📍 یادداشت | «چرا جهان امروز به مادرانگی نیاز دارد؟» ▪️در دوران تسلط ماشین‌ها و #هوش_مصنوعی، انسانیت در معرض فراموشی قرار گرفته است. ارزش‌های انسانی مانند شفقت، #عشق بی‌قیدوشرط، صبوری و پرورش که ذات مادرانگی را تشکیل می‌دهند، به حاشیه رانده شده‌اند. در این میان، #مادرانگی می‌تواند به مثابه طرحی احیاکننده عمل کند؛ نه تنها در #خانواده، بلکه در تمام عرصه‌های اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی. 🔸مادرانگی دیگر صرفاً به معنای نقش زیستی یا خانوادگی یک زن نیست؛ بلکه می‌تواند به معنای پرورش جامعه‌ای باشد که در آن همدلی، پذیرش و حمایت از دیگران جایگزین رقابت بی‌پایان می‌شود. مادرانگی در معنای نوین خود، می‌تواند الهام‌بخش سیاست‌هایی باشد که محورشان مراقبت از طبیعت، بازسازی روابط انسانی و ایجاد تعادل در نظام اقتصادی است. 🔹 از منظر فلسفی، مادرانگی نه صرفاً یک نقش اجتماعی یا زیستی، بلکه مفهومی بنیادین است که به معنای "آفرینش، پرورش، و مراقبت" در جهان تعبیر می‌شود. این مفهوم، هم درونی‌ترین لایه‌های وجود انسانی را شکل می‌دهد و هم ریشه در نظام‌های معنایی و ارزش‌های مشترک بشری دارد. اما چرا جهان امروز، در این پیچیدگی‌ها و بحران‌های مدرن، بیش از هر زمان دیگری به مادرانگی نیاز دارد؟ 🔸 فلاسفه‌ای مانند هانا آرنت به این نکته اشاره کرده‌اند که مدرنیته، با تأکید بر فردگرایی و عقلانیت ابزاری، بسیاری از ارزش‌های انسانی را که در دل پیوندهای عاطفی و اجتماعی نهفته‌اند، از دست داده است. در چنین جهانی، انسان‌ها به ماشین‌های تولید و مصرف تبدیل شده‌اند و نظام‌های اقتصادی و سیاسی، به جای تقویت انسانیت، به بیگانگی بیشتر دامن زده‌اند. مادرانگی، در معنای فلسفی آن، قدرت بازگشت به این ارزش‌های از دست رفته را دارد. 🔹 مادرانگی در فلسفه، با مفهوم آفرینش در ارتباط است؛ آفرینش زندگی، ایده‌ها، و جهان‌هایی جدید. در اینجا می‌توان به اندیشه‌های مارتین هایدگر اشاره کرد که از مفهوم "بودن در جهان" صحبت می‌کند. هایدگر تأکید می‌کند که انسان باید رابطه‌ای خلاقانه با جهان خود برقرار کند. مادرانگی، با ذات آفرینش‌گر خود، می‌تواند این رابطه خلاقانه را دوباره احیا کند و به زیست‌جهانی نوین روح ببخشد. 🔸یکی از بحران‌های بزرگ دنیای امروز، کاهش مسئولیت‌پذیری و اخلاق مراقبت است. کارول گیلیگان، فیلسوف و روان‌شناس، بر اهمیت اخلاق مراقبت در روابط انسانی تأکید دارد و معتقد است که بدون این اخلاق، جامعه به سمت فروپاشی پیش می‌رود. مادرانگی، در بطن خود، تجسمی از این اخلاق است؛ مراقبت از دیگری، پرورش دیگری، و حفظ پیوندهایی که جهان انسانی را معنادار می‌کند. 💢 جهان امروز، خسته از بی‌احساسی و مصرف‌گرایی، نیازمند بازگشت به ریشه‌های خود است؛ به مادرانگی به عنوان نیرویی که نه تنها حیات می‌بخشد، بلکه انسانیت را بازسازی می‌کند. اگر بتوانیم مادرانگی را در تمامی ابعاد زندگی روزمره و اجتماعی وارد کنیم، شاید بتوانیم زیست‌جهانی نوین خلق کنیم؛ جهانی که در آن عشق، همدلی و پرورش، جایگزین خشم، جدایی و بی‌ثباتی می‌شود. ✍رسول لطفی