💠 استعاذه 🔹 انسان هم مأمور به #استخاره و هم مأمور به #استعاذه است. استخاره یعنی طلب خیر، نه تفأّل! باید خیر بخواهد، چون ذاتاً فاقد است؛ باید از خدا بخواهد و لا غیر، چون او #خیر_مطلق است و باید آنچه می ‌ماند و صلاح و فلاح بشر در آن است آن را بخواهد و نه چیز دیگر را. 🔹 در جریان #استعاذه هم این چنین است، إلا و لابد انسان باید استعاذه کند؛ زیرا #در_معرض_خطر علل و عوامل بیرونی و علل و عوامل درونی است، حتماً باید استعاذه کند! دوم اینکه فقط باید به خدا پناهنده بشود و از او کمک بخواهد. سوم باید به عنایت خدای سبحان از شرّ خارج و داخل برهد. هم استخاره لازم است با اضلاع سه‌ گانه‌ اش، هم استعاذه لازم است با اضلاع سه ‌گانه‌ اش؛ منتها در سوره مبارکه «فلق» استعاذه چهره کمک‌ خواستن از ذات اقدس الهی و پناهندگی به خدا از #دشمنان_خارجی بود، علل و عواملی که ذکر شد ﴿مِنْ شَرِّ ما خَلَقَ﴾[1] بود، ﴿شَرِّ غاسِقٍ﴾[2] بود، ﴿شَرِّ النَّفَّاثاتِ فِی الْعُقَدِ﴾[3] بود که اینها به سِحر و مانند آن از بیرون آسیب برسانند و ﴿شَرِّ حاسِدٍ﴾[4] بود که از راه حسد آسیب به محسود برسد. اما در سوره «ناس» استعاذه از #دشمن_داخلی است که مهم ‌تر از دشمن خارجی است. گر شود دشمن درونی نیست ٭٭٭ باکی از دشمن برونی نیست[5] 🔹 دشمن درونی با وسوسه، با #اغوا، با #اضلال، با #تمنیه و سایر علل و عواملی که برنامه‌ های خود را شیطان مشخص کرده است، درون را #فاسد می ‌کند و انسان را #غافل می ‌کند و انسان را #جاهل می‌کند و انسان را به #جهالت در برابر عقل گرفتار می ‌کند؛ لذا هم استعاذه از دشمن بیرونی هم استعاذه از دشمن درونی و مهم‌تر از دشمن بیرونی، دشمن درونی است. 🔹 شرّی که در سوره مبارکه «فلق» بود شرّ بیرونی است اما این شرّ درونی است که وسوسه می ‌کند. انسان با فکر و اراده کار می‌کند اول با #اندیشه می ‌اندیشد بعد با #انگیزه تصمیم و اراده و مانند آن را به عهده می‌ گیرد. اگر کسی بخواهد مسیر انگیزه او و اراده او را دگرگون کند، اول در اندیشه او سوء اثر می ‌گذارد اندیشه او را ویران می‌کند وهمی و خیالی می ‌کند وسوسه می ‌کند او را گمراه می ‌کند، از اندیشهِ گم ‌شده انگیزه پراکنده پدید می ‌آید و مانند آن؛ لذا فرمود: ﴿مِنْ شَرِّ الْوَسْواسِ﴾ که این ﴿الْخَنَّاسِ﴾ است. انسان هر وقت متذکر شد این در گوشه ‌های ذهن می‌ خزد و هر وقت غافل شد خودش را نشان می ‌دهد. درباره مژده به پرهیزکاران که فرمود پرهیزکاران کسانی ‌اند که ﴿إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّیطانِ تَذَكَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ﴾[6] اگر ببینند یک خیال باطلی، یک وهم باطلی، یک شورش باطلی در بیرون قلب او راه پیدا کرده است می ‌بیند این #حرامی به نام شیطان احرام بسته است تا وارد #کعبه_دل بشود، هم می ‌فهمد او حرامی است، هم می‌ فهمد احرامش #احرام_کاذب است، هم از انگیزه سوء او باخبر است که او منتظر است که درِ کعبه دل چه وقت باز می ‌شود که آنجا وارد بشود «فَبَاضَ وَ فَرَّخ‏» که در خطبه‌ های نورانی امیرالمؤمنین (علیه افضل صلوات المصلین) آمده است،[7] باخبر است. 🔹 #مردان_الهی که مواظب قلب هستند، این حرامی را می ‌شناسند، احرام بستن حرامی را می ‌شناسند، می‌ شناسد او منتظر باز شدن درِ کعبه است وارد دل بشود ﴿تَذَكَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ﴾ وقتی متذکر شدند به نام حق #ذکر_گویان شدند او خنّاس است در گوشه ‌ای می ‌خزد: پاسبان حَرَم دل شده‌ ام شب همه شب ٭٭٭ تا در این خانه جز اندیشه او نگذارم[8] [1]. سوره فلق، آیه2. [2]. سوره فلق، آیه3. [3]. سوره فلق، آیه4. [4]. سوره فلق، آیه5. [5]. هفت اورنگ (جامی), سلسلةالذهب, دفتر اوّل. [6]. سوره اعراف، آیه201. [7]. نهج البلاغة(للصبحی صالح)، خطبه7. [8]. دیوان حافظ، غزل شماره324. #احرام_کاذب #شیطان #اندیشه_و_انگیزه #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📚 سوره مبارکه ناس تاریخ: 1398/01/29 🆔 @a_javadiamoli_esra

💠 نقش شیطان 🔹 اصل كلی این است كه شیطان در این جهان نقشی دارد و آن #دعوت كردن و #وسوسه كردن است؛ كار حرامی است که او دارد می ‌كند، ولی اختیار را از هیچ كسی سلب نمی ‌كند. اینكه شیطان #وسوسه می ‌كند معصیت است و خلاف شرع است؛ مثل اینكه كسی مركز فساد دایر می‌ كند، خب كسی كه مركز فساد دایر می ‌كند هیچ جوانی را مجبور نمی ‌كند، ولی زمینه گناه را فراهم می‌ كند. این وسوسه كردن, تبلیغ گناه كردن, ترویج گناه كردن این معصیت است، شیطان هم همین كار را می ‌كند؛ اما كسی را مجبور نمی ‌كند كارش در همین حد است. فرمود آنچه دامنگیر مردم سبأ شد همان است كه دامنگیر مردم منطقه دیگر هم می‌ شود. #اصل_كلی این است كه شیطان عده‌ای را #تبلیغ می‌ كند به طرف گناه, برخی‌ ها می‌ پذیرند و برخی‌ ها نمی ‌پذیرند. شیطان گفت من اینها را #اغوا می ‌كنم اینكه می‌ گویند دشمن قسم ‌خورده منظورش شیطان است، شیطان سوگند یاد كرد گفت: ﴿فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِینَّهُمْ أَجْمَعِینَ﴾[1] این دشمنی است كه سوگند یاد كرده است. عرض كرد خدایا! به عزّت تو قسم من اینها را گمراه می ‌كنم گمراهی ‌اش هم در حدّ وسوسه است. #وسوسه_كردن، او را به جهنم می‌برد چون معصیت كرده تشویق كرد و وسیله گناه را فراهم كرد، اما بار تبهكاران را كم نمی ‌كند؛ لذا در سوره مباركه «ابراهیم» (سلام الله علیه) كه قبلاً گذشت فرمود وقتی در صحنه قیامت كه #یوم_الاحتجاج است طرفین، حجّت اقامه می ‌كنند، شیطان می ‌گوید من دعوت‌نامه نوشتم خب می ‌خواستید نیایید. #عقل_و_فطرت از درون، شما را به حق دعوت كرده است، #انبیا_و_اولیا_علیهم_السلام از بیرون شما را به حق دعوت كردند، آنها كه بزرگ و مقدس ‌تر و محترم ‌تر بودند آنها كه معصوم بودند آنها كه بیشتر بودند خب می‌ خواستی حرف آنها را گوش بدهی! چرا حرف مرا گوش دادی؟ می‌ خواستی نیایی! همین حرفی كه در سوره مباركه «ابراهیم» آیه 22 مطرح است، همان حرف در سوره مباركه «سبأ» هم طرح می‌ شود. 🔹 در آیه 22 سوره مباركه «ابراهیم» این است كه ﴿وَقَالَ الشَّیطَانُ لَمَّا قُضِی الْأَمْرُ﴾ به تبهكاران می‌ گوید ﴿إِنَّ اللَّهَ وَعَدَكُمْ وَعْدَ الْحَقِّ﴾ (یك)، ﴿وَوَعَدتُّكُمْ﴾ (دو)، من #وعده دادم خدا هم وعده داد من خُلف وعده كردم من به شما وعده دادم كه اگر اینجا بیایید تمدّن هست, مدنیت هست, آزادی هست, دروغ گفتم, ذات اقدس الهی به شما وعده داد و درست گفت, خدا وعده داد: ﴿إِنَّ اللَّهَ وَعَدَكُمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَوَعَدتُّكُمْ فَأَخْلَفْتُكُمْ﴾ من وعده‌ دروغی دادم خدا وعده راست داد، خب می‌خواستید آنجا بروید! ﴿وَمَا كَانَ لِی عَلَیكُم مِن سُلْطَانٍ﴾؛ من كه مسلّط نبودم، من یك مركز فساد باز كردم همین! خودم گناه كردم گناه هست باید جهنم بروم خب درست است، اما من شما را مجبور نكردم, همین! ﴿وَمَا كَانَ لِی عَلَیكُم مِن سُلْطَانٍ﴾ من هیچ سلطنتی نداشتم این به استثنای منقطع شبیه ‌تر است، همین استثنای منقطع یا شبیه استثنای منقطع در محلّ بحث سوره مباركه «سبأ» هم هست. سلطنت من فقط به این بود كه برای شما #دعوت_نامه نوشتم همین! خب من یك دعوت‌نامه نوشتم شما سه, چهارتا دعوت‌نامه دریافت كردید از عقل دریافت كردید, از فطرت دریافت كردید, از پیغمبر دریافت كردید, از اهل ‌بیت دریافت كردید, ﴿وَمَا كَانَ لِی عَلَیكُم مِن سُلْطَانٍ إِلَّا أَن دَعَوْتُكُمْ﴾ همین! ﴿فَاسْتَجَبْتُمْ لِی﴾ شما دعوت مرا اجابت كردید خب می ‌خواستید نكنید ﴿فَلاَ تَلُومُونِی﴾ مرا ملامت نكنید ﴿وَلُومُوا أَنفُسَكُم﴾ خودتان را ملامت كنید. [1] . سوره ص، آیه 82. #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📚 سوره سبأ جلسه 6 تاریخ: 1392/07/03 🆔 @a_javadiamoli_esra