📖جلسه نوزدهم از آموزش شاعری به زبان ساده محور امروز:شعر نیمایی علی اسفندیاری (نیما یوشیج) آغازگر شعر‎نو است. تغییراتی که وی در حوزۀ شعر پدید آورد افزون بر شکل، موسیقی، زبان و حتی تخیل شاعرانه را در برمی‎گیرد. او در حوزۀ شکل و قالب، محتوا را مقدم بر قالب دانست. نیما وزن و قافیه را برای شعر لازم و طبیعی می‎داند، اما بر آن است که شکل ذهنی شعر باید صورت ظاهری آن را ایجاد کند. در نظر او شعر بی‎قافیه مثل آدم بی‎استخوان است. قافیه مقید به جمله و جمله در خدمت محتواست. هرجملۀ تازه، قافیۀ تازه و هر قافیۀ تازه، جای خود را می‎خواهد و نباید آن را در فواصل معین جا داد. ازلحاظ زبان نیز شعر نو تحول عظیمی یافته است. زبان صرفاً ابزاری برای انتقال معنا نیست و طیفی از معانی را می‎آفریند. هر کلمه‎ای می‎تواند در شعر جای گیرد؛ به‎شرط اینکه با کلمات دیگر بیگانه نباشد. هر کلمه‎ای، حتی کلمات لهجه‎های مختلف، همه می‎توانند در شعر به‎کار روند. در حوزۀ تخیل نیز شعر نو ابداع‎گر است و بر تجربه‎های فردی تکیه ‎دارد، جزئی‎نگر است، تخیل در آن گسترده است و تداعی‎های ذهنی بسیاری به‎همراه دارد. در حوزۀ عواطف و‎ اندیشه به معانی تازه پرداخته است به اجتماع نظر دارد، عواطف گسترده و آزاد است؛ عشق و معشوق زمینی است و خواننده در آفریدن معانی تازه با شاعر مشارکت دارد. 👈 علاقمندان به حوزه شعر و مهارت شاعری در روزهای چهارشنبه، میزبان شما هستیم. #چهارشنبه_ها_مهارت_شاعری #پست_ویژه ┈┈••✾❀☘️💝☘️💝❀✾••┈┈• https://splus.ir/aeenejan eitaa.com/aeenejan https://rubika.ir/aeenejan

📖جلسه بیستم از آموزش شاعری به زبان ساده محور امروز:شعر سپید 🔸اصطلاح شعر سپید نخستین‎بار توسط احمد شاملو در ایران به‎کار گرفته شد و معادل Blank verse فرانسوی است، اما عده‎ای این اصطلاح را درست نمی‎دانند و به‎جای آن «شعر آزاد» را پیشنهاد می‎کنند. 🔸چهارچوب‎بندی شعر سپید بدین شکل است که اجزا و عناصر آن باید به‎گونه‎ای در جای مناسب خود بنشیند که بدون وزن و قافیه هم فرو نریزد. دهه ی سی شروع حضور این‎گونه از شعر در ادبیات فارسی است. 🔸مشخصات شعر سپید: 1. استفادۀ بهینه از بدیع لفظی و معنوی، به‎ویژه واج‎آرایی، استعاره و متناقض‎نما؛ 2. برخورداری از تخیل سرشار که برطرف‎کنندۀ کمبود وزن، قافیه و... است؛ 3. موسیقی درونی و طبیعی برخاسته از هم‎نشینی مناسب واژه‎ها و حروف؛ 4. سلسه‎واری و داشتن انسجام و ارتباط طولی یا عمودی واژگان؛ 5. کوتاهی شعر و چشم‎پوشی از واژه‎ها و ترکیبات اضافی؛ 6. اصالت «کشف» شاعرانه در برجسته‎سازی شعر سپید؛ 7. رهایی زبان شاعر در بیان افکار و احساساتش؛ 8. تکرار و تأکید به‎عنوان ماهیت شعری؛ 9. آغازی قدرتمند و انجامی تأثیرگذار؛ 10. پایبندنبودن به رعایت قافیه. 👈 علاقمندان به حوزه شعر و مهارت شاعری در روزهای چهارشنبه، میزبان شما هستیم. #چهارشنبه_ها_مهارت_شاعری #پست_ویژه ┈┈••✾❀☘️💝☘️💝❀✾••┈┈• https://splus.ir/aeenejan eitaa.com/aeenejan https://rubika.ir/aeenejan

📖جلسه بیست ویکم از آموزش شاعری به زبان ساده محور امروز:موج نو در آستانه ی دهه ی چهل، نسلی از شعرا پدید آمدند که با جداشدن از سبک نیمایی، مبدع جریانی شدند که بعدتر به شعر «موج نو» شناخته شد. «در نیمۀ دوم این دهه، موج نو تبدیل به یک حرکت مدرنیستی در فرهنگ ایرانی شد و در داستان، نمایشنامه، تئاتر، سینما و نقاشی تأثیر کرد.» مشخصات عمدۀ شعر موج نو بدین شرح است: ۱) جدابودن وظیفۀ روزمرۀ زبان و کلمات از خود کلمات؛ ۲) ایجاد مناسبت جدید بین کلمات و اشیا؛ ۳) ایجاد فضای ذهنی در کل شعر. این نوع شعر هوادار نظریۀ «هنر برای هنر» است و در جست‎وجوی شعر ناب، اجتماع‎گرایی را کنار گذاشته و فردگرایی را جانشین آن ساخته است؛ همچنین، فرمالیسم (شکل‎گرایی) را بر محتواگرایی ترجیح می‎دهد. 👈 علاقمندان به حوزه شعر و مهارت شاعری در روزهای چهارشنبه، میزبان شما هستیم. #چهارشنبه_ها_مهارت_شاعری #پست_ویژه ┈┈••✾❀☘️💝☘️💝❀✾••┈┈• https://splus.ir/aeenejan eitaa.com/aeenejan https://rubika.ir/aeenejan

📖جلسه بیست و دوم از آموزش شاعری به زبان ساده محور امروز:شعر حجم‎گرا «حجم‎گرایی» جریانی جدید و جـدا در شـعر معاصـر نیسـت، بلکه شق و شکلی دیگر از جریان شعر «موج‎نو» و ادامۀ منطقی آن اسـت. شاعری از نظر حجم‎گرایان یعنی «معماری حجم‎ها»، توضـیح اینکـه شـاعر حجـم‎گـرا می‎خواهد از واقعیت به فراواقعیت یـا بـه‎تعبیـردیگـر، از طبیعـت بـه مـاورای طبیعـت برسـد. بـین واقعیـت و فراواقعیـت یک‎فاصله فضـایی یـا یـک حجـم قرار دارد، این حجم البته یک «حجم خیالی» است. شاعر برای گذشـتن از این «حجم» که سه بُعد دارد؛ یعنی طول، عرض و عمق یا ارتفاع، باید از بُعـدهای سه‎گانه حرکت کند. اگر خواننده بخواهد منظور شاعر را به‎درستی دریابـد باید این حجم خیالی را بشناسد. او نیز باید بتواند با حرکتی از طـول، عـرض و ارتفـاع بـه واقعیت برتر موردنظر شاعر دست یابد، اما ازآنجاکه شاعر در جست برق‎آسای خـود از واقعیت به فراواقعیت، بی‎اختیار و اندیشه، از یکی از راه‎های شش‎گانۀ زیـر حرکـت کـرده است: عرض- طول- عمق/ طول- عرض- عمق/ عمق- طول- عرض/ عرض- عمق- طول/ عمق- عرض- طول/ طول- عمق – عرض؛ و کمتر ردپا یا نشانه‎ای از خود بـاقی گذاشـته است، خواننده باید چگونگی انتخاب اضلاع را با «ذائقۀ هوش» خود تشخیص دهد. 👈 علاقمندان به حوزه شعر و مهارت شاعری در روزهای چهارشنبه، میزبان شما هستیم. #چهارشنبه_ها_مهارت_شاعری #پست_ویژه •┈┈••✾❀☘️💝☘️💝❀✾••┈┈• https://splus.ir/aeenejan eitaa.com/aeenejan https://rubika.ir/aeenejan

📖جلسه بیست و سوم از آموزش شاعری به زبان ساده محور امروز: موج ناب شعر ناب جریانی در شعر نو ایران به‎شمار می‎رود که توسط منوچهر آتشی در سال ۱۳۵۰ بنیان گذاشته شد. این موج از زایش‎های «موج نو» به‎شمار می‎آید. تعهّدگریزی و فردگرایی، کم‎توجهی به عنصر اندیشه و محتوا، اقلیم‎گرایی، گریز از وزن و گرایش به زبان نثر، آشنایی‎زدایی، هنجارگریزی در نحو زبان، تأکید بر تقطیع ویژه، تصویرگرایی و کشف روابط جدید و تجریدی میان اشیا، بهره‎گیری از زبانی عاطفی و گاه مبهم، توجه به فرم و شکل بیان، ایجاز و بسامد بالای واژگان اقلیمی و عناصر طبیعت بومی در شعر از مهم‎ترین ویژگی‎های این موج شعر است. افزون‎بر گونه‎های شعری مطرح‎شده در این درس، به انواع دیگری از شعر دورۀ معاصر نیز می‎توان اشاره کرد که مهم‎ترین آن‎ها دهۀ شصت و موج سوم، شعرهای نگاره‎ای، شعر دهۀ هفتاد، شعر پست‎مدرن، شعر فرانو و فراشعر است. 👈 علاقمندان به حوزه شعر و مهارت شاعری در روزهای چهارشنبه، میزبان شما هستیم. #چهارشنبه_ها_مهارت_شاعری #پست_ویژه •┈┈••✾❀☘️💝☘️💝❀✾••┈┈• https://splus.ir/aeenejan eitaa.com/aeenejan https://rubika.ir/aeenejan

📖جلسه بیست و چهارم از آموزش شاعری به زبان ساده محور امروز: تعریف و اصطلاحات مرتبط به نظر می‎رسد قدیمی‎ترین تعریف از قافیه را شمس قیس رازی در کتاب «المعجم» بیان کرده است: «قافیت بعضی از کلمۀ آخرین بیت باشد به‎شرط آنکه کلمه بعین‎ها و معنا‎ها در آخر ابیات دیگر متکرر نشود.» در ادامه وی «متکرر»شدن کلمه را سبب خارج‎شدن کلمه از شمول قافیه می‎داند و آن را ردیف می‎خواند. اگر بخواهیم تعریف دقیقی از قافیه ارائه دهیم باید بگوییم که قافیه به حروف مشترکی گفته می‎شود که در واژه‎های پایانی قرینه‎های شعر منظوم تکرار می‎شود؛ واژه‎هایی که این حروف مشترک در آن‎ها آمده است «کلمات قافیه» نامیده می‎شوند. قافیه افزون‎بر داشتن اهمیت و کارکردهای گوناگون، سازمان فکری، موسیقایی و زبانی شعر را سامان می‎دهد. همچنین، شعر سنتی برای خلق معانی و مضامین و صورخیال سهم عمده‎ای را به قافیه مدیون است. هنر شاعری در قافیه‎سازی است و قافیه مال مطلب است، زنگ مطلب است. این سخنان بزرگان و محققان دست‎کم، بیانگر اهمیت قافیه در شعر فارسی بوده است. 👈 علاقمندان به حوزه شعر و مهارت شاعری در روزهای چهارشنبه، میزبان شما هستیم. #چهارشنبه_ها_مهارت_شاعری #پست_ویژه •┈┈••✾❀🇮🇷✊🇮🇷❀✾••┈┈• https://splus.ir/aeenejan eitaa.com/aeenejan https://rubika.ir/aeenejan

📖جلسه بیست و پنجم از آموزش شاعری به زبان ساده محور امروز: قواعد و عیوب قافیه قافیه در شعر فارسی تابع سه قاعده است: الف) هریک از مصوت‎های «الف» و «و» به‎تنهایی می‎تواند قافیه قرار گیرد؛ ب) هر مصوت با یک یا دو صامت بعدش قافیه قرار می‎گیرد؛ پ) اگر در آخر واژه‎های هم‎قافیه یک یا چند حرف الحاقی بیاید، آن‎ها نیز باید مشترک باشند. برای یادگیری و آموزش بهتر عیوب قافیه آن را بر اساس تقسیم‎بندی مصطلح به عیوب ملقبه و غیرملقبه ارائه خواهیم کرد. 👈 علاقمندان به حوزه شعر و مهارت شاعری در روزهای چهارشنبه، میزبان شما هستیم. #چهارشنبه_ها_مهارت_شاعری #پست_ویژه •┈┈••✾❀🇮🇷✊🇮🇷❀✾••┈┈• https://splus.ir/aeenejan eitaa.com/aeenejan https://rubika.ir/aeenejan

📖جلسه بیست و ششم از آموزش شاعری به زبان ساده محور امروز: عیوب ملقبه عیوب ملقبه قافیه بر چند نوع است: اقوا، اکفا، سناد، ایطا، شایگان.عیوبی که برای قافیه شعر فارسی به پیروی از عیوب قافیه در شعر عرب برشمرده‎اند؛ در حقیقت، جزو عیوب قافیه شعر فارسی محسوب نمی‎شود؛ به‎این‎‎دلیل که آوردن کلمه‎هایی مثل «بَر» با «دُر» و «فردوسی» با «طوسی» غلط است و شاعران این‎ها را هم‎قافیه نمی‎دانند. تنها موردی که در فارسی تا حدی معمول است، شایگان است. شایگان معادل فارسی ایطای جلی است و آن قافیه‎کردن نشانه‎های جمع است، مانند «رخان» و «زلفکار»، «خوبان» و «رندان» در بیت‎های زیر: شب سیاه بدان زلفکار تو ماند سپید روز به پاکی رخان تو ماند در وفای تو مشهور خوبانم چو شمع شب‎نشین کوی سربازان و رندانم چو شمع 👈 علاقمندان به حوزه شعر و مهارت شاعری در روزهای چهارشنبه، میزبان شما هستیم. #چهارشنبه_ها_مهارت_شاعری #پست_ویژه •┈┈••✾❀🍀🖤🍀❀✾••┈┈• https://splus.ir/aeenejan eitaa.com/aeenejan https://rubika.ir/aeenejan

📖جلسه بیست و هفتم از آموزش شاعری به زبان ساده محور امروز: عیوب غیر ملقبه عیوب غیر ملقبه عیب‎های قافیه‎ای را گویند که قدما بر آن نامی برنگزیده‎اند. ساکن بودن روی در مصراعی و متحرک‎بودن در مصراع دیگر، از این نوع عیوب است. عیوب غیر ملقبه فراوان است؛ ازجمله قافیه معموله. قافیه معموله یا قافیه‎ معمولی قافیه‎ای است که در آن کلمه مرکبی را مانند کلمه بسیط در نظر بگیرند؛ یکی از حروف آن‎ را روی قرار دهند و آن را با کلمه‎ای بسیط قافیه کنند. چراغ روی ترا شمع گشت پروانه مرا ز حال تو یا حال خویش پروا، نه 👈 علاقمندان به حوزه شعر و مهارت شاعری در روزهای چهارشنبه، میزبان شما هستیم. #چهارشنبه_ها_مهارت_شاعری #پست_ویژه •┈┈••✾❀🍀🖤🍀❀✾••┈┈• https://splus.ir/aeenejan eitaa.com/aeenejan https://rubika.ir/aeenejan

📖جلسه بیست و هشتم از آموزش شاعری به زبان ساده محور امروز: قافیه ‎سازی شعر فارسی، قواعدی نیز همراه خود دارد که پایبند نبودن به آن‎، سروده ما را با همه زیبایی می‎تواند از شمار شعر بودن بیرون کند. برای ساخت قافیه در گام نخست، باید مطالعه مستمر در شعر شاعران داشته باشیم تا افزون‎بر گسترش دایره واژگانی، با تکرار، با کلمات و حروف قافیه مأنوس شویم و بدانیم چه کلمه‎هایی می‎توانند باهم قرینه شوند. تشابه صرف آخرین حروف دو کلمه می‎تواند نوعی تناسب ایجاد کند؛ چنان‎که در کلمه‎های «سرد» و «برد» می‎بینیم. هم‎چنان تشابه آخرین مصوت‎ها نیز می‎تواند کمی موسیقی‎آفرین باشد نظیر تشابه مصوت کوتاه «ـَ» در کلمه‎های «رنگ» و «پند»، ولی شاعران فارسی به یکی از این دو نوع تشابه قانع نبوده و هر دو تشابه صامت‎ها و مصوت‎ها را برای قافیه‎کردن دو کلمه لازم دانسته‎اند. ازهمین‎رو، مثلاً «سرد» را بیشتر با «زرد» و «فرد» قافیه کرده‎اند و «برد» را با «مرد» و «خورد.» قافیه‎کردن دو کلمه نوعی کشف است، کشف کلماتی که دارای این اشتراک هستند. بنابراین، طبیعی است که ما در پی اشتراک‎های راستین باشیم نه آن‎هایی که از رهگذر جمع بستن یا وصل ضمیر به کلمات ایجاد شده‎اند. 👈 علاقمندان به حوزه شعر و مهارت شاعری در روزهای چهارشنبه، میزبان شما هستیم. #چهارشنبه_ها_مهارت_شاعری #پست_ویژه •┈┈••✾❀🍀🖤🍀❀✾••┈┈• https://splus.ir/aeenejan eitaa.com/aeenejan https://rubika.ir/aeenejan

📖جلسه بیست و نهم از آموزش شاعری به زبان ساده محور امروز: قافیه ‎سازی در این‎گونه قافیه‎سازی‎ها و مواردی از این دست، شما به‎عنوان شاعر عملاً کشفی نکرده‎اید و هرکسی می‎تواند کلمات را با افزودن «ان» کنار هم نهد. برای ارزیابی قافیه در شعر خودمان یا هر شعر دیگری نخست، باید ردیف شعر و اجزای اضافی دو کلمه مثل ضمیر، نشانۀ جمع، صفت تفضیلی و پسوند را برداریم و آنگاه ببینیم که آیا کلمات بخش مشترکی در پایان خود دارند؟ اگر بخش مشترکی باقی نماند که قافیه راستینی در کار نیست و هرچه بوده، همان بخش‎های اضافی بوده است؛ مثلاً، دربارۀ «مردان» و «درختان» با برداشتن «ان» جمع، دیگر چیزی برای قافیه‎شدن باقی نمی‎ماند که درباره‎اش بحث کنیم، امّا اگر دو کلمه واقعاً دارای قسمت مشترکی بودند، وارد گام دوم می‎شویم. در گام دوم باید روی قسمت مشترک دو کلمه بحث کرد. باید صامت‎ها و مصوت‎هایی مشابه داشته باشیم و صامت‎های قبل از بخش مشترک نیز متحرّک بوده و مصوت یکسان داشته باشند؛ درغیرآن‎صورت، قافیه معیوب است؛ مثلاً، در دو کلمه «دَرها» و «سَرها»، «ها» جمع را برمی‎داریم تا «در» و «سر» باقی بماند. اینجا صامت «ر» مشترک است و مصوت قبل از آن (ـَ) نیز یکسان است. 👈 علاقمندان به حوزه شعر و مهارت شاعری در روزهای چهارشنبه، میزبان شما هستیم. #چهارشنبه_ها_مهارت_شاعری #پست_ویژه •┈┈••✾❀🍀🖤🍀❀✾••┈┈• https://splus.ir/aeenejan eitaa.com/aeenejan https://rubika.ir/aeenejan

📖جلسه بیست و نهم از آموزش شاعری به زبان ساده محور امروز: بدیع لفظی کارکرد صنایع لفظی در کلام برجسته‎سازی موسیقی کلام است و این موضوع، پل بین زیبایی‎شناسی و زبان‎شناسی به‎حساب می‎آید. بخشی از بدیع لفظی مربوط به تکرار حروف و آواهاست که در زبان‎شناسی کاربرد دارد. بدیع لفظی که دانش سنتی زبان فارسی برای مطالعه موسیقی کلام است، در گذار زمان، حیاتی جدایی از زبان‎شناسی و آواشناسی داشته است. سجع‎ و انواع‎ آن‎، ترصیع‎، موازنه‎ یا مماثله‎، تضمین‎ مزدوج‎ یا اعنات‎ قرینه‎، جناس‎ و انواع‎ آن‎، قلب‎ و انواع‎ آن‎، هم‎حروفی‎، هم‎صدایی، رد الصدر الی‎ العجز، رد العجز الی‎ الصدر، تشابه‎الاطراف‎، التزام‎ یا اعنات‎، تکرار یا تکریر، طرد و عکس‎ یا تبدیل‎ و عکس‎، توشیح‎ یا موشح‎، تجرید، واسع‎ الشفتین‎، واصل‎ الشفین‎، جامع‎ الحروف‎، رقطا، خیفا، فوق‎ النقاط، تحت‎ النقاط و ذولغتین‎. ده‎ صنعت‎ اخیر، از مقولۀ نمایش‎ اقتدار و تفنن‎ است‎ و چندان‎ ارزش‎ هنری‎ ندارد. به‎تناسب کاربرد در هنر شاعری به مهم‎ترین آرایه‎های لفظی اشاره می‎کنیم. 👈 علاقمندان به حوزه شعر و مهارت شاعری در روزهای چهارشنبه، میزبان شما هستیم. #چهارشنبه_ها_مهارت_شاعری #پست_ویژه •┈┈••✾❀🍀🖤🍀❀✾••┈┈• https://splus.ir/aeenejan eitaa.com/aeenejan https://rubika.ir/aeenejan