💠 لذت عقلی 🔹 مطلبی كه مربوط به این ایام است یعنی تحویل سال و فرا رسیدن عید نوروز آن است كه آنهایی كه عاقل ‌اند و حكیمانه زندگی می ‌كنند، آنها بهره كامل و كافی از زندگی می ‌برند؛ یعنی هم لذت های جسمانی و بدنی می ‌برند، هم لذت های روحانی و عقلی. اگر كسی عاقل باشد بهترین لذت را از زندگی مخصوصاً در فصل بهار می‌ برد، اما اگر كسی غافل باشد فقط لذت ظاهری می ‌برد؛ توضیح مطلب این است كه در روایات اهل بیت عصمت و طهارت فرمودند: «اِذَا رَاَیتُمُ الرَّبیعْ فَاذْكُرُوا النُّشُور»؛[1] وقتی بهار آمد به یاد معاد باشید. 🔹 وقتی بهار می ‌آید دو كار در عالم طبیعت و ماده انجام می ‌گیرد، اگر كسی نداند چه كاری در طبیعت انجام می ‌گیرد و چه كسی این كارها را انجام می دهد او فقط یك حیات گیاهی دارد؛ یعنی لذت می ‌برد از خوردن، لذت می‌ برد از پوشیدن، لباس نو در حدّ گیاهان این «حیوان نامٍ» هنوز متخیل و متوهّم و اینها نشده، یك لذت گیاهی می ‌برد، مگر گیاه لذت ندارد؟ آن هم تغذیه دارد و بالنده است و جامه نو در بر می ‌كند، این برگ ها لباس نویی است برای اینها، آنها یك لذت گیاهی دارند. جوانی كه از همه جا غافل است و فقط به این فكر است كه نوروز را خوش باشد او یك لذت گیاهی دارد؛ یعنی خوب غذا می‌ خورد، خوب می ‌گوید، خوب می‌ خندد، خوب جامه در بر می‌ كند، خوب خرم زندگی می ‌كند، می ‌خرامد و دیگر هیچ! این بهره غافلان است، اما اهل بیت عصمت و طهارت كه حقیقت عالم را آگاه ‌اند و ما را به حقیقت عالم آگاهی می‌ دهند فرمودند شما عاقلانه زندگی كنید نه غافلانه، بهره مادی را ببرید، لذت ببرید، از هوای لطیف، از سبزی و از آب و از هوا و محیط سالم لذت ببرید، اما از این رسیدن بهار به یاد معاد باشید «اِذَا رَاَیتُمُ الرَّبیعْ فَاذْكُرُوا النُّشُور» وقتی كه بهار آمد به یاد قیامت باشید. 🔹 این كسی كه حكیمانه به بهار نگاه می ‌كند او هم مطلب جدید می ‌فهمد، لذت علمی می‌برد، برهان اقامه می‌كند، جانش تغذیه می ‌شود و در نشاط است كه مطلبی را فهمید، بعد بدنش هم كه خب لذت می ‌برد؛ از هوای تازه از گل ها و لذائذ و نسیم لذت می‌ برد، پس آدم عاقل دو لذت از بهار می ‌برد، آدم غافل یك لذت از بهار می ‌برد. اصرار كتاب و سنت این است كه شما هرگز به كم قناعت نكنید! خب آدم وقتی مطلبی را فهمید كاملاً لذت می ‌برد از آن، لذتی كه انسان از مطلب عمیق می ‌برد بیش از مطلبی است كه از خوردن یك غذای لذیذ می ‌برد؛ لذا فرمودند وقتی بهار شد شما به این فكر باشید كه اگر خوابید بیدار بشوید و اگر خدای ناكرده آن مرگ دامنگیر كسی شد خودتان را با آیات الهی زنده كنید، چون در بیانات نورانی حضرت امیر (سلام الله علیه) آن ‌طوری كه در نهج البلاغه آمده است این است كه بعضی ها مرده متحرك ‌اند «فَالصُّورَةُ صُورَةُ إِنْسَانٍ وَ الْقَلْبُ قَلْبُ حَیوَانٍ وَ ذلِكَ مَیتُ الْأَحْیاءِ»[2] این بیان نورانی حضرت است در نهج البلاغه، فرمود اینها صورتاً زنده ‌اند آن جانشان آن قلبشان آن فكرشان مرده است «فَالصُّورَةُ صُورَةُ إِنْسَانٍ وَ الْقَلْبُ قَلْبُ حَیوَانٍ وَ ذلِكَ مَیتُ الْأَحْیاءِ»؛ یعنی در زنده‌ ها راه می ‌روند ولی مرده‌اند، خب اگر كسی با این معارف آشنا باشد خودش را زنده می ‌كند، وقتی زنده شد از حیات لذت می ‌برد. بنابراین خاصیت بهار این است كه انسان به یاد معاد بیافتد هم لذت عاقلانه می‌ برد و هم لذت حسی، بنده از ذات اقدس الهی همانند همه شما مسئلت می ‌كنیم كه ذات اقدس الهی توفیق التذاذ عقلی و حسی را به همه ما مرحمت بكند! از بهره‌های عقلی لذت ببرند و هم كام جامعه را با معارف قرآن و عترت شیرین كنند. پروردگارا امر فرج ولی ‌ات را تسریع بفرما! [1]. تفسیر الکبیر، ج17، ص194. [2]. نهج البلاغه، خطبه87. #تحویل_سال #یاد_معاد #حضرت_آیت_الله_جوادی_آملی 📚 درس اخلاق تاریخ: 1387/12/29 🆔 eitaa.com/EsraTvEitaa

[1]. سوره احقاف، آیه13. [2]. شفاء (الالهیات)، ص439؛ «و اعلم أن أكثر ما یقربه الجمهور و یفزع إلیه و یقول به فهو حق‏ و إنما یدفعه هؤلاء المتشبهة بالفلاسفة جهلا منهم بعلله و أسبابه و قد عملنا فی هذا الباب كتاب البر و الإثم فتأمل شرح هذه الأمور من هناك». [3]. سوره بقره، آیه46 و 156. [4]. سوره نحل، آیه48. [5]. روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، ج10، ص223. [6]. الجامع لأحكام القرآن، ج9، ص107. [7]. بیان السعادة فى مقامات العبادة، ج‏2، ص343. [8]. الامالی (للصدوق)، ص233. [9]. سوره هود، آیه112. [10]. سوره مزمل، آیه17. #سنن_رهبران_الهی #مراقبت_از_همراهان #یاد_معاد #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📚 درس تفسیر سوره مبارکه هود ـ جلسه 110 تاریخ: 1383 🆔 eitaa.com/EsraTvEitaa

💠 ضامن اخلاق 🔹 گرچه وجود مبارک حضرت برای تتمیم مکارمِ اخلاقی مبعوث شده است: «بُعِثْتُ‏ لِأُتَمِّمَ‏ مَكَارِمَ‏ الْأَخْلَاق‏»، لکن قسمت مهمّ بحث ‌های اخلاقی به #معاد وابسته است؛ یعنی اگر معاد نباشد، اخلاق #ضامن_اجرا ندارد. کسی که کار بد نمی ‌کند، عادل است و ظالم نیست، این یا برای محبوبیت اجتماعی است یا برای نظم جامعه و مانند آن است؛ اما اگر یک وقت در تنهایی و خلوت باشد، احَدی از کار خلاف او باخبر نیست, به نظم جامعه هم آسیبی نمی ‌رساند, از محبوبیت و شهرت او هم نمی ‌کاهد، چنین انسانی چرا دست به خلاف نزند و از لذت صَرف نظر کند؟! تنها عاملی که جلوی انحراف درونی را می ‌گیرد همان #یاد_معاد است. هرگز عمل عامل را رها نمی ‌کند؛ فرمود: ﴿لَیسَ لِلْإِنْسانِ إِلاَّ ما سَعی﴾؛ عمل زنده است، یک؛ با عامل رابطه قطعی دارد، دو؛ او را رها نمی ‌کند و در قیامت دامن او را می‌ گیرد، سه؛ این رسوا می شود، چهار. این عقیده آدم را حفظ می ‌کند! حرفی را که زد, کاری را که کرد, مالی را که بُرد، هرگز معدوم نمی‌ شود، این می ‌افتد در #خط_تولید؛ خودش هم ممکن است بعد از مدتی از بین برود; ولی آثارش یکی پس از دیگری همه‌ در خط تولید است! 🔹 قرآن برهان اقامه می ‌کند; اگر کسی حرفی زد، این حرف در همان وقت که موجود است معدوم باشد، اینکه جمع نقیضین است و محال است؛ این حرف را از کلّ دایره هستی بخواهند بیرون بکشند این هم مستلزم آن است که آن را از جای خودش بیرون بکشند، این هم محال است, پس این کار هست. این کار که هست, می ‌افتد در #خط_تولید; مگر می ‌شود چیزی در عالَم موجود باشد و بی ‌اثر باشد؟! می ‌افتد در خط تولید. این عقیده آدم را حفظ می‌ کند و آدم هم با #آبرو زنده است. اینکه در دعاها به ما آموختند که خدایا! «عَلی رُؤُوسِ‏ الأَشْهادِ» ما را رسوا نکن همین است. این عقیده به معاد است که حرف اوّل را در اخلاق می ‌زند. #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📚 سوره مبارکه قاف جلسه 3 تاریخ: 1395/09/14 🆔 @a_javadiamoli_esra

💠 ذکر مخلَصین 🔹 خیلی از موارد است كه انسان می ‌خواهد ببیند كه كدام «ذكر» بهتر است، گاهی هم سؤال می ‌كنند كدام «ذكر» را بگوییم ثواب آن بیشتر است؛ البته این در دعاها آمده و مشخص شده است؛ اینکه در ماه مبارك رمضان چه بگوییم, در ماه رجب چه بگوییم, در ماه شعبان چه بگوییم؛ اما آن ذكری كه انسان را به مقام می‌ رساند آن را قرآن مشخص كرد فرمود ما ابراهیم را, اسحاق را, یعقوب را, اینها را جزء بندگان مخلَصمان قرار دادیم: ﴿إِنَّا أَخْلَصْناهُمْ﴾؛ اینها شدند مخلَص که «استخلصهم الله لنفسه»، شدند جزء عباد مخلَص, چرا؟ چون آنها #اهل_ذكر هستند, خب ذكرشان چیست؟ چه چیزی می‌ گفتند؟ آیا «یا الله» می ‌گفتند؟ ذكرشان ذكر مبدأ بود؟ نه, ذكرشان #ذكر_معاد بود، خدا را به عنوان «هو المرجع» به یاد می ‌آوردند؛ ﴿إِنَّا أَخْلَصْناهُمْ بِخالِصَةٍ ذِكری الدار﴾ ؛ به یاد معاد بودن! 🔹 اگر از ما بپرسند كه ما #چه_ذكری_بگوییم دو جواب داریم: ذكری كه ثواب بخواهیم ببریم، همین ها كه در كتاب‌ ها هست؛ اما بخواهیم راه اخلاص را طی کنیم و مخلَص بشویم، #یاد_معاد! ﴿إِنَّا أَخْلَصْناهُمْ بِخالِصَةٍ﴾، سؤال:«ما تلك الخالصة»؟ آ‌ن خالصه چیست؟ حضرت ابراهیم، اسحاق و یعقوب چه صفت خالصه ‌ای داشتند؟ ﴿ذِكْرَی الدَّارِ﴾. 🔹 در #یاد_معاد بودن ریا نیست؛ یاد سؤال بودن, یاد جواب بودن, یاد قبر بودن, یاد برزخ بودن، این دیگر ذكر لب كه نیست، این یاد است نه نام؛ بنابراین ولو لب هم حركت نكند آدم هر كاری كه می ‌كند باید مواظب باشد كه باید جواب بدهد، انسان هر حرفی که می ‌زند, هر كاری که می‌كند باید به این ذكر و به این ذُكر و به این یاد باشد كه من باید جواب بدهم، آن وقت كارش یا واجب است یا مستحب, دیگر حرام و مكروه را كه آدم نمی‌ تواند با یاد معاد انجام بدهد! این شخص یا كار واجب انجام می‌ دهد یا كار مستحب, این راه مخلَص شدن است این #راه_سیر_و_سلوك است. #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📚 سوره مبارکه ص جلسه 17 تاریخ: 1393/03/12 🆔 @a_javadiamoli_esra