينه هايشان جز خود بزرگ بينى نيست كه به آن بزرگی هم نخواهند رسيد، پس به خداوند پناه ببر كه بى شك او شنواى بيناست.
❌ سرچشمه ى جدال هاى بى منطق، تكبّر درونى است.
💥 کبر و خود بزرگ بینی، مرض مهلکی است که انسان را به سقوط می کشانَد.
🚫 انسان اگر از خود مراقبت نكند، تكبّر تمام وجودش را مى گيرد به نحوى كه در دل او جز تكبّر هيچ چيز ديگر نيست.
🍁 برای درامان ماندن از شر متکبرین،
و نیز برای این که خودمان دچار تکبر نشویم،
باید به خدا پناه ببریم و از او کمک بخواهیم تا این درد بزرگ را درمان کنیم.(فَاستَعِذ بِاللّه)
@talangoremazhabi
❣ #یکآیه_یکپیام
🔔 از خودت غافل مشو!
🕋 أَ تَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَ تَنْسَوْنَ أَنْفُسَكُمْ
(بقره/۴۴)
⚡️ترجمه:
آيا مردم را به نيكى دعوت كرده و خودتان را فراموش مىنماييد؟
❌ چقدر حسرت دارد که ببینم:
❌ روز قیامت، دیگران به خاطر انجام خوبیهایی که من به آنها توصیه کردم به مقامات عالی رسیدند،
⚠️ ولی خود من دستم خالی باشد.
@talangoremazhabi