بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِم موضوع امروز: « #قلم معجزه جاودان» روز دوشنبه، ١۴٠٠/٠۴/١۴ ✍️ مناسبت روز: در صفحات تقویم، چهاردهم تیرماه با عنوان «روز قلم» به خود جلوه ای دیگر بخشیده است! نام‌گذاری این روز به نام قلم، بی ارتباط با تاریخ کهن متمدن و فرهنگ ساز این سرزمین نیست؛ چنانچه ابوریحان بیرونی در کتاب آثار الباقیه خود آورده است که چهاردهمین روز از تیرماه را ایرانیان باستان، روز تیر (عطارد) است و از طرفی، سیاره عطارد، در فرهنگ ادب پارسی، کاتب و نویسنده‌ی ستارگان است! به همین مناسبت، ایرانیان کهن، این روز را «روز نویسندگان» می‌دانسته‌اند! هرچند که ارزش و کرامت «قلم» بسیار بالاتر از آن است که برای بزرگداشت آن و صاحبانش به اختصاص دادن روزی به آن، در تقویم، بسنده کنیم و شاید این شعاری‌ترین راه برای تجلیل از مقام قلم و ارباب آن باشد! اما بی‌شک نماد روز قلم، تلنگری است تا با گرامی داشت یاد و خاطره ارباب قلم و تجلیل از آثار گرانمایه ایشان، گوشه ای از زحمات طاقت فرسای آنان را قدردان باشیم! لذا روزبرگ شیعه ضمن بزرگداشت روز قلم، سخن امروز خود را تقدیم می‌نماید؛ قلم، زبان دوم انسان‌ها و زبان عقل و معرفت و احساس آنها و بیان کننده اندیشه و شخصیت آدمی است؛ البته هویت، چیستی و قلمرو قلم بسیار گسترده تر از آن است که در بیان بگنجد و می‌توان گفت که هرگونه معرفت، شناخت، رشد، تعالی، پیشرفت، پیروزی و آرامش در عالم، ریشه در قلم دارد! چنانچه همه‌ی ادیان، تمدن ها، تجربه های تلخ و شیرین و تمامی علوم الهی و بشری با نوشتن ماندگار شده‌اند، لذا قلم، می‌سازد و تخریب می کند! واقعیت ها را آشکار می کند! و آشکارها را نهان می‌نماید! و به واقع «قلم» معجزه‌ای جاودان از جانب خداوند است! ✅ سوگند خداوند در قرآن به نام قلم، گویاترین شاهد بر اعجاز، شرافت و قداست آن است: «ن وَ الْقَلَمِ وَ ما یَسْطُرُونَ؛ سوگند به قلم و آنچه نویسند.» لذا در جایی که خداوندِ صاحب هستی به وسیله و آفریده‌ای از آفریدگان خود قسم یاد می‌کند و در نخستین ارتباط وحیانی با رسول خاتمش در غار حرا، سخن از قلم به میان آورده و خود را به آن معرفی می نماید: «الَّذی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ؛ آن که با قلم آموخت»؛ بشر در چه جایگاهی می تواند از ارج و منزلت قلم، سخن براند؟! ✍️ با نگاهی به سیره‌ی پیامبر اکرم (ص) و اهل‌بیت عصمت و طهارت (ع) نیز می‌توان توجه و اهتمام عملی آنها به نوشتن و حرمت قلم را دریافت؛ چنانچه این قدرشناسی به حدی بوده که پیامبر اکرم (ص) پس از پایان برخی از جنگ‌ها، دستور می فرمودند که هر اسیری که به ده نفر از مسلمانان، قلم به دست گرفتن و خواندن و نوشتن را بیاموزد، آزاد خواهد شد! و با این عمل در جامعه محروم از تمدن آن دوره، زیباترین و مؤثرترین پیام در اهمیت و ارج نهادن به جایگاه قلم و علم را به بشریت داده‌اند! هرچند که در مکتب اهل‌بیت عصمت و طهارت (ع) بر «سخن و بیان حق و درست» نیز بسیار تأکید شده، اما شاید بتوان گفت که «قلم و نوشتن» در برابر «سخن و بیان» سه امتياز ویژه دارد که عبارتند از: 1️⃣ باقی بودن: اميرالمومنين (ع) در سخن ارزشمندی می‌فرمایند: «دانش را با نوشتن در بند کنيد» تا باقی بماند! چرا‌که سخن فرار می‌کند و نوشته باقی می‌ماند! 2️⃣ دقيق بودن: بيان و سخن معمولاً دقيق نيست؛ لذا اگر قرار بود مطلبی که هزار سال پيش نقل شده، با زبان و سخن به ما برسد و در جايی نوشته نمی‌شد، هيچ گاه به طور دقيق به ما نمی‌رسيد و در واقع، نوشتن باعث تدقیق و مصون ماندن مطلب از انحراف می‌گردد! 3️⃣ عميق بودن: بیشتر سخن‌ها به طور معمول، بدون تأمل گفته می‏شود و کم محتواست! اما مطالب نوشته شده، نوعاً عميق و فکر شده است و گاه نويسندگان، ساعت‌ها و روزها فکر می‌کنند تا يک سطر بنویسند! لذا علامه طبرسی (ره) در اين‌باره می‌نويسد: «بيان دو گونه است: بيان زبان و بيان قلم! اما بيان زبان، با گذشت زمان کهنه می‌شود و از بين می‌رود، ولی بيان قلم تا ابد باقی است!» ✍️ در پایان، هرچند توجه به قلم و اهل آن در سرزمین ما پیشینه‌ای دیرینه دارد و پس از انقلاب اسلامی نیز به پيشنهاد انجمن قلم و جمعی از نویسندگان، چهاردهم تیرماه به عنوان روز قلم نام‌گذاری شد؛ اما متأسفانه این مناسبت هنوز چندان در میان مردم و حتی اصحاب قلم و اندیشه شناخته‌شده نیست لذا باید در معرفی آن و سپاس از اهل قلم کوشید!