هدایت شده از اقتصاد فرهنگی
💠 مغالطه جایگزین
این مغالطه را بارها شنیدهاید:
اگر "نظامِ" "سرمایهداری" و "کمونیزم" بد است، باید بگوئید نظامِ جایگزینِ اسلامیتان چیست؟
در این یادداشت به طور اجمالی به این سوال بسیار مهم خواهیم پرداخت که چرا این سوال کاملا غلط و ناشی از عدم درک مفهوم نظام، سرمایهداری، کمونیزم و اسلام است؟
اولین اشکال این سوال این است که "شرطِ لازم" نقدِ یک پدیده، ارائه جایگزین نیست. مثلا من میگویم خودت را از بالای پشتبام پرت نکن! شما میگویی خب چکار کنم؟ راهکار جایگزینات چیست؟ در حالیکه همان "از بالای پشت بام نپریدن" بخشی از راهکار است.
یا مثلا میگویم ظلم نکن. شما نمیتوانی بگویی راهکار عادلانه شما چیست؟ ظلم نکردن و جلوی ظلم را گرفتن خودش بخش مهمی از عدالت است.
اما اشکال دومی که این پرسش دارد مربوط است به درک اشتباه از مفهوم نظام یا سیستم. برای درک بهتر خودرو را به عنوان یک سیستم در نظر بگیرید. فرض کنید میخواهیم یک خودرو بسازیم. قبل از هر چیز باید مبنای حرکتش را مشخص کنیم؛ مبنای حرکت خودرو تبدیل انرژی گرمایی به مکانیکیست یا انرژی خورشیدی به مکانیکی؟
اگر اولیست پدیدهای به اسم موتور در این سیستم مورد نیاز خواهد بود. اما اگر "سیستم" ما بر مبنای دوم باشد اساسا چیزی به اسم موتور ندارد. کاربراتور و سیلند و پیستون و سوپاپ و ... ندارد.
در مثال بالا میتوانید به جای خودرو بگذارید نظام اقتصادی و به جای موتور بگذارید بانک، بورس، بیمه و...
"لزوما" یک سیستم اقتصادی نباید دارای چنین پدیدههایی باشد. فلذا این پیشفرض که اگر بخواهیم یک نظام جدید پیشنهاد بدهیم باید به ازای تک تک اجزاء سیستم قدیمی هم جایگزین داشته باشیم از اساس غلط است. ممکن است در سیستم جدید یک جزء اصلا نیاز نباشد و اجزاء جدیدی با ماهیت کاملا متفاوت ایجاد شود.
اما خودِ نظام چه؟ آیا نظام سرمایهداری نئولیبرال، نظام سرمایهداری دولتی، نظام سوسیالیستی، نظام کمونیستی، نظام سوسیال دموکرات و انواع و اقسام نظامهای اقتصادیِ بومی شده، ابتدا روی کاغذ با تمام جزئیات نوشته و طراحی شدهاند؟ یا ابتدا بر اساس اهداف کلانِ تمدنی، شروع به حرکت کرده و بر اساس "ایدئولوژی"های خود مسائل پیش روی خود را حل نمودهاند؟ آنچه نیاز داشتند را بوجود آوردند یا اگر نیاز نداشتند حذف کردند.
دقت شود که این، تازه در سطح نظامسازی است که جزئی از مساله تمدنسازیست. بنابراین اگر کسی میگوید اسلام، نظام اقتصادی ندارد، به طریق اولی باید بگوید تمدن اسلامی هم نداریم. مگر میشود هم با سرمایهداری لیبرال و کمونیسم جنگ داشت و شعار نه شرقی نه غربی داد، اما همزمان تمدن اسلامی را مبتنی بر نظام اقتصادی لیبرال سرمایهداری یا کمونیسم بنا کرد؟
در حقیقت نه مارکس در مانیفست کمونیزم یا حتی کتابهای دیگر خود، مثل Capital نظام اقتصاد سوسیالیستی را طراحی کرده بود و نه آدام اسمیت با ثروت ملل سرمایهداری امروز را با جزئیاتش بعنوان جایگزین نظام قبل از خود نگاشته بود.
بلکه هر دو فقط اصول و کلیاتی را طرح کردند که البته اسلام در این زمینه، بسیار جلوتر از سرمایهداری و کمونیزم است. نه تنها آثار بزرگانی چون شهید صدر، شهید بهشتی، شهید مطهری و امامین انقلاب و ...وجود دارند که حتی قرنها قبل از آدام اسمیت مبانی نظام اقتصادی اسلام را اندیشمندان بزرگ اسلامی نوشتهاند که از جملهی آنها میتوان به قطبالدین شیرازی اشاره کرد. (ر.ک جلسه 5 تدریس تاریخ اندیشههای اقتصادی-پرفسور مسعود درخشان). آن قدری که هیوم و آدم اسمیت و جان لاک و مارکس و ... در اصول و مبانی بحث کردند، دهها برابرش را اندیشمندان اسلامی تولید کردهاند.
اما چرا این اندیشهها روی زمین تبدیل به نظام اقتصادی نمیشود؟
در حقیقت برای ساخت یک نظام، باید سه سطح را در نظر بگیریم:
اول اصول و مبانی کلی که مهمترینِ آنها نظریه عدالت و به تبع آن مالکیت، ساخت قدرت، نقش خدا، مردم و حکومت در آن نظام است. مبنای متفاوت در دو نظام مختلف، باعث میشود از اساس وجود یا عدم یک پدیده نیز مورد سوال قرار بگیرد چه برسد به شکل و شمایل آن. در سطح اصول و مبانی به خصوص در نیم قرن اخیر بحثهای فراوان و بسیار ارزشمندی شکل گرفته که با وجود اختلافات طبیعی کاملا در این سطح کفایت میکند برای حرکت در مسیر نظامسازی. توجه شود که اختلافات علمی و نظری در درون یک مکتب کاملا طبیعی و پذیرفته شده است. اما در مقام اجرا با وجود تشکیل حکومت اسلامی و وجود ولی فقیه اختلاف معنایی ندارد. کسی نمیتواند ادعا کند که ایجاد نظام اقتصادی مبتنی بر اندیشه اسلامی، از شکلگیری اصل انقلاب اسلامی سختتر و پیچیدهتر است. فقط به طور طبیعی، ورود انقلاب به عرصههای مختلف مسالهای است که متوقف بر زمان است.
ادامه: https://eitaa.com/h_abasifar/1169
هدایت شده از اقتصاد فرهنگی
ادامه از: https://eitaa.com/h_abasifar/1168
۴۰ سال زمان زیادی نیست برای تربیت نیروهای جوانِ متخصص و متعهد که بتوانند آرام آرام در "گام دوم" انقلاب این مهم را به سرانجام برسانند.
در سطح دوم به سراغ ارتباط نظامها میرویم. یعنی ربط نظام اقتصادی و فرهنگی و سیاسی و اجتماعی با یکدیگر و اینکه
کدام اولویت دارند؟ کدامیک ابزارند، کدام هدف میانی و کدام هدف غایی؟
تصور کنید فرهنگ، روح است، سیاست، عقل است و اقتصاد جسم. حال سوال این است که بر اساس مبانی اسلامی و انقلابی کدام باید جلو قرار بگیرد و هدف باشد؟
امام خمینی رحمت الله علیه و مقام معظم رهبری بارها بر این نکته تاکید کردند که در اسلام فرهنگ هدف است و اقتصاد ابزار و تشکیل حکومت اسلامی نیز به عنوان هدف میانی برای تعالی انسان و جامعه است.
اینجاست که به سطح سوم میرسیم و بر اساس آن مبانی و این اولویتبندی میتوانیم برویم سراغ حل مسائل. مسائل کدامند؟ تورم، بیکاری، انرژی، مسکن، تولید و رکود و ...
اگر کسی بر آن مبانی تسلط نداشته باشد و درک جامعی از نظامات فرهنگی و سیاسی و اجتماعی نیز نداشته باشد آیا میتواند ادعا کند من در مسیر اسلام و انقلاب و به درستی حل مساله میکنم؟
قطعا خیر! مخصوصا اگر آن فرد علاوه بر شناختش، تمایلات و انگیزههایش در تعارض با مبانی اسلامی و انقلابی باشد.
فلذا نفی شرق و غرب مثلِ "لااله" است و شرطِ لازم، برای یک متفکر اسلامی.
به عنوان مثال تصور کنید شهید بهشتی میگویند جامعهای که در آن شکاف طبقاتی وجود داشته باشد را، اگر قرآن بپوشانید باز هم لجن است. شهید صدر، شهید مطهری، امام و رهبری هم نزدیک به همین تعبیر را دارند.
اما این عبارت را هیچیک از اقتصاددانان لیبرال نمیپذیرند و بلکه خلاف آن را طرح میکنند و به نحوی لازمه رشد و توسعه اقتصادی را تکاثر و انباشت ثروت در دست عدهای معدود میدانند و این به این علت است که نظریه عدالت متفاوتی دارند نه اینکه سطح تحصیلاتشان فرق میکند فلذا میگوییم موقع حل مساله، مبنا، اهمیت دارد.
پس ما میخواهیم حل مساله کنیم. مثلا بانک خصوصی را در نظر بگیرید بعنوان یک مساله در نظام اقتصادی جمهوری اسلامی.
اندیشمند اقتصاد اسلامی اینجا چه میگوید؟
میگوید: اولا من نظریه عدالتی که دارم، نظریه عدالت سوسیالیستی و لیبرالیستی نیست و نظریه عدالت اسلامی است.
ثانیا در مورد مساله بانک چند اصل اساسی دارم که از منابع اسلامی اتخاذ کردهام:
۱. ربا حرام است و در حکم جنگ با خدا و رسول است
۲. تداول ثروت بین اغنیاء به حکم صریح قرآن ممنوع است
۳. کنز مال حرام است
۴. خلق پول حرام است (فتوای آیت الله مکارم شیرازی)
5. مصلحت نظام و منافع ملی باید حفظ شود
شما میگویی اینها را از بانک بگیریم چیزی باقی نمیماند. میگوییم نماند. میگویید برای تولید انبوه چه کنیم؟
میگوید حالا این میشود یک مساله دیگر. مساله تولید. دوباره میرویم سراغ مبانی. مثلا اصل ۴۳ و ۴۴ قانون اساسی که بر اساس مبانی اسلامی توسط بزرگان انقلاب نوشته شده است. چه میگوید؟ میگوید اصل بر خویش فرماییست. یعنی ابزار کار و تولید در اختیار همه باید قرار گیرد و اگر کسی خودش تمایل به اجیر شدن داشت اجیر دیگری شود نه اینکه از سر اضطرار به خدمت دیگری در بیاید. اجیر شدن در اسلام کراهت دارد و نمیتوان یک نظام را بر روی یک امر مکروه بنا نهاد. بنابراین باید ابزار تولید که شامل پول، زمین و دانش است را در اختیار همه قرار داد تا بتوانند تولید کنند. علامه جوادی آملی در این رابطه میفرمایند: پیامبر دست کارگر را بوسید نه دست اجیر را. کارگر کسی است که آقای خودش است. برای خودش کار میکند. اما سوال این بود که اگر بانک نباشد تولید انبوه چه میشود؟ تا اینجا، مشکلِ تولید در سطح تولید خرد حل شد اما اگر جامعه به یک تولید انبوه و بزرگ مقیاس نیاز پیدا کرد چه؟ مثلا یک پتروشیمی بزرگ. (مفروض بر اینکه استفاده از مواد فسیلی به شکل موجود ایرادی نداشته باشد) میرویم سراغ دو گزینه:
یا دولت به نمایندگی از مردم وارد میشود
یا خود مردم در قالب تعاونی کار را دست میگیرند.
یعنی یک تعاونی فراگیر ملی شکل میگیرد با مالکیت و مدیریت مردمی و بر اساس رای مردم، نه اینکه همه پولها را بگیریم و بدهیم به یک نفر و بقیه اجیر او باشند. حالا در اینجا به مساله بعد میرسیم. مساله تعاونی و شیوه مدیریت یک تعاونی تولیدی چگونه است؟ دوباره مثل مسائل قبل بر اساس مبانی به آن پاسخ میدهیم و اجرا میکنیم.
(البته باز هم تاکید میکنیم که هم احتمال خطا و هم اختلاف نظر در عصر غیبت معصوم کاملا طبیعی و حل شده است در اندیشه اسلامی)
شاید پرسیده شود که چرا اجرا نمیشود چنین راهکاری؟
ادامه: https://eitaa.com/h_abasifar/1170
هدایت شده از اقتصاد فرهنگی
ادامه از https://eitaa.com/h_abasifar/1169
دلیل اولش این است که در چند دهه اخیر اعتقاد به قانون اساسی و اسلام وجود نداشته در تصمیمسازان و تصمیمگیران اقتصادی و این سوال بسیار غلط است که اقتصاد اسلامی در چهل سال اخیر چه کرده است؟ آیا اقتصاددانان اسلامی باید پاسخگوی مسئولیتی باشند که بر عهده لیبرالها بوده است؟
قطعا خیر.
سیاستهای کلی ابلاغی مقام معظم رهبری مثل سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی و سیاستهای کلی اصل ۴۴ مصادیق عینی اقتصاد اسلامی هستند. البته اگر به آنها به صورت جامع و دقیق عمل شود، نه اینکه یک بند از آن به صورت ناقص اجرا گردد.
وقتی ولی فقیه زمان میگوید سیاست کلان حکومت اسلامی این است که...آن سیاست میشود سیاست اسلامی.
در اقتصاد هم همین است. وقتی ولی فقیه زمان میگوید سیاست اقتصادی کلان حکومت اسلامی این است که...آن سیاست میشود اقتصاد اسلامی.
اینجا به تعبیر دقیق پرفسور مسعود درخشان در نظریه "تعادل عمومی بردارهای قدرت" میرسیم که میگویند:
در حقیقت هر کدام از پدیدههای اقتصادی یک بردار قدرت هستند و باید برآیند این پدیدهها به تقویت نظام فرهنگی و سیاسی (که قبلا اشاره شد) بیانجامد. اینجاست که ما میتوانیم بررسی کنیم که مثلا یک نهادی که بیست سال در جامعه و نظام اقتصادی فعالیت داشته است چه عملکردی داشته به عنوان یک بردار قدرت. تقویت کرده است نظام اقتصادی و فرهنگی و سیاسی را یا تضعیف؟ در راستای حفظ و تامین منافع ملی بوده است یا خیر؟
اگر به نفع "عموم مردم" و اقتصاد کشور فعالیت کرده و نفعه اکثر من اثمه، خب باقی میماند. اما اگر به نفع یک طبقه خاص کار کرده و عموم مردم بیبهره بودهاند قطعا باید حذف شود.
بنابراین به طور خلاصه در پاسخ به سوال اول این یادداشت میتوان گفت: اقتصاد اسلامی بیش از آنکه نیاز به اثبات خود روی کاغذ داشته باشد نیاز به میدان برای اجرای دستورات اسلام دارد و برای این منظور نیاز است ابتدا دیکتاتوری علمی و رسانهای لیبرالها شکسته شود تا بتوان لااله را به الاالله پیوند زد. و البته بیشتر از اینکه نیاز باشد اقتصاد اسلامی خودش را اثبات کند، نیاز است سرمایهداریِ فاجعه از خود و عملکرد بحرانساز خود در چند دهه اخیر دفاع کند.
والسلام
حسین عباسیفر
💠 @h_abasifar
جراحی درست اقتصادی
یعنی جراحی دولت به نفع مردم با ارزانی
نه جراحی مردم به نفع دولت با گرانی
آقای رییسی عزیز
جراحان ارزانی اقتصادی را
به تیم معالجه اقتصاد ایران اضافه کنید.
مردم از جراحان ناکارآمد آبان۹۸ خسته اند..
✅به افرا بپیوندید:
@afra_eco
هدایت شده از دکتر حمیدرضا مقصودی
این دولت هزار فرسنگ از دولت روحانی جلوتر است. ما به دنبال تبدیل این هزارفرسنگ به ۱۰۰ هزار فرسنگ هستیم. توهم نکنند که میتوانند بازگشت به دقیانوس را با حرفهای ما موجه کنند.
از بعضی دوستان انقلابی هم خواهش میکنم گرفتار این دوگانه سازیها که بعضی تشتت آفرینان در پی آنند نشوند. جماعت انقلابی باهوش تر از آن است که گمان کند جنس نقدهای ما همسنگ جنس نقدهای ضدانقلاب است.
☘کانال تحلیل های اقتصادی دکتر حمیدرضا مقصودی
@hamidrezamaghsoodi
هدایت شده از کتابخانۀ قصد
📌 مرکز نوآوری و توسعه تعاون ایران برگزار میکند:
📝اولین جلسه درسوارههای تعاون
♦️ میراث ایرانی تعاون؛ بازتولید و احیا ظرفیتهای بومی و اصیل ایرانی برای کسبوکارهای تعاونبنیان ♦️
مدرس:
✅ دکتر محمود مهام (استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی)
زمان:
🗓 یکشنبه 18 اردیبهشتماه 1401
⏰ ساعت 10 الی 12
لینک جلسه:
👉 https://meet.google.com/fpn-cecn-fqm
پیدا کردن سایت بنیادHAND
و دیدن اهداف این بنیاد
و ماموریت های مشترک آن
با نایاک و پلوشرز و هوور و..
و ارتباطات نوشین هاشمی با کلینتون و جان کری و راجیوشاه رییس راکفلر و..
کار سختی نیست
#نخبه های عزیز هنگام بورس شدن
حتی زحمت این سرچ ساده را هم
به خود ندادند؟
#بچه_های_شیکاگو
✅به افرا بپیوندید:
@afra_eco
هدایت شده از اقتصاد فرهنگی
✳️ چرا باید از رئیسی ممنون باشیم و چرا باید او را انذار دهیم؟!
مهمترین دلیل تشکر از رئیسی، موضعگیریهای یکسال اخیر مقام معظم رهبری است!
شاید فکر کنید منظورم حمایت از سیاستهای اقتصادی و این مسائل است. خیر. بزرگترین خدمتی که رئیسی به انقلاب و نظام اسلامی کرده است این است که مقام معظم رهبری در یکسال گذشته برخلاف هشت سال قبل مجبور نیستند در مورد اینکه کشور را به دست خائنین و دشمنان ایران نسپارید انذار دهند. مجبور نیستند خط قرمز تعیین کنند. مجبور نیستند دائما جمهوری اسلامیِ در موضع دفاع را هدایت کنند. مجبور نیستند دائما در زمین جنگ اقتصادی بجنگند. بلکه دائما رو به جلو و در مسائل و حوزههای مختلف آن هم با ادبیات #گام_دوم انقلاب سخن میگویند. از لزوم تحول در نظام آموزشی. از لزوم عادلانه سازی سهمبری کارگران از ارزش خلق شده. از لزوم جهاد تبیین. از لزوم تهاجم به دشمن. از لزوم تحول در ساختارهای کلان نظام.
این سخنان فرمانده یک دلیل عمده دارد و آن هم وجود یک دولت انقلابی در رأس کار است. وجود یک سرباز گوش به فرمان است. اما
اما اینها هیچ دخلی ندارد به اینکه ما باید وظیفه خودمان در نقد سیاستهای جزئی دولت را انجام دهیم. مثلا همین که آقای رئیسی، به جای اینکه همهی توانت را بگذاری بر روی مساله ارز ترجیحی قدری هم در جبهه فرهنگی بجنگ، قدری هم در جبهه رسانه ای علیه دشمن بجنگ، قدری هم در جبهه سیاسی بجنگ. قدری در جبهه بین المللی فعال باش. در همین زمین اقتصاد هم نگاه کن که مساله اولویت دار چیست؟ آیا تولید است یا کسری بودجه؟ آیا فقر و بیکاری گسترده است یا قدری قاچاق؟
علاوه بر اینها ما وظیفه داریم در حوزه کارشناسی به دولت مشورت دهیم و اگر خطا می رود انذار دهیم. آیا اگر دولت شیوهی دیگری را پیش میگرفت آنهایی که الان ما را دعوت به سکوت میکنند ساکت میشدند یا آنها حق داشتند نظرات کارشناسی خود را بیان کنند؟ چرا اینقدر دیکتاتورمآبانه رفتار میکنند و میخواهند با اینکه همه چیز (به معنای واقعی کلمه) در اختیار آنها هست، چند کانال در ایتا و چند اکانت در توییتر را هم خفه کنند؟
از سر دلسوزی و تکلیف است اگر وقتی میگذاریم و سخنی میگوئیم. ان شاء الله.
وگرنه عافیت طلبی و یک گوشه نشستن قطعا راحتتر و شیرینتر است برای دنیاطلبان.
💠 @h_abasifar
هراس مردم از گرانی
به قدری کامشان را تلخ کرده است
که واریز اندکی یارانه آن را شیرین نمیکند.
آقای رییسی عزیز
این سرمایه اجتماعی شماست که میسوزد.
این عدد یارانه را به عنوان هدیهی مردم
در نظر بگیر
و از گرانی سازی صرفنظر کن.
✅به افرا بپیوندید:
@afra_eco
هدایت شده از دکتر حمیدرضا مقصودی
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
📽حرکت زیبای دکتر محسن داوری استاد دانشگاه و معاون فرهنگی دانشگاه آزاد ارومیه
چه تصویر زیبایی برای ترسیم عدالت، برای ترسیم اقتصاد مردمی، برای ترسیم حرف جایگزینی که ما برای دولت محترم داریم:
توی دولت خیس شو و نگذار مردم خیس شوند.
توی اقتصاددان خیس شو و مردم را خیس نکن
مردم چتر ندارند. اگر نمیتوانی برای آنها چتر بخری، چتر را بالای سر خودت نگیر...
مردم در اقتصاد ضربه خورده اند و ناتوان شده اند، با قطره ای باران فرومیریزند. مراقبشان باش.
همین، همه حرف جایگزین ما برای دولت محترم است.
اگر اینگونه شد، مجلس محترم انقلابی، سقف پرداختی های دولتی را از ۳۳ میلیون به ۴۴ میلیون افزایش نمی دهد، برعکس سراغ ضعیف ترها می رود.
بار مبارزه با قاچاق را بر دوش نیروهای مسلح و نیروهای ناظر سنگین تر می کنم نه بر قیمت های روغن و آرد و ...
با همین مبنا، راهکارهای ایجابی فراوان است.
☘کانال تحلیل های اقتصادی دکتر حمیدرضا مقصودی
@hamidrezamaghsoodi
طرف تصادف کرده، خونریزی داخلی داره،خون به اندام های حیاتیش نمیرسه،جراح اومده اول عمل زیبایی بینی براش انجام میده
#جراحی_اقتصادی
✅به افرا بپیوندید:
@afra_eco
اگر از منتقدین سیاست افزایش قیمت بنزین
در آبان۹۸ دولت روحانی بودید
لطفا از صف حامیان افزایش قیمت آرد و نان
در دولت رییسی جدا شوید!
وگرنه این دوگانگی و رفتار شما
یا ناشی از منفعت است یا سیاست زدگی..
اگر با آبان۹۸ جراحی شدید
بپرسید چرا کمتر از ۳سال نیاز به جراحی مجدد دارید؟!!
✅به افرا بپیوندید:
@afra_eco